Αποκάλυψη Reuters: Οι 3 όροι του Πούτιν για “ειρήνη” στην Ουκρανία

Τις απαιτήσεις του Βλαντίμιρ Πούτιν απέναντι στην Ουκρανία αποκαλύπτει το Reuters, το οποίο επικαλείται πηγές που γνωρίζουν τις προθέσεις του Κρεμλίνου, την ώρα που εντείνεται ο προβληματισμός στην Ευρώπη σχετικά με τη συμμετοχή των ΗΠΑ στις εγγυήσεις ασφαλείας της Ουκρανίας.

Συγκεκριμένα, ο Βλαντίμιρ Πούτιν φέρεται να απαιτεί από την Ουκρανία:

1. Να εγκαταλείψει ολόκληρη την περιοχή του Ντονμπάς

2. Να παραιτηθεί από την προοπτική ένταξης στο ΝΑΤΟ

3. Να παραμείνει ουδέτερη και να αποκλείσει την παρουσία δυτικών στρατευμάτων στο έδαφός της.

Ο Ρώσος πρόεδρος συναντήθηκε την Παρασκευή με τον Ντόναλντ Τραμπ στην Αλάσκα, στην πρώτη σύνοδο κορυφής Ρωσίας–ΗΠΑ έπειτα από περισσότερα από τέσσερα χρόνια, και σχεδόν όλη η συνάντηση, η οποία διήρκησε τρεις ώρες, αφορούσε το πώς θα μπορούσε να μοιάζει ένας συμβιβασμός για την Ουκρανία, σύμφωνα με τις ίδιες πηγές. Μιλώντας αργότερα δίπλα στον Τραμπ, ο Πούτιν είπε ότι η συνάντηση θα μπορούσε να ανοίξει τον δρόμο για την ειρήνη στην Ουκρανία – αλλά κανένας από τους δύο ηγέτες δεν παρείχε λεπτομέρειες για όσα συζητήθηκαν.

Οι ρωσικές πηγές ανέφεραν ότι ο Πούτιν έχει υποχωρήσει σε σχέση με τις εδαφικές απαιτήσεις που είχε θέσει τον Ιούνιο του 2024, όταν ζητούσε από το Κίεβο να παραδώσει το σύνολο των τεσσάρων επαρχιών που η Μόσχα θεωρεί πλέον τμήμα της Ρωσίας: Ντονέτσκ και Λουγκάνσκ στην ανατολική Ουκρανία –που απαρτίζουν το Ντονμπάς– καθώς και Χερσώνα και Ζαπορίζια στον νότο. Το Κίεβο είχε απορρίψει τότε αυτούς τους όρους ως συνώνυμους με άνευ όρων παράδοση.

Στη νέα του πρόταση, ο Ρώσος πρόεδρος επιμένει η Ουκρανία να αποσυρθεί πλήρως από τα τμήματα του Ντονμπάς που εξακολουθεί να ελέγχει, σύμφωνα με τις πηγές που επικαλείται το διεθνές πρακτορείο. Σε αντάλλαγμα, όμως, η Μόσχα θα παγώσει τις τρέχουσες γραμμές του μετώπου στη Ζαπορίζια και τη Χερσώνα, πρόσθεσαν.

Η Ρωσία ελέγχει περίπου το 88% του Ντονμπάς και το 73% της Ζαπορίζια και της Χερσώνας, σύμφωνα με εκτιμήσεις των ΗΠΑ. Η Μόσχα είναι επίσης διατεθειμένη να επιστρέψει τα μικρά τμήματα των περιοχών Χάρκοβο, Σούμι και Ντνιπροπετρόφσκ που κατέχει, στο πλαίσιο μιας πιθανής συμφωνίας, ανέφεραν οι πηγές.

Ο Πούτιν επιμένει επίσης στις προηγούμενες απαιτήσεις του να εγκαταλείψει η Ουκρανία τις φιλοδοξίες ένταξης στο ΝΑΤΟ, να υπάρξει μια νομικά δεσμευτική υπόσχεση από τη στρατιωτική συμμαχία υπό τις ΗΠΑ ότι δεν θα επεκταθεί περαιτέρω προς ανατολικά, καθώς και να μπουν όρια στον ουκρανικό στρατό αλλά και να συμφωνηθεί ότι δεν θα αναπτυχθούν δυτικά στρατεύματα στο ουκρανικό έδαφος ως ειρηνευτικές δυνάμεις.

Ωστόσο, οι δύο πλευρές παραμένουν πολύ μακριά από μια συμφωνία, γράφει το Reuters, περισσότερο από τρία χρόνια αφότου ο Πούτιν διέταξε την πλήρους κλίμακας εισβολή χιλιάδων Ρώσων στρατιωτών στην Ουκρανία, μετά την προσάρτηση της Κριμαίας το 2014 και τις μακροχρόνιες μάχες στην ανατολική χώρα μεταξύ φιλορώσων αυτονομιστών και ουκρανικών δυνάμεων.

Η θέση του Κιέβου

Το ουκρανικό υπουργείο Εξωτερικών δεν σχολίασε άμεσα τις προτάσεις. Ο Oυκρανός πρόεδρος Βολοντίμιρ Ζελένσκι έχει επανειλημμένα απορρίψει την ιδέα να αποσυρθεί από διεθνώς αναγνωρισμένα ουκρανικά εδάφη ως μέρος μιας συμφωνίας και έχει δηλώσει ότι η βιομηχανική περιοχή του Ντονμπάς λειτουργεί ως φρούριο που συγκρατεί τη ρωσική προέλαση βαθύτερα στην Ουκρανία.

«Αν μιλάμε απλά για απόσυρση από την ανατολή, δεν μπορούμε να το κάνουμε», είπε σε δημοσιογράφους σε δηλώσεις που δόθηκαν στη δημοσιότητα από το Κίεβο την Πέμπτη. «Πρόκειται για ζήτημα επιβίωσης της χώρας μας, που αφορά τις ισχυρότερες αμυντικές μας γραμμές.»

Η ένταξη στο ΝΑΤΟ,  αποτελεί στρατηγικό στόχο που είναι κατοχυρωμένος στο Σύνταγμα της χώρας και τον οποίο το Κίεβο θεωρεί ως την πιο αξιόπιστη εγγύηση ασφαλείας. Ο Ζελένσκι δήλωσε ότι δεν είναι στη Ρωσία να αποφασίζει για τη συμμετοχή της Ουκρανίας στη Συμμαχία. Ο Λευκός Οίκος και το ΝΑΤΟ δεν απάντησαν άμεσα σε αιτήματα του Reuters για σχόλιο σχετικά με τις ρωσικές προτάσεις.

Τραμπ: “Είμαι σίγουρος ότι θα το λύσουμε”

Οι ρωσικές δυνάμεις ελέγχουν σήμερα το ένα πέμπτο της Ουκρανίας, μια περιοχή περίπου στο μέγεθος της αμερικανικής πολιτείας του Οχάιο, σύμφωνα με εκτιμήσεις των ΗΠΑ και ανοιχτούς χάρτες.

Οι πηγές κοντά στο Κρεμλίνο που επικαλείται το Reuters δήλωσαν ότι η σύνοδος κορυφής στην Αλάσκα παρείχε την καλύτερη ευκαιρία για ειρήνη από την αρχή του πολέμου, επειδή υπήρξαν συγκεκριμένες συζητήσεις για τους όρους της Ρωσίας και ο Πούτιν έδειξε διάθεση να υποχωρήσει.

«Ο Πούτιν είναι έτοιμος για ειρήνη – για συμβιβασμό. Αυτό ήταν το μήνυμα που μεταφέρθηκε στον Τραμπ», είπε ένα από τα άτομα.

Οι πηγές προειδοποίησαν ότι δεν είναι σαφές στη Μόσχα αν η Ουκρανία θα ήταν διατεθειμένη να παραχωρήσει τα εναπομείναντα τμήματα του Ντονμπάς και ότι, αν δεν το πράξει, ο πόλεμος θα συνεχιστεί. Επίσης, παραμένει ασαφές εάν οι Ηνωμένες Πολιτείες θα αναγνωρίσουν τα ουκρανικά εδάφη που κατέχει η Ρωσία, πρόσθεσαν.

Μια άλλη πηγή είπε ότι, αν και τα οικονομικά ζητήματα είναι δευτερεύοντα για τον Πούτιν, αντιλαμβάνεται την οικονομική ευαλωτότητα της Ρωσίας και το μέγεθος της προσπάθειας που θα χρειαζόταν για να προχωρήσει πολύ βαθύτερα στην Ουκρανία.

Ο Τραμπ έχει δηλώσει ότι θέλει να τερματίσει την «αιματοχυσία» του πολέμου και να μείνει στην ιστορία ως «πρόεδρος ειρηνοποιός». Τη Δευτέρα είπε ότι έχει αρχίσει να οργανώνει συνάντηση ανάμεσα στους Ρώσους και τους Ουκρανούς ηγέτες, η οποία θα ακολουθηθεί από μια τριμερή σύνοδο κορυφής με τον Αμερικανό πρόεδρο. «Πιστεύω ότι ο Βλαντίμιρ Πούτιν θέλει να το τελειώσει», είπε ο Τραμπ δίπλα στον Ζελένσκι στο Οβάλ Γραφείο. «Είμαι σίγουρος ότι θα το λύσουμε».

Ο Ρώσος υπουργός Εξωτερικών Σεργκέι Λαβρόφ δήλωσε την Πέμπτη ότι ο Πούτιν είναι διατεθειμένος να συναντηθεί με τον Ζελένσκι, αλλά ότι όλα τα ζητήματα πρέπει πρώτα να επιλυθούν και υπάρχει το ερώτημα κατά πόσο ο Ζελένσκι έχει την εξουσία να υπογράψει μια ειρηνευτική συμφωνία.

Ο Πούτιν έχει επανειλημμένα εκφράσει αμφιβολίες για τη νομιμότητα του Ζελένσκι, καθώς η θητεία του έληξε τον Μάιο του 2024, αλλά λόγω του πολέμου δεν έχουν διεξαχθεί νέες προεδρικές εκλογές. Το Κίεβο δηλώνει ότι ο Ζελένσκι παραμένει νόμιμος πρόεδρος.

Οι ηγέτες της Βρετανίας, της Γαλλίας και της Γερμανίας έχουν δηλώσει ότι παραμένουν δύσπιστοι ως προς το αν ο Πούτιν θέλει πραγματικά να τερματίσει τον πόλεμο.

Εγγυήσεις ασφαλείας για την Ουκρανία

Ο ειδικός απεσταλμένος του Τραμπ, Στιβ Γουίτκοφ, έπαιξε καθοριστικό ρόλο στο να ανοίξει ο δρόμος για τη σύνοδο κορυφής και τη νέα προσπάθεια για ειρήνη, σύμφωνα με δύο τις ρωσικές πηγές που μίλησαν στο διεθνές πρακτορείο.

Ο Γουίτκοφ συναντήθηκε με τον Πούτιν στο Κρεμλίνο στις 6 Αυγούστου μαζί με τον βοηθό του Κρεμλίνου, Γιούρι Ουσάκοφ. Στη συνάντηση, ο Πούτιν μετέφερε ξεκάθαρα στον Γουίτκοφ ότι είναι έτοιμος για συμβιβασμό και περιέγραψε τα βασικά σημεία όσων θα μπορούσε να δεχτεί για την ειρήνη, σύμφωνα με δύο ρωσικές πηγές.

Αν η Ρωσία και η Ουκρανία μπορούσαν να καταλήξουν σε συμφωνία, τότε υπάρχουν διάφορες επιλογές για μια επίσημη συνθήκη – μεταξύ άλλων μια πιθανή τριμερής συμφωνία Ρωσίας–Ουκρανίας–ΗΠΑ που θα αναγνωριζόταν από το Συμβούλιο Ασφαλείας του ΟΗΕ, είπε μία από τις πηγές.

Μια άλλη επιλογή είναι να επιστρέψουν στις αποτυχημένες συμφωνίες της Κωνσταντινούπολης το 2022, όπου Ρωσία και Ουκρανία είχαν συζητήσει για τη μόνιμη ουδετερότητα της Ουκρανίας με αντάλλαγμα εγγυήσεις ασφαλείας από τα πέντε μόνιμα μέλη του Συμβουλίου Ασφαλείας του ΟΗΕ: Βρετανία, Κίνα, Γαλλία, Ρωσία και Ηνωμένες Πολιτείες, πρόσθεσαν οι πηγές.

«Υπάρχουν δύο επιλογές: πόλεμος ή ειρήνη, και αν δεν υπάρξει ειρήνη, τότε θα υπάρξει περισσότερος πόλεμος», είπε ένα από τα άτομα που επικαλείται το Reuters.