Θηβαίος- Αντωνοπουλου – Βαλτινός: Τι λένε για τον Μίκη και πώς θα τον τιμήσουν στην Καλαμάτα

Το Σάββατο 2 Αυγούστου, το Ανοιχτό Θέατρο Καλαμάτας θα γεμίσει με μελωδίες και τραγούδια που κουβαλούν μνήμες, συγκίνηση και ιστορία. Μία σπουδαία μουσική βραδιά- αφιέρωμα με τη μουσική του Μίκη Θεοδωράκη που σκοπό έχει να τιμήσει έναν από τους κορυφαίους δημιουργούς του ελληνικού πολιτισμού.

Σε αυτό το ιδιαίτερο αφιέρωμα, ο Χρήστος Θηβαίος, η Ρίτα Αντωνοπούλου, ο Διονύσης Σούρμπης και ο Βασίλης Προδρόμου — μαζί με τον Γρηγόρη Βαλτινό στην αφήγηση — ενώνουν τις δυνάμεις τους με διακεκριμένους μουσικούς για να τιμήσουν τον συνθέτη που έντυσε με τη μουσική του την ψυχή του ελληνικού λαού.

Το πρόγραμμα της συναυλίας

Το πρώτο μέρος της συναυλίας περιλαμβάνει την παρουσίαση του εμβληματικού έργου «Άξιον Εστί», σε ποίηση Οδυσσέα Ελύτη και μουσική Μίκη Θεοδωράκη. Ένα έργο-σταθμός, βαθιά ριζωμένο στη συνείδηση μας, που συνεχίζει να συγκινεί με τη δύναμη και την πνευματικότητά του.
Στο δεύτερο μέρος, ακολουθεί ανθολογία τραγουδιών από το ευρύ φάσμα της δημιουργίας του Μίκη. Μελωδίες που σημάδεψαν γενιές, συντρόφευσαν στιγμές και αγώνες και συνεχίζουν να εμπνέουν μέχρι και σήμερα.

Χρήστος Θηβαίος : “Το Άξιον Εστί είναι ακόμα μια ιλιγγιώδης κορυφή που οφείλω να ατενίζω”

Ο Χρήστος Θηβαίος αποκαλύπτει στο NEWS 24/7 ποια από τις δημιουργίες του Μίκη τον έχει καθορίσει σε προσωπικό ή καλλιτεχνικό επίπεδο “όπως όλοι οι Έλληνες και όχι μόνο, η μουσική διάνοια του Μίκη Θεοδωράκη με χάραξε από την παιδική μου ηλικία. Καλλιτεχνικά, ιδεολογικά και λογοτεχνικά. Είχα την μεγάλη τύχη και την τιμή να συναντηθούμε στις αρχές της πορείας μου και να μου εμπιστευτεί το “Ο Ήλιος και ο χρόνος” και στη συνέχεια, μετά από χρόνια, να ηχογραφήσουμε ζωντανά παρουσία του, το “Ένας Όμηρος” μαζί με την Μαρία Φαραντούρη στο Μέγαρο Μουσικής Αθηνών. Επίσης στο Ηρώδειο παρουσία των μεγαλύτερων λαϊκών ερμηνευτών μου εμπιστεύτηκε το “Μέρα Μαγιού”. Δεν έχω λόγια… Μια διαρκής έκπληξη, μελέτη και γνώση.

Και συνεχίζει μιλώντας για το πόσο σημαντικό είναι το να γίνονται τέτοιους είδους αφιερώματα στην περιφέρεια “από πολύ νωρίς συνειδητοποίησα πόσο σημαντικό ήταν οι εργάτες στις σκαλωσιές και μια ολόκληρη γενιά και διαφορετικές τάξεις ανθρώπων που για κοινωνικούς και πολιτικούς λόγους δεν κατάφεραν να πάνε καν στο σχολείο, πρόφεραν στα χείλη τους τους στίχους των μεγάλων ποιητών μας και τραγουδούσαν χωρίς κανένα ωδείο τις βαθιές και δύσκολες μελωδίες του με συγκλονιστικό τρόπο. Έχουμε όλοι μας χρέος να μεταλαμπαδεύσουμε το έργο του παντού και σε όλους”.

Το «Άξιον Εστί» είναι ένα έργο τόσο πνευματικό όσο και κοινωνικοπολιτικό. Τι σημαίνει για αυτόν η συμμετοχή σε αυτήν τη συναυλία;
“Τις ημέρες εκείνες έκαναν σύναξη μυστική τα παιδιά και λάβανε την απόφαση, επειδή τα κακά μαντάτα πλήθαιναν, να βγουν έξω σε δρόμους και σε πλατείες με το μόνο πράγμα που τους είχε απομείνει: μια παλάμη τόπο κάτω από το ανοιχτό πουκάμισο… όπου είχε κράτος και εξουσία η Άνοιξη.” Αυτά είναι τα λόγια του. Για μένα είναι ακόμα μια ιλιγγιώδης κορυφή που οφείλω να ατενίζω.

Θεωρεί ότι τα τραγούδια του μεγάλου δημιουργού μπορούν να μιλήσουν στις νέες γενιές;
Ο Χρήστος Θηβαίος σημειώνει πως “μελετώντας τα τραγούδια, τις μουσικές του φόρμες και τη μελοποιημένη του ποίηση έχω δίπλα μου τα παιδιά μου που γίνονται κοινωνοι του έργου. Είμαστε εδώ για να το μοιραστούμε”.

 Τι αντιπροσωπεύει η μουσική του Μίκη για τη Ρίτα Αντωνοπούλου;

Η Ρίτα Αντωνοπούλου εξομολογείται ποιο είναι το κυρίαρχο συναίσθημα όταν ερμηνεύει έργα του Μίκη Θεοδωράκη “Περηφάνια θα έλεγα. Νιώθω σε κάθε νότα και στίχο τη σημαντικότητα του έργου και αισθάνομαι τεράστια τιμή που βρίσκομαι ανάμεσα στους πιο νέους ανθρώπους που έχουν επιλεγεί για να εκφράζουν τα όσα δημιούργησε”.

Με αφορμή τη συμμετοχή της στο αφιέρωμα στην Καλαμάτα, τη ρωτήσαμε αν πιστεύει ότι οι κάτοικοι της περιφέρειας έχουν τις ίδιες ευκαιρίες απέναντι στην τέχνη με αυτούς που ζουν στην Αθήνα ή τη Θεσσαλονίκη. Και απαντά πως “Από θέμα επιλογών σίγουρα όχι. Αλλά πιστέψτε με κι όσοι ζούμε στις μεγάλες αυτές πόλεις μη νομίζετε ότι εκμεταλλευόμαστε αυτή την ευκαιρία. Το γεγονός ότι μπορεί να τα έχεις όλα στα πόδια σου δε σημαίνει ότι θα πας ή οτι θα πας επειδή πραγματικά το θες. Αντίθετα στην περιφέρεια, επειδή ο κόσμος διψάει, θα τιμήσει αλλιώς τις παραστάσεις. Εννοώ με άλλο αίσθημα. Αλλά σίγουρα οι ευκαιρίες δεν είναι οι ίδιες”.

Ποιο τραγούδι του Θεοδωράκη νιώθει ότι την εκφράζει;
“Τώρα αυτή είναι μια πολύ δύσκολη ερώτηση” απαντά. “Είναι πολλά αυτά με τα οποία ριγώ όταν τα λέω και πολλά αυτά με τα οποία ριγώ όταν τα ακούω από κάποιον άλλον. Θα επιλέξω το Δρόμοι παλιοί γιατί έχει ιδιαίτερη σημασία για μένα σε σχέση με τον ίδιο τον Μίκη Θεοδωράκη, αλλά και το Μάνα μου και Παναγιά”.

Το 2025 τι αντιπροσωπεύει η μουσική του Θεοδωράκη για τον σύγχρονο Έλληνα;
Η Ρίτα Αντωνοπούλου απαντά “ποιος είναι ο σύγχρονος Έλληνας; Αν δεν απαντηθεί αυτή η ερώτηση τότε κι εγώ δε μπορώ να απαντήσω στη δική σας. Γιατί η απάντηση μπορεί να είναι από ΤΙΠΟΤΑ έως ΟΛΗ ΤΟΥ ΤΗΝ ΥΠΑΡΞΗ”.

Γρηγόρης Βαλτινός: “O Μίκης ήταν ένας αέναα αγωνιζόμενος και σκεπτόμενος έφηβος”

Ο Γρηγόρης Βαλτινός μιλά για το πώς απαγγέλει κάποιος τους στίχους του Ελύτη σε συνδυασμό με τη μουσική του Μίκη Θεοδωράκη “δεν είναι καθόλου δύσκολο εάν κάποιος αγαπάει την ποίηση και είναι δεμένος οργανικά μαζί της … Είναι αρκετά εύκολο γιατί οργανικά δεμένος ήταν και ο Μίκης Θεοδωράκης αλλιώς δεν θα μπορούσε να ερμηνεύσει, μουσικά, με τόσο σημαντικό και σημαδιακό τρόπο αυτούς τους στίχους. Ο ίδιος ο Μίκης έγραφε ποίηση από πολύ μικρό παιδί. Σε ό,τι έχει να κάνει με τα πεζά στο ΆΞΙΟΝ ΕΣΤΊ , ο λόγος του Ελύτη είναι ο λεγόμενος Ευαγγελικός Λόγος , ο λόγος των ευαγγελίων… Αυτό βοηθάει πολύ τον αφηγητή γιατί είναι ένας λόγος στρωτός με εσωτερικό μέτρο. Ρέει αβίαστα…. είναι μαγικό…”

Πώς αντιλαμβάνεται ο ίδιος την επιρροή του έργου του μεγάλου δημιουργού στην τέχνη, τον πολιτισμό γενικότερα και την κοινωνία;
“Ο Μίκης έχει φέρει σε επαφή τον λαό με την Μεγάλη Ποίηση… Η προσφορά του είναι ανεκτίμητη! Αλλά και οι συνθέσεις του στην κλασική μουσική είναι εξ ίσου σημαντικές. Επίσης στο θέατρο , στην αρχαία τραγωδία αλλά και σε πιο σύγχρονα θέματα.
Η προσφορά του όμως δεν σταματάει εδώ. Το λαϊκό τραγούδι χρωστάει πολλά σε αυτόν. Επέλεξε ποιοτικό στίχο και στόλισε με συναίσθημα και με αγωνιστικότητα τον πόνο και τους αγώνες του λαού. Δεν εννοείται εξέγερση , διαδήλωση , απαίτηση , παράπονο προς τους εκάστοτε κρατούντες , κινητοποιήσεις γενικά, από τις οποίες να απουσιάζουν τραγούδια του Μίκη. Συνεχίζει να ζει και να προσφέρει…” απαντά.

Αν μπορούσε να περιγράψει τον Μίκη Θεοδωράκη με μία φράση ποια θα ήταν αυτή;
“Αέναα αγωνιζόμενος και σκεπτόμενος έφηβος… Συγγνώμη, έκλεψα στις λέξεις…. Είναι πολύ δύσκολο να τον περιγράψεις με μια λέξη…. Εκτός αν επιλέξεις την λέξη που χρησιμοποίησε ο Μίμης Ανδρουλάκης στη συναυλία που κάναμε προς τιμήν του στο Καλλιμάρμαρο : Ουρανομίκης…” λέει χαρακτηριστικά.
Γιατί είναι σημαντικό να συνεχίζουμε να τιμάμε αυτούς τους καλλιτέχνες;…

“Όταν τιμούμε τη Μεγάλη Ποίηση, τον Λόγο, την σημαντική μουσική, τα μεγάλα πνεύματα και μυαλά, τους Μεγάλους Δασκάλους γενικά , κατ αρχάς τιμούμε τον εαυτό μας. Έχουμε υποχρέωση απέναντι στην πνευματική μας εγρήγορση να τροφοδοτούμε την ψυχή και κυρίως το μυαλό μας. Σε ό,τι έχει να κάνει με τους ίδιους τους δημιουργούς όταν γίνεται τιμή και δόξα σ αυτούς είναι ένα σπουδαίο παράδειγμα προς τους επόμενους , ώστε να μην σβήνει ΤΟ ΠΝΕΎΜΑ…. αυτή η ανεκτίμητη περιουσία!” καταλήγει ο Γρηγόρης Βαλτινός.