Η Περσινή Αρραβωνιαστικιά δεν έχει παρελθόν, μόνο μέλλον

Η θεατρική απόδοση του πρώτου διηγήματος του πρώτου βιβλίου της Ζυράννα Ζατέλη έχει κάτι από τις γλυκόπικρες αναμνήσεις των παιδικών μας χρόνων

NEWSROOM
02 Απριλίου 2015 18:22

Παροξυσμός. Ένταση. Γαλήνη. Στο δώμα του Θεάτρου του Νέου Κόσμου, η μικρή μπαλκονόπορτα είναι ανοιχτή. Σε τρεις γυναίκες με διαφορετικό σώμα αλλά ίδια ψυχή – κλάμα, γέλιο. Σε μία μικρή που μεγαλώνει απότομα αλλά και ιδανικά. Και σε έναν Μάρκο. Στο Μάρκο. Εκείνον τον -ανεξαρτήτως φύλου- τύπο που όλοι, συναντάμε κάποια στιγμή στη ζωή μας. Σε ένα φόντο που σφύζει από νότες. Γελάει με γεύση από μέλι. Και κλαίει. Σαν το δυνατό χτύπημα ενός τσεκουριού.

Πρώτο Κουδούνι: Η υπόθεση…

Ένα κορίτσι αρραβωνιάζεται τον Μάρκο το βράδυ της Πρωτοχρονιάς του 1961. Γυναίκα πια, ανοίγει τα φύλλα της μνήμης της και αναβιώνει το γεγονός που επικυρώνει την είσοδό της στην περίοδο που η ίδια αποκαλεί «πρώτη μοναξιά της ζωής της». Ο πρώτος έρωτας για το παιδί γίνεται ένας παλιός πόνος για τον ενήλικα. Η περσινή αρραβωνιαστικιά με κίνητρο την ασίγαστη περιέργεια εισδύει ήσυχα και ουσιαστικά στο διαφορετικό και υπέροχο κόσμο του άλλου, επινοεί μια καινούργια γλώσσα μυστική και ακατανόητη, μένει ακίνητη για ώρες μπροστά στον αρραβωνιαστικό της προκειμένου να «ξαλαφρώσει από το βάρος και την αοριστία ενός κόσμου γεμάτου αντιθέσεις που την περιτριγιρίζει, τη φοβίζει και δεν την αφήνει να ησυχάσει».  Μια ιστορία που βουτάει στο καζάνι της πρώτης αφύπνισης και σοκάρει μέσα από την απλότητα και το χιούμορ της, αποκαλύπτοντας τους μυστικούς και θαυμάσιους μηχανισμούς της ανθρώπινης ψυχής.

Δεύτερο Κουδούνι: Το έργο (όπως μας το περιέγραψαν οι συντελεστές του)…

Ο Δημήτρης Αγαρτζίδης και η Δέσποινα Αναστάσογλου ήθελαν από καιρό να ανεβάσουν στο θέατρο το πρώτο διήγημα του πρώτου βιβλίου της Ζυράννας Ζατέλη. «Μας είχε καρφωθεί να το κάνουμε. Δεν ξέρω ακριβώς το γιατί. Μας έβγαζε κάτι καλό. Κάτι δυνατό», εξηγεί ο Δημήτρης. Η Δέσποινα τον κοιτά και συμφωνεί μαζί του σιωπηρά. «Το πίστευαν πράγματι», μεσολαβεί η Σύρμω, «όταν μας κάλεσαν με την Τατιάνα για να το κάνουμε, αυτή ήταν η πρώτη κουβέντα που μας είπαν: “Το πιστεύουμε πολύ”». Η πρόταση στη Σύρμω Κεκέ και την Τατιάνα Πίττα ήρθε από το Δημήτρη και τη Δέσποινα την περίοδο που η Ζυράννα Ζατέλη διάβαζε στο Τρίτο Πρόγραμμα το Και με το Φως του Λύκου Επανέρχονται. «Την ακούγαμε κάθε απόγευμα. Διάβαζε τόσο ωραία. Τότε καταλάβαμε ότι πρέπει να το κάνουμε. Όσο πιο πολύ την ακούγαμε τόσο πιο πολύ πιστεύαμε ότι ήρθε η ώρα να το κάνουμε. Ε, και το κάναμε», εξηγεί ο Δημήτρης. «Ψάξαμε την Ζυράννα. Την πείσαμε. Την καλέσαμε στις πρόβες. Και, το ανεβάσαμε».

Η Σύρμω στο άκουσμα της λέξης «πρόβα» αναστενάζε με μία κάποια ανακούφιση. «Στην αρχή, παρότι είχα διαβάσει το κείμενο και μου άρεσε, το φοβήθηκα κάπως. Σκέφτηκα: “Πώς θα το κάνουμε αυτό θεατρικό”; Μετά τις πρόβες και τη δουλειά που ρίξαμε, μου διαλύθηκε κάθε αμφιβολία». Παίρνει μία ανάσα κάπως νοσταλγική και συνεχίζει: «Όταν κάτι το δουλεύεις τόσο ώστε να φτάσεις βαθιά, όταν το κάνεις με συνέπεια, τότε ο άλλος θα βρει να ακουμπήσει». Η Ανθή, η αντικαταστάτρια της Ξένιας Θέμελη (της τρίτης της παρέας επί σκηνής) ξεβολεύεται κάπως από την θέση της, και παίρνει το λόγο (έχοντας το ύφος: «Πες τα, πες τα»). «Το οικοδόμημα ήταν πολύ στέρεο, ήταν πολύ εύκολο να μπεις σε αυτό». Γελάει με ικανοποίηση. «Με θυμάμαι να βλέπω την παράσταση ως απλή θεατής και να παρατηρώ ακριβώς αυτό: “Το πόσο καλοδουλεμένη ήταν αυτή η παράσταση”. Όταν έγινα μέλος της, ήμουν πλέον βέβαιη ότι αυτός είναι ένας από τους κυριότερους λόγους της επιτυχίας της».

Για τη Σύρμω, η Περσινή Αρραβωνιαστικιά περιγράφει εκείνη τη στιγμή κατά την οποία νιώθεις για πρώτη φορά ένα πολύ δυνατό συναίσθημα. Εμένα με έκανε να θυμηθώ πώς ήμουν όταν μου προτοσυνέβαινε κάτι. Πώς ήταν όταν ήμουν ένα άγραφο χαρτί. Πώς ήμουν όταν ήμουν μικρή. Για την Ανθή είναι το απροσδόκητο ξεπήδημα μιιας μνήμης ενώ για την Τατιάνα ένας τρόπος να έρθει ο κόσμος πιο κοντά. Να συμπαθήσει την ηρωίδα (και κατ’επέκταση τις ίδιες που την ενσαρκώνουν). Να τη γνωρίσει λίγο καλύτερα. Για την Δέσποινα είναι ένα πάθημα. Ένα πάθημα που σου αφήνει γλύκα. Γλύκα και ζεστασιά.

Για το Δημήτρη, τον μοναδικό άντρα της παρέας μαζί με το Μάρκο (τον αρραβωνιαστικό) και τον Costinho με την εξαιρετικά πετυχημένη μουσική του, η Περσινή Αρραβωνιαστικιά αποτελεί έναν εξαιρετικό λόγο να ασχοληθείς μαζί της. Με όποιον τρόπο εσύ επιθυμείς να το κάνεις.

Για την Έρρικα, είναι η εκπληκτική περιγραφή και εξαιρετική απόδοση εκείνου του καινούριου συναισθήματος που περνάς για σημαντικό ώστε να καταφέρεις εν καιρώ, να αποδυναμώσεις τα πραγματικά σημαντικά που θα συμβούν στη ζωή σου. Να τα αφήσεις να σε αγγίξουν αλλά όχι να σε εμβολήσουν. Να μπορέσεις να τα ζήσεις και όχι να σε ζήσουν.

Το τρίτο κουδούνι έρχεται σαν λύτρωση. Επιτέλους ξεκινά. Τρεις γυναίκες. Τρεις μορφές τρυπώνουν στην ίδια ψυχή ξεπηδώντας αρμονικά -και εντελώς σύγχρονα παρά την εποχή που βρίσκονται- από μία μπαλκονόπορτα.

Υπό τις σκηνοθετικές οδηγίες των Δημήτρη Αγαρτζίδη και Δέσποινας Αναστάσογλου που έξυπνα τονίζουν στα σημεία αντικείμενα και λέξεις, μύθους και αλήθειες οι τρεις γυναίκες βιώνουν ως παιδιά τον έρωτα. Την αγάπη. Τη ζήλεια. Τη συγκίνηση. Το πάθος. Τη λύπη. Την απόγνωση. Την τρέλα.

Μη φοβάσαι. Δεν χάνουν τα λογικά τους. Το καλό ενός άγραφου πίνακα είναι ότι δεν έχει προλάβει ακόμα να εντοπίσει τα λογικά του. Να τα κρίνει και εν τέλει να συμφιλιωθεί μαζί τους.