Υπόθεση ΑΕΠΙ: Πώς παραλίγο να πάνε τα πνευματικά δικαιώματα Ελλήνων δημιουργών στην Κύπρο

Υπόθεση ΑΕΠΙ: Πώς παραλίγο να πάνε τα πνευματικά δικαιώματα Ελλήνων δημιουργών στην Κύπρο

Η υπόθεση της ΑΕΠΙ και των πνευματικών δικαιωμάτων που διαχειρίζεται, Ελλήνων και μη καλλιτεχνών, φέρνει στην επιφάνεια ένα ζήτημα που κρατάει δεκαετίες τώρα. Τι γίνεται με την προστασία των δημιουργών έναντι εκείνων που τους "προστατεύουν"; Και γιατί ακυρώθηκε η μεταφορά της ΑΕΠΙ στην Κύπρο

“Η προστασία του τραγουδιού δεν αφορά τόσο την τσέπη των καλλιτεχνών, αλλά το πρόσωπο που παράγει αυτή η χώρα”. Τάδε έφη Παναγιώτης Καλαντζόπουλος στη ραδιοφωνική εκπομπή του Κώστα Αρβανίτη, ΣΤΟ ΚΟΚΚΙΝΟ, 105,.5 FM.

Αφορμή, η υπόθεση μεταφοράς της ΑΕΠΙ στην Κύπρο που αναδείχθηκε μέσα από δημοσιεύματα της Εφημερίδας των Συντακτών.

Ας δούμε πως ξεκίνησε η όλη ιστορία. Η Εφ. Συν. δημοσίευσε την περασμένη εβδομάδα έγγραφο του Δ.Σ. της Ανώνυμης Εταιρείας ΑΕΠΙ (Ελληνική Εταιρεία Προστασίας της Πνευματικής Ιδιοκτησίας) που όπως ανέφερε η Εφημερίδα, αποδείκνυε ότι την ίδια στιγμή που οι εκπρόσωποι της εταιρείας είχαν διάλογο με αρμόδιους και βουλευτές για αλλαγές και παρατηρήσεις στη νομοθετική πρωτοβουλία για τα Πνευματικά Δικαιώματα, σε έκτακτη συνεδρίαση του Δ.Σ. αποφάσιζαν να κλείσουν την εταιρεία στην Ελλάδα και να τη μετακομίσουν στην Κύπρο.

Όπως αναφέρει το έγγραφο (21/3/2016), με εισήγηση του διευθύνοντος συμβούλου και αφού προηγήθηκε αναλυτική συζήτηση στο Δ.Σ. για την προτεινόμενη παύση της εταιρείας, αποφασίστηκε ομόφωνα να συσταθεί η εταιρεία στην Κύπρο ως Εταιρεία Περιορισμένης Ευθύνης και να λειτουργεί με βάση τους νόμους της Κυπριακής Δημοκρατίας.

Το Δ.Σ. προκήρυξε Γενική Συνέλευση των μετόχων της Α.Ε. στις 31/3/2016 με θέματα: μεταφορά της έδρας, τροποποίηση του καταστατικού, παραίτηση των μελών της διοίκησης μέχρι την επανασύσταση της εταιρείας, παραίτηση των ορκωτών λογιστών, εκχώρηση εξουσιών και διορισμός πληρεξουσίου.

Ο πρόεδρος του Δ.Σ. γνωστοποίησε ότι οι μέτοχοι της εταιρείας είχαν ήδη δεσμευτεί “ότι θα παραστούν στη Γ.Σ. χωρίς να απαιτηθεί να τηρηθούν οι προβλεπόμενες τυπικές διαδικασίες δημοσιότητος (!), δεσμευόμενοι μάλιστα ότι δεν θα διαμαρτυρηθούν ή προβάλουν ενστάσεις ή αντιρρήσεις σχετικώς”.

Το έγγραφο υπογράφουν ο πρόεδρος Κ. Τριπολίτης, ο διευθύνων σύμβουλος Π. Ξανθόπουλος και τα μέλη του Δ.Σ., Δ. Ξανθόπουλος και Γ. Κριππάς ενώ όπως επισημαίνεται πολλάκις, οι διαδικασίες ήταν και είναι αδιαφανείς.

“Η Α.Ε. μεταφέρει στην Κύπρο τη διαχείριση των κεφαλαίων που προέρχονται από τους Ελληνες δημιουργούς τους οποίους εκπροσωπεί” έγραφε η Συντακτών. “Αυτό γίνεται προκειμένου να παρακάμψει τη νομοθετική ρύθμιση που προωθεί το υπουργείο Πολιτισμού σε ό,τι αφορά τους οργανισμούς που διαχειρίζονται πνευματικά δικαιώματα. Μάλλον δε, δεν επρόκειτο περί απλής απειλής, όπως αποδεικνύεται από την επίσημη καταγραφή της ΑΕΠΙ στο Τμήμα Εφόρου Εταιρειών Κύπρου”.

Σε εξέλιξη του ρεπορτάζ, η Εφημερίδα των Συντακτών αναφέρει σήμερα, Παρασκευή:

“Μετά τα πρόσφατα δημοσιεύματα της ΕφΣυν σχετικά με την κρυμμένη από τη δημοσιότητα απόφαση της ΑΕΠΙ ΑΕ να μεταφέρει την έδρα της στην Κύπρο και αφού ξέσπασαν αντιδράσεις από τα μέλη της εταιρείας και από άλλους παράγοντες που έμειναν εμβρόντητοι στο άκουσμα αυτής της απόφασης, το τετραμελές (;) ΔΣ της ΑΕΠΙ και ενώ ήδη είχε παραιτηθεί συγκάλεσε ΓΣ μετόχων όπου ανακλήθηκαν όλες οι προηγούμενες αποφάσεις”.

Απαντά η ΑΕΠΙ: “από το άνω πρακτικό του Δ.Σ. της εταιρείας μας δεν προκύπτει η εξωχώρια εγκατάσταση των πνευματικών δικαιωμάτων, όπως διαστρεβλωτικά αναφέρετε στα  κείμενά σας, αλλά αποτελεί τούτο απλά μια κίνηση και σκέψη, και μέρος των δράσεών μας ενόψει των κοινοτικών εξελίξεων, για επαναδιατύπωση των όρων και του πλαισίου της δραστηριότητάς μας, που δεν επιφέρει καμία συνέπεια στους δημιουργούς, αντιθέτως είναι προς όφελός τους. Καθόσον, μάλιστα, το πνευματικό έργο, από την αρχή της γένεσής του, είναι ένα διεθνές προϊόν,  κυκλοφορεί δηλ. συγχρόνως σε όλο τον κόσμο, σήμερα δε με την τεράστια εξέλιξη της τεχνολογίας και την παγκοσμιοποίηση της χορήγησης των αδειών, απαιτεί άλλου είδους διαχείριση και προστασία, διότι έχει αλλάξει άρδην σε όλο τον κόσμο και ο τρόπος λειτουργίας των Οργανισμών Συλλογικής Διαχείρισης, σε ατομικό δηλ. αλλά και σε συλλογικό επίπεδο μεταξύ τους”.

Η αρχή των αλλαγών στα πνευματικά δικαιώματα

Τον περασμένο Δεκέμβριο το υπ. Πολιτισμού ενημέρωνε για νομοθετική ρύθμιση η οποία αλλάζει το καθεστώς εταιρειών και συλλόγων που συνδέονται με την είσπραξη και απόδοση ποσοστών για χρήση πνευματικών δικαιωμάτων.

Όπως ανέφερε το υπουργείο, υπήρχε ανάγκη εκσυγχρονισμού του υφιστάμενου νόμου και η ενσωμάτωση της Ευρωπαϊκής Οδηγίας 2014/26 και άλλων διατάξεων υπό τον γενικό τίτλο “Συλλογική διαχείριση δικαιωμάτων πνευματικής ιδιοκτησίας και συγγενικών δικαιωμάτων, χορήγηση πολυεδαφικών αδειών για επιγραμμικές χρήσεις μουσικών έργων και άλλα θέματα αρμοδιότητας Υπουργείου Πολιτισμού και Αθλητισμού”.

Το νομοσχέδιο θα ρυθμίζει τη λειτουργία των οργανισμών συλλογικής προστασίας δικαιωμάτων πνευματικής ιδιοκτησίας και συγγενικών δικαιωμάτων. Μια ανάλογη προσπάθεια ρύθμισης του θολού αυτού τοπίου είχε εξαγγελθεί και το 2014, αλλά τότε λόγω αντιδράσεων αποσύρθηκε.

Σύμφωνα με την προτεινόμενη νομοθετική ρύθμιση ορίζεται ένα ξεκάθαρο πια κανονιστικό πλαίσιο για όλους τους οργανισμούς σωματειακής μορφής που αφορούν τα πνευματικά δικαιώματα, καθώς και των ανεξάρτητων εταιρειών, δηλαδή της εξής μίας: της Ελληνικής Εταιρείας Προστασίας Πνευματικής Ιδιοκτησίας, γνωστής ευρέως ως ΑΕΠΙ, η οποία αποτελεί μοναδικό φαινόμενο, καθώς σε άλλες χώρες και στην Ε.Ε. λειτουργούν συλλογικής (σωματειακής) διαχείρισης οργανισμοί, ενώ οι αντίστοιχες με την ΑΕΠΙ εταιρείες δεν έχουν δεσπόζουσα θέση και δεν διαχειρίζονται στην πλειονότητά τους δικαιώματα δημιουργών.

Η ΑΕΠΙ αντιτίθεται όμως στην εκχώρηση της διοίκησης στα μέλη της και στη μεταβολή της από Α.Ε. σε Οργανισμό Συλλογικής Διαχείρισης (ΟΣΔ).

Επιπλέον, ακόμα και μετά τις τροποποιήσεις που επιτρέπουν στην ΑΕΠΙ να παραμείνει Α.Ε., αρκεί να αποκτήσει εκλεγμένο από τους δημιουργούς εποπτικό συμβούλιο, η εταιρεία δεν συναίνεσε.

Οι διατάξεις αυτές προτάθηκαν για λόγους διαφάνειας στη διαχείριση της Α.Ε. και ανεξάρτητα από το Δ.Σ. των μετόχων. Μέχρι την τελευταία στιγμή μια ομάδα καλλιτεχνών προσπάθησε να συνεννοηθεί με το Δ.Σ. της εταιρείας προκειμένου να δεχτεί τις ρυθμίσεις και να μπορέσει να λειτουργήσει ως ανώνυμη εταιρεία.

Ύστερα από τον ντόρο που έγινε με την είδηση της αλλαγής της έδρας της ΑΕΠΙ στην Κύπρο και αφού η Ανώνυμη Εταιρεία Πνευματικής Ιδιοκτησίας απάντησε με μία μακροσκελή επιστολή στο δημοσίευμα της Εφημερίδας των Συντακτών ( Διαβάστε την επιστολή εδώ) έστειλε προς τα μέλη της σχετική ανακοίνωση στην οποία θίγει διάφορα θέματα. Μεταξύ τον οποίον και αυτό της αλλαγής έδρας.

Η επιστολή-ανακοίνωση μεταξύ άλλων αναφέρει τα εξής: 

“Αγαπητά Μέλη, Αφορμής δοθείσης με τα  δημοσιεύματα περί της δήθεν μεταφοράς μας στη Κύπρο, θεωρούμε αναγκαίο να σας ενημερώσουμε για τα ακόλουθα, ώστε να ξεκαθαρίσει το τοπίο και να βάλουμε τα πράγματα στη θέση τους.  

ΠΛΗΡΩΜΕΣ ΙΟΥΝΙΟΥ 2016

Οι Διανομές Δικαιωμάτων του Ιουνίου 2016, ΘΑ ΠΡΑΓΜΑΤΟΠΟΙΗΘΟΥΝ ΚΑΝΟΝΙΚΑ ΣΤΙΣ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΙΣΜΕΝΕΣ ΗΜΕΡΟΜΗΝΙΕΣ, όπως κάθε χρόνο,  και το ποσό που θα διανεμηθεί ανέρχεται λίγο πάνω από τα 15.000.000 €. Αυτά είναι ποσά που τιμολογήθηκαν μέχρι και σήμερα από το γνωστό μας ΑΦΜ από το οποίο και θα ΣΥΝΕΧΙΣΟΥΜΕ ΝΑ ΤΙΜΟΛΟΓΟΥΜΕ για όσο τα πνευματικά δικαιώματα προστατεύονται στην Ελλάδα. Όταν έρθετε να τα εισπράξετε και μας κόψετε το δελτίο σας, ΩΣ ΣΥΝΗΘΩΣ θα το κόψετε στο γνωστό μας ΑΦΜ. Τα ποσά αυτά, καταφέραμε να τα εισπράξουμε σε ένα εξαιρετικά “τοξικό” και αφιλόξενο περιβάλλον όπου: – Από τον Ιανουάριο- ήτοι εδώ και 6 μήνες! –  δεν μπορεί να πραγματοποιηθεί ούτε μια δίκη έναντι χρηστών που δε πληρώνουν, λόγω της αποχής των Δικηγόρων, αποδυναμώνοντας κατά πολύ την εισπρακτική μας ικανότητα. – Η ανεκδιήγητη προπαγάνδα από τα Επιμελητήρια  χρηστών που παροτρύνουν τα μέλη τους (κυρίως καταστήματα υγειονομικού ενδιαφέροντος και ραδιοφωνικούς σταθμούς) να μη πληρώνουν δικαιώματα «γιατί θ ’αλλάξει ο νόμος» – Η γενικότερη οικονομική κρίση που δυστυχώς έχει αναγκάσει τον απλό πολίτη να περιορίσει στο ελάχιστο τις δαπάνες για τη διασκέδασή του, καθιστώντας πολλά μαγαζιά ερημωμένους χώρους που αδυνατούν να πληρώσουν.  

ΠΡΟΤΕΙΝΟΜΕΝΟ ΝΟΜΟΣΧΕΔΙΟ ΓΙΑ ΤΑ ΠΝΕΥΜΑΤΙΚΑ ΔΙΚΑΙΩΜΑΤΑ

Όπως  γνωρίζετε, από τις αρχές του 2015 προετοιμάζεται (εξαιρετικά καθυστερημένα) από τον ΟΠΙ (Οργανισμός Πνευματικής Ιδιοκτησίας) αποκλειστικά, κεκλεισμένων των θυρών,  και όχι όπως έπρεπε από Νομοπαρασκευαστική Επιτροπή,  ένα νέο νομοσχέδιο για τα Πνευματικά σας Δικαιώματα που αποδυναμώνει σε καταστροφικό βαθμό την προστασία των έργων σας, λειτουργώντας αμιγώς υπέρ των χρηστών μουσικής. Αυτό προκύπτει μέσω μιας σειράς διατάξεων που αντίκεινται ευθέως στην Οδηγία 2014/26 και στον ισχύοντα νόμο 2121/1993και στο ίδιο το Σύνταγμα.   Εδώ και ενάμισι  χρόνο προσπαθούμε με κάθε τρόπο να εξηγήσουμε στον ΟΠΙ τις καταστροφικές συνέπειες που θα είχε στα δικαιώματά σας ένα τέτοιο νομοσχέδιο και προτείνουμε λύσεις.  Μας προκαλεί τεράστια εντύπωση το γεγονός ότι ο αρμόδιος για τη προστασία σας ΟΠΙ, έχει δείξει πρόνοια μόνο για τους χρήστες μουσικών έργων, οι οποίοι απλά ζητούν να μη πληρώνουν δικαιώματα και να μην έχουν ποινικές κυρώσεις όταν εκμεταλλεύονται παράνομα τα έργα σας.  

ΠΛΗΡΩΜΕΣ ΔΙΚΑΙΩΜΑΤΩΝ ΑΠΟ ΚΑΙ ΠΡΟΣ ΤΙΣ ΞΕΝΕΣ ΕΤΑΙΡΕΙΕΣ

Οι ομόλογες της ΑΕΠΙ  εταιρείες του εξωτερικού, παρατηρώντας τη συνεχώς επιδεινούμενη οικονομική κατάσταση της Ελλάδας εν  συνόλω, μας εξέφρασαν τη μεγάλη ανησυχία τους για την ασφάλεια των δικαιωμάτων τους  αναφέροντας χαρακτηριστικά ότι «τυχόν κούρεμα κεφαλαίων θα το πληρώσετε εσείς!».   Συνεπώς, προσπαθούμε να βρούμε την καλύτερη λύση,  ώστε και οι Έλληνες δημιουργοί και οι αλλοδαπές ΑΕΠΙ να πληρώνονται χωρίς φόβο κουρέματος”.

Ποια είναι η ΑΕΠΙ

Η ΑΕΠΙ ιδρύθηκε το 1930 και μέχρι σήμερα ασχολείται με την προστασία και διαχείριση των πνευματικών δικαιωμάτων.

Εκπροσωπεί, διαφυλάσσει, εισπράττει και διανέμει πνευματικά δικαιώματα για όλες τις χρήσεις του έργου των μελών της, όπως αναφέρει η ιστοσελίδα της εταιρείας βάσει καταστατικού.

Η ΑΕΠΙ εισπράττει ποσοστά από τη δημόσια εκτέλεση μουσικών έργων όχι μόνο από τις συναυλίες (οι διοργανωτές είναι υποχρεωμένοι να πληρώσουν προκαταβολικά), αλλά και από μαγαζιά κάθε είδους, είτε παίζουν μουσική ηχογραφημένη είτε ζωντανή, από μουσικές σκηνές έως καφενεία, μπαρ, τυροπιτάδικα, κομμωτήρια, σούπερ μάρκετ, κ.λ.π.

Ο εισπρακτικός μηχανισμός της εταιρείας μαζεύει χρήματα από 11.000 χιλιάδες σημεία σε όλη την ελληνική επικράτεια.

Η εταιρεία διαθέτει μια ισχυρή νομική υπηρεσία και συνεργάζεται με πολλούς δικηγόρους σε όλη την Ελλάδα γιατί αρκετοί από τους χρήστες αρνούνται να πληρώσουν, ειδικά αυτή την εποχή λόγω οικονομικής κρίσης.

Εδώ και πολλά χρόνια ακούγονται φήμες για συνθήκες αδιαφάνειας, ανυπαρξία ελέγχου στα κοστολόγια προς χρήστες αλλά και στον τρόπο που αποφασίζεται το ύψος των ποσοστών προς τους ενδιαφερόμενους, παράπονα γενικώς τόσο από τους καταναλωτές που υποχρεώνονται να πληρώνουν όσο και από τους δικαιούχους καλλιτέχνες.

Κάποιοι ισχυρίζονται ότι υπάρχει μεροληπτική πολιτική προς κάποια μεγάλα ονόματα από τον χώρο του τραγουδιού και της μουσικής (συνθέτες, μουσικοί, τραγουδιστές) εις βάρος άλλων.

Υπάρχουν κρίσιμα ερωτήματα όπως: Πώς διαμορφώνονται οι τιμές; Ποιος αποφασίζει τι θα δώσει και τι θα πάρει ο κάθε ένας;

Επιπλέον, εκ του νόμου η ΑΕΠΙ είναι υποχρεωμένη να επιχορηγεί ετησίως διοργανώσεις κοινωνικών ή πολιτιστικών σκοπών.

Σήμερα εκπροσωπεί περισσότερους από 14.380 Ελληνες και ξένους (με απευθείας σύμβαση) πνευματικούς δημιουργούς, καθώς και 2.200.000 και πλέον ξένους πνευματικούς δημιουργούς, μέσω συμβάσεων εκπροσώπησης με ομόλογες εταιρείες του εξωτερικού.

Απασχολεί γύρω στα 115 άτομα προσωπικό σε Αθήνα και Θεσσαλονίκη και 15 έμμισθους δικηγόρους. Επίσης διαθέτει 67 άτομα ως τοπικούς αντιπρόσωπους ανά την Ελλάδα αλλά και αρκετούς εποχικούς συνεργάτες.

Ακριβώς για τον λόγο ότι η ΑΕΠΙ είναι μια μεγάλη εταιρεία που κατέχει τη μερίδα του λέοντος σε μέλη, με δεσπόζουσα θέση στην αγορά, ο νόμος έρχεται να προστατεύσει την εταιρεία που προστατεύει τα δικαιώματα των καλλιτεχνών αλλά και τους ίδιους τους καλλιτέχνες. Πολύ δε περισσότερο όταν η εταιρεία αυτή εμφανίζει αρνητικά κεφάλαια (παθητικό άνω των 17 εκατ. ευρώ, σύμφωνα με τον τελευταίο δημοσιευμένο ισολογισμό του 2013).

Στο νομοσχέδιο που καταθέτει το υπουργείο Πολιτισμού κρίνεται επιβεβλημένο να ιδρυθεί μια επιτροπή καλλιτεχνών-δικαιούχων, η οποία θα έχει ενεργό συμμετοχή στη διοίκηση της εταιρείας και τον έλεγχο της συγκέντρωσης και διανομής των χρημάτων.

(Με πληροφορίες από την Εφημερίδα των Συντακτών)

Ροή Ειδήσεων

Περισσότερα