“Υπάρχει θάνατος σε κάθε σπίτι” – Θρήνος και απόλυτη καταστροφή στο Αφγανιστάν μετά τον σεισμό

Περισσότεροι από 800 άνθρωποι σκοτώθηκαν και πάνω από 2.700 τραυματίστηκαν από τον ισχυρό σεισμό των 6 βαθμών που έπληξε το ανατολικό Αφγανιστάν το βράδυ της Κυριακής, σύμφωνα με την κυβέρνηση των Ταλιμπάν.

Ο προσωρινός απολογισμός αφορά κυρίως την επαρχία Κουνάρ, όπου έχουν καταγραφεί οι περισσότερες απώλειες, ενώ νεκροί και τραυματίες εντοπίζονται και στη γειτονική επαρχία Νανγκαρχάρ.

Ο εκπρόσωπος της κυβέρνησης των Ταλιμπάν, Ζαμπιχουλάχ Μουτζάχιντ, δήλωσε σε συνέντευξη Τύπου από την Καμπούλ ότι μόνο στην Κουνάρ οι νεκροί φτάνουν τους 800 και οι τραυματίες τους 2.500, ενώ στη Νανγκαρχάρ καταγράφονται άλλοι 12 νεκροί και 255 τραυματίες.

Οι αρχές προειδοποιούν ότι ο αριθμός των θυμάτων ενδέχεται να αυξηθεί, καθώς πολλές περιοχές παραμένουν αποκομμένες και οι έρευνες για εγκλωβισμένους συνεχίζονται σε ορεινές και απομακρυσμένες κοινότητες.

«Υπάρχει θάνατος σε κάθε σπίτι», δήλωσε κάτοικος της Κουνάρ μετά τον θάνατο των πέντε παιδιών του από τον σεισμό

Ο Μουχάμαντ Αζίζ, εργάτης από την περιοχή Νουρ Γκουλ της Κουνάρ, δήλωσε ότι δέκα συγγενείς του, μεταξύ αυτών και τα πέντε παιδιά του, σκοτώθηκαν από τον σεισμό, ενώ πολλοί άνθρωποι από το χωριό του παραμένουν παγιδευμένοι κάτω από τα συντρίμμια.

«Οι φτωχοί άνθρωποι αυτής της περιοχής έχασαν τα πάντα», είπε. «Υπάρχει θάνατος σε κάθε σπίτι και κάτω από τα χαλάσματα κάθε στέγης βρίσκονται νεκρά σώματα. Τα σπίτια από λάσπη ισοπεδώθηκαν και η καταστροφή είναι παντού. Οι άνθρωποι αναζητούν απεγνωσμένα βοήθεια».

Σύμφωνα με το Αμερικανικό Γεωλογικό Ινστιτούτο (USGS), το επίκεντρο της δόνησης εντοπίστηκε 27 χιλιόμετρα από την πόλη Τζαλαλαμπάντ, πρωτεύουσα της επαρχίας Νανγκαρχάρ, σε βάθος μόλις 8 χιλιομέτρων. Το γεγονός ότι ο σεισμός ήταν τόσο επιφανειακός εξηγεί το μέγεθος των καταστροφών.

Μέσα σε λίγη ώρα σημειώθηκαν τουλάχιστον πέντε μετασεισμοί μεγέθους 4,3 έως 5,2, με τον ισχυρότερο να φτάνει τα 4,5 Ρίχτερ. Δημοσιογράφοι του AFP μετέδωσαν ότι η δόνηση έγινε αισθητή ακόμα και στην Καμπούλ, αλλά και στο Ισλαμαμπάντ του Πακιστάν, σε απόσταση 370 χιλιομέτρων.

Αφγανιστάν: Δραματικές επιχειρήσεις διάσωσης και εικόνες καταστροφής

Οι αρχές των Ταλιμπάν έστειλαν στην Κουνάρ δεκάδες ελικόπτερα με διασώστες, ενώ μόνο το υπουργείο Άμυνας ανακοίνωσε ότι πραγματοποίησε 40 πτήσεις για τη μεταφορά ανθρωπιστικής βοήθειας αλλά και την απομάκρυνση δεκάδων νεκρών και τραυματιών. Στο αεροδρόμιο της Τζαλαλαμπάντ, δημοσιογράφοι είδαν εκατοντάδες μέλη των δυνάμεων ασφαλείας να φορτώνουν σάβανα σε ελικόπτερα, προκειμένου να μεταφερθούν στις πληγείσες περιοχές.

Σύμφωνα με το υπουργείο Υγείας, τρία χωριά ισοπεδώθηκαν ολοκληρωτικά στην Κουνάρ, ενώ εκτεταμένες ζημιές καταγράφηκαν σε πολλά ακόμα. «Δεν έχουμε ξαναδεί ποτέ κάτι παρόμοιο», δήλωσε ο Ιγιάζ Ουλχάκ Γιάαντ, αξιωματούχος της περιοχής Νουργκάλ. «Ήταν τρομακτικό, τα παιδιά και οι γυναίκες ούρλιαζαν», πρόσθεσε, περιγράφοντας το χάος που επικράτησε αμέσως μετά τη δόνηση.

Εκατοντάδες σπίτια από πέτρα και λάσπη κατέρρευσαν, παγιδεύοντας ολόκληρες οικογένειες στα ερείπια. Οι πληγείσες περιοχές βρίσκονται σε απομονωμένα ορεινά σημεία, με δύσβατους δρόμους, γεγονός που δυσχεραίνει την πρόσβαση των σωστικών συνεργείων. Την κατάσταση επιβαρύνουν οι πρόσφατες πλημμύρες στη Νανγκαρχάρ, οι οποίες είχαν προκαλέσει υλικές ζημιές και είχαν κοστίσει τη ζωή σε πέντε ανθρώπους την προηγούμενη εβδομάδα.

Χιλιάδες εκτοπισμένοι ανάμεσα στα θύματα

Όπως σημειώνουν τοπικοί αξιωματούχοι, πολλά από τα θύματα ήταν οικογένειες που μόλις είχαν επιστρέψει στο Αφγανιστάν από το Πακιστάν ή το Ιράν, από όπου είχαν εκδιωχθεί. «Υπάρχουν περίπου 2.000 οικογένειες μεταναστών που είχαν επιστρέψει και σκόπευαν να χτίσουν ξανά το σπίτι τους σε αυτή την αγροτική περιοχή που συνορεύει με το Πακιστάν», ανέφερε ο Γιάαντ.

Έκκληση για διεθνή ανθρωπιστική βοήθεια

Η αποστολή του ΟΗΕ στο Αφγανιστάν εξέφρασε «τη βαθιά θλίψη της για τον καταστροφικό σεισμό» και ανακοίνωσε ότι οι ομάδες της βρίσκονται ήδη επί τόπου για να προσφέρουν βοήθεια. Ο γενικός γραμματέας του ΟΗΕ, Αντόνιο Γκουτέρες, δήλωσε ότι «η διεθνής κοινότητα στέκεται στο πλευρό του αφγανικού λαού σε αυτή τη δύσκολη στιγμή».

Η Κίνα δια του υπουργείου Εξωτερικών δήλωσε έτοιμη να παρέχει βοήθεια «με βάση τις ανάγκες του Αφγανιστάν και στο μέτρο των δυνατοτήτων της», ενώ και το Ιράν εξέφρασε τη βούλησή του να συνδράμει. Ωστόσο, μέχρι στιγμής, καμία άλλη ξένη κυβέρνηση δεν έχει ανακοινώσει επισήμως παροχή στήριξης.

Ανθρωπιστικές οργανώσεις υπογραμμίζουν ότι η τραγωδία αυτή εκτυλίσσεται σε ένα ήδη εξαιρετικά δύσκολο πλαίσιο. Ο ΟΗΕ εκτιμά ότι περισσότερο από το μισό του πληθυσμού της χώρας ζει κάτω από το όριο της φτώχειας και χρειάζεται άμεση βοήθεια. Παράλληλα, η διεθνής ανθρωπιστική βοήθεια προς το Αφγανιστάν έχει μειωθεί δραστικά τα τελευταία χρόνια, λόγω των πολιτικών που εφαρμόζουν οι Ταλιμπάν, ιδιαίτερα όσον αφορά τα δικαιώματα των γυναικών.

«Μέχρι στιγμής καμία ξένη κυβέρνηση δεν έχει εκφράσει την πρόθεσή της να μας προσφέρει υποστήριξη», παραδέχτηκε εκπρόσωπος του υπουργείου Εξωτερικών των Ταλιμπάν, απευθύνοντας έκκληση για διεθνή αλληλεγγύη.

Το Αφγανιστάν είναι από τις πιο σεισμογενείς χώρες του κόσμου, καθώς βρίσκεται στη συμβολή της ευρασιατικής με την ινδική τεκτονική πλάκα. Σεισμοί μεγάλης έντασης σημειώνονται συχνά στην περιοχή της οροσειράς Χίντου Κους, με τραγικές συνέπειες για τον πληθυσμό.

Από το 2021, όταν οι Ταλιμπάν επέστρεψαν στην εξουσία, η χώρα έχει βιώσει δύο ακόμη καταστροφικούς σεισμούς. Το 2022, σεισμός 6,1 Ρίχτερ προκάλεσε τον θάνατο περισσότερων από 1.000 ανθρώπων στις επαρχίες Πάκτικα, Πακτία και Χοστ. Το 2023, άλλος ισχυρός σεισμός 6,3 Ρίχτερ στη Χεράτ, στα δυτικά σύνορα με το Ιράν, άφησε πίσω του πάνω από 1.500 νεκρούς και 63.000 κατεστραμμένα σπίτια.

Η νέα καταστροφή έρχεται να προστεθεί σε αυτόν τον μακρύ κατάλογο και αναδεικνύει την ανάγκη για ενίσχυση των μηχανισμών πολιτικής προστασίας και διεθνούς συνεργασίας, σε μια χώρα όπου οι φυσικές καταστροφές συναντούν την πολιτική αστάθεια, τη φτώχεια και την απομόνωση.