Ελλάδα – Αίγυπτος: Τα χαμόγελα δεν κρύβουν τη σκληρή πραγματικότητα

Χαμόγελα μπροστά στις κάμερες, διαβεβαιώσεις της αιγυπτιακής πλευράς για τη Μονή Σινά και υποσχέσεις για μία συμφωνία, δηλώσεις για ταύτιση απόψεων Ελλάδας- Αιγύπτου στη Λιβύη και ευρύτερα στην περιοχή.

Όμως η συνάντηση του Γιώργου Γεραπετρίτη με τον Αιγύπτιο ομόλογο του Μπαντρ Αμπντελατί σκιάστηκε από την αποκάλυψη πως η Αίγυπτος στις 8 Ιουλίου είχε αποστείλει ρηματική διακοίνωση στην ελληνική πρεσβεία στο Κάιρο. Με τη ρηματική διακοίνωση η Αίγυπτος αντέδρασε μεταχρονολογημένα στον ελληνικό Θαλάσσιο Χωροταξικό Σχεδιασμό, αμφισβητώντας ουσιαστικά την πλήρη εφαρμογή της μέσης γραμμής για τον καθορισμό ΑΟΖ. 

Οι διαφωνίες της Αιγύπτου είναι βέβαια γνωστές στην ελληνική διπλωματία προ πολλού και αυτός ήταν και ένας από τους λόγους, που το 2020 η συμφωνία οριοθέτησης ΑΟΖ ήταν μερική. Δηλαδή Ελλάδα – Αίγυπτος οριοθέτησαν ΑΟΖ μεταξύ του 26ου και 28ου μεσημβρινού και με μειωμένη επήρεια Ρόδου, Καρπάθου, Κάσου και ανατολικής Κρήτης, αφενός διότι η Τουρκία αντιδρά για το Καστελλόριζο, αφετέρου γιατί και το Κάιρο υποστηρίζει ότι η μέση γραμμή πρέπει να υφίσταται προσαρμογές ανάλογα με την περίσταση.

Παρόλα αυτά η συμφωνία Ελλάδας- Αιγύπτου για την ΑΟΖ τότε προχώρησε με το σκεπτικό καταρχήν ότι μερική έστω οριοθέτηση ακύρωνε το τουρκολιβυκό μνημόνιο του 2019 και γενικότερα αποτελεί ισχυρό επιχείρημα έναντι της Τουρκίας. Αλλά και ότι ήταν το πρώτο βήμα για να συνεχιστεί η διαπραγμάτευση με το Κάιρο, με απώτατο σκοπό μία συμφωνία και για το τριεθνές της ΑΟΖ Ελλάδας- Αιγύπτου- Κύπρου. Κάτι όμως που προϋποθέτει προφανώς η Αίγυπτος να αποδεχθεί μέση γραμμή και πλήρη επήρεια του Καστελλόριζου.

Το ζήτημα είναι πως ενώ σε διπλωματικό επίπεδο είναι γνωστές οι θέσεις της Αιγύπτου, δημοσίως το ΥΠΕΞ παρουσιάζει μία ρόδινη εικόνα, μη θέλοντας να χαλάσει το προφίλ της κυβέρνησης στο ακροατήριο της Νέας Δημοκρατίας αλλά και τη συμμαχία με το Κάιρο. Η Αίγυπτος εξάλλου είναι η χώρα που μπορεί και θεωρητικά και πρακτικά να αποτελέσει ανάχωμα στις διεκδικήσεις της Τουρκίας.

Υποβαθμίζει το ΥΠΕΞ αλλά οι ρωγμές είναι ορατές

Το ΥΠΕΞ δια της εκπροσώπου Λάνας Ζωχιου υποβάθμισε χθες το θέμα με τη ρηματική διακοίνωση της Αιγύπτου, κάνοντας λόγο για αναμενόμενη αντίδραση και συνήθη διπλωματική διαδικασία.

Εκ των υστέρων δε, το ΥΠΕΞ επιβεβαίωσε ότι το ζήτημα συζήτησαν κατά τη χθεσινή τους συνάντηση Γεραπετρίτης και  Αμπντελατί, τονίζοντας ότι και οι δύο πλευρές επανέλαβαν την πρόθεση τους να συνεχίσουν τις συζητήσεις για επέκταση της συμφωνίας μερικής οριοθέτησης ΑΟΖ του 2020, με βάση το διεθνές δίκαιο της θάλασσας.

Γεγονός είναι όμως ότι στη συμμαχία Ελλάδας- Αιγύπτου παρουσιάζονται πλέον ρωγμές. Φέρεται μάλιστα και το θέμα της Μονής Σινά να χρησιμοποιείται από την αιγυπτιακή πλευρά ως μοχλός πίεσης στην Αθήνα. Διότι η απόφαση του εφετείου της Ισμαηλίας για μία παλιά υπόθεση φαίνεται πως δεν εκδόθηκε σε τυχαίο χρόνο, αλλά μετά την ανακοίνωση του Θαλάσσιου Χωροταξικού Σχεδιασμού.

Σημειωτέον ότι η Αίγυπτος διαβεβαιώνει μεν ότι “κανείς δεν θα αγγίξει τη Μονή Σινά” και ο Αμπντελατί χθες δημοσίως εξέφρασε την προσδοκία και για μία επίσημη γραπτή συμφωνία στο άμεσα μέλλον, αλλά στο παρασκήνιο το καθεστώς Σίσι επικαλείται στις συζητήσεις με την ελληνική πλευρά την… ανεξαρτησία της αιγυπτιακής δικαιοσύνης.

Τα ερωτήματα και οι αιχμές

Τίθεται επίσης το ερώτημα κατά πόσον από πλευράς ΥΠΕΞ είχε ενημερωθεί το Μαξίμου και το υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας πως δεν είχε λυθεί η διαφωνία με Αίγυπτο πριν ανακοινωθεί ο ελληνικός Θαλάσσιος Χωροταξικός Σχεδιασμός, ο οποίος πάντως σε κάθε περίπτωση έπρεπε να προχωρήσει ως ασπίδα στην Τουρκία αλλά και ευρωπαϊκή υποχρέωσητης χώρας.

Στο ΥΠΕΞ φαίνεται μάλιστα ότι προκάλεσε έντονο εκνευρισμό το γεγονός ότι η ρηματική διακοίνωση διέρρευσε χθες μετά τη συνάντηση Γεραπετρίτη- Αμπντελατί και ενώ ο Έλληνας ΥΠΕΞ παρουσίαζε μία ρόδινη εικόνα. Η κ.Ζωχιου στη δήλωση της επισήμανε αυτή ακριβώς τη χρονική συγκυρία της διαρροής. 

Υπενθυμίζοντας δε ότι αυτές ήταν οι πάγιες θέσεις της Αιγύπτου και το 2020 όταν υπεγράφη η συμφωνία μερικής οριοθέτησης ΑΟΖ, από το ΥΠΕΞ δείχνουν εμμέσως πλην σαφώς προς το υπουργείο Άμυνας. Σημειωτέον ότι ο Νίκος Δένδιας χθες με ανάρτηση του έσπευσε να υπενθυμίσει την υπογραφή της συμφωνίας μερικής οριοθέτησης ΑΟΖ με την Αίγυπτο ακριβώς πριν από πέντε χρόνια.