ΣΕ ΚΑΝΕΝΑΝ ΔΕΝ ΑΞΙΖΕΙ ΤΟ ΤΕΛΟΣ ΤΟΥ ΤΣΑΡΛΙ ΚΕΡΚ. ΔΕΝ ΜΑΣ ΑΞΙΖΟΥΝ, ΕΠΙΣΗΣ, ΚΑΙ ΟΙ ΙΔΕΕΣ ΤΟΥ.
Μια ειδεχθής δολοφονία που συγκλόνισε τον πλανήτη, ένας «μάρτυρας» που προσπαθεί να κατασκευάσει η Ακροδεξιά και η βιομηχανία του μίσους που εκμεταλλεύεται (αλλά κι απειλεί) τη δημοκρατία σε όλον τον πλανήτη.
Σε κανέναν δεν αξίζει αυτό το τέλος. Αν δεν μπορούμε να συμφωνήσουμε ούτε σε αυτό, δεν υπάρχει λόγος να γίνεται καμία κουβέντα, παραδοθήκαμε ολοκληρωτικά πια.
«Ωραίοι» (ρητορικό σχήμα, μόνο ωραίοι δεν είναι) οι «ψόφοι», οι «καρκίνοι» και «όλα τα μακάρι» όπως ανώνυμα αραδιάζονται για κάθε ψύλλου πήδημα εδώ και χρόνια στα σόσιαλ, πίσω από κλειστές πόρτες μπορεί να λέμε και μια κουβέντα παραπάνω βάζοντας πάντα κι ένα “safe space” προς αποφυγή παρεξηγήσεων, αλλά έστω και ο υπαινιγμός ότι η εν ψυχρώ δολοφονία είναι αυτό που ταιριάζει σε όσους έχουν αντίθετες, έστω επικίνδυνες ως κι αποτρόπαιες, ιδέες καταργεί κάθε μίνιμουμ συνθήκη συνύπαρξης.
Η εκτέλεση του Τσάρλι Κερκ, κατά τη διάρκεια ομιλίας μπροστά σε 3000 ανθρώπους στο πανεπιστήμιο Γιούτα Βάλεϊ, συγκλονίζει εδώ και λίγα 24ωρα. Μετά από ανθρωποκυνηγητό 30 ωρών οι αρχές συνέλαβαν και κρατούν τον 22χρονο Τάιλερ Ρόμπινσον ως ύποπτο για τη δολοφονία. Πιστεύουν ότι ο φερόμενος ως δράστης έδρασε μόνος, ενώ όλος ο πλανήτης προσπαθεί να κατανοήσει το προφίλ και το κίνητρό του.
Ο 31χρονος Κερκ, πατέρας δύο παιδιών, υπήρξε μια από τις κορυφαίες μορφές του κινήματος MAGA την τελευταία δεκαετία. Στα 18 του ξεκίνησε τον οργανισμό Turning Point USA (που σήμερα μετρά περισσότερα από 850 παραρτήματα) με σκοπό να κινητοποιήσει τους φοιτητές υπέρ των ιδεών του. Ο λόγος του ήταν εναντίον των αμβλώσεων, επικριτικός ως προς το τρίπτυχο D.E.I. (ποικιλοτητα-ισότητα-συμπερίληψη), διαπρύσιος υπέρ της οπλοκατοχής, αντιμεταναστευτικός.
Παράλληλα, ο Κερκ εξελίχθηκε σε δημοφιλή περσόνα των σόσιαλ (την ημέρα της δολοφονίας του: 11 εκατομμύρια followers στο Instagram, 9 εκατομμύρια στο TikTok και σχεδόν 6 εκατομμύρια στο X), τα οποία τροφοδοτούσε συνεχώς με στιγμιότυπα από ομιλίες του στα αμερικάνικα κάμπους, πάντα επιμελώς μονταρισμένα ώστε να φαίνεται ότι κέρδιζε κάθε “debate” προσηλυτίζοντας νέους και νέες στην ακροδεξιά ατζέντα του Ντόναλντ Τραμπ (με τον οποίο ήταν στενός φίλος, τον συναντούσε στον Λευκό Οίκο και μίλησε μάλιστα στη φετινή ορκωμοσία του).
Στον απόηχο της δολοφονίας, η πόλωση έχει πικάρει. Με κάθε τρόπο, σε κάθε πιθανό επίπεδο, προφανώς με πεδίο προβολής τα σόσιαλ. Η γλώσσα, ας πούμε, είναι ένα χαρακτηριστικό παράδειγμα. Τι ήταν ο Τσάρλι Κερκ; Ένας «συντηρητικός ακτιβιστής», όπως τον αποκάλεσαν ακόμα και μετριοπαθείς φωνές ή ΜΜΕ, εστιάζοντας στην επιτυχία της πολιτικής του δραστηριότητας (που παραδέχονταν ακόμα και οι αντίπαλοί του); Ή ένας «ακροδεξιός influencer», όπως υποστηρίζουν όσοι θεωρούν ότι ο ακτιβισμός υφίσταται μόνο όταν είναι προοδευτικός και στοχεύει στο κοινό καλό;
«Το θεμέλιο μιας ελεύθερης κοινωνίας είναι να μπορεί ο καθένας να συμμετέχει στην πολιτική χωρίς το φόβο της βίας», έτσι ξεκίνησε το άρθρο του στους New York Times ο 41χρονος Έζρα Κλάιν, ένας από τους πιο σημαντικούς πολιτικούς σχολιαστές των ΗΠΑ σήμερα, γράφοντας από μια liberal αφετηρία εκ διαμέτρου αντίθετη από εκείνη του Κερκ. Συνέχισε: «Όταν η πολιτική βία γίνεται εφικτή είτε ως εργαλείο πολιτικής είτε ως σκαλοπάτι που οδηγεί στη φήμη, δε λογαριάζει ποια μυαλά θα μολύνει. (…) Μπορούμε να ζήσουμε χάνοντας μια εκλογική αναμέτρηση, γιατί υπάρχει η επόμενη. Μπορούμε να ζήσουμε βλέποντας ένα επιχείρημά μας να καταρρίπτεται, γιατί πάντα θα υπάρχει ένα ακόμα».
Στο ίδιο ψύχραιμο μήκος κύματος κινήθηκε κι ο γερουσιαστής Μπέρνι Σάντερς, ηγέτης της «προοδευτικής» πτέρυγας των Δημοκρατικών που αντιπροσωπεύουν επίσης ό,τι πιο μακρινό στον Κερκ. Στο τετράλεπτο μήνυμά του ο Σάντερς αναφέρει: «Το να συμμετέχεις στη δημόσια ζωή χωρίς φόβο είναι η ουσία της ελευθερίας, είναι η ουσία της δημοκρατίας. Η πολιτική βία, ανεξαρτήτως ιδεολογίας, δεν είναι η απάντηση και πρέπει να την καταδικάσουμε».
Οι ενωτικές τοποθετήσεις και των δύο είναι ενδεικτικές του σοκ που βρίσκονται οι ΗΠΑ, μια χώρα εντελώς διαιρεμένη με τη λέξη «εμφύλιος»να είναι πια στην ημερήσια διάταξη. Η πολιτική βία δεν είναι κάτι που ανήκει στο μακρινό παρελθόν (π.χ. οι πολιτικές δολοφονίες των Κένεντι-Δρ. Κινγκ-Μάλκολμ Χ στα 60s ή η απόπειρα εναντίον του Ρίγκαν το 1981), αλλά κάτι που έχει επιστρέψει -αν έφυγε ποτέ- με κρότο. Δεν είναι μόνο οι δύο απόπειρες δολοφονίας του Τραμπ πέρυσι το καλοκαίρι, είναι πολλά τα περιστατικά την τελευταία πενταετία. Πιο πρόσφατο, η δολοφονία της βουλεύτριας των Δημοκρατικών, Μελίσσα Χόρτμαν, και του συζύγου της μέσα στο σπίτι τους στη Μινεσότα τον περασμένο Ιούνιο.
Τροφή για σκέψη γιατί είναι δυσανάλογη η δημοσιότητα και η «πολιτική» συζήτηση γύρω από τις επιθέσεις με θύματα υπερσυντηρητικούς. Αν και η απάντηση είναι εύκολη. Η ακροδεξιά, όσο οικειοποιείται κι ενσωματώνει όλο και περισσότερο την ίδια την γλώσσα και τις ταυτίσεις της αριστεράς, αναζητά «μάρτυρες». Στην πραγματικότητα, προσπαθεί να τους κατασκευάσει.
Κι αυτό που βλέπουμε τα τελευταία 24ωρα, από τη βιαστική, ανεύθυνη κι εμφυλιοπολεμική πρώτη αντίδραση Τραμπ που κατηγόρησε τη «ριζοσπαστική αριστερά» μέχρι τις πρώτες δηλώσεις της χήρας του Κερκ, Έρικα (που έγιναν με όρους σόου), είναι μια πλήρης «αντιστροφή της πραγματικότητας» όπως έγραψε ο Νικόλας Σεβαστάκης. Ακόμα και η μετριοπάθεια των προοδευτικών («Ο Τσάρλι Κερκ ασκούσε την πολιτική με τον σωστό τρόπο», είναι ο τίτλος του άρθρου του Έζρα Κλάιν που προαναφέρθηκε) κάπως αμήχανα κι ενοχικά – πριν αποκαλυφθούν περισσότερα για τον δράστη- «νομιμοποιεί» άθελά της όσα πρέσβευε το θύμα.
Σε όλον τον κόσμο, μέλη συντηρητικών κυβερνήσεων ευλογούν τον Κερκ. Φυσικά, και στην Ελλάδα. Ο Άδωνις Γεωργιάδης έσπευσε να μιλήσει για τη «βία της άκρας αριστεράς που είναι παντού», ο Βασίλης Κικίλιας έγραψε ότι «ένας νέος άνθρωπος χάθηκε επειδή “τόλμησε” να έχει δεξιό πολιτικό λόγο». Τι κι αν τα πρώτα στοιχεία που μαθαίνουμε για τον φερόμενο ως δράστη (π.χ. η ρεπουμπλικανική ανατροφή) δε συνηγορούν στην εκδοχή του ακροαριστερού vigilante; Αλλά ακόμα κι αν συνηγορούσαν, είναι δυνατόν να στοχοποιεί κάποια άλλη πλευρά του πολιτικού φάσματος η παντελώς ανορθολογική Τραμπική Ακροδεξιά που οργάνωσε την εισβολή στο Καπιτώλιο, την πιο μαζική εκδήλωση ωμής πολιτικής βίας εδώ και πολλά πολλά χρόνια;
Κι αυτό να το υιοθετεί η σκέτο Δεξιά σε διαφορετικές εκδοχές της σε όλον τον πλανήτη; Υπηρετώντας, στην πραγματικότητα, τη Βιομηχανία του Μίσους. Ξέρετε, κάτι αρκετά ενοχλητικό τέτοια ώρα αλλά κι αρκετά πολύτιμο ως πληροφορία, είναι τα οικονομικά στοιχεία γύρω από τον Τσάρλι Κερκ: 12 εκατομμύρια δολάρια η ατομική του περιουσία, 85 εκατομμύρια τα έσοδα της Turning Point για το 2024, σχεδόν 5 εκατομμύρια η αξία της έπαυλής του στην Αριζόνα, 50-100 χιλιάδες δολάρια η αμοιβή του για (εκτός πανεπιστημίων) διαλέξεις.
«Λοιπόν Τσάρλι, άξιζε;». Αυτό που αναρωτιέται το παραπάνω σκίτσο του βραβευμένου Λάλο Άλκαραζ, είναι κάτι που σκεφτήκαμε όλοι – μάλλον και οι υποστηρικτές του Κερκ.
Σε κανέναν, ακόμα και στους ομοϊδεάτες του, δεν αξίζει μια κοινωνία που προχωρά (μάλλον οπισθοχωρεί) με πυξίδα τις απόψεις και την κοσμοθεωρία του Τσάρλι Κερκ. Δεν υπάρχει μεγαλύτερη απόδειξη από την ίδια την φριχτή δολοφονία του. Όταν έγινε ο ίδιος στατιστική, αυτή η στατιστική που θεωρούσε αποδεκτή ως παράπλευρη απώλεια προκειμένου να προστατεύεται η Δεύτερη Τροπολογία που υπερασπίζεται την οπλοκατοχή, η οποία με τη σειρά της προστατεύει -όπως έλεγε- τα υπόλοιπα “god-given rights” του αμερικανικού τρόπου ζωής. Δεν μας αξιζει μια κοινωνία στην οποία νέοι γονείς θα απαγόρευαν στην κόρη τους να κάνει άμβλωση αν έπεφτε θύμα βιασμού, όπως είχε δηλώσει ο Κερκ. Είμαστε πολύ καλύτεροι από το να έρχεται κάποιος σαν τον Τσάρλι Κερκ να κηρύττει ότι ο ιστορικός νόμος που κατάργησε τις φυλετικές διακρίσεις στις ΗΠΑ το 1964 ήταν «λάθος» ή (επειδή οι διακρίσεις ποτέ δεν καταργήθηκαν πλήρως) να αποκαλεί «απόβρασμα» τον Τζορτζ Φλόιντ, ένα από τα τελευταία θύματά τους. Έχουμε σημειώσει απίστευτη πρόοδο ως ανθρωπότητα για να ακούμε ότι «δεν υπάρχει επιστημονική ομοφωνία για την υπερθέρμανση του πλανήτη».
Όμως, είναι μια από τις πολλές καθημερινές ασκήσεις δημοκρατίας (σαν την αποφυλάκιση Μιχαλολιάκου – διαβάστε κάτι ενδιαφέρον από τον καθηγητή Δημήτρη Χριστόπουλο) ότι αυτές τις απόψεις δεν έχουμε άλλη επιλογή από το να τις ανεχόμαστε. Κι ακόμα και σε αυτή την αντιδημοκρατική στροφή της ιστορίας που δυστυχώς (ξανα)ζούμε, να αναμετρηθούμε μαζί τους και να τις κερδίσουμε.
«Είμαστε όλοι ασφαλείς. Ή δεν είναι κανένας μας», καταλήγει το άρθρο του Κλαιν.