Γυάρος: Στο παραπέντε έγινε το σωστό – Γιατί δεν αρκεί, η άλλη σημασία του νησιού

Τόπος εξορίας μέχρι το τέλος της χούντας, σημαντικό θαλάσσιο οικοσύστημα για τη χώρα σήμερα, εκτός από τόπος μνήμης. Η Γυάρος οφείλει να προστατευτεί πολιτιστικά και οικολογικά και κάποια πράγματα ακόμη δεν έχουν διευθετηθεί.

Το Υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας, το Υπουργείο Ναυτιλίας και Νησιωτικής Πολιτικής, καθώς και το Λιμεναρχείο Σύρου με σχετικές τους ανακοινώσεις, επιβεβαιώνουν σήμερα ότι εξακολουθεί να ισχύει η απαγόρευση κάθε μορφής αλιείας εντός της θαλάσσιας προστατευόμενης περιοχής γύρω από τη Γυάρο (σε ακτίνα 3 ναυτικών μιλίων), καθώς η περιοχή είναι χαρακτηρισμένη ως Καταφύγιο Άγριας Ζωής (ΚΑΖ).

Όπως ανακοινώνει το WWF, η εγκύκλιος του ΥΠΕΝ παραπέμπει και στη σχετική εγκεκριμένη Ειδική Περιβαλλοντική Μελέτη (ΕΠΜ) και στο σχέδιο Προεδρικού Διατάγματος, η θέσπιση του οποίου αναμένεται εντός μηνών, επισημαίνοντας ότι η απαγόρευση θα συνεχίσει να ισχύει σε όλες τις θαλάσσιες ζώνες προστασίας της περιοχής.

Το WWF αναφέρει ακόμη: “Εκφράζουμε την ικανοποίηση μας για την απόφαση αυτή, που διατηρεί, έστω και την τελευταία στιγμή, το καθεστώς προστασίας της περιοχής. Η ευθύνη για την εντατικότερη διαφύλαξη της περιοχής από κάθε απόπειρα παράνομης αλιείας βρίσκεται στο Λιμενικό Σώμα και τον Οργανισμό Φυσικού Περιβάλλοντος και Κλιματικής Αλλαγής (ΟΦΥΠΕΚΑ).

Επιτακτική είναι πλέον η άμεση θέσπιση του Προεδρικού Διατάγματος και η πλήρης εφαρμογή των μέτρων προστασίας, όπως απαιτείται από την εθνική και ευρωπαϊκή νομοθεσία”.

Σε κάθε περίπτωση λοιπόν εκκρεμεί το απαραίτητο Προεδρικό Διάταγμα που θα θεσμοθετεί ένα μόνιμο νομικό πλαίσιο προστασίας.

Περισσότερες πληροφορίες για το έργο του WWF Ελλάς στη ΘΠΠ Γυάρου μπορείτε να βρείτε εδώ. Αξίζει να σημειωθεί πως εντός της ΘΠΠ (Θαλάσσιας Προστατευόμενης Περιοχής) της Γυάρου καταγράφονται περισσότερα είδη ψαριών, σε μεγαλύτερες ποσότητες και σε μεγαλύτερα μεγέθη συγκριτικά με τις περιοχές εκτός των ορίων της ΘΠΠ.

Έρευνα έρχεται και επιβεβαιώνει πως το πλαίσιο προστασίας, αλλά και τα μέτρα διατήρησης που εφαρμόζονται συστηματικά στη ΘΠΠ της Γυάρου εδώ και σχεδόν 6 χρόνια, από το WWF Ελλάς και πλήθος άλλων φορέων, αποδίδουν και προστατεύουν έμπρακτα το θαλάσσιο οικοσύστημα της περιοχής.

Πιο αναλυτικά παρατηρήθηκε:

• Αύξηση της βιοποικιλότητας: Από το 2018, υπήρξε σταθερή και σημαντική αύξηση του αριθμού των ειδών. Στις δειγματοληψίες εντός της ΘΠΠ καταγράφονται πλέον 80 διαφορετικά είδη. Μεγαλύτερα μεγέθη ψαριών: Τα αλιεύματα εντός της ΘΠΠ παρουσιάζουν σημαντικά μεγαλύτερα μεγέθη σε σχέση με τις γειτονικές, μη προστατευόμενες περιοχές.
• Πολλαπλάσια αφθονία, ειδικά των εμπορικών ειδών: Καταγράφεται έως και τετραπλάσια αφθονία εντός της ΘΠΠ σε σύγκριση με περιοχές χωρίς προστασία. Ειδικότερα, τα είδη υψηλής εμπορικής αξίας, όπως ροφοί, μπαρμπούνια και φαγκριά, καταγράφονται σε ακόμα μεγαλύτερη και πολλαπλάσια αφθονία εντός της ΘΠΠ.

Δείτε την ιστορία της Γυάρου και τη βιοποικιλότητά της, εδώ

Η στεριά φιλοξενεί μια πλούσια βιοκοινότητα, όπου μόνο εδώ θα συναντήσετε το μαύρο φίδι της Γυάρου. Από το 2011 η σημασία της βιοποικιλότητα της Γυάρου αναγνωρίστηκε και το νησί και η θαλάσσια περιοχή γύρω από αυτό εντάχθηκε θεσμικά στο πανευρωπαϊκό δίκτυο προστατευόμενων περιοχών Natura 2000.

Η “Επιτροπή Συνδιαχείρισης της Γυάρου” με όραμα τη δημιουργία μιας πρότυπης θαλάσσιας προστατευόμενης περιοχής πρότεινε μέτρα προστασίας και διαχείρισης του οικοσυστήματος της Γυάρου. Στόχος είναι η αποτελεσματική προστασία του φυσικού πλούτου και η στήριξη της ήπιας ανάπτυξης της ευρύτερης περιοχής.

Το 2019 το ελληνικό κράτος υιοθέτησε τα μέτρα αυτά και η Γυάρος θεσμοθετήθηκε ως Θαλάσσια Προστατευόμενη Περιοχή. Η Γυάρος έχει χαρακτηριστεί “ναυτικό οχυρό” και τον αστυνομικό έλεγχο ασκεί το Λιμεναρχείο Σύρου που εποπτεύει και τον χώρο.

Στη Γυάρο έχει καταγραφεί πληθώρα από είδη χλωρίδας και πανίδας:

• περίπου 240 είδη και υποείδη χλωρίδας, συμπεριλαμβανομένου του ενδημικού είδους των δυτικών Κυκλάδων Fritillaria obliqua subsp. tuntasia
• 2 προστατευόμενα είδη θηλαστικών, η Μεσογειακή Φώκια και το Ρινοδέλφινο
• περισσότερα από 30 είδη ορνιθοπανίδας – σημαντικά αναπαραγόμενα είδη είναι ο Μύχος, ο Θαλασσοκόρακας, ο Σπιζαετός, ο Μαυροπετρίτης και η Αετογερακίνα
• 5 είδη ερπετών, συμπεριλαμβανομένου του Φιδιού της Γυάρου, του οποίου ο πληθυσμός της Γυάρου αποτελεί τον μοναδικό ελληνικό πληθυσμό
• τουλάχιστον 45 είδη ασπονδύλων – περίπου 23 κολεόπτερα, 5 χειλόποδα, 8 αράχνες, 1 σκορπιός και 20 είδη χερσαίων μαλάκιων, εκ των οποίων 19 χερσαία σαλιγκάρια και 1 σαλιγκάρι του γλυκού νερού
• πλήθος από είδη ψαριών, όπως Σκάροι, Στήρες, Σάλπες, Γερμανοί, Μελανούρια, Κακαρέλοι και Μπαρμπούνια