Η κυβέρνηση στην “παγίδα” του Αγνώστου Στρατιώτη

Η τροπολογία για το μνημείο του Αγνώστου Στρατιώτη κατατέθηκε τελικά χθες στη Βουλή, με τις υπογραφές επτά υπουργών και αρκετή δόση… δημιουργικής ασάφειας. Γεγονός που αποκαλύπτει ότι το Μαξίμου αυτοπαγιδεύεται στην προσπάθεια να απευθυνθεί στο δεξιό κοινό, καθώς η ιδέα για “νόμο και τάξη” στον Άγνωστο Στρατιώτη παρουσιάζει πρακτικά προβλήματα εφαρμογής.

Ενώ το θέμα έχει λάβει εσωκομματικές διαστάσεις, καθώς εξαρχής ήταν σαφές ότι ένας από τους στόχους του Μαξίμου ήταν να “παγιδεύσει” πολιτικά τον υπουργό Άμυνας, Νίκο Δένδια, ο οποίος μέχρι στιγμής έχει τηρήσει στάση… εύγλωττης σιωπής. Αλλά δημιουργούνται και άλλες ενδοκυβερνητικές τριβές.

Ο υπουργός Προστασίας του Πολίτη, Μιχάλης Χρυσοχοΐδης, ως πολιτικός προϊστάμενος της Αστυνομίας καλείται πλέον να διαχειριστεί την “καυτή πατάτα” της ενδεχόμενης σύγκρουσης και με συγγενείς των νεκρών των Τεμπών. Ο κ. Χρυσοχοϊδης, που ήταν και ο πρώτος υπουργός πουε είχε ταχθεί υπέρ της ικανοποίησης των αιτημάτων του Πάνου Ρούτσι, διερωτήθηκε χθες (Open) γιατί να σβήσει κανείς τα ονόματα και “γιατί ανοίγουμε πόλεμο και συζητήσεις και διαμάχες χωρίς λόγο”. Αν και στη συνέχεια έσπευσε από βήματος της Βουλής να διασκεδάσει τις εντυπώσεις με σκληρή ρητορική, λέγοντας: “Στην Ακρόπολη δε στήνουμε τσαντίρια”. 

Εν τω μεταξύ ο υπουργός Υγείας, Άδωνις Γεωργιάδης, δεν έχασε την ευκαιρία να επιτεθεί ξανά στον κ.Δένδια, με τον οποίο είναι κοινό μυστικό ότι δεν έχει διόλου θερμές σχέσεις. “Ρωτήστε τον Δένδια τι θα κάνει” με τα ονόματα των νεκρών των Τεμπών, είπε χαρακτηριστικά ο κ.Γεωργιάδης μιλώντας στο Action24. Ο υπουργός Υγείας βέβαια κοιτάζει το προσωπικό του εκλογικό ακροατήριο και προφανώς θέλει να “βγάλει στην σέντρα” τον κ. Δένδια, για εσωκομματικούς λόγους, προσπερνώντας τα πρακτικά και νομοθετικά προβλήματα του θέματος.

Η αποκαλυπτική δημιουργική ασάφεια της τροπολογίας

Η τροπολογία πάντως αναφέρει τελικά ότι στο υπουργείο Άμυνας περνά η αρμοδιότητα για την “συντήρηση, φροντίδα και ανάδειξη του Μνημείου του Αγνώστου Στρατιώτη”. Δεν γίνεται αναφορά σε αρμοδιότητα όσον αφορά στην καθαριότητα του χώρου του μνημείου και μπροστά από αυτό, η οποία υπενθυμίζεται ότι ανήκει στο δήμο Αθηναίων. Και ο νομοθέτης δεν παίζει με τις λέξεις: Όταν το ζήτημα αφορά καθαριότητα, χρησιμοποιείται η λέξη καθαριότητα.

Επομένως από την αρχική διατύπωση της πρωθυπουργικής ανάρτησης περί “προστασίας” του μνημείου του Αγνώστου Στρατιώτη από το υπουργείο Άμυνας, η κυβέρνηση έκανε λόγο για μεταφορά της αρμοδιότητας όσον αφορά στον καθαρισμό και συντήρηση του χώρου και τελικά η τροπολογία μιλά για συντήρηση, φροντίδα και ανάδειξη. Σημειωτέον μάλιστα ότι η τροπολογία προβλέπει πως το υπουργείο Άμυνας μπορεί να ασκήσει αυτή την αρμοδιότητα είτε με ίδια μέσα είτε μέσω ανάθεσης συμβάσεων. Δηλαδή ανάθεσης σε ιδιώτη.

Ουσιαστικά, φαίνεται πως η κυβέρνηση περιμένει μια βροχή να σώσει την κατάσταση. Δηλαδή να σβηστούν λόγω καιρικών συνθηκών τα ονόματα των νεκρών των Τεμπών και να παρασυρθούν από την κακοκαιρία τα κεριά και άλλα αντικείμενα που έχουν τοποθετηθεί στο σημείο. Και μετά, βάσει της τροπολογίας που θα έχει εν τω μεταξύ ψηφιστεί απόψε, να αποτρέψει την εκ νέου αναγραφή ή τοποθέτηση πανώ κλπ.

“Η προτεινόμενη ρύθμιση θεσπίζει ένα νέο πλαίσιο προστασίας της ακεραιότητας και της κατά προορισμό χρήσης του Μνημείου του Αγνώστου Στρατιώτη, που απαγορεύει μια σειρά από ενέργειες από εδώ και στο εξής. Ο σκοπός της διάταξης δεν είναι να σβηστούν τα ονόματα των θυμάτων της τραγωδίας των Τεμπών, αλλά να εξασφαλισθεί η προστασία ενός χώρου όλως ιδιαίτερης εθνικής και ιστορικής σημασίας”, ανέφεραν ειδικότερα κυβερνητικά στελέχη.

Τι προβλέπει η τροπολογία για τον Άγνωστο Στρατιώτη

Η τροπολογία άλλωστε αναφέρει ότι στο μνημείο του Αγνώστου Στρατιώτη και στο χώρο 4.500 τμ μπροστά από αυτό (μέχρι τη λεωφόρο Αμαλίας) απαγορεύεται:

“α) Η χρήση ή κατάληψη της επιφάνειας του χώρου για οποιονδήποτε σκοπό πέραν της επίσκεψης του Μνημείου και της ανάδειξης της σημασίας του,

β) η οποιαδήποτε αλλοίωση του χώρου,

γ) η πραγματοποίηση της οποιασδήποτε δημόσιας υπαίθριας συνάθροισης υπό την έννοια της περ. 1 του άρθρου 2 του ν. 4703/2020 (Α’ 131), συμπεριλαμβανομένων και της αυθόρμητης και της έκτακτης υπαίθριας δημόσιας συνάθροισης υπό την έννοια των περ. 4 και 5 του ανωτέρω άρθρου 2.” 

Προβλέπεται δε, φυλάκιση μέχρι ενός έτους ή χρηματική ποινή για τους παραβάτες. Ήδη βέβαια απόψε, την ώρα που θα ψηφίζεται η τροπολογία στη Βουλή, θα πραγματοποιηθεί συγκέντρωση μπροστά στο μνημείο του Αγνώστου Στρατιώτη. 

“Όποιοι παραβιάζουν με πρόθεση το νέο πλαίσιο προστασίας του Μνημείου του Αγνώστου Στρατιώτη τιμωρούνται με ποινή φυλάκισης έως ενός έτους ή με χρηματική ποινή, η οποία εκτείνεται, σύμφωνα με τις γενικές διατάξεις του Ποινικού Κώδικα, μεταξύ 300 και 40.000 ευρώ.

Παρέχεται η δυνατότητα έκδοσης ποινικής διαταγής υπό τις προϋποθέσεις του άρθρου 409 του Κώδικα Ποινικής Δικονομίας (ν. 4620/2019, Α’ 96), με την οποία επιβάλλεται χρηματική ποινή μειωμένη τουλάχιστον κατά τα δύο τρίτα ή ποινής φυλάκισης μέχρι τριών μηνών με υφ’ όρο αναστολή αυτής.

Στην περίπτωση επιβολής ποινής φυλάκισης, η ποινή μετατρέπεται σε παροχή κοινωφελούς εργασίας σύμφωνα με το άρθρο 104Α του Ποινικού Κώδικα. Όπως σε κάθε πλημμέλημα, εφόσον αυτό καταλαμβάνεται επ’ αυτοφώρω εφαρμόζεται η αυτόφωρη διαδικασία των άρθρων 418 επ. του Κώδικα Ποινικής Δικονομίας.

Με άλλα λόγια, η διάταξη αποσκοπεί στο να διασφαλίσει κατά τρόπο άμεσο και αποτελεσματικό το Μνημείο, επιβάλλοντας όμως μόνο όσους περιορισμούς είναι προς τούτο απολύτως αναγκαίοι”, έλεγαν πάντως κυβερνητικά στελέχη.

Ο Μητσοτάκης “παίρνει πάνω του” την τροπολογία για τον Άγνωστο Στρατιώτη

Η κυβέρνηση δεν φαίνεται ωστόσο διατεθειμένη να κάνει πίσω – και πλέον δεν μπορεί άλλωστε- αφού θεωρεί ότι το “σκληρό ροκ” στον Άγνωστο Στρατιώτη θα ικανοποιήσει το κοινό της Νέας Δημοκρατίας. Την τροπολογία μάλιστα θα υποστηρίξει σήμερα στη Βουλή ο ίδιος ο πρωθυπουργός, Κυριάκος Μητσοτάκης. Δεν έχει ξεκαθαριστεί εάν θα μιλήσει και ο κ.Δένδιας. Βέβαιο είναι πάντως ότι θα απαντήσουν στον κ.Μητσοτάκη οι αρχηγοί των κομμάτων της αντιπολίτευσης, καθώς και ότι θα κατατεθούν ενστάσεις αντισυνταγματικότητας.

Όσο για τη δημοσκόπηση της MRB που έδειξε ότι το 56,6% των πολιτών βλέπει αρνητικά την απόφαση της κυβέρνησης να αναθέσει στο υπουργείο Άμυνας την προστασία του μνημείου του Άγνωστου Στρατιώτη, ενώ το 59% τάσσεται υπέρ των διαμαρτυριών μπροστά στο μνημείο, ο κυβερνητικός εκπρόσωπος, Παύλος Μαρινάκης, επισήμανε ότι η διατύπωση ενός δημοσκοπικού ερωτήματος επηρεάζει και τις απαντήσεις που δίνονται, καθώς δίνει μία συγκεκριμένη οπτική στο θέμα.

Και η κυβέρνηση θέλει να παρουσιάζει το ζήτημα από την οπτική του σεβασμού σε ένα μνημείο για τους ήρωες που έδωσαν τη ζωή τους στην πατρίδα, τονίζοντας ότι αυτό δεν έρχεται σε αντίθεση με το σεβασμό στα θύματα μίας τραγωδίας. “Δεν είναι ζύγι, δεν είναι δίλημμα” είπε χαρακτηριστικά ο κ. Μαρινάκης.

Τα μπρος- πίσω της κυβέρνησης

Στην πραγματικότητα, φαίνεται ότι το Μαξίμου διαπίστωσε κατόπιν εορτής ότι ο αρχικός χειρισμός του αυτοσχέδιου μνημείου για τα Τέμπη στον Άγνωστο Στρατιώτη – όπως και σε άλλες πτυχές της αντιπαράθεσης για το τραγικό δυστύχημα- ήταν λάθος. Καθώς υπενθυμίζεται ότι μετά την ορκομωσία του Προέδρου της Δημοκρατίας, Κώστα Τασουλα, το Μάρτιο, ο κ.Μητσοτάκης είχε σταθεί σκύβοντας το κεφάλι μπροστά στα ονόματα των 57 νεκρών των Τεμπών.

Αλλά ακόμη και ο ακραιφνώς δεξιός κ.Τασούλας, κατά την τελευταία συνάντηση του με τον πρωθυπουργό την επομένη της ανάρτησης με την προαναγγελία για τον Άγνωστο Στρατιώτη, είχε ασκήσει κομψά κριτική στη διαχείριση του ζητήματος, παρότι συμφωνούσε επί της ουσίας.

Η κυβέρνηση σε κάθε περίπτωση επιλέγει πλέον να απευθυνθεί στο δεξιό κοινό, που ενοχλείται με την εικόνα που διαμορφώθηκε στο χώρο μπροστά από τον Άγνωστο Στρατιώτη. Άλλωστε για να κερδίσει τις εκλογές ξανά η ΝΔ, δεν χρειάζεται το περίπου 56% που σύμφωνα με τις δημοσκοπήσεις διαφωνεί με την απόφαση της αυτή, αλλά λίγο πάνω από 36%.

Το ερώτημα βέβαια είναι εάν με τέτοιες κινήσεις μπορεί να συσπειρώσει ξανά τη γαλάζια βάση, η οποία φυλλορροεί για μία σειρά από λόγους όπως η ακρίβεια, το φορολογικό των ελεύθερων επαγγελματιών, ο γάμος των ομόφυλων ζευγαριών, τα ελληνοτουρκικά και μία γενικότερη δυσαρέσκεια για απομάκρυνση από τις “παραδοσιακές αξίες” και “πασοκοποίηση” της ΝΔ.

Αλλά κυρίως το ερώτημα είναι πως θα διαχειριστεί η κυβέρνηση μία εικόνα σύγκρουσης των δυνάμεων της Αστυνομίας με συγγενείς νεκρών των Τεμπών. Ακόμη και εάν οι διαφαινόμενες πολιτικές φιλοδοξίες της Μαρίας Καρυστιανού προκαλούν αρνητικές εντυπώσεις πλέον σε μερίδα της κοινής γνώμης, ακόμη και εάν η κυβέρνηση κατηγορεί τα κόμματα της αντιπολίτευσης ότι υποκινούν διχασμό για μικροπολιτικές σκοπιμότητες, η διαχείριση δεν θα είναι εύκολη υπόθεση.