Τελικώς…συμφωνία στη Σύνοδο Κορυφής

 Σε συμφωνία κατέληξαν, μετά από μετά από διαπραγματεύσεις 36 ωρών, τα ξημερώματα του Σαββάτου οι Ευρωπαίοι ηγέτες.

“Διαθέτουμε καθαρή εντολή για μία Διακυβερνητική Διάσκεψη” ανακοίνωσε η Γερμανίδα καγκελάριος και προεδρεύουσα του Συμβουλίου της ΕΕ στις 05:30 τα ξημερώματα του Σαββάτου έπειτα από πολύωρες διαπραγματεύσεις που αρχικά φάνηκε να οδηγούν σε αδιέξοδο λόγω των ισχυρών πολωνικών και βρετανικών αντιρρήσεων στον τρόπο αναδιαμόρφωσης των ευρωπαϊκών θεσμών.

Τελικά, όλοι συμβιβάστηκαν και όλοι πήραν αυτό που ήθελαν. “Ήταν ένας καλός συμβιβασμός. Είμαστε πολύ, πολύ ικανοποιημένοι με αυτό που καταφέραμε” δήλωσε η Ανγκέλα Μέρκελ. Η Πολωνία δέχθηκε τελικά να καθυστερήσει την εφαρμογή του νέου συστήματος ψηφοφορίας έως το 2017, ενώ και η Βρετανία απέσπασε υποχωρήσεις στο ζήτημα της εφαρμογής των θεμελιωδών δικαιωμάτων που περιγράφονται στη συνθήκη. 

Ο Πολωνός Πρόεδρος Λεχ Κατσίνσκι δήλωσε ότι η συμφωνία είναι πολύ ενθαρρυντική για την χώρα του. Η σύνοδος ήταν δύσκολη, σημείωσε, ενώ ευχαρίστησε τις φίλες Βρετανία και Γαλλία για τη βοήθειά τους προκειμένου να επιτευχθεί συμβιβασμός.

Ο πρόεδρος της Κομισιόν Ζοζέ Μπαρόζε εξήρε τη διαπραγματευτική στάση της Γερμανίδας καγκελαρίου και της προσέφερε λουλούδια. “Η Ευρώπη βρίσκεται σε κίνηση, και κινείται προς τη σωστή κατεύθυνση” δήλωσε μετά το τέλος των διαπραγματεύσεων.

Η πυγμή της Μέρκελ

Κοντά στα μεσάνυχτα η συμφωνία έδειχνε αδύνατη και η σύνοδος έμοιαζε να οδηγείται σε ναυάγιο, καθώς οι αδελφοί Κατσίνσκι(πρόεδρος και πρωθυπουργός της Πολωνίας) δεν έκαναν πίσω στις διεκδικήσεις τους. Αυτό ανάγκασε την καγκελάριο Μέρκελ να τους προειδοποιήσει  πως θα προχωρήσει με τη νέα Συνθήκη με ή χωρίς την συγκατάθεση της Πολωνίας.

Το τελεσίγραφο της Μέρκελ και οι εντατικές διαβουλεύσεις μεταξύ των κρατών, έκαναν τους Πολωνούς να υποχωρήσουν και έτσι ναι να δεχθούν συμβιβαστική συμφωνία που αναβάλλουν έως το 2017 και όχι το 2009 την εισαγωγή του νέου συστήματος. Έως τότε η Πολωνία θα συνεχίσει να έχει 27 ψήφους στο Συμβούλιο της ΕΕ, περίπου όσες και τα μεγάλα κράτη της ΕΕ, δηλαδή η Γερμανία, η Βρετανία, η Ιταλία και η Γαλλία που έχουν το καθένα 29 ψήφους. Το σύστημα λήψης αποφάσεων βασίζεται σε μία “διπλή πλειοψηφία” από το 55% των κρατών-μελών (δηλαδή 15 χώρες) που θα αντιπροσωπεύουν το 65% του πληθυσμού της ΕΕ. Η Πολωνία είχε προτείνει ένα σύστημα που θα λάμβανε υπόψη την τετραγωνική ρίζα του πληθυσμού κάθε χώρας-μέλους. Παράλληλα, θα υπάρξει νέος Ύπατος Εκπρόσωπος Εξωτερικών Υποθέσεων (όχι υπουργός Εξωτερικών, όπως προέβλεπε το Ευρωσύνταγμα) και θα περιοριστεί ο αριθμός των μελών της Ευρωπαϊκής Επιτροπής.

Βρετανία και Ολλανδία πήραν επίσης όσα ζητούσαν. “Τα τέσσερα βασικά σημεία που απαιτούσαμε προς κατοχύρωση των θέσεών μας κατακτήθηκαν” δήλωσε ο Τόνι Μπλερ στην τελευταία του συμμετοχή σε Ευρωπαϊκό Συμβούλιο.

Το Λονδίνο εξασφάλισε εξαίρεση από τη δεσμευτική Χάρτα Θεμελιωδών Δικαιωμάτων, διατηρώνοντας επίσης εθνικό έλεγχο σε ζητήματα εξωτερικής πολιτικής, κοινοτικού δικαίου και εσωτερικών. Ο Μπλερ εξέφρασε την ικανοποίησή του για τη συμφωνία που επετεύχθη, μιλώντας για “μία ευκαιρία να προχωρήσει μπροστά” η ΕΕ ξεπερνώντας τα εμπόδια της Συνταγματικής Συνθήκης.

Ο κ. Καραμανλής για τη συνθήκη

Σημαντικό βήμα για την ΕΕ χαρακτήρισε ο πρωθυπουργός Κώστας Καραμανλής, τη συμφωνία που επιτεύχθηκε, με την οποία τίθεται η βάση για την Διακυβερνητική Διάσκεψη, την οποία θα συγκαλέσει σύντομα η Πορτογαλική προεδρία. “Κερδισμένο είναι το πνεύμα της ενωμένης Ευρώπης, παρά τον σκεπτικισμό που αναπτύσσουν ορισμένοι”, δήλωσε ο πρωθυπουργός.

Ανάμεσα στα στοιχεία της νέας συνθήκης είναι, όπως είπε ο πρωθυπουργός, το γεγονός ότι δημιουργούνται προϋποθέσεις για ενιαία εξωτερική φωνή της Ένωσης με τον Ύπατο εκπρόσωπο, για αυξημένες αρμοδιότητες του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και κατ’ επέκτασιν των Εθνικών Κοινοβουλίων.

Ο πρωθυπουργός ανέφερε ακόμη ότι υπάρχουν διαφορετικές απόψεις μεταξύ των εταίρων για το πόση Ευρώπη θέλει ο καθένας και επανέλαβε τη θέση του ότι η Ελλάδα θέλει περισσότερη Ευρώπη. Σε κάθε περίπτωση, τόνισε, επιτεύχθηκε συμφωνία, που είναι μία καλή συμφωνία και ένα βήμα προς τα εμπρός. Σε ότι αφορά τις πολύωρες διαβουλεύσεις και διαπραγματεύσεις, ο κ. Καραμανλής ανέφερε ότι η εικόνα μέχρι το απομεσήμερο δεν ήταν αισιόδοξη και όπως σημείωσε δεν ήταν μια εικόνα τακτικών χειρισμών, αλλά δυσκολιών που έπρεπε να ξεπεραστούν.

Ο κ. Καραμανλής ανέφερε ότι η Ελλάδα συνέδραμε αποφασιστικά και ο ίδιος είχε ενεργό πρωτοβουλία προς τη γερμανική προεδρία, ώστε να κάνει ακόμη μια προσπάθεια για να βρεθεί λύση. Πάντως, ο πρωθυπουργός υπογράμμισε ότι με βάση και την εμπειρία της Συνόδου Κορυφής, ο ίδιος είναι πεπεισμένος ότι αφενός πρέπει να προχωρήσει η Διακυβερνητική Διάσκεψη και αφετέρου θα πρέπει “να κινηθούμε με τους άλλους εταίρους που θέλουν περισσότερη Ευρώπη στην κατεύθυνση των ενισχυμένων συνεργασιών”.

Σε ότι αφορά τη χάρτα θεμελιωδών δικαιωμάτων ο κ. Καραμανλής τόνισε ότι αυστηρά στο κείμενο της μεταρρυθμιστικής συνθήκης δεν προβλέπεται να είναι, αλλά θα είναι κοινή δήλωση των τριών οργάνων της Ένωσης και θα έχει νομική δεσμευτικότητα ακριβώς όπως την είχε. Δεν θέλω να πω ότι πολλές από τις συμβιβαστικές λύσεις που επετεύχθησαν είναι διακοσμητικές. Θα ήταν ίσως υπερβολικό να χρησιμοποιήσω αυτή την έκφραση αλλά δεν υπάρχει καμία αμφιβολία ότι καταβλήθηκε προσπάθεια πέραν των όποιων ουσιαστικών επανεκτιμήσεων ή αναθεωρήσεων σε μικρό ποσοστό. Φραστικά από πλευράς εικόνας να διευκολυνθούν εκείνες οι χώρες που είχαν πρόβλημα. Ο πρωθυπουργός υπενθύμισε ότι δύο χώρες που βρίσκονται στον πυρήνα της Ένωσης, η Γαλλία και η Ολλανδία απέρριψαν με δημοψήφισμα τη συνταγματική συνθήκη. Έπρεπε λοιπόν, πρόσθεσε, να καταβληθεί κάθε προσπάθεια, να διευκολυνθούν. Επιπλέον, σημείωσε ο κ. Καραμανλής εκτός από αυτές τις δύο χώρες υπήρχαν και άλλες χώρες που είχαν προβλήματα.

Ο κ. Καραμανλής απαντώντας σε άλλη ερώτηση εάν η Ελλάδα εξέφρασε δυσαρέσκεια για τη λύση που βρέθηκε, απάντησε αρνητικά, ενώ τέλος υπογράμμισε ότι η Ένωση μετά από μακρά περίοδο διαβούλευσης αφουγκράστηκε τους πολίτες και τους φορείς της για να προχωρήσει στη σημερινή απόφαση. Ο κ. Καραμανλής συνεχάρη προσωπικά την Καγκελάριο της Γερμανίας Αγκελα Μέρκελ για τις προσπάθειες που κατέβαλε για την απόφαση αυτή.