ΕΧΟΥΜΕ ΑΚΟΜΑ ΕΞΙ ΧΡΟΝΙΑ “ΚΑΝΟΝΙΚΗΣ ΖΩΗΣ” ΣΤΟΝ ΠΛΑΝΗΤΗ

Μακάρι αυτό να ήταν ένα ακόμα θέμα για την κλιματική κρίση.

Δυστυχώς είναι η κραυγή απελπισίας δεκάδων χιλιάδων επιστημόνων που ασχολούνται με το κλίμα, που βλέπουν πως ο χρόνος να γλιτώσουμε τα χειρότερα της υπερθέρμανσης του πλανήτη έχει τελειώσει.

Ενημερώνουν πως έχουμε ήδη μπει σε μια ‘άγνωστη περιοχή’ που θέλει τη ζωή στον πλανήτη να είναι υπό πολιορκία. Όχι κάποτε, αλλά εδώ και τώρα.

Οι πολιτικοί οδήγησαν τους επιστήμονες στην απελπισία

Το 2019 ο καθηγητής οικολογίας του Oregon State University, στο τμήμα των Οικοσυστημάτων Δασών και Κοινωνίας, Dr. William J. Ripple είχε δημοσιεύσει εργασία, με τίτλο «Προειδοποίηση παγκόσμιων επιστημόνων για μια κλιματική έκτακτη ανάγκη».

Είχε ζητήσει να την υπογράψει όποιος ήθελε.

Τη σήμερον ημέρα, το έγγραφο αυτό έχει περισσότερες από 15.000 υπογραφές.

Δηλαδή, περισσότεροι από 15.000 καθ’ ύλην αρμόδιοι προειδοποιούν την ανθρωπότητα πως αν δεν γίνουν άμεσα δραστικές αλλαγές και δη επί των εκπομπών αερίου διοξειδίου του άνθρακα, θα πρέπει να ξεχάσουμε τη ζωή όπως την ξέρουμε.

Όχι σε 100 χρόνια, αλλά πολύ πιο σύντομα: πριν ‘βγει’ η δεκαετία.

Όπως τονίζεται σε άρθρο της Washington Post «έπειτα από μερικά χρόνια ρεκόρ θερμοκρασιών και ακραίων καιρικών φαινομένων, η εμπειρία του Ripple είναι ένα σημάδι του πώς οι επιστήμονες του κλίματος, οι οποίοι κάποτε απέφευγαν να εισέλθουν στη δημόσια αντιπαράθεση, χρησιμοποιούν πια σκληρή γλώσσα για να περιγράψουν τον πλανήτη που θερμαίνεται».

«Η επικοινωνία τους με τα media και το κοινό έχει γίνει πιο εξοργισμένη – και πιο απελπισμένη».

Χαρακτηριστικά, ο όρος «κλιματική έκτακτη ανάγκη» είχε αναφερθεί σε μόλις 32 μελέτες που είχαν δημοσιευθεί από το 2015. Το 2022 υπήρχε σε 862 εργασίες.

Την ίδια ώρα, αυτοί που παίρνουν τις αποφάσεις δεν δείχνουν να συγκινούνται ιδιαίτερα.

Οι ερευνητές εξήγησαν ότι δεν φοβούνται πια, να χρησιμοποιήσουν όρους όπως ‘έκτακτη ανάγκη’ ή ‘κλιματική και οικολογική κρίση’, αφού «το απλό ‘επείγον’ δεν είναι αρκετό για έναν πολιτικό» -όπως έχει δείξει η πρόσφατη ιστορία.

Σε αυτό το ‘κλίμα’ τη Δευτέρα 30/10, επιστήμονες δημοσίευσαν έγγραφο που δείχνει πως ο παγκόσμιος «προϋπολογισμός άνθρακα» (η ποσότητα των εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου που μπορεί ακόμα να εκπέμψει ο κόσμος χωρίς να αυξήσει τις παγκόσμιες θερμοκρασίες πάνω από τους 1.5 βαθμούς Κελσίου σε σύγκριση με τα επίπεδα προ της βιομηχανικής επανάστασης) έχει συρρικνωθεί κατά 1/3.

Πώς προέκυψε το όριο των +1.5 βαθμών Κελσίου στη θερμοκρασία

Η ανάγκη της σταθεροποίησης της ανόδου της παγκόσμιας θερμοκρασίας, κάτω του συγκεκριμένου ορίου, είχε τεθεί ως βασική προϋπόθεση για να αποφευχθούν καταστροφικές και δυνητικά μη αναστρέψιμες αλλαγές, ως επιπτώσεις της κλιματικής αλλαγής, στη Συμφωνία του Παρισιού για το Κλίμα το 2016.

Οι χώρες που την υπέγραψαν δεσμεύτηκαν να κάνουν τα δέοντα.

Στο Νο1 με τις προτεραιότητες ήταν η μείωση των εκπομπών αερίων το συντομότερο δυνατό.

Επτά χρόνια μετά, δεν έχει γίνει κάποιο ουσιαστικό βήμα προς αυτήν την κατεύθυνση.

«Στον κόσμο απομένουν μόνο 6 χρόνια στα τρέχοντα επίπεδα εκπομπών πριν ξεπεράσει αυτό το όριο θερμοκρασίας».

ΠΩΣ ΘΑ ΑΛΛΑΞΕΙ Η ΖΩΗ ΜΑΣ ΣΕ 6 ΧΡΟΝΙΑ

Δώσε μου λίγο χρόνο να σου εξηγήσω πώς θα είναι η ζωή το αργότερο σε έξι χρόνια, εφόσον δεν κάνουμε κάτι -που δεν κάναμε εδώ και 25 χρόνια.

Όσα ακολουθούν ανήκουν σε επιστήμονες που μελετούν μοντέλα και θεωρούν πως οι +1.5 βαθμοί Κελσίου είναι βασικό σημείο καμπής, πέρα από το οποίο οι πιθανότητες για ακραίες πλημμύρες, ξηρασία, πυρκαγιές και ελλείψεις τροφίμων θα μπορούσαν να αυξηθούν δραματικά.

Ιδού τι μας περιμένει από την υπερθέρμανση του πλανήτη, που αν το θες σε πιο κατανοητούς όρους είναι σαν τη θερμοπληξία που παθαίνει όποιος μένει σε αυτοκίνητο, με κλειστά παράθυρα, υπό τον ήλιο, το καλοκαίρι.

• Τα ακραία καιρικά φαινόμενα (ξηρασίες, καταιγίδες, πυρκαγιές, καύσωνες) θα είναι το “new normal”, αφού θα αυξηθεί η συχνότητα και η ένταση τους (το πιθανότερο είναι να έχουν καταστροφικές οικονομικές και κοινωνικές επιπτώσεις).
• Θα έχουμε περισσότερους έντονους καύσωνες. Αυτό μπορεί να οδηγήσει σε μεγαλύτερο κίνδυνο ασθενειών και θανάτων που σχετίζονται με τη ζέστη, ιδιαίτερα μεταξύ των ευάλωτων πληθυσμών. Επιστήμονες έχουν εξηγήσει πως όταν αυξάνεται ταυτόχρονα η υγρασία και η θερμοκρασία, τότε το σώμα μας δεν μπορεί να ιδρώσει και να ρυθμίσει τη θερμοκρασία του. Κάτι που απειλεί γενικά τη ζωή μας.
• Θα έχουμε περισσότερους θανάτους από καρδιαγγειακά προβλήματα, όπως αποκαλύπτει μελέτη που δημοσιεύτηκε στις 30/10. Αυτό θα επηρεάσει περισσότερο τους μεγαλύτερους σε ηλικία ανθρώπους (από 65 ετών και πάνω) και τους Αφροαμερικανούς.
• Θα ανέβει η στάθμη της θάλασσας (η άνοδος της θερμοκρασίας προκαλεί την τήξη των πολικών πάγων και των παγετώνων. Η υπέρβαση των1.5 βαθμών Κελσίου θα μπορούσε να επιταχύνει αυτή τη διαδικασία, οδηγώντας σε περισσότερες παράκτιες πλημμύρες και εκτοπισμό ανθρώπων από περιοχές με χαμηλό υψόμετρο).
• Οι καταιγίδες θα είναι πιο έντονες (οι θερμότεροι ωκεανοί μπορούν να τροφοδοτήσουν ισχυρότερους τυφώνες και τυφώνες, οδηγώντας σε αυξημένη ένταση καταιγίδας και ζημιές).
• Θα διαταραχθεί το οικοσύστημα (οικοσυστήματα όπως οι κοραλλιογενείς ύφαλοι και οι πολικές περιοχές, είναι ιδιαίτερα ευαίσθητα στις αλλαγές θερμοκρασίας. Η θέρμανση πέραν του 1.5 βαθμού μπορεί να οδηγήσει σε μη αναστρέψιμη ζημιά, προκαλώντας απώλεια της βιοποικιλότητας και επηρεάζοντας τα μέσα διαβίωσης των κοινοτήτων που εξαρτώνται από αυτά).
• Θα υπάρχουν περαιτέρω γεωργικές επιπτώσεις (το λάδι είναι μια καλή περίπτωση για trailer όσων έρχονται. Οι υψηλότερες θερμοκρασίες και οι μεταβαλλόμενες καιρικές συνθήκες μπορούν να διαταράξουν τα γεωργικά συστήματα, οδηγώντας σε μειωμένες αποδόσεις των καλλιεργειών και έλλειψη τροφίμων. Αυτό μπορεί να συμβάλει στην επισιτιστική ανασφάλεια και στις υψηλότερες τιμές των τροφίμων).
• Δεν θα έχουμε νερό για όλους (οι αλλαγές στα πρότυπα βροχόπτωσης και η αυξημένη εξάτμιση μπορεί να οδηγήσουν σε λειψυδρία σε πολλές περιοχές. Αυτό μπορεί να επηρεάσει τα αποθέματα πόσιμου νερού, τη γεωργία και τη βιομηχανία).

• Θα γίνουν πιο όξινοι οι ωκεανοί (τα αυξημένα επίπεδα CO2 της ατμόσφαιρας της Γης οδηγούν στην απορρόφηση περισσότερου διοξειδίου του άνθρακα από τους ωκεανούς, προκαλώντας οξίνιση. Αυτό μπορεί να βλάψει τη θαλάσσια ζωή και να διαταράξει την τροφική αλυσίδα των ωκεανών).

Σημείωσε επίσης, πως το οικονομικό κόστος που σχετίζεται με την προσαρμογή και τον μετριασμό των επιπτώσεων της κλιματικής αλλαγής θα αυξηθεί σημαντικά, καθώς οι παγκόσμιες θερμοκρασίες ανεβαίνουν πέραν των 1.5 βαθμών. Αυτό θα μπορούσε να οδηγήσει σε σημαντική μείωση του παγκόσμιου ΑΕΠ.

Εν τω μεταξύ, εκτιμάται πως μπορεί να υπάρξει και παγκόσμια μετανάστευση -η οποία δυνητικά οδηγεί σε συγκρούσεις και εκτοπισμό ανθρώπων.

«Η ΖΩΗ ΣΤΟΝ ΠΛΑΝΗΤΗ ΕΙΝΑΙ ΥΠΟ ΠΟΛΙΟΡΚΙΑ»

Η πιο πρόσφατη μελέτη για το κλίμα δημοσιεύτηκε στις 24/10 και έφερε την υπογραφή του Ripple. Με αυτήν, ενημέρωσε πως ο πλανήτης έχει μπει σε ‘αχαρτογράφητη περιοχή’, όσον αφορά τις επιπτώσεις της κλιματικής κρίσης.

Τα στοιχεία δείχνουν πως είμαστε έξι χρόνια μακριά από το να ξεπεραστεί το όριο των 1.5 βαθμών Κελσίου στην υπερθέρμανση του πλανήτη, βάσει του τρέχοντος ρυθμού εκπομπών διοξειδίου του άνθρακα.

Φέτος ζήσαμε τον πιο θερμό μήνα της ιστορίας (από τότε που γίνονται καταγραφές), με τον ΟΗΕ να αναφέρει πως «έχει αρχίσει η εποχή του παγκόσμιου βρασμού». Όρος ακραίος, αλλά όπως διάβασες και νωρίτερα, οι πολιτικοί δεν συγκινούνται διαφορετικά.

Στην σύνοψη των ευρημάτων της τελευταίας έρευνας, αναφέρεται πως «η ζωή στον πλανήτη Γη είναι υπό πολιορκία. Τώρα βρισκόμαστε σε μια αχαρτογράφητη περιοχή.

Για αρκετές δεκαετίες, οι επιστήμονες έχουν προειδοποιήσει με συνέπεια για ένα μέλλον που χαρακτηρίζεται από ακραίες κλιματικές συνθήκες, λόγω της κλιμάκωσης των παγκόσμιων θερμοκρασιών που προκαλούνται από συνεχιζόμενες ανθρώπινες δραστηριότητες που απελευθερώνουν επιβλαβή αέρια θερμοκηπίου στην ατμόσφαιρα.

«Δυστυχώς, ο χρόνος έχει τελειώσει».

Βλέπουμε την εκδήλωση αυτών των προβλέψεων, καθώς μια ανησυχητική και άνευ προηγουμένου διαδοχή ρεκόρ για το κλίμα καταρρίπτονται, προκαλώντας την εξέλιξη βαθιά οδυνηρών σκηνών οδύνης.

Εισερχόμαστε σε έναν άγνωστο τομέα σχετικά με την κλιματική μας κρίση, μια κατάσταση που ουδείς έχει ζήσει ποτέ από πρώτο χέρι, στην ιστορία της ανθρωπότητας».

ΠΟΙΟ ΕΙΝΑΙ ΤΟ ΝΑΙ ΜΕΝ, ΑΛΛΑ

Ο Tim Lenton, ένας από εκ των συγγραφέων της πρόσφατης εργασίας του Ripple και καθηγητής της επιστήμης των συστημάτων της γης στο Πανεπιστήμιο του Exeter, είπε ότι «το 2023 ήταν γεμάτο με θερμοκρασίες τόσο πολύ πιο πέρα από τον κανόνα που είναι πολύ δύσκολο να εκλογικευτούν. Αυτό δεν ταιριάζει σε ένα απλό στατιστικό μοντέλο».

Ο Joeri Rogelj, κλιματικός επιστήμονας στο Imperial College του Λονδίνου πρόσθεσε πως «δεν υπάρχουν τεχνικά σενάρια παγκοσμίως διαθέσιμα στην επιστημονική βιβλιογραφία που να υποστηρίζουν ότι αυτό είναι πραγματικά δυνατό ή να περιγράψει ακόμη και πώς θα ήταν δυνατό».

Σε παλαιότερο σχετικό θέμα του Magazine, ο Δρ. Άγγελος Σωτηρόπουλος. φυσικός με μεταπτυχιακό τίτλο σπουδών στην Περιβαλλοντική Φυσική και Διδακτορικό στη Χημεία είχε εξηγήσει πως «δεν υπάρχει απαραίτητη γνώση για να δούμε πώς ακριβώς θα γίνει το κλίμα σε 2-3 ή 10 χρόνια.

Πρόκειται για μοντέλα που λειτουργούν με δεδομένα», χωρίς οι επιστήμονες να τα έχουν όλα στη διάθεση τους αφού δεν υπήρχαν καταγραφές πριν εκατομμύρια χρόνια.

Κατά τον ειδικό βέβαια, «μιλάμε για τη μεγαλύτερη απειλή του πλανήτη κι εμείς τη χειριζόμαστε σαν να μην συμβαίνει τίποτα. Δίνουμε λίγα λεφτά εδώ, κάνουμε έναν πόλεμο παραπέρα. Ουδείς ασχολείται ουσιαστικά, σε παγκόσμιο επίπεδο».

Είχε τονίσει επίσης, πως η κλιματική κρίση «είναι ουσιαστικά πρόβλημα που προκαλούν κυρίως οι μεγάλες χώρες παραγωγοί (βλ. G8) που παράγoυν τουλάχιστον το 70% της αέριας ρύπανσης, μαζί με τις χώρες που καταναλώνουν από αυτούς, εκ των οποίων πολλές είναι μέλη της Ευρωπαϊκής Ένωσης: συμβάλλουν εμμέσως στην κλιματική αλλαγή, με την κατανάλωση ενέργειας και αγαθών από μη βιώσιμες χώρες».

Θα σε αφήσω με την επισήμανση όσων κρούουν το σήμα κινδύνου, κατά την οποία «το πρόβλημα δεν είναι ότι οι επιστήμονες δεν έχουν επικοινωνήσει αρκετά καθαρά. Επικοινωνήσαμε τα πάντα, πολύ ξεκάθαρα. Όποιος ήθελε να λάβει το μήνυμα, ήταν εκεί».

Αλλά από ό,τι φαίνεται, ήταν πολλοί εκείνοι που σφύριξαν αδιάφορα. Και τώρα κινδυνεύουμε -ρεαλιστικά- όλοι.