Οι Νύχτες Πρεμιέρας φέτος θα είναι μισές – “Ψαλίδι” στη χρηματοδότηση από το Υπουργείο

«Ο φετινός επανασχεδιασμός του προγράμματος, λόγω του περιορισμού της δημόσιας χρηματοδότησης, υπήρξε ένα ηχηρό καμπανάκι για την εύθραυστη θέση που κατέχει ο σύγχρονος πολιτισμός στις προτεραιότητες της Πολιτείας», λέει η γενική διευθύντρια των Νυχτών Πρεμιέρας Τατιάνα Παππά, μιλώντας στους δημοσιογράφους σε μια μαραθώνια συνέντευξη τύπου για το επερχόμενο, 31ο φεστιβάλ Νύχτες Πρεμιέρας.

«Η αβεβαιότητα και η ασυνέχεια θέτουν σε κίνδυνο όχι μόνο το μέγεθος και το κύρος αλλά και την ύπαρξη ενός θεσμού που έχει αποδείξει την αξία του στην πολιτιστική, κοινωνική και οικονομική ζωή της χώρας», τονίζει.

Οι Νύχτες Πρεμιέρας είναι ένας αληθινός πολιτιστικός θεσμός που έχει μεγαλώσει γενιές σινεφίλ και συνέχισε ακόμα και σε περιόδους όπως η Κρίση ή η πανδημία, να πολλαπλασιάζει το κοινό του. Είναι σημαντικό και το τονίζουμε, όπως το τόνισα χτες και η Παππά και ο καλλιτεχνικός διευθυντής Λουκάς Κατσίκας: Οι Νύχτες Πρεμιέρας είναι δαρικώς γεμάτες από κόσμο, έχοντας μάλιστα προέλθει από τις δύο πιο εμπορικές εκδόσεις τους, την τελευταία διετία.

Μοιάζει παράλογο λοιπόν ακόμα κι ένας τέτοιος θεσμός να δυσκολεύεται να επιβιώσει, αλλά όπως έχουμε πια πολύ καλά καταλάβει, η ανεξαρτησία και η επιτυχία στον πολιτισμό δεν μοιάζει να είναι κάτι το ακριβώς επιθυμητό αυτή τη στιγμή, με ένα υπουργείο σε σύγκρουση διαρκείας με την δημιουργική κοινότητα.

Ας τα πάρουμε όμως από την αρχή, αφήνοντας τους ανθρώπους του φεστιβάλ να εξηγήσουν πώς έχουν τα πράγματα.

Γιατί οι φετινές Νύχτες Πρεμιέρας θα διεξαχθούν «σε σημαντικά περιορισμένη μορφή»

«Για περισσότερα από τριάντα χρόνια, το Φεστιβάλ έχει αποτελέσει σταθερό και ζωντανό σημείο αναφοράς στον πολιτιστικό χάρτη της χώρας μας με σταθερή παρουσία στο διεθνές φεστιβαλικό ημερολόγιο, με αδιάλειπτα ουσιαστική συμβολή στην τοπική και εθνική πολιτιστική οικονομία», ξεκίνησε η Τατιάνα Παππά.

«Για περισσότερα από 30 χρόνια, αποτελούν τον απόλυτο κινηματογραφικό θεσμό που σηματοδοτεί την έναρξη κάθε φθινοπωρινής σεζόν και παραμένουν σημείο αναφοράς για την κινηματογραφική κοινότητα και το κοινό. Ένα κοινό πιστό, αφοσιωμένο και συνεχώς αυξανόμενο που γεμίζει κάθε χρόνο τις προβολές και ανακαλύπτει κινηματογραφικά έργα που έχουν αναγνωριστεί στα μεγαλύτερα Φεστιβάλ του εξωτερικού και φτάνουν μέχρι τα Όσκαρ».

Οι αριθμοί δεν λένε ψέματα, και σε 30 χρόνια ζωής του θεσμού, οι Νύχτες Πρεμιέρας μετράνε:

• 3.000 ταινίες
• 25 αίθουσες (3 κλειστές πια: ΑΤΤΙΚΟΝ, ΑΠΟΛΛΩΝ, ΙΝΤΕΑΛ)
• 100 Αφιερώματα,
• 700 διεθνείς καλεσμένους/-ες
• 200 πάρτι
• 70 παράλληλες εκδηλώσεις και
• 1 εκατομμύριο κοινό.

Το 31ο φεστιβάλ όμως, θα είναι διαφορετικό.

«Η 31η έκδοση των Νυχτών Πρεμιέρας θα διεξαχθεί σε σημαντικά περιορισμένη μορφή», λέει η Παππά. «Από το 2012 έως σήμερα, το Υπουργείο Πολιτισμού και η Περιφέρεια Αττικής, μέσω των διαχειριστικών προγραμμάτων ΕΣΠΑ που κάλυπταν την περίοδο των 13 αυτών χρόνων, στήριξαν ενεργά το Φεστιβάλ».

«Στις 27 Ιουνίου 2025, στην Ελευσίνα, παρά τις αντίθετες διαβεβαιώσεις που είχαν προηγηθεί και ενώ οι εργασίες προετοιμασίας του Φεστιβάλ είχαν ξεκινήσει από μήνες, ενημερωθήκαμε αιφνιδίως ότι δεν θα επεκταθεί η κρατική χρηματοδότηση μέσω ΕΣΠΑ για την φετινή διοργάνωση των Νυχτών Πρεμιέρας».

Έχοντας εμπορικούς και ιδιωτικούς συνεργάτες, αλλά και τη στήριξη του Οργανισμού Πολιτισμού, Αθλητισμού και Νεολαίας του Δήμου Αθηναίων (ΟΠΑΝΔΑ), οι Νύχτες Πρεμιέρας θα μπορέσουν να υπάρξουν φέτος, όπως εξήγησε η Παππά.

«Παράλληλα, αναζητήσαμε αρωγή για την κάλυψη του χρηματοδοτικού κενού από τους αρμόδιους κρατικούς φορείς, λαμβάνοντας μια περιορισμένη χρηματοδότηση από τον τακτικό προϋπολογισμό του Υπουργείου Πολιτισμού και με την έκτακτη υποστήριξη του Ελληνικού Κέντρου Κινηματογράφου, Οπτικοακουστικών Μέσων και Δημιουργίας (ΕΚΚΟΜΕΔ), μπορέσαμε να διατηρήσουμε τον διεθνή χαρακτήρα της διοργάνωσης», λέει.

Η γενική διευθύντρια του φεστιβάλ έκλεισε την ομιλία της με δύο σαφή αιτήματα:

• Τη σταθερή και επαρκή χρηματοδότηση του Φεστιβάλ, ώστε να διασφαλιστεί η συνέχειά του και η αποκατάσταση του πλήρους προγράμματος από την επόμενη χρονιά.
• Τη χάραξη μιας μακροπρόθεσμης πολιτικής στήριξης των κινηματογραφικών και πολιτιστικών θεσμών, με έναν προγραμματισμό και μια σταθερότητα που ξεπερνά τον ορίζοντα της μιας χρονιάς ώστε να επιτρέπει την ανάπτυξή τους.

«Ο πολιτισμός δεν είναι πολυτέλεια. Είναι μέρος της ανθρώπινης υπόστασης», κατέληξε. «Καλούμε την Πολιτεία να σταθεί στο ύψος αυτής της ευθύνης. Οι Νύχτες Πρεμιέρας δεν πρέπει να συρρικνωθούν. Πρέπει να ενισχυθούν, να αναπτυχθούν, να συνεχίσουν να εξελίσσονται και να προσφέρουν, όπως κάνουν αδιάλειπτα δράσεις υψηλής ποιότητας εδώ και τρεις δεκαετίες».

Ποιες ενότητες μένουν και ποιες φεύγουν – Τι αλλάζει φέτος στις Νύχτες Πρεμιέρας

Ο καλλιτεχνικός διευθυντής Λουκάς Κατσίκας πήρε στη συνέχεια το λόγο εξηγώντας πιο συγκεκριμένα τι σημαίνει αυτός ο περιορισμός για τη φετινή διοργάνωση.

Οι 31ες λοιπόν Νύχτες Πρεμιέρας επανασχεδιάζονται ως εξής:

•Μειωμένο πρόγραμμα: Υπό κανονικές συνθήκες το φεστιβάλ παρουσιάζει περισσότερες από 100 ταινίες μεγάλου μήκους. Φέτος, με το ⅓ του προϋπολογισμού, θα περιλαμβάνει τις μισές ταινίες, αλλά και λιγότερα slots.

•Καταργούνται 4 σημαντικές ενότητες των Νυχτών Πρεμιέρας:
-τα Αφιερώματα
-οι Ειδικές προβολές
-το τμήμα Midnight και
-το τμήμα Music & Film

•Αλλάζει η λογική των καρτών διαρκείας. Λόγω των νέων δεδομένων, θα εκδοθεί ένας περιορισμένος αριθμός καρτών διαρκείας για 10 προβολές με κόστος 80 ευρώ όπου το βασικό προνόμιο θα είναι η προτεραιότητα στην προπώληση, και πρόσκληση στην τελετή λήξης. Παράλληλα, δε θα εκδοθούν καθόλου δημοσιογραφικές διαπιστεύσεις.

•Παραμένουν οι κάρτες ΑΜΕΑ και ανέργων και στην 31η διοργάνωση του θεσμού.

•Το φεστιβάλ θα διεξαχθεί στις αίθουσες Cinobo Όπερα, Δαναός, Άστυ, Άστορ και Τριανόν.

Μεγάλος καλεσμένος ο Ντάνιελ Ντέι-Λιούις

«7 χρόνια ήταν αρκετά ώστε να θεωρούμε την επιστροφή του Ντάνιελ Ντέι-Λιούις στην υποκριτική ως το σημαντικότερο κινηματογραφικό γεγονός του 2025», ανέφερε ο Λουκάς Κατσίκας συστήνοντας τον σπουδαιότερο καλεσμένο του φετινού φεστιβάλ.

Ο Ντάνιελ Ντέι-Λιούις θα βρεθεί λοιπόν στην Αθήνα για την πρεμιέρα της ταινίας “Ανεμώνη”, στην οποία πρωταγωνιστεί επιστρέφοντας στην ενεργό δράση για πρώτη φορά μετά την “Αόρατη Κλωστή”. Την “Ανεμώνη” έχει γράψει μαζί με τον γιο του, Ρόναν Ντέι-Λιούις, ο οποίος σκηνοθετεί.

Η πρεμιέρα θα πραγματοποιηθεί στο Μέγαρο Μουσικής Αθηνών και όλα τα έσοδα της προβολής θα διατεθούν για τους σπουδαίους σκοπούς της Εταιρείας Προστασίας Σπαστικών / Πόρτα Ανοιχτή.

Ο έτερος πολύ μεγάλος καλεσμένος του φεστιβάλ θα είναι ένας ακόμα λατρεμένος καλλιτέχνης από την Ιρλανδία, ο σκηνοθέτης Νιλ Τζόρνταν (“Το Τέλος Μιας Σχέσης”, “Το Παιχνίδι των Λυγμών”). Ο Νιλ Τζόρνταν έχει μακρά ιστορία με τις Νύχτες Πρεμιέρας, με πολλές από τις ταινίες του να παίζονται στο φεστιβάλ – οι πιο παλιοί ίσως θυμούνται κάτι θρυλικά διαδοχικά sold out για τον εκπληκτικό “Μικρό Χασάπη” που προγραμματίζονταν εκτάκτως και ξεπουλούσαν.

Ο σκηνοθέτης θα παρευρεθεί σε ειδική εκδήλωση του Φεστιβάλ απονομής Τιμητικού Βραβείου συνολικής προσφοράς του στον κινηματογράφο και προβολή της ταινίας «Το Τέλος Μιας Σχέσης» με τη Τζούλιαν Μουρ και τον Ρέιφ Φάινς.

Η Παλαιστίνη στο επίκεντρο του φεστιβάλ, με τις δύο πιο συγκλονιστικές ταινίες της χρονιάς

Η σημαντικότερη ταινία που παρακολουθήσαμε φέτος στο φεστιβάλ των Καννών είναι το ντοκιμαντέρ “Put Your Soul on Your Hand and Walk” της Σεπιντέ Φαρσί για την ζωή και την καθημερινότητα της Φατίμα Χασούνα – η οποία δολοφονήθηκε από το Ισραήλ αμέσως αφού ανακοινώθηκε η συμμετοχή της ταινίας σε παράλληλο τμήμα των Καννών.

Λίγους μήνες μετά, σας γράφαμε με ταραχή από τη Βενετία για την κορυφαία ταινία εκείνου του φεστιβάλ, το συνταρακτικό “Η Φωνή της Χιντ Ρατζάμπ” της Καουτέρ Μπεν Χανιά, που πήρε το Μεγάλο Βραβείο του φεστιβάλ.

Κι οι δύο ταινίες, όπως ανακοίνωσε ο Λουκάς Κατσίκας, θα προβληθούν για πρώτη φορά στην Ελλάδα στις φετινές Νύχτες Πρεμιέρας.

Θυμίζουμε πως, όπως γράφαμε και πέρσι τον Οκτώβριο από την τελετή λήξης του περσινού φεστιβάλ, οι Νύχτες Πρεμιέρας ήταν από τα λιγοστά φεστιβάλ που δεν φοβήθηκαν ποτέ να πάρουν σαφή θέση υπέρ της Παλαιστίνης.

Παρκ Τσαν-γουκ, Γκουαντανίνο και ο Βραζιλιάνος “secret agent” στο Φεστιβάλ

Το πλήρες πρόγραμμα δεν ανακοινώθηκε, ούτε κι οι ταινίες έναρξης και λήξης, αλλά πήραμε μια πρώτη γεύση. Αρχικά, ξεκαθαρίστηκε πως παρά την περιορισμένη φετινή διοργάνωση, τα τρία διαγωνιστικά τμήματα παραμένουν στη θέση τους: Διεθνές Διαγωνιστικό, Διαγωνιστικό Ντοκιμαντέρ και διαγωνιστικό ταινιών μικρού μήκους.

Από εκεί κι έπειτα, πήραμε μια πρώτη γεύση από τους μεγάλους τίτλους που θα δούμε φέτος στις Νύχτες Πρεμιέρας, πέρα από την “Ανεμώνη” και τις δύο ταινίες για την Παλαιστίνη.

Έχουμε λοιπόν την για πολλούς κορυφαία ταινία του φετινού Διαγωνιστικού των Καννών, το θαυμάσιο “Secret Agent” του Κλέμπερ Μεντόζα Φίλιου, που θα αποτελέσει τη φετινή πρόταση της Βραζιλίας για τα Όσκαρ και, αν μας ρωτάτε, ψιλοσίγουρη υποψηφιότητα και για το Διεθνές Όσκαρ, αλλά ακόμα και για τον Α΄Ανδρικό Ρόλο για τον Βάγκνερ Μόουρα.

Από την Βενετία, έχουμε ακόμα δύο πολύ μεγάλους τίτλους. Το ήδη αγαπημένο από το φεστιβαλικό κοινό “Καμία Άλλη Επιλογή” του Παρκ Τσαν-γουκ, και το πολυσυζητημένο και διχαστικό “Μετά το Κυνήγι” του Λούκα Γκουαντανίνο με τη Τζούλια Ρόμπερτς.

Το πλήρες πρόγραμμα του Φεστιβάλ θα ανακοινωθεί την Τετάρτη, 24 Σεπτεμβρίου διαδικτυακά. Η ταινία έναρξης των 31ων Νυχτών Πρεμιέρας θα ανακοινωθεί την Παρασκευή, 19 Σεπτεμβρίου και η ταινία λήξης τη Δευτέρα, 22 Σεπτεμβρίου.