Κρίσιμη μέρα για το Κόσοβο

Την ύστατη έκκληση στη Ρωσία να αποδεχθεί ως βάση συζήτησης το σχέδιο ψηφίσματος για το Κόσοβο που κατέθεσαν ΗΠΑ και ΕΕ απευθύνουν Ουάσιγκτον και Βερολίνο, ενώ σήμερα αναμένεται να κριθεί αν και αυτό το σχέδιο, το τρίτο κατά σειρά, θα προχωρήσει ή θα μπει και αυτό στο ράφι.

Το ενδεχόμενο η Ρωσία να αλλάξει τη θέση της και να αποσύρει την απειλή βέτο δεν δείχνει πιθανό, καθώς φαίνεται ότι η εκτίμηση της ρωσικής διπλωματίας είναι ότι το συγκεκριμένο σχέδιο οδηγεί σε ανεξαρτησία της περιοχής από τη Σερβία, ενδεχόμενο που η Μόσχα έχει καταστήσει σαφές ότι δεν θα αποδεχθεί χωρίς τη συναίνεση του Βελιγραδίου.

Οι εισηγητές του σχεδίου θα περιμένουν την τελική απόφαση της Μόσχας μετά από την ολοκλήρωση των συνομιλιών που έχει σήμερα στο Βερολίνο ο γερμανός υπουργός εξωτερικών Φράνκ Βάλτερ Σταϊνχάιμερ με το ρώσο ομόλογο του Σεργκέι Λαβρόφ με τον οποίο μίλησε χθες στη Λισσαβόνα και η αμερικανίδα υπουργός Εξωτερικών Κοντολίζα Ράις.

” Έχουμε δεσμευθεί για την ανεξαρτησία του Κοσόβου και θα φτάσουμε σε αυτό το σημείο με τον έναν ή τον άλλο τρόπο“, δήλωσε η υπουργός Εξωτερικών των ΗΠΑ κατά τη μετάβαση της στη Λισσαβόνα χωρίς να διευκρινίσει πως θα γίνει αυτό. “Μπορώ να καταλήξω στο συμπέρασμα ότι δεν πρόκειται να υπάρξει πρόοδος στο Συμβούλιο και για αυτό εξετάζουμε διαφορετικές επιλογές”, δήλωσε ο βρετανός πρέσβης στον ΟΗΕ Έμιρ Τζόουνς Πάρι.

Ο πρόεδρος της ρωσικής Δούμα Μπόρις Γκριζλοφ δήλωσε από το Μαυροβούνιο ότι η Ρωσία θα ασκήσει το δικαίωμα της αρνησικυρίας εάν το ψήφισμα δε στηρίζεται και από το Βελιγράδι και από την Πρίστινα προσθέτοντας ότι αν γίνει δεκτό το συγκεκριμένο ψήφισμα “θα αποτελέσει προηγούμενο για εκδήλωση αποσχιστικών τάσεων στην Αμπχαζία, το Ναγκόρνο Καραμπάχ, την Αρμενία, το Αζερμπαϊτζάν, το Μολδαβία, την Ισπανία, τη Βρετανία και ορισμένα αφρικανικά κράτη”. Σύμφωνα με το σχέδιο ψηφίσματος, θα διεξαχθούν νέες διαπραγματεύσεις διάρκειας 120 ημερών, ανάμεσα στους ηγέτες των Αλβανών του Κοσόβου και το Βελιγράδι μετά από τις οποίες ο ΟΗΕ, που διοικεί την περιοχή από το 1999, όταν με ΝΑΤΟϊκούς βομβαρδισμούς εξεδιώχθη ο σερβικός στρατός, θα παραδώσει τη διοίκηση στην ΕΕ.

Στο ψήφισμα προβλέπεται ότι τα στρατεύματα του ΝΑΤΟ θα παραμείνουν στην περιοχή στην οποία κατοικούν περίπου 2 εκατομμύρια άνθρωποι με τους Αλβανούς να αποτελούν το 90% του πληθυσμού. Με βάση αυτές τις εξελίξεις, ένα πιθανό σενάριο είναι ότι η ομάδα επαφής για τα Βαλκάνια που είχε συσταθεί για την παροχή συμβουλών στα κράτη της περιοχής στη δεκαετία του 1990 και αποτελείται από Βρετανία, Γαλλία, Ιταλία, Γερμανία, ΗΠΑ και Ρωσία, θα διευκολύνει ένα νέο διάρκειας 120 ημερών γύρο συνομιλιών Βελιγραδίου – Πρίστινα. 

Αυτή η διαδικασία δεν χρειάζεται απόφαση του Συμβουλίου Ασφαλείας αλλά αναμένεται να είναι μακρόχρονη και δεν δείχνει να υπάρχει κοινή θέση για το τι θα γίνει πέρα από τη διεξαγωγή των συνομιλιών, που μέχρι στιγμής έχουν αποτύχει. Και σε κάθε περίπτωση, αν τεθεί θέμα απόσυρσης του ΟΗΕ από το Κόσοβο, το θέμα θα επιστρέψει στο Συμβούλιο Ασφαλείας, όπου για οποιαδήποτε απόφαση πρέπει να εξασφαλιστεί η συναίνεση της Ρωσίας.

Μία άλλη εκδοχή είναι οι Αλβανοί της περιοχής, οι οποίοι δηλώνουν απογοητευμένοι από τις εξελίξεις, να κηρύξουν την ανεξαρτησία της μονομερώς, να ζητήσουν από τον ΟΗΕ να φύγει και να καλέσουν την ΕΕ, που μέχρι τώρα παρέχει οικονομική και πολιτική βοήθεια – κλειδί για το Κόσοβο. Αυτή η στρατηγική θα επιβεβαιωθεί από τον αριθμό των κρατών που θα αναγνωρίσουν την Πρίστινα με τις ΗΠΑ να θεωρείται βέβαιο ότι θα το κάνουν αλλά τη θέση της ΕΕ να παραμένει ασαφής και με το ενδεχόμενο να χάσει το Κόσοβο τη στήριξη της Ένωσης, πιθανό.

Ενδεικτική αυτής της ασάφειας είναι η στάση της Σλοβακίας, η οποία είναι μέλος της ΕΕ και του Συμβουλίου Ασφαλείας αλλά χθες διευκρίνισε ότι αποσύρει την υπογραφή της από τους εισηγητές του σχεδίου ψηφίσματος, αν και θα το υπερψηφίσει. Η αλλαγή της στάσης αποδίδεται στο ότι το σλοβακικό κοινοβούλιο εμφανίζεται απρόθυμο να αναλάβει δράση για ένα ανεξάρτητο Κόσοβο.

(Πηγή: ΑΠΕ)