Ξανά Δουβλίνο ΙΙ. Τι σημαίνει για την Ελλάδα;

Το Δουβλίνο ΙΙ από την Τετάρτη σε πλήρη εφαρμογή, με αποτέλεσμα η Ελλάδα να αποτελεί και πάλι χώρα επιστροφής προσφύγων από κράτη μέλη της ΕΕ. Ποια είναι η δικλείδα ασφαλείας

ΛΕΥΤΕΡΗΣ ΣΑΒΒΙΔΗΣ
13 Μαρτίου 2017 10:06

Την Τετάρτη αίρονται οι ειδικές συνθήκες που “πάγωναν” το Δουβλίνο ΙΙ και με βάση τις οποίες τα ευρωπαϊκά κράτη δεν είχαν την δυνατότητα να επιστρέψουν πίσω στη χώρα πρώτης υποδοχής πρόσφυγες και μετανάστες που αιτούνται άσυλο. Το “πάγωμα” της συνθήκης τέθηκε σε ισχύ το 2011 λαμβάνοντας υπόψη του την δεινή οικονομική κατάσταση της Ελλάδας, αλλά και στη συνέχεια το οξύ ζήτημα του προσφυγικού.

Η Ελλάδα έχει κάνει σημαντική πρόοδο, κάτω από ασφυκτικές συνθήκες

Τον περασμένο Δεκέμβριο, ο Επίτροπος για θέματα μετανάστευσης Δημήτρης Αβραμόπουλος, δήλωνε πως “η Ελλάδα έχει κάνει σημαντική πρόοδο, κάτω από ασφυκτικές συνθήκες, ώστε να θέσει σε εφαρμογή ένα λειτουργικό σύστημα χορήγησης ασύλου τους τελευταίους μήνες”.

Migrants hold placards during a rally against the living conditions at the refugee camps in Greece, outside the former Helliniko Olympic complex, which is used as a shelter for almost 1,000 people in southern Athens, Saturday, Feb. 18, 2017. More than 50,000 refugees and other migrants stuck in Greece since the Balkan migration route was shut down last March. (AP Photo/Yorgos Karahalis) AP

AP Photo/Yorgos Karahalis

Κι όλα αυτά, μόλις λίγες ημέρες από τη συμπλήρωση ενός έτους, από το κλείσιμο των συνόρων στα Βαλκάνια, το οποίο ενορχηστρώθηκε από τη βόρεια Ευρώπη και εκτελέστηκε από τις χώρες της βαλκανικής, την Ουγγαρία και την πΓΔΜ. Αξίζει να σημειωθεί πως η Πολωνία είναι η χώρα που λαμβάνει τους περισσότερους κοινοτικούς πόρους (9,5 δις ευρώ), ακολουθούμενη από τη Τσεχία, τη Ρουμανία και την Ουγγαρία. Οι χώρες δηλαδή, που δεν έχουν δεχθεί τους πρόσφυγες που τους αναλογούν, βάσει της συμφωνίας Τουρκίας – ΕΕ. Χαρακτηριστικό το ότι η Πολωνία δεν έχει δεχθεί κανέναν πρόσφυγα, ενώ η Τσεχία, μόλις… 12.

Διευκρινίζεται ωστόσο, πως όσοι από τους πρόσφυγες έχουν ήδη προωθηθεί προς κάποιο ευρωπαϊκό κράτος από την Ελλάδα, δεν θα μπορούν να επιστρέφουν σε αυτή. Η λειτουργία της συνθήκης του Δουβλίνο εφαρμόζεται αποκλειστικά για περιπτώσεις από την 15η Μαρτίου και έπειτα.

Παρά τα εγκωμιαστικά σχόλια της Κομισιόν για την αντίδραση της Ελλάδας στη δημιουργία συστήματος εξέτασης ασύλου, οι οργανώσεις στη Βρετανία, όπως άλλωστε και στην Ελλάδα, αλλά και η Διεθνής Αμνηστία, σημειώνουν πως αυτό παραμένει ακόμη δυσλειτουργικό, ενώ όπως σχολιάζουν υπάρχει ο κίνδυνος από την χώρα μας οι άνθρωποι αυτοί να επιστρέψουν σε κράτη όπου κακοποιήθηκαν και διώχθηκαν.

Η Βρετανία πριν το Brexit

Την ίδια ώρα, διαβάζουμε στη βρετανική Guardian πως η Μεγάλη Βρετανία, παρά τον διακαή της πόθο να αποχωρήσει από την Ένωση, εκμεταλλεύεται τη συνθήκη και επαναπροωθεί αιτούντες άσυλο σε χώρες της ανατολικής Ευρώπης, κατά κύριο λόγο στην Ουγγαρία. Το θέμα αναδείχτηκε έπειτα από παρεμβάσεις οργανώσεων για τα δικαιώματα των προσφύγων και δικηγόρων στο Ηνωμένο Βασίλειο, οι οποίοι και ισχυρίζονται πως το Λονδίνο προχωρά σε επαναπροώθηση δεκάδων ανθρώπων, παρά το γεγονός πως γνωρίζει για τις άθλιες συνθήκες που επικρατούν στις χώρες όπου εκείνοι επιστρέφουν.

Migrants walk by an abandoned brick factory in the northern Serbian town of Subotica, near the border between Serbia and Hungary, Wednesday, Feb. 8, 2017. European Union countries have only taken in around 12,000 refugees from overburdened Greece and Italy despite promising to share 160,000 almost 18 months ago. (AP Photo/Darko Vojinovic) AP

AP Photo/Darko Vojinovic

Προκειμένου να αποποιηθεί των ευθυνών του το βρετανικό υπουργείο Εσωτερικών υποθέσεων δηλώνει πως “δικαιούται να θεωρήσει πως κάθε χώρα της ΕΕ θα μεταχειριστεί αιτούντες άσυλο σωστά”. Ωστόσο, μαρτυρίες αναφέρουν πως οι άνθρωποι κακοποιήθηκαν και ορισμένες φορές φυλακίστηκαν ή και κλείστηκαν σε κλουβιά από τις αρχές. “Αισθάνονται σαν να ζουν ακόμη εντός εμπόλεμης ζώνης, μετακινούμενοι από το ένα στρατόπεδο στο άλλο και από τη μία απομόνωση στην άλλη” σημειώνουν.

Πέραν όμως των γνωστών πρακτικών που έχουμε δει να επιστρατεύονται στην Ουγγαρία, στο στόχαστρο των οργανώσεων αυτών τέθηκε και η Βουλγαρία, αναφορικά με τις συνθήκες φιλοξενίας και κράτησης εκεί μεταναστών και προσφύγων. Για το θέμα άλλωστε, κατά πόσο δηλαδή η γειτονική χώρα αποτελεί ασφαλή προορισμό αναμένεται να βγει δικαστική απόφαση τον προσεχή Νοέμβρη.

A local man Dinko Valev, center, addresses locals gathered in protest at the fence of the Harmanli registration center as Bulgarian army soldiers are deployed in Harmanli, Bulgaria on Friday, Nov. 25, 2016. Some 400 migrants have been detained after clashes with police at a refugee camp in southern Bulgaria, that left several injured. Another 15 migrants have been arrested for damaging property, police said on Friday.(AP Photo/Visar Kryeziu) AP

AP Photo/Visar Kryeziu

Κακές συνθήκες υποδοχής στην Ελλάδα

Ωστόσο, σε ό, τι αφορά την Ελλάδα, το βρετανικό υπουργείο σημειώνει πως δεν σκοπεύει να προχωρήσει σε επαναπροώθηση προσφύγων και μεταναστών στη χώρα μας. “Δεν υπάρχει κάποιο άμεσο σχέδιο να θέσουμε σε εφαρμογή το “Δουβλίνο” και τις επιστροφές στην Ελλάδα” σχολιάζει εκπρόσωπος του υπουργείου εσωτερικών, παραθέτοντας σοβαρές επιφυλάξεις αναφορικά με τις συνθήκες υποδοχής τους στη χώρα. Προφανώς, οι εικόνες των σκηνών μέσα στο χιόνι έχουν κάνει το γύρο του κόσμου και δεν τιμούν τις δράσεις του ελληνικού υπουργείου μεταναστευτικής πολιτικής.

Επιπλέον, σε εκτενές ρεπορτάζ της Guardian την περασμένη εβδομάδα, παρατίθετο ο τρόπος με τον οποίο αντιμετωπίστηκε το ζήτημα των προσφύγων στη χώρα μας, καθώς και η χρηματοδότηση που έλαβε η Ελλάδα για την φροντίδα τους, σημειώνοντας τεράστιες σπατάλες. Η βρετανική εφημερίδα ανέφερε πως σε απόλυτους αριθμούς πρόκειται για το πιο δαπανηρό πρόγραμμα ανθρωπιστικής βοήθειας στην ιστορία, σημειώνοντας ωστόσο πως εκτιμήσεις των οργανώσεων ισχυρίζονται πως για κάθε 100€ που ξοδεύονταν ανά πρόσφυγα, τα 70€ μοιάζουν σαν να πετιούνται στον κάλαθο των αχρήστων.

ΠΗΓΗ GUARDIAN/ EURACTIV/ΦΩΤΟ ΑΡΘΡΟΥ AP Photo/Yorgos Karahalis