Έρευνα: 16.500 θάνατοι στην Ευρώπη το 2025 συνδέονται με την υπερθέρμανση του πλανήτη

Η κλιματική υπερθέρμανση του πλανήτη, για την οποία ευθύνεται η ανθρώπινη δραστηρίοτητα, προκάλεσε δύο στους τρεις θανάτους από τη ζέστη στην Ευρώπη κατά τη διάρκεια του καλοκαιριού του 2025, σύμφωνα με μια πρόωρη ανάλυση της θνησιμότητας σε 854 μεγάλες πόλεις. Ειδικότερα, οι ερευνητές από το Imperial College London υπολογίζουν ότι 16.500 από τους 24.400 θανάτους που καταγράφηκαν από τον Ιούνιο έως τον Αύγουστο συνδέονται με την επιπλέον ζέστη που προκλήθηκε από τα αέρια του θερμοκηπίου.

Η ανάλυση, αν και δεν έχει ακόμη υποβληθεί για αναθεώρηση, δείχνει ότι η κλιματική αλλαγή αύξησε τη μέση θερμοκρασία στις πόλεις κατά 2,2 βαθμούς Κελσίου, γεγονός που συνέβαλε σημαντικά στον αυξημένο αριθμό θυμάτων λόγω ακραίων θερμοκρασιών.

Η κλιματική επιστήμονας Φρίντερικε Ότο του Imperial College London, που συμμετείχε στη σύνταξη της έκθεσης δήλωσε: «Η αιτιακή αλυσίδα από την καύση ορυκτών καυσίμων μέχρι την αύξηση της θερμότητας και την αύξηση της θνησιμότητας είναι αδιαμφισβήτητη. Αν δεν συνεχίζαμε να καίμε ορυκτά καύσιμα τις τελευταίες δεκαετίες, οι περισσότεροι από τους 24.400 θανάτους στην Ευρώπη δεν θα είχαν συμβεί αυτό το καλοκαίρι».

Η ανάλυση έδειξε ότι η επιπλέον ζέστη ήταν υπεύθυνη για το 68% των εκτιμώμενων θανάτων. Οι ηλικιωμένοι ήταν οι πιο ευάλωτοι στις εξαιρετικά υψηλές θερμοκρασίες, με το 85% των θυμάτων να είναι άνω των 65 ετών και το 41% άνω των 85 ετών.

«Η συντριπτική πλειονότητα των θανάτων από τη ζέστη συμβαίνει σε σπίτια και νοσοκομεία, όπου άνθρωποι με προϋπάρχουσες υγειονομικές καταστάσεις φτάνουν στα όρια τους», δήλωσε ο Γαρυφάλλος Κωνσταντινούδης, επιδημιολόγος στο Imperial College London, ο οποίος συμμετείχε στην μελέτη. «Ωστόσο, η παράμετρος της ζέστης σπάνια αναφέρεται στα πιστοποιητικά θανάτου».

Μερικές από τις περιπτώσεις ανθρώπων που πέθαναν λόγω ακραίας ζέστης καταγράφηκαν από τοπικές εφημερίδες. Ο Μανουέλ Αρίθα Σεράνο, πρώην δημοτικός σύμβουλος στην πόλη Λα Ράμπλα στην Ισπανία, πέθανε από καρδιακή ανακοπή κατά τη διάρκεια μιας βόλτας το καλοκαίρι, ενώ η θερμοκρασία στην περιοχή έφτασε τους 45°C.

Ο Μπραχίμ Αΐτ Ελ Χατζάμ, 47 ετών, εργολάβος στην Ιταλία, πέθανε ενώ τοποθετούσε σκυρόδεμα σε σχολείο κοντά στη Μπολόνια, με τις θερμοκρασίες να φτάνουν τους 38°C εκείνη την ημέρα. Πέθανε δύο ημέρες πριν από την εφαρμογή τοπικής εντολής για διακοπή των οικοδομικών εργασιών το μεσημέρι.

Ο Κωνσταντινουδης σημείωσε ότι ο κίνδυνος για τη δημόσια υγεία από τη ζέστη υποεκτιμάται, παρά τις επικίνδυνες συνέπειές της. «Κανείς δεν θα ρίσκαρε τη ζωή του δουλεύοντας σε καταρρακτώδη βροχή ή με ανέμους τυφώνα», είπε. «Όμως η ακραία ζέστη εξακολουθεί να αντιμετωπίζεται αδιάφορα».

Οι πόλεις της Ευρώπης είναι καλύτερα προετοιμασμένες να αντιμετωπίσουν ακραία θερμοκρασία σε σύγκριση με το 2003, όταν η ακραία ζέστη είχε στοιχίσει τη ζωή σε 70.000 άτομα, αλλά οι υπηρεσίες έκτακτης ανάγκης δυσκολεύονται να ανταποκριθούν στην αύξηση των θερμοκρασιών.

Γιατροί ζητούν την εφαρμογή τοπικών σχεδίων δράσης κατά την εμφάνιση καυσώνων, περισσότερους πράσινους χώρους στις πόλεις και την εγκατάσταση κλιματιστικών για ευάλωτες ομάδες, όπως για τα άτομα που βρίσκονται σε γηροκομεία.

Η Μαντλέν Τόμσον, ειδικός προσαρμογής στον οργανισμό Wellcome, δήλωσε ότι τα νέα δεδομένα δείχνουν ότι «κανείς δεν είναι ασφαλής από τις ακραίες θερμοκρασίες στην Ευρώπη. Αν δεν δράσουμε τώρα, ο αριθμός των θυμάτων θα αυξηθεί. Πρέπει επειγόντως να σταματήσουμε τη χρήση ορυκτών καυσίμων και να εφαρμόσουμε πολιτικές που προστατεύουν τους πιο ευάλωτους από τα κύματα καύσωνα που μπορεί να αποβούν θανατηφόρα».