Γιατί οι άνθρωποι δεν πιστεύουν τον Χόκινγκ και προτιμούν τον Τράμπ;

Η απώλεια του Στιβεν Χόκινγ είναι πολύ σοβαρή για το στρατόπεδο της λογικής. Πέρα από τη θλίψη που προκαλεί στις γενιές που γαλουχήθηκαν με το όνειρο της διαρκούς αναζήτησης, ο άνθρωπος αυτός χρησιμοποίησε την βαρύτητα του λόγου του και την αναγνωρισιμότητά του, προκειμένου να αφυπνίσει την ανθρωπότητα. Σε διάφορα πεδία. Προέβαλλε έναν λόγο βασισμένο στην λογική και τη συναίσθηση της ματαιότητας.

Ο ίδιος έθεσε τον εαυτό του απέναντι στον παραλογισμό που έχει κερδίσει αλλεπάλληλες μάχες. Λίγες ώρες μετά την εσπευσμένη μεταφορά του σε νοσοκομείο της Ρώμης το 2016, έγραψε ένα άρθρο στον Guardian, σαν μια “διαθήκη” των ιδεών του ορθολογισμού στον οποίο ο ίδιος πίστευε. “Η πρόσφατη απόρριψη των ελίτ, τόσο στις Η.Π.Α όσο και στην Μεγάλη Βρετανία, από την κοινωνία, έχει στόχο και εμένα, που ανήκω σε αυτήν την κατηγορία. Ό,τι και να πιστεύουμε για την απόφαση του βρετανικού εκλογικού σώματος να απορρίψει την Ευρωπαϊκή Ένωση και των Αμερικανών να «αγκαλιάσουν» τον Ντόναλντ Τραμπ, δεν υπάρχει αμφιβολία πως οι αναλυτές θεώρησαν τις κινήσεις αυτές ως «κραυγές» θυμού, από πολίτες που νιώθουν προδομένοι από τους ηγέτες τους”. Το άρθρο είχε τίτλο “This is the most dangerous time for our planet”, αυτή είναι η πιο επικίνδυνη στιγμή για τον πλανήτη μας.

Η αλήθεια είναι ότι οι “ελίτ” προειδοποιήσαν και πριν συμβούν αυτές οι ιδιόμορφες εξελίξεις. Οι πολίτες όμως δεν τους άκουσαν στις περισσότερες περιπτώσεις. Τουναντίον τις απαξίωσαν. Οι απόψεις που εκφράστηκαν, μπορούν να αποτυπωθούν λακωνικά στην εμβληματική φράση του Αρ. Μπαλτά, «Η αριστεία είναι ρετσινιά».

Το αποτέλεσμα είναι πολύ χειρότερο απ΄ όσο φαίνεται. Δεν φτάνει που η ριζοσπαστικοποίηση οδηγήθηκε σε λάθος δρόμο, ακόμη και οι θιασώτες της λογικής έβαλαν απέναντι τους διαφωνούντες πολίτες και τις λάθος επιλογές τους. Ένας παγκόσμιος διχασμός τροφοδοτείται από τις εξελίξεις που αλλάζουν δραματικά τις ζωές των ανθρώπων. Η άγνωστη στην Ελλάδα 4η βιομηχανική επανάσταση απειλεί τον δυτικό τρόπο ζωής σε όλο τον πλανήτη και οι λαϊκιστές υπόσχονται ότι θα εμποδίσουμε την πρόοδο επενδύοντας στις δικαιολογημένες ανασφάλειες ή και την απελπισία των πολιτών. Οι παγκόσμιες ελίτ, συνεχίζοντας τις -επί του παρόντος- ασφαλείς από κάθε άποψη ζωές τους, περιορίζονται στο ρόλο του σχολιαστή.  Απαξιώνοντας τις επιλογές των πολιτών και τις πρακτικές των δημαγωγών.

Ο Χώκινγκ είχε μια διαφορετική προσέγγιση σε όλα τα κυρίαρχα ζητήματα που εκμεταλλεύονται οι δημαγωγοί. Μόνο που δεν είναι βολική για τα γελοία μικροσυμφέροντά τους. Πολιτικά, ιδεολογικά αλλά και επιχειρηματικά. Θεωρούσε για παράδειγμα ότι η λύση για το παγκόσμιο πρόβλημα της ανισότητας και της μετανάστευσης, δεν είναι τα κλειστά σύνορα αλλά η παγκόσμια ανάπτυξη. Αντιτίθεται στον κυνισμό του Τράμπ περί σκευωρίας σε σχέση με τους κινδύνους της υπερθέρμανσης και άλλων πρακτικών καταστροφής του πλανήτη. Είναι εμβληματική η φράση του “Έχουμε τα τεχνολογικά μέσα να καταστρέψουμε τον πλανήτη μας, αλλά ακόμα δεν έχουμε τα μέσα για να ξεφύγουμε από αυτόν”.

Δηλώνοντας ευθαρσώς ότι αποτελεί μέρος της απαξιωμένης ελίτ, δεν επέλεξε ούτε την ηττοπάθεια, ούτε την απαξίωση των ιδεολογικών του αντιπάλων. Παραδέχεται ότι οι ελίτ έκαναν λάθος και αυτός μαζί Άλλωστε και κατά τη διάρκεια του βίου του είχε το θάρρος να παραδέχεται τα λάθη του. Όπως έκανε όταν υποστήριξε, και στοιχημάτισε, ότι το μποζόνιο του Higgs δεν θα βρεθεί ποτέ. Το σωματίδιο ανακαλύφθηκε στο CERN, τον Ιούλιο του 2012 και ο Χόκινγκ γρήγορα παραδέχθηκε ότι είχε χάσει το στοίχημά του. Μάλιστα διατύπωσε την άποψη ότι ο Higgs πρέπει να πάρει αμέσως το βραβείο Νόμπελ.

Αντιλαμβάνονταν όμως ότι χωρίς την καθοδήγηση σημαντικών ηγετών η ανθρωπότητα θα εκλείψει. Και είχε πίστη ότι η λογική μπορεί να ελευθερώσει τις κοινωνίες από τα δεσμά του λαϊκισμού. Έτσι έκλεισε το εμβληματικό του άρθρο: “Για να το κάνουμε όμως, πρέπει οι παγκόσμιες ελίτ, από το Λονδίνο στο Χάρβαρντ, από το Κέιμπριτζ στο Χόλιγουντ, να εμπεδώσουμε το μήνυμα που στάλθηκε αυτή τη χρονιά. Να μάθουμε, πάνω από όλα, την ταπεινοφροσύνη”. Μια ταπεινοφροσύνη που ο ίδιος είχε αντιληφθεί δια μέσου όσων θαυμαστών ανακάλυπτε για τη φύση και το διάστημα. Πίστευε ότι οι επιστημονικές ανακαλύψεις «μας οδηγούν σε μια νέα και πολύ διαφορετική εικόνα του Σύμπαντος και της θέσης μας σε αυτό». Η οποία θέση είναι περιττό να αναφέρω πόσο ασήμαντη είναι…

Μπορείτε να διαβάσετε ολόκληρο το άρθρο του Στιβεν Χόκινγκ  ΕΔΩ

Υ.Γ. Ο Χόκινγκ θεωρούσε την έννοια του Παραδείσου ως μύθο, πιστεύοντας ότι «δεν υπάρχει παράδεισος ή μετά θάνατον ζωή» και ότι μια τέτοια ιδέα ήταν ένα «παραμύθι για τους ανθρώπους που φοβούνται το σκοτάδι»…

(Φωτογραφία: Photo by Joel Ryan/Invision/AP, File)

*Ο Σταμάτης Ζαχαρός είναι Αρθρογράφος του NEWS 24/7 και Σύμβουλος Έκδοσης της 24 MEDIA ( @SZacharos).