ΠΓΔΜ: Ο δρόμος για εκλογές ή Πρέσπες

Η είδηση πως η κυβέρνηση της ΠΓΔΜ ξεκίνησε τη διαδικασία της συνταγματικής αναθεώρησης όπως προβλέπεται από τη συμφωνία των Πρεσπών, στον απόηχο και του αποτελέσματος του δημοψηφίσματος, στο οποιο η πλειοψηφία των συμμετεχόντων είπε “ναι” στη συμφωνία για το Σκοπιανό, αλλά το οποίο σημαδεύτηκε από υψηλή αποχή, έγινε δεκτή με… περισυλλογή στην Αθήνα.

Στο υπουργείο Εξωτερικών εξέταζαν τις τροπολογίες ώστε να επιβεβαιωθεί ότι πράγματι συνάδουν με το πνεύμα της συμφωνίας των Πρεσπών, ενώ στο Μαξίμου παρακολουθούν στενά και με προσοχή τις εξελίξεις.

Οι εξελίξεις όμως πλέον τρέχουν και μέσα στον Οκτώβριο θα φανεί εάν ο Ζόραν Ζάεφ θα καταφέρει να προχωρήσει τη συνταγματική αναθεώρηση ανοίγοντας το δρόμο για κύρωση της συμφωνίας των Πρεσπών ή εάν θα αναγκαστεί να προσφύγει σε κάλπες το Νοέμβριο.

Στην πρώτη περίπτωση, η Αναθεώρηση θα έχει ολοκληρωθεί και η συμφωνία θα έχει εφαρμοστεί κατά το σκέλος που αφορά την ΠΓΔΜ μέχρι τα μέσα Ιανουαρίου. Στη δεύτερη περίπτωση, εάν ο κ.Ζάεφ κερδίσει ξανά τις εκλογές και εφόσον καταφέρει να σχηματίσει και πάλι κυβέρνηση και να διαθέτει την ανάλογη πλειοψηφία στη Βουλή, η διαδικασία εκτιμάται ότι μπορεί να ολοκληρωθεί το Μάρτιο.

Η συζήτηση στην ολομέλεια της Βουλής της ΠΓΔΜ σχετικά με την πρόταση της κυβέρνησης του Ζόραν Ζάεφ για την έναρξη της διαδικασίας που αφορά την τροποποίηση του Συντάγματος, ξεκινά την ερχόμενη Δευτέρα 15 Οκτωβρίου.

Σύμφωνα με την κοινοβουλευτική διαδικασία, η συζήτηση στο Κοινοβούλιο σε αυτή την αρχική φάση της αναθεώρησης του Συντάγματος δεν μπορεί να υπερβαίνει τις 10 ημέρες, μέχρι την πρώτη ψηφοφορία. Ο πρόεδρος της Βουλής της ΠΓΔΜ Ταλατ Τσαφέρι αποφάσισε να επισπεύσει τις διαδικασίες και έτσι η ψηφοφορία ιπρογραμματίζεται ήδη για την Τρίτη 16 Οκτωβρίου.

Για την έγκριση της πρότασης της κυβέρνησης απαιτείται πλειοψηφία 2/3 στη Βουλή (80 από τους 120 βουλευτές). Η κυβέρνηση του Ζόραν Ζάεφ δεν διαθέτει τέτοια πλειοψηφία και για να την εξασφαλίσει πρέπει να λάβει τη στήριξη ορισμένων βουλευτών του αντιπολιτευόμενου VMRO-DPMNE, το οποίο έχει ταχθεί κατά της Συμφωνίας των Πρεσπών και της αλλαγής του Συντάγματος της χώρας.

Αυτή τη στιγμή, η κυβερνητική πλειοψηφία του Ζόραν Ζάεφ αριθμεί 72 βουλευτές και υπάρχουν από το βράδυ του δημοψηφίσματος πληροφορίες πως έχουν πεισθεί επιπλέον τέσσερις βουλευτές. Πρέπει λοιπόν να βρεθούν άλλοι τέσσερις βουλευτές μέσα σε πέντε ημέρες.

Τα βλέμματα -και όχι μόνον- Αμερικανών και Ευρωπαίων, αλλά και των Ρώσων που διαφωνούν με την προοπτική ένταξης της ΠΓΔΜ στο ΝΑΤΟ, είναι στραμμένα στα Σκόπια. Χθες η Γερμανίδα καγκελάριος Άνγκελα Μέρκελ με επιστολή της τα είπε στο Ζάεφ για να τα ακούν οι αμφιταλεντευόμενοι βουλευτές: Έστειλε μήνυμα πως η συμφωνία των Πρεσπών αποτελεί μία ιστορική ευκαιρία, υπενθύμισε ότι οι συμμετέχοντες στο δημοψήφισμα τάχθηκαν σε ποσοστό 90% υπέρ (δεν αναφέρθηκε φυσικά στην αποχή) και κάλεσε άπαντες στα Σκόπια να προβούν “στα, ασφαλώς, πολύ απαιτητικά, επόμενα βήματα για την εφαρμογή της συμφωνίας για το όνομα, με τη λήψη απόφασης από τη Βουλή για την απαραίτητη αλλαγή του Συντάγματος”. Ενώ ο (Αυστριακός) επίτροπος Χαν, αρμόδιος για τη διεύρυνση της ΕΕ, τάχθηκε κατά πρόωρων εκλογών- Η Αυστρία έχει άλλωστε ιδιαίτερο ενδιαφέρον για το ζήτημα, καθώς οι αυστριακές τράπεζες “μπήκαν” στον τραπεζικό και όχι μόνο τομέα της ΠΓΔΜ μετά την αποχώρηση των ελληνικών από το 2010 και μετά λόγω κρίσης και μνημονίου.

Τι ακριβώς όμως θα αποφασίσει η σκοπιανή Βουλή;

Η πρόταση της κυβέρνησης Ζάεφ για την αναθεώρηση του Συντάγματος της ΠΓΔΜ περιλαμβάνει τροπολογίες οι οποίες προβλέπουν αλλαγές στο προοίμιο του Συντάγματος και την τροποποίηση των άρθρων 3 και 49, όπως προβλέπεται από τη Συμφωνία των Πρεσπών.

Όλες οι αναφορές, σε “Δημοκρατία της Μακεδονίας” στο Σύνταγμα της γείτονος χώρας θα αντικατασταθούν από το “Δημοκρατία της Βόρειας Μακεδονίας”.

Στο άρθρο 3, πλέον, προτείνονται οι εγγυήσεις προκειμένου να διασφαλιστεί το απαραβίαστο των συνόρων, καταγράφοντας ρητά, πως η χώρα δεν έχει καμία εδαφική διεκδίκηση.

Στο άρθρο 49, όπου υπήρχε αναφορά για την πρόνοια σε “Μακεδόνες” που ζουν σε γειτονικές χώρες, η διατύπωση αλλάζει και κάνει λόγο για “διασπορά” κατ’ αντιστοιχία και όσων προβλέπονται στο ελληνικό Σύνταγμα.