ΜΕΤΑ ΤΟ #METOO ΔΕΝ ΥΠΑΡΧΕΙ ΕΠΙΣΤΡΟΦΗ: Η ΝΕΑ ΕΠΟΧΗ ΓΙΑ ΤΙΣ ΓΥΝΑΙΚΕΣ ΣΤΟ ΕΛΛΗΝΙΚΟ ΣΙΝΕΜΑ

Το 9ο Φεστιβάλ WIFT GR «50/50 ΙΣΟΤΗΤΑ ΚΑΙ ΣΤΟΝ ΚΙΝΗΜΑΤΟΓΡΑΦΟ» επιστρέφει και φέτος στο καθιερωμένο του ραντεβού στην Ταινιοθήκη της Ελλάδος, από τις 27 έως τις 30 Νοεμβρίου 2025. Για ακόμη μία χρονιά, φέρνει στο προσκήνιο τη φωνή, το βλέμμα και τη δημιουργική δύναμη των γυναικών στον κινηματογράφο.

Κεντρικός άξονας της φετινής διοργάνωσης είναι το αφιέρωμα «Sisterhood», μια θεματική που αναδεικνύει τη γυναικεία αλληλεγγύη ως ζωτικό πυρήνα καλλιτεχνικής έκφρασης και δημιουργίας. Το πρόγραμμα περιλαμβάνει ταινίες γυναικών δημιουργών από την πρόσφατη ελληνική και διεθνή παραγωγή, φωτίζοντας σχέσεις φιλίας, αγάπης, στήριξης και φροντίδας μεταξύ γυναικών και θηλυκοτήτων. Στόχος του αφιερώματος είναι να αποδομήσει παγιωμένα έμφυλα στερεότυπα, προβάλλοντας τη δύναμη της αλληλοϋποστήριξης -τόσο στη δημόσια όσο και στην ιδιωτική σφαίρα.

Το 9o Φεστιβάλ περιλαμβάνει προβολές μυθοπλασίας και ντοκιμαντέρ, το διαγωνιστικό μικρού μήκους «Μικρές Γυναικείες Ιστορίες», συζητήσεις, βιβλιοπαρουσίαση, masterclass, καθώς και συμβουλευτικές συνεδρίες για την ανάπτυξη κινηματογραφικών έργων, από έμπειρες παραγωγούς και μέλη του WIFT GR.

Η Μαίρη Κολώνια, Δημιουργική Παραγωγός, Σκηνοθέτρια, Γενική Γραμματέας του WIFT GR και μέλος του Δ.Σ. του WIFT International, μιλά στο NEWS 24/7 για το φεστιβάλ, το μήνυμά του και τις ανάγκες της σύγχρονης κινηματογραφικής κοινότητας.

-Το φετινό φεστιβάλ έχει τίτλο «50/50 Ισότητα και στον κινηματογράφο». Τι σημαίνει για εσάς αυτή η ισότητα στην πράξη και πώς αποτυπώνεται στις φετινές εκδηλώσεις;

Το «50/50» Ισότητα και στον Κινηματογράφο, αποτελεί διαχρονική, καταστατική διεκδίκηση του Women in Film & Television παγκοσμίως και δεν αναφέρεται μόνο στο φεστιβάλ. Είναι γεγονός πως στον οπτικοακουστικό κλάδο διεθνώς, αλλά και στη χώρα μας οι γυναίκες υποεκπροσωπούνται πανηγυρικά. Σε κάποιες δε ειδικότητες, όπως σκηνοθεσία, διεύθυνση φωτογραφίας ή άλλες πιο τεχνικές ειδικότητες για παράδειγμα τα ποσοστά μειώνονται ακόμα περισσότερο. Ισότητα στην πράξη θα πει ας πούμε, μια γυναίκα τεχνικός ήχου να έχει τις ίδιες πιθανότητες να βρει εργασία, με τις ίδιες απολαβές, με έναν άντρα τεχνικό ήχου! Όταν λέμε γυναίκες στον οπτικοακουστικό χώρο, με εκπλήσσει ακόμα που ο περισσότερος κόσμος σκέφτεται κυρίως τις ηθοποιούς, ενώ υπάρχουν δεκάδες άλλων επαγγελμάτων, τα οποία και εκπροσωπούνται από άξιες γυναίκες μέλη του σωματείου μας. Αξίζει να τις γνωρίσετε στο site του WIFT.

Νομίζω πως την εποχή που διανύουμε, δεν αρκούν πλέον μόνο τα αριθμητικά quotas 50/50, αλλά οι καίριες διεκδικήσεις που αφορούν τη συμπερίληψη γυναικών και θηλυκοτήτων στα κέντρα λήψης αποφάσεων, γυναικών όμως που τολμούν να υιοθετούν το γυναικείο βλέμμα, xαράζοντας πολιτική και εμπνέοντας συμπόρευση σε ασφαλή πλαίσια, μακριά από πατριαρχικά στερεότυπα.

Το ετήσιο φεστιβάλ του WIFTGR είναι το μοναδικό φεστιβάλ στην Ελλάδα αφιερωμένο στη γυναικεία δημιουργία, μπροστά και πίσω από τις κάμερες, με στόχο να τιμήσει τις Ελληνίδες γυναίκες και θηλυκότητες που βρίσκονται στις δημιουργικές επάλξεις του κινηματογραφικού γίγνεσθαι, αλλά και γυναίκες που διαμόρφωσαν το δρόμο που πατάμε, όπως η Σαντάλ Άκερμαν.

-Το αφιέρωμα «Sisterhood» αναδεικνύει τη γυναικεία αλληλεγγύη. Τι σας ώθησε να επιλέξετε αυτό το θέμα και ποιο μήνυμα θέλετε να στείλετε στο κοινό;

Η φετινή θεματική «sisterhood», η γυναικεία αδελφότητα, φέρνει στο φως τη βαθύτερη επιθυμία να εκφράσουμε την ανάγκη μας για αλληλεγγύη και συνοδοιπορία με όλες τις γυναίκες και θηλυκότητες, σε όλες τις επαγγελματικές αλλά και προσωπικές εκφάνσεις της ζωής μας, για όλες τις μεγάλες ή αόρατες μάχες που άλλες δίνουν στα χαρακώματα της ιστορίας και της καθημερινότητας. Μας ενδιαφέρει να αναδείξουμε σχέσεις φιλίας, αγάπης, στήριξης και φροντίδας ανάμεσα στις γυναίκες, πέρα από έμφυλα στερεότυπα που αναπαριστούν τις γυναικείες σχέσεις ως σχέσεις αντιζηλίας και σύγκρουσης.

Η ανάγκη αυτή ξεδιπλώνει ένα γενεσιουργό πεδίο αφήγησης, μέσα στο οποίο αναδύονται ταινίες ενδυναμωτικές, ψυχικά επουλωτικές, που προσφέρουν έμπνευση και ελπίδα καθώς αποδεικνύουν τη δύναμη των συντροφικών σχέσεων και των γυναικείων ομάδων, στη διαμόρφωση ενός καλύτερου κόσμου.

-Ποια είναι η διαδικασία επιλογής των ταινιών και πώς εξασφαλίζεται η ποικιλία σε επίπεδο θεμάτων, γυναικείων αφηγημάτων;

Το φεστιβάλ έχει ένα διαγωνιστικό μέρος ταινιών μικρού μήκους Ελληνίδων, το οποίο αναδεικνύει την πολυφωνία της γυναικείας οπτικής. Το πρόγραμμα αυτό επιλέγεται από τριμελή επιτροπή που ορίζεται κάθε χρόνο και βραβεύει τις τρεις καλύτερες ταινίες. Φέτος εκτείνεται σε τρία slots με δωρεάν είσοδο κι είναι μοναδική ευκαιρία να δούμε την πρόσφατη παραγωγή των γυναικών δημιουργών στη χώρα μας και την πολυπλοκότητα και το βάθος των θεμάτων που τις απασχολεί.

Όσον αφορά τις ταινίες μεγάλου μήκους που έχουμε εξασφαλίσει, οι περισσότερες είναι Αθηναϊκές πρεμιέρες, δηλαδή ταινίες που προβάλλονται για πρώτη φορά στο φεστιβάλ μας, όπως για παράδειγμα η Αρκουδότρυπα των Χρυσιάννας Παπαδάκη, Σέργιου Ντινόπουλου (Cinobo) και η Κάρλα, της Κριστίνα Τουρνατζή ( Rosebud21) ή εμβληματικές ταινίες που πλαισιώνουν τη θεματική μας, όπως η ταινία της Άκερμαν “No Home Movie” με αφορμή την πρόσφατη κυκλοφορία του βιβλίου της στην Ελλάδα ή έχουν αφιερωματικό χαρακτήρα όπως η ταινία «Πικροδάφνες» της Πάολας Ρεβενιώτη.

-Ποιες θεωρείτε πως είναι οι μεγαλύτερες προκλήσεις που αντιμετωπίζουν σήμερα οι γυναίκες/θηλυκότητες στον χώρο του κινηματογράφου στην Ελλάδα και διεθνώς;

O κινηματογράφος, αυτή τη στιγμή αντιμετωπίζει υπαρξιακό ζήτημα επιβίωσης σε όλη την Ευρώπη και φυσικά την Αμερική. Στη χώρα μας, διαπιστώνουμε από τη μια ευαισθητοποίηση των φορέων γύρω από το ρόλο των γυναικών στον οπτικοακουστικό κλάδο με υποστήριξη των πρωτοβουλιών του wiftgr και του φεστιβάλ, από την άλλη όμως, όλοι και όλες οι επαγγελματίες αντιμετωπίζουμε τη χαμηλή κρατική χρηματοδότηση για τον κινηματογράφο, έλλειψη άλλων σοβαρών επενδυτικών κινήτρων και την αβεβαιότητα σε σχέση με το αύριο του χώρου. Σαν γυναίκες και θηλυκότητες πορευόμαστε μέσα σε κινούμενη άμμο, από ανθρώπους και φορείς που συχνά αντιμετωπίζοντας τα επαγγέλματά μας σαν χόμπι ή ρομαντικές εμμονές. Η πρόκλησή μας είναι να διεκδικούμε χώρο ύπαρξης και δημιουργίας, σε περιβάλλον σεβασμού.

-Υπάρχει κάποια ουσιαστική θετική αλλαγή μετά το κίνημα #MeToo στη χώρα, ειδικά στον κόσμο του θεάματος και του κινηματογράφου; Πώς πιστεύετε ότι συνέβαλε το κίνημα στην αλλαγή των συνθηκών για τις γυναίκες δημιουργούς;

Σίγουρα πλέον τολμάμε να πούμε τα πράγματα με το όνομά τους, τολμάμε να δείξουμε κάποιους με το δάχτυλο και υπάρχει περισσότερη επίγνωση από τις γυναίκες/θηλυκότητες σχετικά με το τι συνιστά κακοποιητική συμπεριφορά. Αρκετές περιπτώσεις φτάνουν πλέον στα δικαστήρια, ωστόσο συχνά τα θύματα αντιμετωπίζονται με απαράδεκτο τρόπο στα πλαίσια της διαδικασίας. Υπάρχει πολύς ακόμα δρόμος, αλλά θεωρούμε πως χάρη στις πρώτες τολμηρές γυναίκες που όρθωσαν τη φωνή τους δημόσια, ακολούθησαν κι άλλες, αποφάσισαν να μιλήσου ακόμα κι αν έχουν παραγραφεί οι υποθέσεις, κι ίσως κατόρθωσαν να νιώσουν λιγότερο μόνα τα θύματα. Καθαρά επαγγελματικά, ώθησε στην ύπαρξη εξειδικευμένων συνεργατριών – των «συντονιστριών οικειότητας» – ώστε να διασφαλίζεται η συναίνεση ανάμεσα στα μέρη και η τήρηση πρωτοκόλλων που ελπίζουμε να αποτρέψει μελλοντικούς εκμαυλισμούς τάχα στον βωμό του οράματος αρρωστημένων ψυχών. Ελπίζουμε να τις δούμε σε δράση σε όλο το φάσμα των παραγωγών.

-Το φεστιβάλ προσφέρει masterclasses και συμβουλευτικές συνεδρίες από έμπειρες παραγωγούς. Πόσο σημαντική είναι η καθοδήγηση και η δικτύωση για τις νέες δημιουργούς σε έναν -μάλλον- αρκετά ανδροκρατούμενο χώρο;

Sisterhood in action! Είμαστε πολύ χαρούμενες που παραγωγοί -μέλη του WIFTGR ανταποκρίθηκαν στο κάλεσμα να προσφέρουν καθοδήγηση σε μέλη και μη, που επιθυμούν να μοιραστούν τα σχέδιά τους, σε ένα πλαίσιο που καλλιεργεί το διάλογο, τη θετική ανατροφοδότηση και την αναζήτηση συνεργειών. Είμαστε ενθουσιασμένες που φέτος, στη πρώτη μας αυτή πρωτοβουλία, συγκεντρώσαμε περισσότερα από σαράντα σχέδια ταινιών, από νέες αλλά και καταξιωμένες δημιουργούς και ανυπομονούμε να τα δούμε να εξελίσσονται, να ωριμάζουν και να υλοποιούνται.

-Πώς βλέπετε ή θα θέλατε να δείτε το μέλλον του WIFT GR και τη θέση των γυναικών στον ελληνικό κινηματογράφο τα επόμενα χρόνια;

Θα ήθελα να δω το WIFTGR να εξελίσσεται σε ένα ακόμα μεγαλύτερο σύστημα δικτύωσης επαγγελματιών, το οποίο θα έχει ρόλο στη χάραξη πολιτικής για τον κινηματογράφο και θα βοηθάει έμπρακτα τις γυναίκες και τις θηλυκότητες που θα αποτελούν μέλη του σε όλο το φάσμα των επαγγελματικών τους αναγκών, μέσα από δομές υποστήριξης. Οι γυναίκες στην Ελλάδα εισέρχονται όλο και πιο δυναμικά στο χώρο, σε όλες τις ειδικότητες και πιστεύω πως το 50/50 θα αποτελεί σύντομα μια πολύ ρεαλιστική πιθανότητα, ειδικά αν ενισχυθεί η ύπαρξη γυναικών επικεφαλής τμημάτων και στις ταινίες μεγάλου μήκους, όπως συμβαίνει πλέον στις μικρού.

PROGRAM (1)