ΗΠΑ: “Οδεύουμε προς ένα shutdown” δήλωσε ο Βανς
Διαβάζεται σε 5'
Αδιέξοδες οι συνομιλίες Ρεπουμπλικανών και Δημοκρατικών για τον προϋπολογισμό, με το ενδεχόμενο ενός κυβερνητικού shutdown να πλησιάζει επικίνδυνα.
- 30 Σεπτεμβρίου 2025 13:56
Ο πρόεδρος των ΗΠΑ, Ντόναλντ Τραμπ, και οι Δημοκρατικοί αντίπαλοί του δεν φαίνεται να σημείωσαν ιδιαίτερη πρόοδο στη συνάντηση που πραγματοποιήθηκε νωρίτερα σήμερα, Τρίτη (30/9), στον Λευκό Οίκο με στόχο να αποτραπεί η αναστολή λειτουργίας της ομοσπονδιακής κυβέρνησης (goverment shutdown), η οποία θα μπορούσε να διαταράξει ένα ευρύ φάσμα υπηρεσιών ήδη από αύριο, Τετάρτη (1/10).
Και οι δύο πλευρές αντάλλαξαν κατηγορίες μετά τη συνάντηση, επιρρίπτοντας ευθύνες η μία στην άλλη σε περίπτωση που το Κογκρέσο αποτύχει τελικά να παρατείνει τη χρηματοδότηση της κυβέρνησης πέρα από την προθεσμία, η οποία λήγει τα μεσάνυχτα της Τρίτης (04:00 GMT ξημερώματα Τετάρτης).
“Νομίζω ότι οδεύουμε προς ένα shutdown”, δήλωσε ο Αμερικανός αντιπρόεδρος Τζέι Ντι Βανς.
Τι είναι το “government shutdown” στις ΗΠΑ;
Στις ΗΠΑ το ομοσπονδιακό οικονομικό έτος λήγει στις 30 Σεπτεμβρίου.
Αν μέχρι τότε το Κογκρέσο δεν ψηφίσει νέο προϋπολογισμό ή μια προσωρινή παράταση χρηματοδότησης (continuing resolution), «παγώνουν» οι πιστώσεις και ξεκινά μερική αναστολή λειτουργίας της ομοσπονδιακής κυβέρνησης.
Οι «μη κρίσιμες» υπηρεσίες σταματούν, πολλοί υπάλληλοι τίθενται σε αναγκαστική άδεια άνευ αποδοχών, ενώ οι «καίριες» λειτουργίες (ασφάλεια, στρατός, υγεία έκτακτης ανάγκης) συνεχίζονται. Όσο διαρκεί το shutdown, καθυστερούν πληρωμές/εξυπηρέτηση και προγράμματα χωρίς εναλλακτική χρηματοδότηση κινδυνεύουν με περικοπές ή κατάργηση.
Οι Δημοκρατικοί λένε ότι οποιαδήποτε συμφωνία για την παράταση αυτής της προθεσμίας πρέπει επίσης να διασφαλίζει τα επιδόματα υγείας που λήγουν, ενώ οι Ρεπουμπλικανοί του Τραμπ επιμένουν ότι η χρηματοδότηση της υγείας και της κυβέρνησης πρέπει να αντιμετωπιστούν ως ξεχωριστά ζητήματα.
Ο ηγέτης της κοινοβουλευτικής ομάδας των Δημοκρατικών στη Γερουσία, Τσακ Σούμερ, δήλωσε ότι οι δύο πλευρές “έχουν πολύ μεγάλες διαφορές.”
Αν το Κογκρέσο δεν λάβει μέτρα, χιλιάδες ομοσπονδιακοί υπάλληλοι ενδέχεται να τεθούν σε αναγκαστική άδεια, από τη NASA έως τα εθνικά πάρκα, και ένα ευρύ φάσμα υπηρεσιών θα διακοπεί. Τα ομοσπονδιακά δικαστήρια μπορεί να αναγκαστούν να κλείσουν και οι επιχορηγήσεις προς μικρές επιχειρήσεις να καθυστερήσουν.
Οι διαμάχες για τον προϋπολογισμό έχουν γίνει σχετικά συνηθισμένες στην Ουάσινγκτον τα τελευταία 15 χρόνια και συχνά επιλύονται την τελευταία στιγμή. Ωστόσο, η προθυμία του Τραμπ να παρακάμπτει ή να αγνοεί νόμους δαπανών που έχει εγκρίνει το Κογκρέσο έχει προσθέσει μια νέα διάσταση αβεβαιότητας, όπως επισημαίνει το πρακτορείο Reuters.
Ο Τραμπ έχει αρνηθεί να δαπανήσει δισεκατομμύρια δολάρια που έχουν εγκριθεί από το Κογκρέσο και απειλεί να επεκτείνει την εκκαθάριση του ομοσπονδιακού εργατικού δυναμικού, εάν το Κογκρέσο επιτρέψει το κλείσιμο της κυβέρνησης. Μόνο ένας μικρός αριθμός υπηρεσιών έχει μέχρι στιγμής δημοσιεύσει σχέδια που να περιγράφουν πώς θα λειτουργήσουν σε περίπτωση αναστολής της λειτουργίας της κυβέρνησης.
Ο Λευκός Οίκος εξέδωσε προεδρικό διάταγμα το βράδυ της Δευτέρας (29/9), παρατείνοντας τη λειτουργία περισσότερων από 20 ομοσπονδιακών συμβουλευτικών επιτροπών έως το 2027. Παραμένει ασαφές πώς αυτές οι επιτροπές – οι οποίες συμβουλεύουν τον πρόεδρο σε θέματα όπως το εμπόριο και η εθνική ασφάλεια – θα χρηματοδοτηθούν εν μέσω της συνεχιζόμενης αβεβαιότητας για το κλείσιμο της κυβέρνησης.
Η διαμάχη για τον προϋπολογισμό
Το επίμαχο ζήτημα αφορά 1,7 τρισεκατομμύρια δολάρια σε «προαιρετικές» δαπάνες, που χρηματοδοτούν τη λειτουργία των κρατικών υπηρεσιών, δηλαδή περίπου το ένα τέταρτο του συνολικού προϋπολογισμού των 7 τρισεκατομμυρίων δολαρίων. Το μεγαλύτερο μέρος του υπόλοιπου προϋπολογισμού κατευθύνεται σε προγράμματα υγείας και συντάξεων, καθώς και σε πληρωμές τόκων για το συνεχώς αυξανόμενο χρέος των 37,5 τρισεκατομμυρίων δολαρίων.
Πριν από τη συνάντηση στον Λευκό Οίκο, οι Δημοκρατικοί πρότειναν – σύμφωνα με πηγές του κόμματος – μια βραχυπρόθεσμη παράταση της χρηματοδότησης από επτά έως δέκα ημέρες, ώστε να υπάρξει χρόνος για μια πιο μόνιμη συμφωνία. Αυτή η πρόταση είναι συντομότερη από εκείνη των Ρεπουμπλικανών, που ζητούν παράταση έως τις 21 Νοεμβρίου.
Επιστρέφοντας στο Καπιτώλιο, ο Σούμερ δήλωσε στους δημοσιογράφους ότι δεν πρόκειται να αποδεχθεί ένα τόσο σύντομο νομοσχέδιο χρηματοδότησης.
Ο Ρεπουμπλικανός ηγέτης της Γερουσίας, Τζον Θιούν, επιχείρησε να ασκήσει πίεση στους Δημοκρατικούς προγραμματίζοντας για την Τρίτη μια νέα ψηφοφορία για το ρεπουμπλικανικό σχέδιο – το οποίο όμως έχει ήδη απορριφθεί μία φορά στη Γερουσία.
Από το 1981 έχουν καταγραφεί 14 μερικές διακοπές λειτουργίας της ομοσπονδιακής κυβέρνησης, οι περισσότερες εκ των οποίων διήρκεσαν μόνο λίγες ημέρες. Η πιο πρόσφατη – και μεγαλύτερη σε διάρκεια – ήταν το 2018-2019 και κράτησε 35 ημέρες, λόγω διαφωνιών για τη μεταναστευτική πολιτική στην πρώτη θητεία του Τραμπ.
Αυτή τη φορά, το ζήτημα επικεντρώνεται στην υγειονομική περίθαλψη. Περίπου 24 εκατομμύρια Αμερικανοί που έχουν ασφάλιση μέσω του προγράμματος Affordable Care Act θα δουν τα κόστη τους να αυξάνονται, εάν το Κογκρέσο δεν επεκτείνει τις προσωρινές φοροελαφρύνσεις που λήγουν στο τέλος του έτους.
Ο επικεφαλής των Δημοκρατικών στη Βουλή, Χακίμ Τζέφρις, δήλωσε ότι το Κογκρέσο πρέπει να κάνει αυτές τις φοροελαφρύνσεις μόνιμες άμεσα, καθώς τα αυξημένα ασφάλιστρα οριστικοποιούνται και η νέα περίοδος εγγραφών ξεκινά την 1η Νοεμβρίου.
«Πιστεύουμε ότι το να αποδεχτούμε απλώς το σχέδιο των Ρεπουμπλικανών, που συνεχίζει την επίθεση και την αποδόμηση της υγειονομικής περίθαλψης, είναι απαράδεκτο», δήλωσε ο Τζέφρις σε συνέντευξη Τύπου τη Δευτέρα.
Οι Ρεπουμπλικανοί δηλώνουν ότι είναι πρόθυμοι να εξετάσουν το θέμα, αλλά όχι στο πλαίσιο μιας προσωρινής συμφωνίας χρηματοδότησης. «Είχαν κάποιες προτάσεις που τις βρήκα λογικές — και κάποιες που και ο πρόεδρος θεώρησε λογικές. Αυτό που δεν είναι λογικό είναι να κρατούν αυτές τις ιδέες ως μοχλό πίεσης και να κλείσουν την κυβέρνηση», δήλωσε ο Τζέι Ντι Βανς.
