Ανέφικτη η μείωση των ελλειμμάτων

Ανέφικτη καθιστούν την πραγματοποίηση των δημοσιονομικών στόχων οι μεγάλες αποκλίσεις του προϋπολογισμού, ιδίως στο σκέλος των εσόδων, όπως επισημαίνει στην τριμηνιαία έκθεση για την ελληνική οικονομία το Ίδρυμα Οικονομικών και Βιομηχανικών Ερευνών (ΙΟΒΕ).






Δημοσιονομικά ελλείμματα



Τα στοιχεία για τα δημόσια οικονομικά στο πρώτο εξάμηνο του 2009 εμφανίζουν μεγάλη απόκλιση έναντι των στόχων του προϋπολογισμού, ιδίως στο σκέλος των εσόδων. Έτσι το πρώτο εξάμηνο του 2009 τα καθαρά έσοδα μειώθηκαν κατά 0,7%, σε σχέση με το πρώτο εξάμηνο του 2008, έναντι όμως ετήσιου στόχου για αύξηση 15%. Η εξέλιξη αυτή, που είχε εκτιμηθεί άλλωστε αρκετά νωρίτερα, οδήγησε στη λήψη έκτακτων μέτρων για την κάλυψή της.

Αν και κατά το δεύτερο εξάμηνο του έτους θα εισπραχθούν οι έκτακτες εισφορές και τα υπόλοιπα φορολογικά έσοδα από τα μέτρα που εξαγγέλθηκαν, κρίνεται ιδιαίτερα αβέβαιο το κατά πόσο θα επαληθευθούν οι εκτιμήσεις για την αποδοτικότητά τους (αύξηση εσόδων κατά 0,8% του ΑΕΠ).

Επιπλέον, η όποια αύξηση των εσόδων θα αντισταθμιστεί σε κάποιο βαθμό από την παράλληλη επέκταση στο σκέλος των δαπανών, καθώς ήδη παρατηρείται υπέρβαση κατά 1,2 δισ. ευρώ στο πρώτο εξάμηνο του έτους σε σχέση με τους στόχους που έχουν τεθεί. Συνεπώς, ο στόχος για μείωση του ελλείμματος στο 3,7% του ΑΕΠ το 2009 εμφανίζεται τη στιγμή αυτή εξαιρετικά δύσκολος, αν όχι ανέφικτος.






ΑΕΠ



Όσον αφορά το ΑΕΠ, η πτώση του περιορίζεται από την πορεία του εξωτερικού τομέα. Λαμβάνοντας υπόψη ότι η υποχώρηση των εξαγωγών θα υπερκαλύπτεται από την μεγαλύτερη πτώση των εισαγωγών στη μεγαλύτερη διάρκεια του έτους, καθώς και τη σημαντική συμμετοχή του δημόσιου τομέα και φέτος στην οικονομική δραστηριότητα, είναι αρκετά πιθανόν να οδηγήσουν την ελληνική οικονομία το 2009 απλώς σε στασιμότητα.

Σε κάθε περίπτωση, ακόμα και αν σημειωθεί οριακή μείωση του προϊόντος, η ελληνική επίδοση εξακολουθεί να αποτελεί μία από τις υψηλότερες στην Ευρωζώνη, γεγονός που σημαίνει ότι η πορεία σύγκλισης δεν επηρεάζεται σημαντικά.






Αγορά Εργασίας – Ανεργία



Το ΙΟΒΕ εκτιμά ότι η φθίνουσα οικονομική δραστηριότητα έχει ήδη αρχίσει να προκαλεί αναταραχές στην αγορά εργασίας, όπως άλλωστε ήταν αναμενόμενο. Έτσι έχει ενισχυθεί σημαντικά η ανεργία, με αποτέλεσμα το πρώτο τρίμηνο το ποσοστό της να έχει ανέλθει στο 9,3%, από 8,3% το ίδιο διάστημα πέρυσι ενώ τον Απρίλιο έφτασε το 9,4%. Η άνοδος θα συνεχιστεί κατά πάσα πιθανότητα στη μεγαλύτερη διάρκεια του έτους, υπό την επίδραση και της μειωμένης τουριστικής κίνησης φέτος το καλοκαίρι.



Το ΙΟΒΕ εκτιμά ότι στο σύνολο του 2009 η ανεργία θα κινηθεί στην περιοχή του 9,5%, καθώς την περαιτέρω διεύρυνσή της συγκρατούν ορισμένες ιδιομορφίες της εγχώριας αγοράς εργασίας και πρωτίστως το μεγάλο ποσοστό αυτοαπασχολούμενων που τείνει να εμφανίζει προσαρμοστικότητα σε περιόδους έντονων διακυμάνσεων στην οικονομία.






Πληθωρισμός



Όσον αφορά τον πληθωρισμό, τα πρόσφατα φορολογικά μέτρα και η σταδιακή εξάλειψη της «τεχνικής επίδρασης» των χαμηλών τιμών του πετρελαίου προς το τέλος του 2009, θα ανακόψουν την υποχώρηση του πληθωρισμού, με αποτέλεσμα σε ετήσια βάση να κινηθεί στο 1,5%.



Την αρνητική ή έντονα αρνητική επίδραση της οικονομικής κρίσης στη συντριπτική πλειοψηφία των ελληνικών επιχειρήσεων αλλά και την εκτίμησή τους ότι τα δύσκολα δεν έχουν περάσει, καταγράφει η έρευνα του ΙΟΒΕ για τις επιπτώσεις της οικονομικής κρίσης σε δείγμα 587 επιχειρήσεων που απασχολούν πάνω από 90.000 εργαζόμενους.



Συνεπώς αν και το οικονομικό κλίμα έχει σταματήσει να επιδεινώνεται και έχει ανακάμψει ελαφρώς το τελευταίο δίμηνο, όπως προκύπτει από τις έρευνες οικονομικής συγκυρίας του ΙΟΒΕ στους περισσότερους τομείς (πλην όμως των Κατασκευών), εν τούτοις οι προβλέψεις των επιχειρήσεων για τις συνέπειες της κρίσης παραμένουν δυσμενείς. Παρά τη σταθεροποίηση επομένως και την άμβλυνση των πολύ απαισιόδοξων εκτιμήσεων, υπάρχει ακόμα αβεβαιότητα για την έκταση των συνεπειών της κρίσης και το χρόνο αποκατάστασης της ευρυθμίας στην οικονομική δραστηριότητα.





Μπορείτε να διαβάσετε την αναλυτική έκθεση του ΙΟΒΕ
εδώ