ΑΑΔΕ: Οι λόγοι για την “κόκκινη κάρτα” στο αφορολόγητο 8.000 γονικών παροχών

Από το 2021 που νομοθετήθηκε το αφορολόγητο όριο των 800.000 ευρώ των γονικών παροχών για συγγενείς πρώτης κατηγορίας, ήτοι γονείς, παιδιά και εγγόνια, η ΑΑΔΕ ελέγχει όλες τις σχετικές κινήσεις ώστε να αποτρέψει προσπάθειες νομιμοποίησης αδήλωτων εισοδημάτων.

Έτσι, με βάση την ΑΑΔΕ, το πρώτο επτάμηνο του έτους πάνω από 8.000 γονικές παροχές και δωρεές καταγράφηκαν ως μη σύννομες κι έτσι κλήθηκαν όσοι και όσες έκαναν τις σχετικές κινήσεις να πληρώσουν τον αναλογούντα φόρο, που έφτανε το 10% για συναλλαγές σε μετρητά και το 20% για διαδοχικές  ή εικονικές μεταβιβάσεις.

Αναλυτικά η ΑΑΔΕ εντόπισε: 

1. Γονικές παροχές – δωρεές χρηματικών  ποσών από τους γονείς στα παιδιά ή  από τους παππούδες και τις γιαγιάδες στα εγγόνια τους οι οποίες δεν πραγματοποιήθηκαν μέσω τραπεζών όπως ορίζει ο νόμος αλλά με κατάθεση μετρητών στον τραπεζικό λογαριασμό του δωρεοδόχου. Σε αυτή την περίπτωση, δεν ισχύει το αφορολόγητο όριο των 800.000 ευρώ και θα έπρεπε να καταβληθεί φόρος 10% από το πρώτο ευρώ της χρηματικής γονικής παροχής.
2. Περιπτώσεις  εικονικών γονικών παροχών και δωρεών  σε πρόσωπα που δεν πληρούσαν τις προϋποθέσεις για το αφορολόγητο όριο των 800.000 ευρώ.  Π.χ. δωρεά από τέκνο σε γονέα και εν συνεχεία δωρεά από αυτόν τον γονέα σε άλλο τέκνο όπως και  οι δωρεές χρηματικών ποσών από αδελφό σε αδελφό όπου δεν ισχύει αφορολόγητο όριο. Στις περιπτώσεις που αποδείχθηκε  ότι ο τελικά ωφελούμενος από τις διαδοχικές δωρεές είναι πρόσωπο που δεν ανήκει στην Α΄ κατηγορία δικαιούχων (π.χ. αδελφός) και ότι οι διαδοχικές δωρεές έχουν γίνει προς αυτόν τον σκοπό, τότε επιβάλλεται φόρος 20% χωρίς αφορολόγητο όριο. Εάν το χρονικό διάστημα που έχει μεσολαβήσει μεταξύ των διαδοχικών δωρεών είναι σύντομο πραγματοποιείται και έλεγχος από την εφορία που επεκτείνεται και στο πόθεν έσχες των δωρητών, με την εφορία να ζητά τεκμηρίωση εισοδημάτων ακόμη και από παλαιότερα έτη. Δηλαδή τα ποσά που δωρίζονται θα πρέπει υποχρεωτικά να προκύπτουν από τα δηλωθέντα εισοδήματά τους. Διαφορετικά,  διενεργείται έλεγχος των τραπεζικών λογαριασμών και αν βρεθούν καταθέσεων αδήλωτα ποσά φορολογούνται με 33%, ως εισόδημα από άγνωστη πηγή και στον φόρο επιβάλλονται και προσαυξήσεις, εισφορά αλληλεγγύης κ.λπ.
3. Περιπτώσεις παροχών – δωρεών που δεν είχαν υποβληθεί τα απαραίτητα δικαιολογητικά.

Το πλαίσιο

Σημειώνεται ότι από τον Οκτώβριο του 2021 η κυβέρνηση νομοθέτησε την αύξηση του αφορολόγητου ορίου για γονικές παροχές και δωρεές στα 800.000 ευρώ για την πρώτη κατηγορία, σύζυγος, μέρος συμφώνου συμβίωσης, τέκνα, εγγόνια και γονείς.

Συγκεκριμένα:

• Για δικαιούχους πρόσωπα της Α΄ κατηγορίας (σύζυγο, μέρος συμφώνου συμβίωσης, τέκνα, εγγόνια και γονείς) ισχύει νέα φορολογική κλίμακα για τις δωρεές ή τις γονικές παροχές που πραγματοποιούνται προς αυτούς από την 1η-10-2021, με αφορολόγητο όριο 800.000 ευρώ και επιβολή φόρου με αυτοτελή συντελεστή 10% για την υπερβάλλουσα αξία μετά την αφαίρεση του αφορολογήτου ποσού, εφόσον δηλαδή η φορολογητέα αξία του περιουσιακού στοιχείου που δωρίζεται ή το οποίο αφορά η γονική παροχή υπερβαίνει τις 800.000 ευρώ. Εξαιρούνται αδέλφια, ανίψια, θείοι και άλλοι συγγενείς.
• H νέα κλίμακα εφαρμόζεται στις δωρεές και γονικές παροχές οποιασδήποτε φύσεως περιουσίας (κινητής και ακίνητης), με δωρεοδόχους τα πρόσωπα της Α΄ κατηγορίας (σύζυγο, μέρος συμφώνου συμβίωσης, τέκνα, εγγόνια και γονείς) και στις χρηματικές γονικές παροχές ή χρηματικές δωρεές προς τα ανωτέρω πρόσωπα, εφόσον αυτές διενεργούνται (αποδεδειγμένα) με μεταφορά χρημάτων μέσω χρηματοπιστωτικών ιδρυμάτων.
• Χρηματικές γονικές παροχές με μετρητά (για τα οποία δεν έχει γίνει ανάληψη από τράπεζα) φορολογούνται με αυτοτελή συντελεστή 10%, χωρίς αφορολόγητο όριο.
• Η δωρεά ή γονική παροχή χρηματικών ποσών (πλην αυτών που μεταφέρονται μέσω χρηματοπιστωτικών ιδρυμάτων, για τα οποία ισχύει αφορολόγητο 800.000 ευρώ για δικαιούχους πρόσωπα της Α’ κατηγορίας) φορολογείται αυτοτελώς με συντελεστή 10% για δωρεοδόχους που υπάγονται στην Α’ κατηγορία, 20% για δωρεοδόχους που υπάγονται στη Β’ κατηγορία και 40% για δωρεοδόχους που υπάγονται στη Γ’ κατηγορία.