Eurovision 2019: 5 πράγματα που πρέπει να ξέρεις για τις ελληνικές συμμετοχές

Από το 1974 που η Μαρινέλλα τραγούδησε “Κρασί, Θάλασσα και τ΄ Αγόρι μου” στην πρώτη επίσημη συμμετοχή της Ελλάδας στο στην Eurovision, μέχρι το 2019 που η Κατερίνα Ντούσκα σηματοδοτεί την 40η εμφάνισή μας στη σκηνή του διαγωνισμού με το “Better Love”, έχει κυλήσει πολύ νερό στ΄αυλάκι των ελληνικών συμμετοχών στον Ευρωπαϊκό Διαγωνισμό Τραγουδιού. Με τα πάνω της και τα κάτω της, η Ελλάδα κατάφερε να εξελιχθεί από μια σχετικά αδιάφορη και αδύναμη παρουσία (πλην κάποιων αξέχαστων “φωτεινών” περιπτώσεων εννοείται) τον 20ο αιώνα, σε μια “γιουροβιζιονική υπερδύναμη” τον 21ο αιώνα που και την πρωτιά κέρδισε και ρεκόρ συμμετοχών στο top-10 και προκρίσεων στους τελικούς πέτυχε.  

 

Η πορεία των ελληνικών συμμετοχών στη Eurovision δεν ήταν πάντα στρωμένη με ροδοπέταλα. Οι εκπρόσωποί δεν απολάμβαναν πάντα καθολικής εγχώριας αποδοχής, ενώ όταν οι “εκλεκτοί” μας δεν πετυχαίνουν το επιθυμητό αποτέλεσμα είναι γιατί έχουν αδικηθεί σφοδρά από… ανίερες ξένες συμμαχίες, συνωμοσίες και φυσικά τον κακό, ξένο σκηνοθέτη που δεν ξέρει να κάνει καλά πλάνα. Η αλήθεια είναι όμως ότι όσο και αν “λατρεύουμε να μισούμε” την Eurovision (για την ακρίβεια είτε τη λατρεύουμε, είτε την μισούμε) τις συμμετοχές μας όλοι τις έχουμε σιγοτραγουδήσει, πάντα παρακολουθούμε πως τα πηγαίνουν (κι ας μην το παραδεχόμαστε δημοσίως) και πάντοτε ευχόμαστε “Καλή επιτυχία Ελλάδα!”… 

Αυτά είναι τα πέντε πράγματα που πρέπει να γνωρίζει για τη συμμετοχή της Ελλάδας στη Eurovision τα τελευταία 45 χρόνια:

1.  Μία φορά πρώτοι, ποτέ τελευταίοι…

Η Έλενα Παπαρίζου με το “My Number One” εξασφάλισε την μοναδική νίκη της Ελλάδας στο διαγωνισμό μέχρι σήμερα, βάζοντας τη χώρα στο “κλειστό κλαμπ” των χωρών που έχουν καταφέρει να κερδίσουν την Eurovision, αφού περισσότερες από τις μισές χώρες που έχουν παρελάσει από τη σκηνή του διαγωνισμού δεν έχουν καταφέρει να δουν νίκη ούτε με το κυάλι… 

 

Τα πρώτα χρόνια των ελληνικών συμμετοχών (κυρίως στα 70’s) κύλησαν εντυπωσιακά με αρκετά πλασαρίσματα στο Top – 10. Ακολούθησαν μια μακρά περίοδος “ξηρασίας” στα 80’s και τα 90’s, όπου με ελάχιστες εξαιρέσεις (βλέπε π.χ. Καίτη Γαρμπή και Bang) η χώρα μας έμοιαζε πιο πολύ να παίρνει μέρος στο διαγωνισμό για να… βγάλει την υποχρέωση. Ενδεικτικό είναι το γεγονός ότι στη διάρκεια του 20ου αιώνα, η καλύτερη θέση που κατέλαβε η Ελλάδα ήταν μόλις η… 5η!

Το γύρισμα της τύχης ήρθε στις αρχές του 21ου αιώνα και ήταν πάλι η Έλενα Παπαρίζου, με τους Antique και το “Die For You”, που κατέκτησαν την τρίτη θέση και άνοιξαν την όρεξη σε όλους τους μελλοντικούς συμμετέχοντες ότι, ναι, μπορούν “να το σηκώσουν”. Ακολούθησε ρεκόρ πλασαρισμάτων στο top-10 τα επόμενα χρόνια, η Ελλάδα συνήθως κάνει περίπατο στους ημιτελικούς από τότε που καθιερώθηκαν (παρά τις εξαιρέσεις των τελευταίων ετών) και είναι η 4η χώρα με την υψηλότερη βαθμολογία την τελευταία 15ετία!

Αν για κάτι μπορούμε να περηφανευόμαστε επίσης είναι ότι ποτέ μα ποτέ – ακόμη κι όταν αποκλειστήκαμε από τους ημιτελικούς – δεν έχουμε καταταγεί τελευταίοι! Ρωτήστε Νορβηγούς, Φινλανδού, ή ακόμη και τους πολυνίκες Βρετανούς που μοιάζουν να το έχουν πάρει εργολαβία… Επίσης ποτέ ελληνική συμμετοχή δεν “τερμάτισε” έχοντας συγκεντρώσει…. μηδέν βαθμούς στον πίνακα βαθμολογίας. Έχει συμβεί και στις καλύτερες οικογένειες.

2. Έλληνες με “ξένη φανέλα” 

Η Έλενα Παπαρίζου δεν είναι η πρώτη, αλλά η… δεύτερη Ελληνίδα που κερδίζει το διαγωνισμό! Πρώτη διδάξασα ήταν η Βίκυ Λέανδρος που το 1972 νίκησε για λογαριασμό του Λουξεμβούργου τραγουδώντας το “Apres toi”, ένα από τα πλέον εμβληματικά και δημοφιλή τραγούδια στην ιστορία της Eurovision. 

 

Την αρχή των ελληνικών συμμετοχών με “ξένα χρώματα” είχε κάνει η Νάνα Μούσχουρη το 1963, τραγουδώντας και αυτή για λογαριασμού του Λουξεμβούργου το τραγούδι “A force de prier”. Μπορεί να μην κέρδισε, αλλά είχε καλό πλασάρισμα, έκλεψε τις εντυπώσεις και η συμμετοχή της την βοήθησε να ανοίξει τα φτερά της στο εξωτερικό όπου κατέγραψε μια ανεπανάληπτη καριέρα, αφού μέχρι τις μέρες μας είναι μία από τις πέντε πιο εμπορικές γυναίκες καλλιτέχνες όλων των εποχών!

Το σερί των ελληνικών επιτυχιών τα τελευταία χρόνια έκανε “περιζήτητους” και άλλους συντελεστές των συμμετοχών μας στο εξωτερικό. Οι πιο χαρακτηριστικές είναι οι περιπτώσεις του χορογράφου Φωκά Ευαγγελινού και του συνθέτη Δημήτρη Κοντόπουλου που όχι άδικα χαρακτηρίζονται “εγγύηση” για σίγουρη επιτυχία στην τελική κατάταξη ή ακόμη και τη νίκη.

3. Τα “πέτρινα χρόνια”

Φέτος συμπληρώνονται 46 χρόνια από την πρώτη ελληνική συμμετοχή στην Eurovision, η Κατερίνα Ντούσκα είναι όμως η 40η εκπρόσωπός μας στο διαγωνισμό. Τι έχει συμβεί; Υπήρξαν έξι χρονιές που η Ελλάδα και η ΕΡΤ είτε την “έκαναν με ελαφρά…”, είτε είδαν ευγενικά την “πόρτα εξόδου” από την EBU: Το 1975, , 1982, 1984, 1986, 1999 και 2000 είναι οι χρονιές που όσο κι αν ψάξεις δεν θα βρεις ελληνική συμμετοχή.

Το 1975, ένα χρόνο μετά το ντεμπούτο της στο διαγωνισμό, η Ελλάδα είναι απούσα “για άγνωστους λόγους” σύμφωνα με την EBU. Η αλήθεια είναι ότι απείχε σε ένδειξη διαμαρτυρίας για το ντεμπούτο της Τουρκίας στην Eurovision ένα μόλις χρόνο μετά την εισβολή του “Αττίλα” στην Κύπρο.

Το 1982 έχουμε ένα μίνι “ελληνικό σκάνδαλο”. Ο Θέμης Αδαμαντίδης πρόκειται να τραγουδήσει “Σαρανταπέντε κοπελιές” μέχρι τη στιγμή που γίνεται γνωστό ότι πρόκειται για διασκευή τραγουδιού που είχε ήδη κυκλοφορήσει. Η Ελλάδα χρειάστηκε να πληρώσει πρόστιμο για να εμφανιστεί στο διαγωνισμό τον επόμενο χρόνο.  

 

Το 1984 όλες οι ελληνικές υποψηφιότητες “έφαγαν πόρτα” αφού οι ΕΡΤ έκρινε ότι τα υποψήφια τραγούδια ήταν χαμηλού επιπέδου και ανάξια να επροσωπήσουν τη χώρα. Το 1985 η Πολίνα πρόκειται να τραγουδήσει το “Βαγκόν Λι” στη Νορβηγία, ωστόσο η συμμετοχή της αποσύρεται απροσδόκητα. Η ίδια το αποδίδει στην πολιτικά ταραγμένη περίοδο της εποχής, η ΕΡΤ από την πλευρά της στο γεγονός ότι ο διαγωνισμός διεξάγεται το Μεγάλο Σάββατο…

Το 1999 η EBU “εκοψε” την Ελλάδα, αφού το σύνολο των βαθμών της την τελευταία πενταετία ήταν απογοητευτικό και πολύ κάτω από τον μέσο όρο, ενώ οι χώρες που ήθελαν πια να διαγωνιστούν είχαν αρχίσει να συνωστίζονται στο κατώφλι της Eurovision. Το 2000 η ΕΡΤ ανακοίνωσε ότι προτιμά να “κάτσει σπίτι” για καθαρά οικονομικούς λόγους…

4. Η “ξεχασμένη” περίπτωση της Κλεοπάτρας

Μέχρι το 1992, η καλύτερη θέση που είχε καταλάβει η Ελλάδα ήταν η 5η το 1977 με το αγαπημένο “Μάθημα Σολφέζ” του Γιώργου Χατζηνάσιου, από τους Πασχάλη, Μαριάννα Τόλη, Μπέσυ Αργυράκη και Ρόμπερτ Ουίλιαμς. Τη χρονιά εκείνη, η Κλεοπάτρα με το τραγούδι “Όλου του κόσμου η ελπίδα” κατάφερε να… ισοφαρίσει, αυτή τη θέση που μέχρι το 2001 και την 3η θέση των Antique φάνταζε ως η καλύτερη που μπορούσε να έχει η Ελλάδα.

Το τραγούδι ξεκίνησε το ταξίδι του από την Αθήνα με πάρα πολλή γκρίνια από μερίδα του Τύπου αλλά και τους Έλληνες Eurofans. Εκεί που άλλοι άκουγαν βυζαντινούς ύμνους, άλλοι έκαναν λόγο για ανατολίτικους αμανέδες και “τουρκική νοοτροπία”. Είναι η περίοδος που έχει “σκάσει” το Σκοπιανό στην επικαιρότητα, με τους μισούς να κατακρίνουν το γεγονός ότι το βίντεο κλιπ γυρίστηκε στην Μονεμβασιά και όχι στη Βεργίνα και τους άλλους μισούς να υπερθεματίζουν για το κόσμημα με τον ήλιο της Βεργίνας που φόρεσε η τραγουδίστρια την μεγάλη βραδιά. Ακόμη και μετά την κατάκτηση της 5ης θέσης, στην Ελλάδα κάποιοι την αποκαλούσαν… “Κλαιοπάτρα”… 

 

Πάντως η Κλεοπάτρα τα κατάφερε περίφημα, σε μία εποχή που ο διαγωνισμός ήταν παντελώς αδιάφορος για το ελληνικό κοινό. Το 2003 ο δημιουργός του τραγουδιού και σύντροφός της Χρήστος Λαγός σκοτώθηκε σε τροχαίο, με την ίδια να αποσύρεται πλέον οριστικά από το δημόσιο βίο.

5. Το δις εξαμαρτείν…

Υπάρχουν κάποιοι που χρόνια προσπαθούν να πατήσουν το πόδι τους στην σκηνή της Eurovision, όπως π.χ. η Τάμτα που αφού είδε και απόειδε επέλεξε τελικά την πρόταση να εκπροσωπήσει την Κύπρο. Και υπάρχουν και κάποιοι άλλοι που έχουν πάει και μία και δύο φορές, είτε μόνοι, είτε συμμετέχοντας σε σχήματα που εκπροσωπούσαν τα εθνικά χρώματα.

Πριν αποθεωθεί από το ελληνικό κοινό στην σκηνή της Eurovision στην Αθήνα το 2006 με το “Everything” (9η θέση), η Άννα Βίσση είχε εκπροσωπήσει την Ελλάδα και το 1980 με το “Ώτοστοπ” (13η θέση), αλλά και την γενέτειρά της Κύπρο το 1982 με το “Μόνο η Αγάπη”. 

 

Η Μαριάννα Ευστρατίου τραγούδησε “Το δικό σου αστέρι” (9η) το 1989, αλλά κι “Εμείς φοράμε το χειμώνα ανοιξιάτια” (14η). Τα τελευταία χρόνια, εκτός από την Έλενα Παπαρίζου, διπλή εμφάνιση έκανε και ο Σάκης Ρουβάς με το “Shake It” (3η θέση) το 2004 και το “This is our night” (7η θέση) υπ 2009.

Όλα για την Εurovision, στο Ραδιόφωνο News24/7 στους 88,6 καθημερινά 16.00-18.00 στην εκπομπή “Το Lifestyle Φταίει”