Το Προσφυγικό και τα ρεπορτάζ της σύγχυσης

Στον καταιγισμό πληροφόρησης της εποχής μας το δύσκολο είναι να βγάζουμε συμπέρασμα. Να εντάσσουμε κάθε ψηφίδα στο κατάλληλο πλαίσιο και να ιεραρχούμε τις πληροφορίες ώστε να μπορούμε κατόπιν να παίρνουμε τις αποφάσεις που θα μας βοηθήσουν να ξεμπλέξουμε το κουβάρι.

Δεν είναι εύκολη υπόθεση κάτι τέτοιο. Γιατί σπάνια τα ΜΜΕ μπαίνουν στον κόπο να συνδέσουν τις πληροφορίες που διακινούν. Συνήθως περιορίζονται στον διαγκωνισμό για το ποιο θα πρωτομεταδώσει την (με ή χωρίς εισαγωγικά) είδηση και ποιο θα το κάνει με τον εντυπωσιακότερο τρόπο, για να τραβήξει έστω και πρόσκαιρα το ενδιαφέρον του κοινού.

Και όλα αυτά δεν είναι βέβαια ελληνική… αποκλειστικότητα. Αντίθετα, είναι ο πανευρωπαϊκός αν όχι και ο παγκόσμιος κανόνας.

Είναι σύνηθες λόγου χάριν, όπως έκανε χθες γερμανικό ραδιοτηλεοπτικό δίκτυο, να στρέφονται οι προβολείς της δημοσιότητας στην Ελλάδα και το Προσφυγικό, την ημέρα μάλιστα που η Κομισιόν επαναφέρει το Δουβλίνο ΙΙ, κάτι που σαφώς μπορεί να επιβαρύνει τα προβλήματα, και το συμπέρασμα του (αξιόπιστου;) ρεπορτάζ να είναι κάτι που εδώ ήδη γνωρίζαμε, ότι “οι πρόσφυγες στην Ελλάδα είναι χωρίς προοπτική”!

Το λογικό βέβαια θα ήταν να υπάρχουν στο ρεπορτάζ έστω και νύξεις για ένα σωρό άλλα στοιχεία για τα προβλήματα που οδηγούν όλο αυτόν τον κόσμο στο αδιέξοδο: να μιλάει δηλαδή το ρεπορτάζ για την οικονομική κρίση που περιορίζει τις πρακτικές δυνατότητες αλληλεγγύης αυτής της χώρας και για τους “εταίρους” μας που υψώνουν φράχτες πετώντας στα σκουπίδια τα ευρωπαϊκά κεκτημένα και εκατοντάδες χιλιάδες ανθρώπους.

Το φυσιολογικό θα ήταν ένα ρεπορτάζ που θέλει, όπως παρουσιάζεται, να στηρίξει αυτούς τους ανθρώπους που εγκλωβίστηκαν στην Ελλάδα, να αναφέρεται και στη περιβόητη μετεγκατάστασή τους σε άλλες ευρωπαϊκές χώρες που ουσιαστικά έμεινε στα χαρτιά, αλλά και στα ευρωκονδύλια που διοχετεύονται αφειδώς σε χώρες όπως η Πολωνία και η Ουγγαρία που έχουν διαγράψει κάθε έννοια ανθρωπιάς και αλληλεγγύης από το γλωσσάρι τους.

Θα έπρεπε, επίσης, να αναφέρονται οι συνεχείς παραινέσεις της Ευρωπαϊκής Επιτροπής για υλοποίηση των συμφωνηθέντων που δεν εισακούγονται, ενώ οι κυρώσεις στις χώρες που δεν υλοποιούν τις ευρωπαϊκές συμφωνίες μένουν στα χαρτιά και διαρκώς αναβάλλεται η υλοποίησή τους. Χωρίς αυτά, οι ρεπορταζιακές αναφορές στους εγκλωβισμένους στη Μόρια αποκαλύπτονται προσχηματικές, προορισμένες να ξεχαστούν αμέσως μετά από την “κατανάλωσή” τους.

Και δεν είναι βέβαια συμπτωματικό ότι, από αυτού του είδους τα ρεπορτάζ που είναι ο κανόνας, δεν λείπουν και οι ευρύτερες… κοινωνικές αναφορές του τύπου “για εκατοντάδες πρόσφυγες στη Μόρια το σημαντικότερο γεγονός της ημέρας είναι όταν πηγαίνουν στο πλησιέστερο Lidl περνώντας μέσα από τους ελαιώνες”.

*Ο Βαγγέλης Δεληπέτρος, είναι δημοσιογράφος.