Τσακαλώτος: “Κανένας δεν μας χρειάζεται ούτε στην Ευρώπη ούτε στην Ελλάδα, εάν χάσουμε την αριστερή μας ταυτότητα”

Πολλαπλά μηνύματα απέστειλε με την ομιλία του στην κομματική οργάνωση της Νέας Ιωνίας του ΣΥΡΙΖΑ ο Ευκλείδης Τσακαλώτος.

«Εμείς πηγαίνουμε σε αυτές τις εκλογές ως Αριστερά, κάνουμε συμμαχίες ως Αριστερά, κάνουμε την νίκη μας ως Αριστερά, δεν ξεχνάμε τη δική μας ταυτότητα. Κανένας δεν μας χρειάζεται ούτε στην Ευρώπη, ούτε στην Ελλάδα, εάν χάσουμε αυτή την ταυτότητα» είπε χαρακτηριστικά ο υπουργός Οικονομικών δίνοντας το στίγμα για τη συγκρότηση του προοδευτικού πόλου που επιδιώκει να συγκροτήσει ο ΣΥΡΙΖΑ.

«Εμείς θα πάμε σε αυτές τις εκλογές με μεταρρυθμίσεις, αλλά έχουμε αλλάξει τι σημαίνει η λέξη «μεταρρύθμιση», γιατί τα 20 χρόνια πριν από την κρίση η λέξη «μεταρρύθμιση» ήταν μία βρώμικη λέξη για τα λαϊκά στρώματα και τα μεσαία στρώματα. Γιατί σήμαινε λιγότερες συντάξεις, λιγότερους μισθούς, λιγότερα δικαιώματα στο χώρο εργασίας» υπογράμμισε, ενώ σφοδρή ήταν η κριτική που άσκησε στη Νέα Δημοκρατία: «Υπάρχει στη χώρα μας η μεγάλη φιλελεύθερη παράταξη της Νέας Δημοκρατίας. Το πρώτο ερώτημα είναι πού είναι αυτή η μεγάλη φιλελεύθερη παράταξη. Γιατί βλέπουμε μία παράταξη που την οδηγεί ο κύριος Σαμαράς, ο κύριος Βορίδης, ο κύριος Γεωργιάδης. 

Βλέπουμε μία παράταξη, η οποία δεν μπορεί να ψηφίσει για το σύμφωνο συμβίωσης, δεν μπορεί να μην έχει  μία ατζέντα για το νόμο και την τάξη και να μιλάει καθημερινά για την εγκληματικότητα, ενώ όλα τα στοιχεία λένε ότι υπάρχει πρόβλημα, αλλά δεν έχει χειροτερέψει. Αυτό δεν είναι φιλελευθερισμός και αυτό που έχει μάθει Νέα Δημοκρατία φαίνεται και, δυστυχώς -και το εννοώ το δυστυχώς, γιατί δεν θέλουμε όλο το σχήμα το πολιτικό να πηγαίνει προς τα δεξιά- είναι ότι η Νέα Δημοκρατία επί Κυρ. Μητσοτάκη έχει πάει προς τα δεξιά, να συνδυάσει δηλαδή τον νεοφιλελευθερισμό με τον  αυταρχισμό. Αν αυτό είναι αλήθεια το μόνο που μπορεί να κάνει ο Μητσοτάκης είναι να πετάξει τη μπάλα στην εξέδρα.  Πώς το κάνει αυτό; Λέγοντας, και  το έχει πει δυο-τρεις φορές αυτό, ότι αυτό που έχουμε μπροστά μας στις εκλογές είναι η αλήθεια ενάντια στο ψέμα». «Για εμάς δεν χρειάζεται να μπούμε στις εκλογές αυτές με το ψέμα και την αλήθεια. Γιατί εμείς έχουμε ένα έργο, που το εφαρμόσαμε με συγκεκριμένο προσανατολισμό και με ορατά παραδείγματα. Εμείς πρέπει να έχουμε εμπιστοσύνη σε αυτά που κάναμε όλο αυτό τον καιρό, που προϊδεάζουν και πού θέλουμε να το πάμε. Εμείς δεν έχουμε κανένα λόγο να μιλάμε για τους αντιπάλους μας ότι είναι ψεύτες» επεσήμανε και τόνισε: «Το βασικό δεν είναι ότι είναι ψεύτες, είναι ότι υποστηρίζουν συγκεκριμένες ταξικές επιλογές και αυτό θα φανεί αν έρθει ποτέ στην εξουσία η Νέα Δημοκρατία.  Το έχω πει πολλές φορές, και ακόμα και ο διοικητής της ΤτΕ δεν είναι το θέμα λέει ψέματα ή όχι,  είναι τι υποστηρίζει και τι θέλει να κάνει».

Σκληρός υπήρξε προς ΝΔ και Κίνημα Αλλαγής γιατί δεν ψήφισαν το άρθρο που περιορίζει τις θητείες των βουλευτών: «Φαίνεται ότι στην Ελλάδα και η ΝΔ και το ΠΑΣΟΚ θεωρούν ότι πρέπει να είναι οι ίδιες οικογένειες τα ίδια παιδιά τους, πρέπει να είναι πάντα στην εξουσία χωρίς να μπορεί να ανοιχτεί καθόλου αυτό το πολιτικό σύστημα. Και αυτό είναι τραγικό. Και το ξέρετε ότι εάν δεν είχε συμβεί η κρίση, αυτό το πελατειακό σύστημα με αυτές τις σχέσεις με τις τράπεζες και αυτές με τα μίντια δεν θα είχε καταρρεύσει. Δεν μπορούσε ο ΣΥΡΙΖΑ πριν από την κρίση να σπάσει ένα σύστημα τόσο κλειστό και τόσο καλά χρηματοδοτούμενο παρ όλο που οι ηγέτες ήξεραν ότι πληρώνουν αυτά -στις εκλογές δεν αναρωτήθηκαν ποτέ από που έρχονται αυτά τα λεφτά, φαντάζονταν ότι ήταν καλοί άνθρωποι που βρήκαν τους ηγέτες τόσο ελκυστικούς που έδιναν αυτά τα λεφτά. Δεν θα μπορούσαμε να το σπάσουμε αυτό. Άρα η συνταγματική αναθεώρηση προσπαθεί να πάει στον κορμό να αλλάξουμε ένα πολιτικό σύστημα που οι πολιτικοί σοβαρεύονται και η πολιτική με γίνεται πιο ελκυστική. Γι αυτό κάναμε αυτό με τις θητείες αλλά και να μπορούν συλλογικότητες να προτείνουν νόμους, κάναμε αυτό για τα δημοψηφίσματα»

Ολόκληρη η ομιλία του κ. Τσακαλώτου:

«Θέλω να αρχίσω την ομιλία μου με έναν διαχωρισμό ανάμεσα σε αυτούς που έχουν μάθει κάτι από την κρίση και σε αυτούς που δεν έχουν μάθει και πολλά πράγματα από την κρίση. Αρχίζω με τον πρόεδρο της επιτροπής αυτών που δεν έχουν μάθει τίποτε από την κρίση τον κύριο Κώστα Σημίτη.

Ο κύριος Κώστας Σημίτης στη Θεσσαλονίκη μας είπε ότι δεν χρειάζεται να δίνουμε επιδόματα στον κόσμο, αυτό που χρειάζεται είναι να συνεχίσουμε με τις μεταρρυθμίσεις. Αν είχε ο κύριος Σημίτης κάποια αυτοκριτική διάθεση για τον δικό του ρόλο στην κρίση – ήταν πρωθυπουργός οκτώ χρόνια, από τα 13 πριν από την κρίση- το δικό μου το μικροσκόπιο δεν ήταν αρκετά ισχυρό για να μπορέσω να εντοπίσω αυτή τη διάθεση αυτοκριτικής.

Ήταν σαν να μην έχει καμία σχέση με τις ιδέες του τρίτου δρόμου, με τις ιδέες του κυρίου Σημίτη για την παγκοσμιοποίηση, για τη χρηματοπιστωτική φιλελευθεροποίηση, για την υπόσχεση που είχαν δώσει και ο Σημίτης και ο Σρέντερ και ο Κλίντον και ο Μπλερ ότι έχουμε μία τέλεια παγκοσμιοποίηση, μία φιλελευθεροποίηση των τραπεζών και αυτό θα είχε μία επίδραση σε ένα μικρό κομμάτι των λαών της Ευρώπης και της Βόρειας Αμερικής και άρα δεν έχουμε τίποτα να φοβηθούμε. Μόνο που μάθαμε ότι και πριν από την κρίση και μετά από την κρίση δεν ήταν έτσι τα πράγματα.

Ένα πολύ μεγάλο κομμάτι των λαών και της εργατικής τάξης και των αποκλεισμένων, αλλά και των μεσαίων τάξεων, ήταν τα θύματα. Και αντί να γίνει από αυτό το χώρο μία ανασκόπηση, μία αναζήτηση, τι έφταιγε είχαμε την απάντηση ότι ευθύνονται τα θύματα. Δεν φταίει η φιλελευθεροποίηση των τραπεζών, αλλά οι λαϊκιστές που κατηγορούν τις τράπεζες.

Δεν φταίει ότι αυτό το σύστημα δημιούργησε κοινωνικές ανισότητες που είχαμε να τις δούμε από τη δεκαετία του ’20, φταίνε οι λαϊκιστές που ζητάνε περισσότερους μισθούς ή θέλουν καλύτερες θέσεις εργασίας. Αυτό που ξέρουμε από τον κ. Σημίτη είναι ότι πρέπει να κάνουμε μεταρρυθμίσεις.

Δεν ξέρω τι μεταρρυθμίσεις εννοεί. Η αύξηση του κατώτατου μισθού είναι μεταρρύθμιση; Η επιστροφή των συλλογικών συμβάσεων είναι μεταρρύθμιση;  Η δουλειά που έκανε ο Νάσος Ηλιόπουλος που του εύχομαι τα καλύτερα στο δήμο Αθηναίων έφτιαξε το ΣΕΠΕ από κάτι που δεν ήξερε κανένας, έκανε 4.000 ελέγχους μόνο στις τράπεζες με σημαντικά πρόστιμα και ότι ο κόσμος της εργασίας αισθάνεται ότι δεν είναι ένα θύμα που ό,τι πει η εργοδοσία ισχύει, είναι μεταρρύθμιση;

Για να μην πάω στα αγαπημένα μας κοινωνικά ζητήματα. Όταν εμείς έχουμε αλλάξει πώς δουλεύουν τα ΕΣΠΑ και τώρα γίνονται με διαφάνεια και όλοι ξέρουν τα κριτήρια, ποιος κερδίζει ποιος πετυχαίνει και ποιος δεν πετυχαίνει, δεν είναι μεταρρύθμιση αυτό, που θέλει ο κ. Σημίτης να δούμε περισσότερο;

Όταν ο Α. Ξανθός έχει βγάλει από τη δυνατότητα του υπουργείου να αποφασίζει τις τιμές και έχει πάει σε μία ανεξάρτητη αρχή, αυτό είναι μεταρρύθμιση; Όταν ο Ξανθός έχει αλλάξει τελείως μαζί με την ομάδα του τον τρόπο που γίνονται οι προμήθειες στην Υγεία, αυτό είναι μεταρρύθμιση;

Εμείς θα πάμε σε αυτές τις εκλογές με μεταρρυθμίσεις, αλλά έχουμε αλλάξει τι σημαίνει η λέξη «μεταρρύθμιση», γιατί τα 20 χρόνια πριν από την κρίση η λέξη «μεταρρύθμιση» ήταν μία βρώμικη λέξη για τα λαϊκά στρώματα και τα μεσαία στρώματα. Γιατί σήμαινε λιγότερες συντάξεις, λιγότερους μισθούς, λιγότερα δικαιώματα στο χώρο εργασίας.

Και ήμασταν η πρώτη γενιά και αυτό είναι το ψυχολογικό σοκ, που όντως δημιουργεί λαϊκίστικες αντιδράσεις, που όχι μόνο τα πράγματα ήταν χειρότερα, ήταν κακά, ήταν σε δύσκολη θέση πολλές οικογένειες αλλά η προοπτική ήταν χειρότερη για τα παιδιά μας.  Χειρότεροι μισθοί, χειρότερες συντάξεις, χειρότερες εργασιακές σχέσεις.

Επιστρέφω τώρα σε αυτούς που έχουν μάθει κάτι από την κρίση. Από την κρίση έχει μάθει η Ακροδεξιά και η Δεξιά.  Έχουν μάθει από την κρίση. Έχουν μάθει ότι σε αυτά τα προβλήματα που δημιούργησε η παγκοσμιοποίηση μπορεί να έχουν παρέμβαση, οργανώνοντας τη λαϊκή βάση την παραδοσιακή, στην αριστερά.

Σκεφτείτε ψηφοφόρους στη Νότια Γαλλία, τη Μασσαλία που πήγε στη Λεπέν, σκεφτείτε ψηφοφόρους της εργατικής τάξης στη Βόρεια Αγγλία που πήγαν στο Brexit, σκεφτείτε ψηφοφόρους που ήταν αριστεροί στη Βόρεια Ιταλία και τώρα ψηφίζουν τον Σαλβίνι. Έχουν καταλάβει οι δεξιοί και οι ακροδεξιοί ότι ήρθε η στιγμή τους να ξαναφτιάξουν μία συμμαχία πάνω στον εθνικισμό, στον ρατσισμό, στον σεξισμό. Προσέξτε, όμως, όχι χτυπώντας το νεοφιλελευθερισμό. Ο Κούλογλου έχει κάνει ένα πολύ ωραίο φυλλάδιο, που το έφτιαξε μετά από μία συζήτηση που είχαμε στο Ευρωκοινοβούλιο για να ξέρουμε τι ψηφίζουν οι ακροδεξιοί στο Ευρωκοινοβούλιο.

Στην Ουγγαρία, για παράδειγμα, του Όρμπαν οι ώρες υπερωριακής απασχόλησης που μπορεί να ζητήσουν οι εργοδότες αυξήθηκαν από 250 το χρόνο σε 400, ενώ παράλληλα δίνεται η δυνατότητα για καθυστέρηση πληρωμών των υπερωριών ως και τρία χρόνια. Αυτό στην Ουγγαρία του ακροδεξιού Ορμπάν.

Στην Ευρωβουλή όλη η ακροδεξιά καταψήφισε την τροπολογία για το οκτάωρο των οδηγών φορτηγών και για το διάλειμμα 60 λεπτών μετά από τις τεσσερισήμισι ώρες οδήγησης. Αυτό να το σκέφτεται κάθε φορά που θα είστε στο δρόμο και θα βλέπετε ένα φορτηγό να έρχεται μπροστά σας, ότι αυτός ο οδηγός μπορεί να είχε οδηγήσει πάνω από τεσσερισήμισι ώρες.

Άρα, όταν προσπαθούν σε λαϊκές γειτονιές, όπως η Νέα Ιωνία, οι ακροδεξιοί να πουν ότι είναι με τον κόσμο, να έχετε στα χέρια σας αυτές τις περιπτώσεις.

Οι ακροδεξιοί μπορεί να είναι εθνικιστές, ρατσιστές, σεξιστές, αλλά καμία σχέση δεν έχουν με το δικό μας τον κόσμο για να θέλουν να τον βοηθήσουν στα δικαιώματα. 

Αυτό το δέχονται ακόμα και οι αστοί. Υπήρχε άρθρο του Münchau στους Financial Times πριν από δύο εβδομάδες, που είπε «μη νομίζετε ότι ο κόσμος θα πάει για πολύ καιρό στην ακροδεξιά, γιατί ενώ η ακροδεξιά προσπαθεί να πει για τα κακά της παγκοσμιοποίησης, στην ουσία δεν έχει κανένα πρόγραμμα για το πώς  θα αντιμετωπιστούν ούτε οι κακές θέσεις εργασίας, ούτε οι θέσεις εργασίας που δεν έχουν καμία προοπτική, ούτε η φτώχεια, ούτε η ανισότητα. Έχουν μάθει και οι λιγότερο ακροδεξιοί.

Υπάρχει στη χώρα μας η μεγάλη φιλελεύθερη παράταξη της Νέας Δημοκρατίας. Το πρώτο ερώτημα είναι πού είναι αυτή η μεγάλη φιλελεύθερη παράταξη. Γιατί βλέπουμε μία παράταξη που την οδηγεί ο κύριος Σαμαράς, ο κύριος Βορίδης, ο κύριος Γεωργιάδης. 

Βλέπουμε μία παράταξη, η οποία δεν μπορεί να ψηφίσει για το σύμφωνο συμβίωσης, δεν μπορεί να μην έχει  μία ατζέντα για το νόμο και την τάξη και να μιλάει καθημερινά για την εγκληματικότητα, ενώ όλα τα στοιχεία λένε ότι υπάρχει πρόβλημα, αλλά δεν έχει χειροτερέψει. Αυτό δεν είναι φιλελευθερισμός και αυτό που έχει μάθει Νέα Δημοκρατία φαίνεται και, δυστυχώς -και το εννοώ το δυστυχώς, γιατί δεν θέλουμε όλο το σχήμα το πολιτικό να πηγαίνει προς τα δεξιά- είναι ότι η Νέα Δημοκρατία επί Κυρ. Μητσοτάκη έχει πάει προς τα δεξιά, να συνδυάσει δηλαδή τον νεοφιλελευθερισμό με τον  αυταρχισμό. Αν αυτό είναι αλήθεια το μόνο που μπορεί να κάνει ο Μητσοτάκης είναι να πετάξει τη μπάλα στην εξέδρα.  Πώς το κάνει αυτό; Λέγοντας, και  το έχει πει δυο-τρεις φορές αυτό, ότι αυτό που έχουμε μπροστά μας στις εκλογές είναι η αλήθεια ενάντια στο ψέμα.

Δεν θα πω ποιος λέει αλήθεια και ποιος λέει ψέματα. Θα πω ένα-δύο παραδείγματα ότι εμείς μετά από τον επώδυνο συμβιβασμό του καλοκαιριού 2015 το πρόγραμμα που συμφωνήσαμε το πήγαμε σε εκλογές. Δεν κοροϊδέψαμε κανέναν. Είπαμε ότι θα είναι δύσκολο, είπαμε ότι θα κάνουμε τα πάντα να είναι όσο λιγότερο επώδυνο γίνεται, είπαμε ότι θα κάνουμε τα πάντα να μετατρέψουμε τα εμπόδια σε καλό, αλλά το πήγαμε σε εκλογές.

Και αφού μιλάμε για αλήθεια και ψέματα να σας θυμίσω διάφορους ισχυρισμούς που έχουν έχουμε πει εμείς και έχουν πει οι αντίπαλοί μας. Είπαμε ότι θα βγούμε από το πρόγραμμα και θα κλείσουμε και τις τέσσερις αξιολογήσεις; Ναι. Είπε η Νέα Δημοκρατία ότι δεν θα γίνει αυτό; Πάλι ναι. Είπαμε ότι θα έχουμε μία συμφωνία για το χρέος στο τέλος του μνημονίου που δεν ήταν στο τραπέζι της συμφωνίας που πήγαμε στο δημοψήφισμα το καλοκαίρι του 2015. Είχαμε αυτή τη συμφωνία για το χρέος;  Ναι.  Έχουμε μία συμφωνία, που σημαίνει ότι πληρώνουμε λιγότερα για το χρέος από χώρες  σαν την Ιταλία, την Πορτογαλία, την Ισπανία, για τα επόμενα 15 χρόνια; Ναι. Ισχυρίστηκε ποτέ αυτό η Νέα Δημοκρατία; Δεν νομίζω.

Είπαμε ότι δεν θα χαθούν οι συντάξεις; Όλοι οι άλλοι είπαν, εγώ όταν το είπε ο Γιάνης, είπα  «το κάθε πράγμα στην ώρα του».  Η θέση είναι λίγο πιο λεπτή. Είπαμε, όμως, ότι δεν θα μειωθούν οι συντάξεις; Ο Σκουρλέτης το έλεγε κάθε μέρα, για όποιον ήθελε να το ακούσει. Εγώ έλεγα «το κάθε πράγμα…». Έλεγε η Νέα Δημοκρατία ότι έχουμε ψηφίσει να μειωθούν οι συντάξεις; Έλεγε. Βγήκαμε δύο φορές στις αγορές, που μας έλεγαν ότι είμαστε αποκομμένοι από τις αγορές; Και μάλιστα αυτό ήταν η απόδειξη ότι δεν έχουμε βγει από το πρόγραμμα. Βγήκαμε. Επέστρεψε η ανάπτυξη; Επέστρεψε. Σε όλους αυτούς τους ισχυρισμούς είχαμε εμείς δίκιο και είχε η Νέα Δημοκρατία άδικο. Προσέξτε: δεν λέω ψέματα γιατί αποκλείεται και δεν είναι ωραίο να κατηγορείς τους αντιπάλους σου για ψέματα. Φαντάζομαι ότι μπορούμε να πούμε ότι έκαναν κάποια λάθη εκτιμήσεων. Και ποτέ όλα αυτά δεν τα κάναμε με θριαμβολογία, ποτέ.

Ό,τι κάναμε το κάναμε ξέροντας τις δυσκολίες του κόσμου. Ξέραμε τι μπορούσαμε να υποσχεθούμε. Ξέραμε τις δυσκολίες που περνάνε, προσπαθήσαμε να έχουμε ένα σχέδιο πώς μπορούμε να βγούμε από αυτή την κρίση.  Δεν έχουμε βγει με την έννοια ότι όλα είναι καλά αλλά με την έννοια ότι το πρόσημο είναι θετικό και λύνονται τα προβλήματα ένα ένα. Άρα, για εμάς δεν χρειάζεται να μπούμε στις εκλογές αυτές με το ψέμα και την αλήθεια. Γιατί εμείς έχουμε ένα έργο, που το εφαρμόσαμε με συγκεκριμένο προσανατολισμό και με ορατά παραδείγματα. Εμείς πρέπει να έχουμε εμπιστοσύνη σε αυτά που κάναμε όλο αυτό τον καιρό, που προϊδεάζουν και πού θέλουμε να το πάμε. Εμείς δεν έχουμε κανένα λόγο να μιλάμε για τους αντιπάλους μας ότι είναι ψεύτες.

Το βασικό δεν είναι ότι είναι ψεύτες, είναι ότι υποστηρίζουν συγκεκριμένες ταξικές επιλογές και αυτό θα φανεί αν έρθει ποτέ στην εξουσία η Νέα Δημοκρατία.  Το έχω πει πολλές φορές, και ακόμα και ο διοικητής της ΤτΕ δεν είναι το θέμα λέει ψέματα ή όχι,  είναι τι υποστηρίζει και τι θέλει να κάνει.

Άρα, σε αυτές τις εκλογές θέλω όλοι και όλες μας να πάμε με τις αξίες μας, που μας χαρακτηρίζουν. Αυτές οι αξίες πια δεν είναι όπως όταν το συζητάγαμε, μάλιστα πάλι παρουσίασα στη Νέα Ιωνία ένα βιβλίο πριν από την κρίση που ήταν οι «Αξίες και η αξία της Αριστεράς». Τότε το κάνανε χωρίς έμπρακτο αποτέλεσμα τι σημαίνει η αξία της αριστεράς, θα επιστρέψω σε αυτό. Άρα δεν είναι μόνο αξίες, αλλά είναι οι αξίες που ενσωματώνονται και εμπνέονται από συγκεκριμένες πράξεις. Τι σημαίνει αυτό;

Είχαμε 930 εκ. για παραπάνω δαπάνες στον προϋπολογισμό του 2019 και είπαμε ότι δεν μπορεί όλο αυτό να πάει σε μειώσεις φόρων, όπως υπαινίσσεται η Νέα Δημοκρατία. Δεν μπορεί να πάει όχι μόνο γιατί δεν είναι η αξία μας, ότι μόνο η μείωση φόρων θα φέρει τις θέσεις δουλειάς και θα έχουμε ανάπτυξη και κάποια στιγμή στο μέλλον θα υπάρχει αυτή η ανάπτυξη, θα δουν και οι φτωχοί κάποιο κομμάτι. Είναι ότι εμείς θεωρούμε ότι στη βάση της οικονομικής πολιτικής, για να είναι πετυχημένη, πρέπει να είναι ο κόσμος της εργασίας και να υπάρχει κοινωνικό κράτος. Τι κάναμε όμως για την ανάπτυξη από αυτά τα 930 εκατομμύρια; Μειώσαμε και φόρους, μειώσαμε και κοινωνικές εισφορές και ιδιαίτερα στους αυτοαπασχολούμενους και στις μικρές επιχειρήσεις. Αλλά για εμάς η αναπτυξιακή στρατηγική ποτέ δεν μπορεί να είναι μόνο θέμα φορολογίας. Για εμάς η αναπτυξιακή πολιτική πρέπει να βασίζεται σε μία αναπτυξιακή στρατηγική, που βοηθάει τις μικρομεσαίες επιχειρήσεις,  όχι μόνο από τη μεριά της χρηματοδότησης -και αυτές τις μέρες, σε λίγο, θα υπάρχει νομοσχέδιο και για την αναπτυξιακή μας τράπεζα και για τις μικροεπιδοτήσεις,  χρηματοδοτήσεις, στις επόμενες μέρες-  αλλά οι μικρομεσαίες επιχειρήσεις χρειάζονται και βοήθεια να έχουν σχεδιασμό, να έχουν στρατηγική, να μπορεί να συνεργάζονται μαζί και για την έρευνα και για το πακετάρισμα των προϊόντων και για το μάρκετινγκ.

Σας λέω επειδή είμαι γεννημένος στη Βρετανία και τόσα χρόνια, 20 χρόνια, όταν επιστρέφω στο Λονδίνο και πηγαίνω στα γκουρμέ μαγαζιά, γιατί είμαι και λίγο λιχούδης, το πρώτο πράγμα που βλέπω είναι αν υπάρχουν ελληνικά προϊόντα. Έχει αλλάξει τελείως, έχει αλλάξει αυτό τα τελευταία χρόνια πέντε δέκα χρόνια. Τώρα βλέπετε ελληνικά κρασιά, ελληνικές λιαστές ντομάτες, ελληνικό λάδι, ελληνικές ελιές, πολύ ωραία πακεταρισμένα και σε πολύ ακριβά μαγαζιά.  Γιατί αυτό θέλουμε. Θέλουμε μία στρατηγική που βοηθάει την εξωστρέφεια επιχειρήσεων, που ποτέ δεν θα είναι μεγάλες επιχειρήσεις των 300 και 500 απασχολουμένων, αλλά θα μπορούν να έχουν συγκεκριμένες εξειδικεύσεις, για να μπορούν να ανταγωνιστούν.

Το λέμε πολύ καθαρά στα μεσαία στρώματα: ο λόγος που υπάρχει ο Τραμπ, ο λόγος που υπάρχει η Λεπέν, ο λόγος που υπάρχει ο Σαλβίνι είναι ότι ο παγκοσμιοποίηση με τον τρόπο που έγινε κατέστρεψε τα μικρομεσαία στρώματα παντού, όχι μόνο στην Ελλάδα. Παντού. Στην Γαλλία που ήμουνα τις προηγούμενες μέρες, πέραν από τις 5-6 μεγάλες πόλεις, οι μεσαίες πόλεις που είναι από 40-500 χιλιάδες, η μεσαία τάξη δεν έχει κανένα μέλλον.

Στη Βρετανία εκτός από τις 5-6 μεγάλες πόλεις η μεσαία τάξη δεν υπάρχει., δεν έχει προοπτική δεν υπάρχουν θέσεις εργασίας. Δεν υπάρχουν θέσεις εργασίας για τα νέα παιδιά για να έχουν κάποια προοπτική. Λέμε πολύ ξεκάθαρα στις μεσαίες τάξεις: Θα προσπαθήσουμε με όλα τα μέσα που έχουμε να κάνουμε και μειώσεις φόρου, αλλά μην πιστέψετε ότι μόνο με τις μειώσεις φόρου που σας υπόσχεται η Νέα Δημοκρατία χωρίς να λέει και από πού θα χρηματοδοτηθεί ότι θα αλλάξει. Γιατί για την μείωση των φόρων ως την πανάκεια της πολιτικής, το ακούνε οι μεσαίες τάξεις από το 1990 και είναι μεγάλη παγίδα αυτό.

Πάμε τώρα στο άλλο μισό. Από τα 930 εκατ., σας είπα ότι το μισό πήγε για την ανάπτυξη, τη μείωση των φόρων, τη μείωση των κοινωνικών εισφορών. Το άλλο μισό πήγε σε κοινωνικά μέτρα.  Πριν πω όμως για κοινωνικά μέτρα θέλω να πω κάτι που είχα πει στη Ν. Ιωνία τότε που παρουσίαζα αυτό το βιβλίο που σας είπα για τις αξίες της Αριστεράς.

Εδώ και πολλά χρόνια οι κοινωνικοί επιστήμονες κάνουν έρευνα για την ευτυχία. Τι δηλαδή είναι αυτό που κάνει τον κόσμο πιο ευτυχισμένο. Η παράξενη απάντηση των κοινωνικών επιστημόνων είναι ότι δεν είναι το εισόδημα. Μετά από κάποιο ποσοστό, δεν ισχύει για τους πάρα πολύ φτωχούς, εκεί όντως ό,τι αύξηση υπάρχει στο εισόδημα σε κάνει πιο ευτυχισμένο, αλλά για όλο τον άλλο κόσμο, ελάχιστη συσχέτιση υπάρχει με την αύξηση του εισοδήματος και την ευτυχία. Και αυτό το εύρημα ισχύει και εντός μιας χώρας αλλά και όταν συγκρίνουμε χώρες μεταξύ τους.

Δηλαδή η Αμερική που είναι πολύ πιο πλούσια από την Πορτογαλία η οποία είναι πολύ πιο πλούσια από την Αρμενία δεν έχει περισσότερο ποσοστό ευτυχίας.  Η Αμερική του 2015 που είναι πολύ πιο πλούσια από την Αμερική του ‘70 και πιο πλούσια από την Αμερική του ‘50 δεν είναι πιο ευτυχισμένη τώρα. Τι είναι λοιπόν αυτό που κάνει τον κόσμο ευτυχισμένο; Είναι μία θέση εργασίας στην οποία σου φέρεται ο εργοδότης με ανθρωπιά, δεύτερον είναι η ύπαρξη μιας γειτονιάς  με ασφάλεια, τρίτο να υπάρχουν καλά σχολεία για τα παιδιά, τέταρτο να υπάρχουν καλά νοσοκομεία για παιδιά και μεγάλους ανθρώπους. Αυτά είναι η κοινότητα. Οτι είμαστε σε μια κοινότητα σαν τη Ν. Ιωνία, όπου υπάρχουν καλά σχολεία, ότι τα παιδιά έχουν χώρο να παίζουν, ότι υπάρχουν καλά νοσοκομεία δεν είναι στη βάση των αξιών της Αριστεράς που θέλουμε να κάνουμε; Άρα όταν λέμε εμείς ότι θέλουμε να κάνουμε ένα κοινωνικό κράτος, λέμε είναι κάτι, που αν δεν το πούμε μας το παίρνει η Ακροδεξιά. Ένα πράγμα η Ακροδεξιά έχει καταλάβει καλύτερα από την Αριστερά κατά την δική μου άποψη: το θέμα της κοινότητας.

Το θέμα ότι ο κόσμος θέλει να αισθάνεται ότι κάπου ανήκει, ότι κάπου μπορεί να πει τον πόνο του, ότι κάπου μπορεί να είναι ευχαριστημένος και άνετος και η Ακρα Δεξιά δεν μιλάει  για κοινότητες και εθνική ταυτότητα, το έχει καταλάβει.

Εμείς πρέπει να δώσουμε μία καινούργια έννοια στο τι σημαίνει κοινότητα και τι σημαίνει γειτονιά και σχολείο για να αισθάνεται ο κόσμος ότι ανήκει. Άρα όταν λέμε εμείς ότι τα μισά λεφτά τα δώσαμε αυτή την φορά στη στέγαση και όταν λέμε ότι τα άλλα μισά τα έχουμε δώσει στο παιδί, είτε με επιδόματα, σχολικά γεύματα είτε για παιδικούς σταθμούς, φτιάχνουμε ένα κοινωνικό κράτος για πρώτη φορά.

Το ξέρετε ότι η παιδική φτώχεια το 2009, πριν από την κρίση στην Ελλάδα ήταν στο 26%; Δηλαδή ένα στα 4 παιδιά, μετά από τις παχιές αγελάδες, όχι μετά από κρίση, το 2009 που όλα πηγαίνανε πρίμα κανείς δεν ανησυχούσε για τίποτα, όλοι ζούσαμε το όνειρό μας ότι όλα θα πάνε καλά… και η παιδική φτώχεια ήταν σε αυτά τα επίπεδα.  

Για αυτό εξοργίζομαι όταν ο κύριος Μητσοτάκης και ο κύριος Σημίτης λένε ότι αυτό που κάνουμε είναι επιδόματα και παροχές, όταν εμείς αυτό που δημιουργούμε είναι ένα κοινωνικό κράτος για πρώτη φορά. Όταν υπάρχει για πρώτη φορά μία πολιτική για το παιδί, όταν ξέρουμε ότι όλες οι έρευνες λένε ότι για να υπάρχει ισότητα πρέπει να αρχίζεις όταν τα παιδιά είναι μικρά.

Γιατί κάποιος ζει ως παιδί σε χώρους, σε σχολεία σε οικογένειες που είναι φτωχικά, η επίδραση του οι συνέπειες;;  όταν θα είναι 20, 30 και 40 δεν είναι αναστρέψιμες. 

Ο καπιταλισμός με αυτή την έννοια καταστρέφει ζωές. Μία αριστερή κυβέρνηση έχει την ευθύνη και την υποχρέωση να κάνει μία κοινωνική πολιτική η οποία βάζει για πρώτη φορά τα θεμέλια ενός κοινωνικού κράτους.

Γιατί όλη η νότια Ευρώπη δεν είχε κοινωνικό κράτος πριν από την κρίση ούτε η Ισπανία ούτε η Πορτογαλία, ούτε η Ιταλία ούτε η Ελλάδα. Είχαμε κοινωνικό κράτος που έδινε αρκετά λεφτά για τις συντάξεις και τίποτε άλλο, για την στέγαση δεν δίναμε τίποτε – μέχρι την φετινή μας στρατηγική να βοηθήσουμε τα νέα ζευγάρια δεν υπήρχε τίποτα- ήτανε (Σ.σ. το κοινωνικό κράτος) μέσα στη διαφθορά και το πελατειακό σύστημα, ήτανε άνισο και δεν ήταν αποτελεσματικό, δεν μείωνε την κοινωνική ανισότητα και τη φτώχεια. Άρα για εμάς και το κοινωνικό κράτος είναι σημαντικό γιατί φτιάχνει και θα μπορέσει να φτιάξει αυτές τις κοινότητες ώστε να αισθάνεται ο κόσμος την ασφάλεια της γειτονιάς του για το καλό νοσοκομείο και το καλό σχολείο και συγχρόνως αυτό είναι μέρος της οικονομικής μας πολιτικής.

Είναι όμως η κοινότητα και η ταυτότητα και η αίσθηση του ανήκειν μόνο θέμα κοινωνικό ή μόνο οικονομικό; Όχι. Γι αυτό εμείς έχουμε προσπαθήσει να δημιουργήσουμε μία ταυτότητα για την οποία θα είμαστε υπερήφανοι σε πολλά επίπεδα. Η στρατηγική της αναθεώρησης του συντάγματος αυτό προσπαθεί να κάνει. Προσπαθεί να κάνει και την πολιτική πιο ελκυστική. Γιατί ο κόσμος για να αισθάνεται ότι ανήκει σε μία κοινότητα και έχει μία ταυτότητα και ότι είναι πολίτης πρέπει να αισθάνεται ότι μπορεί να επηρεάσει τα πράγματα.

Το πρώτο πράγμα για να μπορεί να επηρεάσει τα πράγματα  είναι στις εκλογές να έχει μία επιλογή. Άλλο πρόγραμμα έχει ο ΣΥΡΙΖΑ όπως το παρουσιάζουμε ο πρωθυπουργός, οι υπουργοί και όλα τα κομματικά στελέχη στο οποίο βάζουμε την κοινωνία μαζί με την οικονομία και άλλη επιλογή είναι, άλλο πρόγραμμα έχει η ΝΔ όπου λένε μειώνουμε τους φόρους προσκαλούμε  επενδύσεις όπου να ναι με όποιους όρους θέλουν…. Αυτά είναι άλλα προγράμματα και είναι καλό για τη δημοκρατία. Δεν ήταν καλό για τη δημοκρατία ότι πριν από την κρίση η κεντροδεξιά και η κεντροαριστερά χοντρικά λέγανε το ίδιο.

Το δεύτερο πράγμα για να είναι ελκυστική η πολιτική, πρέπει ο κόσμος να έχει δικαιώματα. Πρέπει οι βουλευτές –μου έκανε φοβερή εντύπωση αυτοί που λένε ότι εμείς παίρνουμε την ευθύνη για την κρίση (αν και έχω ακούσει πολύ λίγες αναλύσεις ότι παίρνουμε την ευθύνη για το πελατειακό κράτος, που αυτό ήταν  η πολιτική των δύο κομμάτων για τα 30 τόσα χρόνια πριν την κρίση)  ότι δεν μπορούσαν να ψηφίσουν ούτε το άρθρο το οποίο περιορίζει τις θητείες των βουλευτών.

Φαίνεται ότι στην Ελλάδα και η ΝΔ και το ΠΑΣΟΚ θεωρούν ότι πρέπει να είναι οι ίδιες οικογένειες τα ίδια παιδιά τους, πρέπει να είναι πάντα στην εξουσία χωρίς να μπορεί να ανοιχτεί καθόλου αυτό το πολιτικό σύστημα. Και αυτό είναι τραγικό. Και το ξέρετε ότι εάν δεν είχε συμβεί η κρίση, αυτό το πελατειακό σύστημα με αυτές τις σχέσεις με τις τράπεζες και αυτές με τα μιντια δεν θα είχε καταρρεύσει. Δεν μπορούσε ο ΣΥΡΙΖΑ πριν από την κρίση να σπάσει ένα σύστημα τόσο κλειστό και τόσο καλά χρηματοδοτούμενο παρ όλο που οι ηγέτες ήξεραν ότι πληρώνουν αυτά -στις εκλογές δεν αναρωτηθήκαν ποτέ από που έρχονται αυτά τα λεφτά, φαντάζονταν ότι ήταν καλοί άνθρωποι που βρήκαν τους ηγέτες τόσο ελκυστικούς που έδιναν αυτά τα λεφτά. Δεν θα μπορούσαμε να το σπάσουμε αυτό. Άρα η συνταγματική αναθεώρηση προσπαθεί να πάει στον κορμό να αλλάξουμε ένα πολιτικό σύστημα που οι πολιτικοί σοβαρεύονται και η πολιτική με γίνεται πιο ελκυστική. Γι αυτό κάναμε αυτό με τις θητείες αλλά και να μπορούν συλλογικότητες να προτείνουν νόμους, κάναμε αυτό για τα δημοψηφίσματα

Ούτε αυτό φτάνει όμως για μία νέα αίσθηση ταυτότητας και κοινότητας. Γι αυτό προχωρήσαμε να δώσουμε μία άλλη έννοια τι σημαίνει ελληνική πολιτική για την οποία μπορεί να είμαστε περήφανοι.

Αυτό που κάναμε για την οικονομία που βγάλαμε την χώρα από την κρίση σημαίνει ότι έχουμε ένα άλλο κύρος όταν μιλάμε. Και αυτό φαίνεται στις αλλαγές που γίνονται και στις ανακατατάξεις των συμμαχιών στην Ευρώπη. Καταλαβαίνει ένας κόσμος ότι αυτή η Αριστερά μπορεί να λύνει προβλήματα. Μπορεί να λύνει προβλήματα όμως και εκτός του οικονομικού πεδίου. Γι αυτό και οι Πρέσπες μας έχουν αναβαθμίσει πάρα πολύ γιατί όλος ο κόσμος –όταν λέω όλος ο κόσμος …υπάρχει βέβαια και ο Ερντογάν υπάρχει και ο Πούτιν- ένα πολύ μεγάλο κομμάτι του κόσμου θεωρεί ότι ήμασταν μέρος μίας λύσης που έπρεπε να έχει γίνει πριν από 30 χρόνια.

Και πολιτικά μπαίνει μία σταθεροποίηση στα Βαλκάνια και είμαστε μια δύναμη προς αυτή την σταθεροποίηση, αλλά και ως μισός θεσσαλονικιός πρέπει να σας πω, ότι αυτοί που θα κερδίσουν είναι οι βόρειοι. Γιατί δεν μπορεί η Θεσσαλονίκη να είναι το κέντρο των εξελίξεων να είναι ένα κέντρο ενεργειακό, ένα κέντρο μεταφορικό, αν κοιτάει προς τα κάτω.  Εχω πει πολλές φορές στους Θεσσαλονικείς ότι είναι λίγο παράδοξο να έχετε τόσες αντιρρήσεις όταν εσείς είστε αυτοί που θα κερδίσετε πιο πολύ.  Είναι σημαντικό να είμαστε υπερήφανοι για μία εξωτερική πολιτική που είναι υπέρ της ειρήνης και των λύσεων και όχι υπέρ μίας εξωτερικής πολιτικής που μεταθέτει τα προβλήματα και κάποτε θα τα λύσουμε

Παραμένουμε όμως και ευρωπαϊστές.  Και παραμένουμε ευρωπαϊστές με όλα τα προβλήματα.  Και παραμένουμε ευρωπαϊστές παρ’ όλα τα προβλήματα που μας έχει δημιουργήσει η  Ευρώπη κι όλες τις δυσλειτουργίες που η διαπραγματευτική ομάδα ξέρει και τις έχει μάθει στο πετσί της τα τελευταία τέσσερα χρόνια … Γιατί; Γιατί δεν πιστεύουμε πια ότι στο εθνικό επίπεδο μπορούμε να λύσουμε πολλά από τα προβλήματα που μας αφορούν. Δεν πιστεύω εγώ πια ότι μπορούμε να λύσουμε το πρόβλημα του φορολογικού ανταγωνισμού μόνοι μας. Για αυτό και να σας το πω εδώ ότι μαζί με τον Σόιμπλε, που ένα πράγμα συγχώρεσα στον Σόιμπλε, είναι για τον φόρο πάνω στα κέρδη να ήταν ένας σε όλη την Ευρώπη, για να μην μπορεί η Ουγγαρία να τον κατεβάζει, Φιλανδία (χειροκροτήματα δεν ακούγονται τα λόγια του).

Όμως δεν μπορούμε να παλέψουμε τις φαρμακευτικές εταιρείες από μόνοι μας. Η συμφωνία της Βαλέτας που έκανε το υπουργείο Υγείας που έφερε 7-8 χώρες γιατί δεν το είχαν σκεφτεί οι προηγούμενοι; Γιατί όπως καταλαβαίνετε τελείως διαφορετικό η Ελλάδα  να διαπραγματεύεται με μια φαρμακευτική εταιρεία κι άλλο να διαπραγματεύεται μαζί με την Μάλτα, την Πορτογαλία και τις άλλες χώρες που είναι εννέα της συμφωνίας. Αυτό δείχνει ότι ακόμα και η τιμή του φαρμάκου δεν λύνεται σε ένα κράτος. Ούτε λύνεται το θέμα το οικολογικό. Ποιος πιστεύει δηλαδή ότι μπορούμε να αντιδράσουμε στο φαινόμενο της κλιματικής αλλαγής μόνοι μας, χωρίς κάποια άλλη συμφωνία. Όλα αυτά που είπα είναι διαχωριστικές γραμμές, είναι διαχωριστικές γραμμές  ανάμεσα σε μας και στην Ελλάδα και την Ευρώπη. Είναι διαχωριστική γραμμή ότι εμείς βάζουμε πρώτα το κοινωνικό μαζί με την οικονομία κι όχι σε μια σχέση μετά. Είναι διαχωριστική γραμμή ότι θεωρούμε ότι η πολιτική πρέπει να ανοίξει, πρέπει να έχει ο κόσμος περισσότερα δικαιώματα, περισσότερο χώρο που μπορεί να κάνει παρέμβαση. Είναι διαχωριστική γραμμή ενάντια στον εθνικισμό και στον ρατσισμό που ποτέ δεν έλυσε τα προβλήματα. Κι ακριβώς πολύς κόσμος αισθάνεται αυτές τις διαχωριστικές γραμμές. Βλέπετε αυτές τις ανακατατάξεις στο πολιτικό σύστημα, όχι μόνο στην Ελλάδα, αλλά παντού. Βλέπετε ότι η συμμαχία κόκκινο-κόκκινο-πράσινο, δηλαδή ένα κομμάτι της σοσιαλδημοκρατίας, που προσπαθεί, έχει μάθει κάτι… η δική μας καθυστερεί, αλλά έχω την ελπίδα ότι εντός 30 ετών θα έχει φτάσει…

Το πρόβλημα το δικό μας της Αριστεράς και των Πράσινων για τις Ευρωεκλογές, που θεωρώ ότι είναι οι πιο σημαντικές Ευρωεκλογές, από τότε που υπάρχουν Ευρωεκλογές, γιατί αυτές οι διαχωριστικές γραμμές είναι και ευρωπαϊκές και ελληνικές και θα διαμορφώσουν το πεδίο στην Ευρώπη για πολλά χρόνια. Είναι διαχωριστικές γραμμές που επιτάσσουν συμμαχίες … Αφήσετε όμως να σας πω ένα τελευταίο για να κλείσω και να μην μακρηγορήσω. Στη συμμαχία πας όταν έχεις αυτοπεποίθηση   για τον εαυτό σου, όταν ξέρεις που στέκεσαι, ξέρεις που είναι οι διαχωριστικές γραμμές, ξέρεις γιατί επιλέγεις αυτές τις διαχωριστικές γραμμές κι όχι άλλες και μιλάς ως Αριστερά. Εμείς πηγαίνουμε σε αυτές τις εκλογές ως Αριστερά, κάνουμε συμμαχίες ως Αριστερά, κάνουμε την νίκη μας ως Αριστερά, δεν ξεχνάμε τη δική μας ταυτότητα. Κανένας δεν μας χρειάζεται ούτε στην Ευρώπη, ούτε στην Ελλάδα, εάν χάσουμε αυτή την ταυτότητα».