Elektra Records: Με όνομα βαρύ σαν ιστορία

Έγινε το «όχημα» των Doors, του Bob Dylan και των Stooges προς την κορυφή. Και με τα τραγούδια τους άλλαξε τον τρόπο που ακούμε μουσική σήμερα. Μέσα από τις αναμνήσεις του ιδρυτή της, Jac Holzman, το MEN 24 παρουσιάζει την ιστορία της Elektra Records.Στα τέλη του 1965, ο ιδρυτής της δισκογραφικής εταιρίας Elektra Records Jac Holzman βρισκόταν στο Λος Άντζελες και είχε πάει να παρακολουθήσει μία ζωντανή εμφάνιση του Arthur Lee που ήταν ο αρχηγός μίας νέας ψυχεδελικής μπάντας που έπαιζε στο κλαμπ Bido Lito της λεωφόρου Sunset Strip. Ήταν μία πρωτόγνωρη ατμόσφαιρα για τον Holzman, η εταιρία του μέχρι τότε συνεργαζόταν με καλλιτέχνες της φολκ σκηνής όπως η Judy Collins και ο Phil Ochs.



Όπως μας διηγείται, «το μαγαζί ήταν γεμάτο με νεαρές κοπέλες με ξανθά μαλλιά, που λίκνιζαν τους γλουτούς τους. Ήταν όλες τόσο σέξι».



«
Θυμάμαι τον Arthur Lee επί σκηνής, φορώντας κάτι λυτές μπότες με τις γλώσσες τους να κρέμονται, φορούσε επίσης ένα ζευγάρι πρισματικά γυαλιά, το συγκρότημα του, αν και δεν το είχα προσέξει αυτό τότε, ήταν φυλετικά αναμεμειγμένο. Έπαιζαν κατά τη διάρκεια μίας καταιγίδας και είχαν δώσει ένα καταπληκτικό live».



Η ηχογράφηση αυτού του μουσικού είδους ήταν κάτι πρωτόγνωρο για τον Holzman και την Elektra αλλά η προσαρμογή έγινε πολύ γρήγορα. Οι Love χάρισαν στην Elektra το πρώτο σινγκλ της εταιρίας στα τσαρτ, ήταν μία παράξενη εκδοχή του «My Little Red Book» των Burt Bacharach και Hal David. Το δεύτερο ολοκληρωμένο άλμπουμ των love με το ατμοσφαιρικό κομμάτι «7 and 7 Is», κατάφερε να πάρει μία θέση στα 40 καλύτερα κομμάτια. Το τρίτο άλμπουμ του συγκροτήματος με τίτλο «Forever Changes» θεωρείτε ένα από τα σπουδαιότερα ροκ άλμπουμ όλων των εποχών.



Αλλά εκείνη την περίοδο η Elektra κατάφερε να φτάσει ακόμα πιο ψηλά. Λίγους μήνες μετά από την υπογραφή των Love, υπέγραψαν στην εταιρία οι Doors, οι Bread, οι Stooges, η Carly Simon, οι Queen και άλλα συγκροτήματα γράφοντας μουσική ιστορία.



Τα «11 βαριά χρόνια» της Elektra, όπως τα αποκαλεί ο Holzman, ξεκίνησαν στα τέλη της μόδας της Φολκ, γύρω στο 1963. Η εποχή εκείνη αποτυπώνεται μέσα στο νέο box set από την (Rhino/Elektra) που τιτλοφορείται “Forever Changing: The Golden Age of Elektra Records, 1963-1973”.



Σε μία συνέντευξη που έδωσε ο Holzman από το σπίτι του στην Santa Monica της Καλιφόρνια, δηλώνει ότι η Elektra ήταν σημαντική γιατί είχε ένα όραμα.



«
Όλα βασικά έγιναν από έναν άνθρωπο, και δεν θα ήθελα να ακουστώ υπερόπτης, όταν το λέω αυτό».



«
Εφόσον υπάρχει ένας άνθρωπος που δίνει μία συγκεκριμένη κατεύθυνση σε μία εταιρία, οι επιλογές της εταιρίας αντικατοπτρίζουν αυτόν τον άνθρωπο. Με ενδιέφερε να βγάζω προς τα έξω τη μουσική που μου άρεσε και ήλπιζα ότι θα υπήρχαν αρκετοί άνθρωποι να αγοράζουν τους δίσκους που έβγαζα, έτσι ώστε να μπορώ να επιβιώσω και να συνεχίσω να κάνω αυτό που κάνω με ποιότητα».



Ο Holzman όμως δεν ξεχνά να αποδώσει εύσημα στον παραγωγό Paul Rothchild, στο μηχανικό Bruce Botnick και στον ηχολήπτη Danny Fields. Αλλά όταν ξεκίνησε την εταιρία ήταν μόνος του. Η ιστορία της Elektra αρχίζει το 1950, όταν ο 19χρονος τότε Holzman στους κοιτώνες του κολεγίου St. John, στην Annapolis του Maryland αποφάσισε να αρχίσει την εταιρία του.



Όπως λέει, ήταν καλή εποχή για να αρχίσεις μια δισκογραφική εταιρία. Οι μακράς διαρκείας δίσκοι (LP), οι καλής ποιότητας μαγνητικές κασέτες και τα FM ήταν όλα καινούργια. Έτσι μετά τον πόλεμο άρχισε να δημιουργείτε μια συνεχώς αυξανόμενη καταναλωτική τάση της κοινωνίας που μπορούσε να εκμεταλλευτεί.



«
Εκείνη την εποχή το έδαφος ήταν πολύ γόνιμο για την ανάπτυξη ανεξάρτητων δισκογραφικών εταιριών», λέει ο Holzman. (Ένας συμφοιτητής του στο St. John, ο Ahmet Ertegun, είχε την ίδια άποψη και το 1947 ίδρυσε την δισκογραφική εταιρία Atlantic Records).



Η Elektra είχε μικρή άνοδο τη περίοδο του 1950, τελικά κατάφερε να κάνει την πρώτη της επιτυχία με τον Theodore Bikel, αλλά ακόμα μεγαλύτερα κέρδη απόφερε μία σειρά από 13 άλμπουμ με διάφορα ηχητικά εφέ που κυκλοφόρησαν στις αρχές του 1960.



Μέχρι το 1965, η Elektra ήταν μία σημαντική εταιρία στο χώρο της φολκ μουσικής, ανάμεσα στους αστέρες της άνηκαν η Judy Collins με τη κρυστάλλινη φωνή της, το τρίο Koerner, Ray & Glover με τον ακατέργαστο ήχο τους, ο περιπετειώδης Fred Neil και ο τραγουδιστής-συνθέτης Tom Rush. Η μουσική βιομηχανία άλλαζε σε μεγάλο βαθμό. Οι Beatles είχαν κάνει μεγάλη επιτυχία και κατάφεραν να δώσουν μια νέα ζωντάνια στον κατάλογο των 40 καλύτερων κομματιών. Κάποιοι καλλιτέχνες της φολκ όπως ο Roger McGuinn και ο John Sebastian άρχισαν να φτιάχνουν μουσική με ηλεκτρικές κιθάρες.



Το ίδιο έκανε και ο Bob Dylan, τον οποίον ο Holzman είχε ακολουθήσει από την αρχή της καριέρας του. Ο Holzman ήταν στην πρώτη σειρά των θεατών, την ημέρα της παρθενικής εμφάνισης του Ντύλαν με ηλεκτρική κιθάρα, στο φεστιβάλ φολκ μουσικής του Newport το 1965. Αυτή η εμφάνιση έμεινε θρυλική για τα επόμενα 40 χρόνια.



Ο Holzman χαρακτηρίζει την εμφάνιση του Dylan στο Newport «κάπως πρόχειρη» αλλά και πάρα πολύ ηλεκτρική. «Κάτι διαπέρασε το σώμα μου… αυτό μου έδωσε μία ιδέα η εμφάνιση του εκείνη την ημέρα καθόρισε την πορεία που θα έπαιρνα μετέπειτα, μπορούσα να σκέφτομαι με τους στοίχους και να χορεύω την ίδια στιγμή με τη μουσική».



Η Elektra είχε ήδη τους Paul Butterfield Blues Band, αλλά έψαχνε και άλλους μουσικούς με ηλεκτρικό ήχο. Παρά τη σύνδεση της εταιρίας με τη παράδοση όπως ήταν ο Sebastian, η Elektra έχασε τους Lovin’ Spoonful (που υπέγραψαν στην Kama Sutra) και οι πολύ καλοί Buffalo Springfield (που υπέγραψαν στην Atco). Αλλά ο Holzman κατάφερε να πείσει τους Love και μετέπειτα τους Doors να υπογράψουν στην εταιρία του.



«
Όταν πρωτοάκουσα τους Doors, είχα μείνει έκπληκτος από το μέγεθος των διαφορετικών επιρροών τους. Είχαν επιρροές από ισπανική μουσική, τον Bertolt Brecht και τον Kurt Weill όπως είναι εμφανές στο ‘Alabama Song’. Οι αμερικάνικες ροκ μπάντες δεν συνήθιζαν να τραγουδούν έτσι, μου πήρε 3 ή 4 ήμερες μέχρι να αποφασίσω να υπογράψω τους Doors». Ο κιμπορντίστας του συγκροτήματος Ray Manzarek θυμάται ότι είχε να κάνει με ένα πολύ σκληρό διαπραγματευτή. «
Όταν μας έδωσε τη προκαταβολή και τα δικαιώματα για το Follow the Music είδα ότι ήταν ψίχουλα».



Ο Holzman στην προφορική του ιστορία για την Elektra, θυμάται τα πράγματα λίγο διαφορετικά, αναφέρει ότι έδωσε μία προκαταβολή 5.000 δολαρίων, την πλειονότητα των πνευματικών δικαιωμάτων και ένα συμβόλαιο για τα επόμενα 3 άλμπουμ, σε ένα συγκρότημα που ήταν παντελώς άγνωστο τότε.



Αλλά αυτό το συμβόλαιο τελικά δούλεψε προς όφελος των Doors, που μετά από λίγο καιρό θα απολύονταν από το κλαμπ τους και θα σώνονταν από το συμβόλαιο που είχαν με την Elektra που τους παρείχε πλήρη καλλιτεχνική ελευθερία.



Ο Manzarek είχε δηλώσει ότι ο Jac ήταν ο σωτήρας τους.



Η Elektra πρόσθεσε και άλλους νέους καλλιτέχνες στο είδη πολύ επιτυχημένο σύνολο της. Μερικοί από αυτούς ήταν το άβαντ γκαρντ συγκρότημα Holy Modal Rounders και οι παππούδες του πανκ Stooges. (Η Elektra έπαιξε σημαντικό ρόλο στο να διαδώσει τη μουσική γκαράζ με τη συλλογή Nuggets που κυκλοφόρησε το 1972). Ο Holzman ήταν ο ιδιοκτήτης μίας εταιρίας που έδινε μια ευκαιρία στους καλλιτέχνες ακόμα και αν οι πωλήσεις τους δεν πήγαιναν πολύ καλά.



Δεν είχαν όλοι την επιτυχία που ήλπιζε ο Holzman. Ένα παράδειγμα ήταν ο τραγουδιστής και συνθέτης David Ackles.



«
Είχα απογοητευτεί που αρκετά μεγάλο μέρος του κοινού δεν μπορούσε να τον πιάσει. Ήταν ο αγαπημένος τραγουδοποιός του Elton John». Ο Holzman περιγράφει ότι όταν ο Elton πρωτοεμφανίστηκε στο Troubadour Club ήταν ουσιαστικά το δεύτερο όνομα στις εμφανίσεις του David Ackles. Στην ουσία ο Elton ήταν αυτός που βοήθησε τον Ackles.



Ο Holzman το 1970 πούλησε την Elektra στην Warner Communications (τη σημερινή Time Warner από την οποία δημιουργήθηκε το CNN) και έφυγε ολοκληρωτικά από την εταιρία το 1973. Μέσα σε αυτό το διάστημα ήταν επικεφαλής του τεχνολογικού τομέα και μετά το 1973 βοήθησε στη δημιουργία της καλωδιακής τηλεόρασης, κατάφερε να διαδώσει το CD, βελτίωσε την τεχνολογία της τηλεοπτικής εικόνας και δημιούργησε μία δισκογραφική εταιρία καθαρά ηλεκτρονικής μορφής.



Αλλά από όλα τα επιτεύγματα του αυτό που τον κάνει υπερήφανο είναι η περίοδος ακμής της Elektra.



«
Ακούγοντας αυτές τις μουσικές, ξανά ξυπνούν μέσα μου αυτό που πετύχαμε, όχι μόνο εγώ, αλλά όλοι που συνεργάστηκαν για αυτή την εταιρία». Σήμερα 75 χρονών πια, ο Holzman δηλώνει ότι αυτή ήταν η πιο όμορφη χρονική περίοδος της ζωής του.