ΠΟΥ ΒΡΙΣΚΕΤΑΙ ΣΗΜΕΡΑ Ο ΤΑΦΟΣ ΤΟΥ ΜΕΓΑΛΟΥ ΝΑΠΟΛΕΟΝΤΑ

Ο Ναπολέοντας πέθανε στις 5 Μαΐου του 1821 και σε αντίθεση με ό, τι μπορεί να έχει κάποιος στο μυαλό του, η νεκρώσιμη ακολουθία ήταν πολύ απλή, όπως το ίδιο απλός ήταν και ο τάφος που υποδέχτηκε τη σορό του. Ο λόγος που η κηδεία του δεν ήταν “αντάξια” του ανθρώπου που κάποτε έκανε τις μεγαλύτερες αυτοκρατορίες να γονατίσουν μπροστά του, ήταν το μέρος στο οποίο βρισκόταν όταν άφησε αυτόν τον μάταιο κόσμο.

Ο Γάλλος πρώην αυτοκράτορας ζούσε εξόριστος στο βρετανικό έδαφος της Αγίας Ελένης, ενός μικρού νησιού στον Νότιο Ατλαντικό Ωκεανό.

Έτσι, μετά από μια λιτή κηδεία, 12 Γάλλοι στρατιώτες οδήγησαν μέχρι τον τάφο τη νεκροφόρα, τους λίγους πιστούς στρατηγούς που τον είχαν ακολουθήσει στην εξορία και το υπόλοιπο επιτελείο του. Κατέβασαν αργά το φέρετρο στο έδαφος όσο τα βρετανικά πολεμικά πλοία έριχναν βολές προς τιμήν του.

Για όποιον θέλει όμως να επισκεφτεί τη σορό του, ένα ταξίδι προς αυτό το απομακρυσμένο νησάκι δεν θα βοηθούσε και πολύ. Στην πραγματικότητα, δεν θα έβρισκε τίποτα εκεί πέρα από έναν κενό τάφο.

Την άνοιξη του 1840, σχεδόν 20 χρόνια μετά τον θάνατό του, ο πρίγκιπας ντε Ζουανβίλ, γιος του Λουδοβίκου Φιλίππου, βασιλιά της Γαλλίας μετά την Ιουλιανή Επανάσταση (1830-1848) απέπλευσε από τη Γαλλία προκειμένου να φέρει τα λείψανα του Ναπολέοντα πίσω στην πατρίδα του.

Τον έθαψαν ξανά, λοιπόν, αυτήν τη φορά σε γαλλικό έδαφος και συγκεκριμένα στο παρεκκλήσι του Αγίου Ιερώνυμου στο Παρίσι. Αλλά ούτε κι εκεί θα βρει κανείς σήμερα τα λείψανά του. Τον Απρίλιο του 1861, μετέφεραν τον πρώην αυτοκράτορα για τελευταία φορά στο Μέγαρο των Απομάχων (Les Invalides), μέσα σε έναν μεγαλειώδη τάφο που χρειάστηκε 20 χρόνια για να κατασκευαστεί.

Η ΤΑΦΗ ΤΟΥ ΣΤΗΝ ΑΓΙΑ ΕΛΕΝΗ

Σύμφωνα με τη διαθήκη του Ναπολέοντα, η τελευταία του επιθυμία ήταν να ταφεί “στις όχθες του Σηκουάνα, ανάμεσα στον γαλλικό λαό, τον οποίο έχω αγαπήσει τόσο πολύ”. Οι Βρετανοί όμως που τον είχαν εξορίσει στην Αγία Ελένη, δεν το επέτρεψαν αυτό να συμβεί. Επέτρεψαν όμως στους Γάλλους να τον θάψουν σε ένα ήσυχο σημείο του νησιού κοντά σε ένα ρέμα και μια συστάδα από ιτιές σε μια περιοχή που ονομαζόταν η “Κοιλάδα του Γερανιού”.

Αντιτάχθηκαν ακόμη και στο τι θα έπρεπε να υπάρχει γραμμένο πάνω στον τάφο. Οι στρατηγοί του Ναπολέοντα ήθελαν μια απλή επιγραφή με το “Ναπολέων” και τις ημερομηνίες γέννησης και θανάτου του, αλλά οι Βρετανοί ήθελαν να προσθέσουν και το “Βοναπάρτης”. Αυτό ήταν μία υψηλή συμβολική κίνηση, καθώς ο Ναπολέοντας είχε απορρίψει το επίθετό του από την στιγμή που ανακηρύχθηκε αυτοκράτορας. Τελικά, το μόνο που κατάφεραν και οι δύο πλευρές ήταν να μην αναγραφεί τίποτα και η ταφόπλακα του πιο διάσημου άντρα της Ευρώπης εκείνης της εποχής να παραμείνει κενή.

Τελικά, το 1840, οι Βρετανοί συμφώνησαν να επιτρέψουν στους Γάλλους να φέρουν τη σορό του Ναπολέοντα πίσω στη Γαλλία. Απ’ τη μία, ο Βασιλιάς Λουδοβίκος Φίλιππος την χρειαζόταν για να ανεβάσει τη δημοτικότητά του ανάμεσα στους Γάλλους και  για να συνδέσει το όνομά του με τον μεγάλη στρατηλάτη και απ’ την άλλη οι Βρετανοί χρειάζονταν να κάνουν μία κίνηση καλής θέλησης για να κερδίσουν την υποστήριξη των Γάλλων στη Μέση Ανατολή.

Η φρεγάτα Belle-Poule, βαμμένη σε μαύρο χρώμα λόγω της περίστασης, έφτασε στο λιμάνι της Αγίας Ελένης και παρέλαβε τα λείψανα του πρώην αυτοκράτορα. Αξίζει να σημειωθεί ότι η γη στην οποία ακόμη και σήμερα βρίσκεται ο κενός τάφος, πουλήθηκε το 1858 στη γαλλική κυβέρνηση για 7.100 λίρες.

Το ταξίδι, που έμεινε γνωστό ως “Retour des Cendres” (μτφσ. Επιστροφή από τις στάχτες), ολοκληρώθηκε στις 15 Δεκεμβρίου 1840, με την άφιξη των λειψάνων του Ναπολέοντα στο Παρίσι.

ΤΟ ΜΕΓΑΡΟ ΤΩΝ ΑΠΟΜΑΧΩΝ

Στις 15 Δεκεμβρίου 1840, όλο το Παρίσι αψήφησε την τσουχτερή θερμοκρασία (το θερμόμετρο δεν ξεπέρασε ποτέ τους 10 βαθμούς Κελσίου) και βγήκε στους δρόμους για να παρακολουθήσει τη μεγαλειώδη νεκρική πομπή, αποτελούμενη από 80.000 στρατιώτες που πέρασε τις λεωφόρους της πόλης, πέρασε κάτω από την Αψίδα του Θριάμβου, και κατέληξε στο Μέγαρο των Απομάχων. Εκεί, στο μέρος όπου παραδοσιακά έθαβαν τις μεγάλες στρατιωτικές προσωπικότητές τους, έθαψαν το σώμα του Ναπολέοντα στο παρεκκλήσι του Αγίου Ιερώνυμου που υπήρχε μέσα στο Μέγαρο, έως ότου να κατασκευάσουν την τελευταία και οριστική κατοικία της ανάπαυσής του.

Ο βασιλιάς Λουδοβίκος Φίλιππος συγκέντρωσε μια επιτροπή, στην οποία περιλαμβανόταν και ο διάσημος Γάλλος ζωγράφος, Ζαν Ωγκύστ Ντομινίκ Ενγκρ, για να επιβλέψει την κατασκευή ενός τάφου αντάξιου του Ναπολέοντα. Αρχιτέκτονας ορίστηκε ο Λουί Βισκόντι, ο οποίος εργάστηκε για αυτόν τον σκοπό μέχρι το θάνατό του το 1853. Το έργο του τελικά θα το ολοκλήρωναν δυο άλλοι αρχιτέκτονες που δούλευαν εξ αρχής ως συνεργάτες του.

Τελικά, στις 2 Απριλίου 1861, τα λείψανα του Ναπολέοντα θα θάβονταν εκ νέου σε μια υπερυψωμένη κόκκινη πέτρινη σαρκοφάγο στο κέντρο μιας κυκλικής κρύπτης που περιβάλλεται από αγάλματα και πίνακες, συμπεριλαμβανομένου και ενός του Ενγκρ, που απεικονίζει τις νίκες του Ναπολέοντα.

Αρχηγός του κράτους ήταν τότε ο ανιψιός του, Ναπολέοντας ο ‘Γ, ο οποίος από το 1852 είχε πάρει την εξουσία στα χέρια του με πραξικόπημα.