Ανταρκτική: Διαλύεται ο “παγωμένος γίγαντας”, το άλλοτε μεγαλύτερο παγόβουνο του κόσμου

Το μεγαλύτερο και πιο ανθεκτικό παγόβουνο στον κόσμο διαλύεται γρήγορα σε μικρότερα κομμάτια και σταδιακά δεν αποτελεί τη μεγαλύτερη μάζα πάγου που επιπλέει στους ωκεανούς.

Το συρρικνούμενο πια “γιγάντιο παγόβουνο”, γνωστό ως A23A, είναι απίθανο να επιβιώσει μέχρι το τέλος Νοεμβρίου και ενδέχεται να αντιμετωπίσει μια ξαφνική και θεαματική κατάρρευση, σαν μια χιονοστιβάδα πάγου στη θάλασσα, δήλωσε ο ειδικός του Πανεπιστημίου του Κολοράντο, Τεντ Σκάμπος.

«Είναι κάτι ενδιαφέρον να το παρακολουθεί κανείς, σίγουρα όχι πρωτοφανές», είπε ο Σκάμπος την Πέμπτη σε συνέντευξή του στο Associated Press. «Αλλά κάθε φορά που συμβαίνει κάτι τέτοιο, είναι πάντα ένα μεγάλο και εντυπωσιακό γεγονός».

Επειδή τα παγόβουνα ήδη επιπλέουν στο νερό, μειώσεις στον όγκο τους όπως αυτή δεν ανεβάζουν τη στάθμη της θάλασσας. Ωστόσο, η μείωση του όγκου των παγόβουνων προκαλεί την ταχύτερη ροή των παγετώνων της ξηράς προς τους ωκεανούς, κάτι που οδηγεί σε άνοδο της στάθμης της θάλασσας κατά μερικά μέτρα.

Το A23A αποσπάστηκε για πρώτη φορά από την Ανταρκτική το 1986, έπειτα από μία τεράστια ρωγμή στον παγετώνα που ανήκε, την οποία οι επιστήμονες είχαν παρατηρήσει από τη δεκαετία του 1950 και αποκαλούσαν «το Μεγάλο Χάσμα». Το παγόβουνο παρέμεινε κοντά στην ήπειρο για περίπου τρεισήμισι δεκαετίες χωρίς ιδιαίτερη δραστηριότητα, μέχρι τα τελευταία χρόνια όταν μετακινήθηκε βόρεια, στην περιοχή γύρω από το νησί Σάουθ Τζόρτζια, όπου καταλήγουν τα τεράστια παγόβουνα για να «πεθάνουν», όπως είπε ο Σκάμπος.

Νωρίτερα φέτος το παγόβουνο είχε μέγεθος όσο το Ρόουντ Άιλαντ και ζύγιζε ένα τρισεκατομμύριο τόνους, όμως τώρα έχει συρρικνωθεί στο μέγεθος του Χιούστον και μειώνεται όλο κι περισσότερο. Το νέο μεγαλύτερο παγόβουνο στον κόσμο είναι το D15A, σχεδόν διπλάσιο σε μέγεθος από το συρρικνωμένο A23A, σύμφωνα με τον Άντριου Μέιγερς του British Antarctic Survey.

Το A23A έχει ήδη δημιουργήσει μικρότερα κομμάτια πάγου με τα ονόματα A23D, A23E και A23F. Δορυφορικές εικόνες της NASA δείχνουν ότι τα μικρότερα παγόβουνα αποκολλήθηκαν το Σάββατο, μόλις λίγες ημέρες πριν. «Παραμένει αρκετά παχύ, αλλά είναι πολύ πιο λεπτό σε σχέση με τότε που αποσπάστηκε από την ήπειρο», είπε ο Σκάμπος.

«Περιμένω ότι η διάσπασή του θα επιταχυνθεί», δήλωσε ο Μέιγερς μέσω email. Καθώς το παγόβουνο κινείται πιο βόρεια και ξεκινά η άνοιξη στην Ανταρκτική, ο Μέιγερς εκτιμά ότι μέχρι το τέλος της σεζόν το A23A πιθανότατα θα διαλυθεί γρήγορα σε κομμάτια τόσο μικρά που δεν θα μπορούν πλέον να παρακολουθηθούν.

Αν το παγόβουνο καταφέρει να επιβιώσει την άνοιξη της Ανταρκτικής, το καλοκαίρι θα είναι ακόμη πιο σκληρό, σύμφωνα με τον Σκάμπος. Τότε μπορεί να καταρρεύσει λόγω του θερμού νερού ακόμη και στην επιφάνειά του, με αποτέλεσμα να μοιάζει «σαν μια χιονοστιβάδα που επιπλέει» και να διαλυθεί ακόμη και μέσα σε μία μόνο ημέρα, είπε.