Ο ΡΕΙ ΚΕΝΕΝΤΙ ΗΘΕΛΕ ΝΑ ΝΤΡΙΠΛΑΡΕΙ ΚΑΙ ΤΗ ΝΟΣΟ ΤΟΥ ΠΑΡΚΙΝΣΟΝ

Πολλοί αναρωτιούνται πως γίνεται μια ομάδα όπως η Λίβερπουλ, να ζούσε 30 ολόκληρα χρόνια στην προσμονή του “επόμενου πρωταθλήματος” και παρόλα αυτά η αίγλη της να μην ξέφτιζε ποτέ, ο κόσμος της να την ακολουθούσε πιστά γεμίζοντας το Άνφιλντ και να περίμενε στωικά το γύρισμα του χρόνου.

Σίγουρα μέτρησαν πολύ τα τρία ευρωπαϊκά τρόπαια που κατέκτησαν οι κόκκινοι σε αυτό το διάστημα (2 τσάμπιονς λιγκ το 2005 και το 2018, ένα Κυπελλο UEFA το 2001), πάνω απ’ όλα όμως ήταν η ένδοξη ιστορία του κλαμπ που κράτησε τους οπαδούς σε εγρήγορση. Μια ιστορία που έγραψαν τεράστιοι ποδοσφαιριστές, όπως ο Ρέι Κένεντι που έφυγε από τη ζωή την Δευτέρα 30/11, στα 70 του χρόνια και μετά από μια μεγάλη μάχη με την ασθένεια του Πάρκινσον.

Σύμφωνα με τον (επίσης μακαρίτη) Τόμι Σμιθ που έπαιξε στη Λίβερπουλ 16 χρόνια, δεν υπήρξε άλλο πιο γλυκό αριστερό πόδι απ’ αυτό του Κένεντι. Και ο θρυλικός Μποπ Πέισλι, ο προπονητής του στους “κόκκινους” τον χαρακτήρισε ως έναν από τους μεγαλύτερους ποδοσφαιριστές στην ιστορία της Λίβερπουλ και σίγουρα ο πιο υποτιμημένος απ’ όλους.

Στη δεκαετία του ’70, πάντως, κι αφού η Λίβερπουλ δαπάνησε 200.000 λίρες για να τον αποκτήσει από την Άρσεναλ, ποσό ρεκόρ στην μέχρι τότε μεταγραφική της ιστορία, ο Κένεντι ήταν ο ποδοσφαιριστής που είχε κερδίσει τα περισσότερα τρόπαια από οποιονδήποτε άλλον στο νησί.Έξι πρωταθλήματα (πέντε με τη Λίβερπουλ, ένα την Άρσεναλ) και ένα κύπελλο Αγγλίας (Άρσεναλ), τρία Κύπελλα Πρωταθλητριών, ένα κύπελλο UEFA, τέσσερα Charity Shield (όλα με τη Λίβερπουλ) κι ένα Κύπελλο Εκθέσεων (μετέπειτα UEFA, με την Άρσεναλ). Δεκάξι τρόπαια σε μια δεκαετία δεν τα λες και λίγα!

Ένας χαρισματικός σέντερ-φορ, που έγινε αριστερό χαφ και μεγαλούργησε στα αγγλικά γήπεδα, πριν τον χτυπήσει σε πολύ νεαρή ηλικία η νόσος πάρκινσον. Τα πρώτα σημάδια είχαν φανεί όταν ακόμη έπαιζε ποδόσφαιρο.

Ο Ρέι Κένεντι έγινε σημαιφόρος της μάχης κατά της ασθένειας, έγραψε την αυτοβιογραφία του με τίτλο “ο Ρέι της ελπίδας” (λογοπαίγνιο, ή αν προτιμάτε κυριολεκτική προσέγγιση, λόγω του ονόματος του, στην αγγλική έκφραση για κάτι ελπιδοφόρο που γεννιέται ή έρχεται) και σε συνεργασία με τον καθηγητή Νευρολογίας Άντριου Λιις, κορυφαίο Βρετανό γιατρό στην αντιμετώπιση του Πάρκινσον. Η μάχη με την ασθένεια του στοίχισε σχεδόν ολόκληρη την περιουσία του, την ψυχική του ηρεμία, που τον οδήγησαν σε περιστατικά ενδοικογενειακής βίας και στο διαζύγιο με την σύζυγό του.

“Είσαι αργός για ποδόσφαιρο”

Ο Κένεντι γεννήθηκε στις 28 Ιουλίου 1951 και στα 16 του εντοπίστηκε από τους σκάουτ της Πορτ Βέιλ και τον ίδιο τον σερ Στάνλεϊ Μάθιους, τον μυθικό ποδοσφαιριστή που έπαιξε μέχρι τα 50 του, πριν γίνει προπονητής στην ομάδα του Μπάρνσλεμ.

Ο ίδιος ο Μάθιους είχε επισκεφτεί τον Ρέι στο σπίτι του για να τον πείσει να αρχίσει προπονήσεις με την Πορτ Βέιλ. Ο υψηλόσωμος νεαρός, ωστόσο, που βρισκόταν στην εφηβεία και το σώμα του ακόμη διαμορφωνόταν, δεν έπεισε τον σερ και τους ανθρώπους της Πορτ Βέιλ. “Είσαι αργός για να παίξεις ποδόσφαιρο” ήταν η γνωμάτευση του σερ Στάνλεϊ και σε αυτό συμφώνησαν όλοι πλην του … φροντιστή του γηπέδου, του μόνου που έβλεπε στο πρόσωπο του Κένεντι την προοπτική ενός επαγγελματία ποδοσφαιριστή.

Γυρίζοντας στον τόπο που γεννήθηκε (Seaton Delaval, ένα χωριό ανθρακωρύχων στη βορειοανατολική Αγγλία) άρχισε να εργάζεται σε εργοστάστιο ζαχαρωτών και ταυτόχονα έπαιζε ποδόσφαιρο στην ερασιτεχνική ομάδα Νιου Χάρτλεϊ Τζούνιορς. Εκεί μαζί με τον συμπαίκτη του Ιαν Γουάτς δημιούργησαν ένα αξεπέραστο δίδυμο, που σκόραρε 142 γκολ και βοήθησε στην κατάκτηση τοπικών και περιφερειακών τίτλων.

Κάπως έτσι μπήκε στο μάτι των σκάουτ της Άρσεναλ, που είχαν πάει να δουν τον Γουάτς, αλλά ενθουσιάστηκαν με τον Κένεντι, στον οποίο πρότειναν να υπογράψει συμβόλαιο το 1968. Ο σερ Μάθιους θα μετάνιωνε που είχε αποθαρρύνει τον Ρέι να παίξει ποδόσφαιρο γιατί ο σγουρομάλλης νεαρός με τις μακριές φαβορίτες θα γινόταν ένας από τους κορυφαίους Άγγλους ποδοσφαιριστές των 70’s. Αν μάλιστα στην Εθνική Αγγλίας τον χρησιμοποιούσαν σε επιθετικό και όχι αμυντικό ρόλο, θα είχε κάνει παπάδες και με τα “τρία λιοντάρια”.

Φυσικά, δεν έπαιξε αμέσως στην Άρσεναλ, ειδικά την πρώτη σεζόν όπου ο κόουτς Μπέρτι Μι χρησιμοποίησηε μόλις 15 ποδοσφαιριστές. Έκανε τις πρώτες του εμφανίσεις την επόμενη σεζόν, έχοντας βέβαια και ένα σημαντικό εμπόδιο. Βασικός σέντερ-φορ στην Άρσεναλ έπαιζε ο σχεδόν συνομήλικος του Τσάρλι Τζορτζ.

Ο τίτλος “Ρέι της ελπίδας” εμφανίστηκε για πρώτη φορά όταν έβαλε το εκτός έδρας γκολ με την Άντερλεχτ. Η Άρσεναλ έχασε 3-1 στο Βέλγιο, αλλά κερδίζοντας 3-0 στο Χάιμπουρι, πήρε το Κύπελλο Εκθέσεων, πρόγονο του Κυπέλλου UEFA. Όταν ο Τσάρλι Τζορτζ έσπασε το πόδι του, ο Κένεντι έγινε βασικός στην ενδεκάδα των “γκάνερς” και ένας από τους πρωταγωνιστές για την κατάκτηση του πρωταθλήματος το 1971. Μέχρι να αναρρώσει ο Τζορτζ, έπαιζε δίπλα στον Τζον Ράντφορντ, ενώ αργότερα έπαιζαν και οι τρεις μαζί σε μια πραγματικά σπουδαία ομάδα των κανονιέρηδων.

Στην τελευταία αγωνιστική του πρωταθλήματος, η Άρσεναλ ήθελε οπωσδήποτε τη νίκη για να στεφθεί πρωταθλήτρια. Έπρεπε όμως να κερδίσει μέσα στο Γουάιτ Χαρτ Λέιν, την έδρα της … μισητής Τότεναμ. Το γκολ που πέτυχε ο Ρέι Κένεντι με κεφαλιά, έγραψε το τελικό 1-0 που έδωσε στους γκάνερς τον τίτλο με 65β. Έναν περισσότερο από την δευτεραθλήτρια Λιντς Γιουνάιτεντ. Η επίσημη Άρσεναλ θυμήθηκε τη φάση, αποχαιρετώντας τον Ρέι στο τελευταίο του ταξίδι με αιώνια ευγνωμοσύνη

Λίγες μέρες αργότερα ο Κένεντι έπαιξε και στον τελικό του Κυπέλλου Αγγλίας, όπου η Άρσεναλ νίκησε τη Λίβερπουλ 2-1 και κατέκτησε το νταμπλ. Ο Ρέι είχε χάσει αρκετές ευκαιρίες, φρόντισαν για τη νίκη όμως οι Ράντφορντ-Τζορτζ κι έτσι, όπως είχε πει “δεν θυμάται κανείς τα γκολ που έχασα, όπως συμβαίνει κάθε φορά που μια ομάδα κερδίζει”.

Ο άλλοτε εργάτης, είχε γίνει ένας σπουδαίος στράικερ (26 γκολ στη σεζόν 1970-71, τρίτος σκόρερ στην Αγγλία) που μια μέρα μετά από ένα ζεστό μπάνιο, ένιωσε το κορμί του να μουδιάζει. Δεν έδωσε πολλή σημασία. Αργότερα ανακαλώντας το συμβάν στη μνήμη του, θα το προσδιόριζε ως το πρώτο σημάδι της νόσου που θα χτυπούσε το νευρικό του σύστημα

Η επόμενη τριετία πάντως δεν ήταν η καλύτερή του. Πήρε βάρος, έχασε μέρος της εκρηκτικότητας του και της επαφή με τα δίχτυα, με αποτέλεσμα το 1974 να συζητιέται έντονα η αποχώρηση του.

Η κίνηση Σάνκλι, η έμπνευση Πέισλι

Η Λίβερπουλ δεν δίστασε να δώσει 200.000 λίρες, ποσό ρεκόρ για το κλαμπ, και να πάρει τον 23χρονο Κένεντι από το κλαμπ. Όταν ανακοινωνόταν η μεταγραφή του, ο τεράστιος Μπιλ Σάνκλι αποχωρούσε από το Μέλγουντ. Ο προπονητής αναμορφωτής της Λίβερπουλ, αποχωρούσε μετά από μια 15ετία, φροντίζοντας όπως είπε “στην τελευταία μου κίνηση να πάρω έναν μεγάλο παίκτη στην ομάδα”.

Ο διάδοχός του ήταν ο βοηθός του Μπομπ Πέισλι. Στις 31 Αυγούστου 1974, ο Ρέι Κένεντι έπαιζε για πρώτη φορά στην ενδεκάδα της Λίβερπουλ (αντί του Τζον Τόσακ) εναντίον της Τσέλσι. Ντεμπούτο με γκολ στο 22ο λεπτό. Ο Πέισλι προβληματίστηκε πάρα πολυ για το πως θα αξιοποιούσε τον Κένεντι.

Βασικός στράικερ της Λίβερπουλ ήταν ο Τόσακ, που έπαιζε δίπλα στον Κέβιν Κίγκαν, υπήρχε επίσης ο Τζίμι Κέις (και μετά ο Ντέιβιντ Φέρκλαφ) και κάπως έπρεπε να χωρέσει και ο Ρέι. Σε μια έμπνευση που είχε ο διορατικός Μπομπ, συζήτησε με τον ποδοσφαιριστή για αλλαγή θέσης: “Νομίζω ότι μπορείς να παίξεις αριστερό χαφ” είπε στον Κένεντι, που δεν είπε όχι στην πρόκληση. Του άρεσε και του ίδιου, γιατί έτσι του δόθηκε η ευκαιρία να αξιοποιεί τους συμπαίκτες του, ή να φεύγει σαν κρυφός κυνηγός.

Η ευκαιρία να δοκιμάσει, ήρθε όταν τραυματίστηκε ο Πίτερ Κόρμακ. Εναντίον της Μίντλεσμπρο, ο Κένεντι φόρεσε το νο 5 και δεν το ξανάβγαλε ποτέ. Η Λίβερπουλ πήρε το πρωτάθλημα με τη νίκη της επί της Γουλβς στην τελευταία αγωνιστική και ο Ρέι πέτυχε ένα από τα τρία γκολ (τα άλλα δυο Κίγκαν και Τόσακ) που έδωσαν στους κόκκινους τον τίτλο με ένα βαθμό διαφορά από τη δεύτερη ΚΠΡ.

Η ομάδα του Μερσεϊσάιντ έφτασε και στον διπλό τελικό του Κυπέλλου UEFA, αντιμετωπίζοντας την Μπριζ. Στον πρώτο αγώνα οι Βέλγοι αιφνιδίασαν, προηγούμενοι 2-0 μόλις στο 15′ και κρατώντας την πρωτοπορία μέχρι το 60ό λεπτό. Ο Ρέι της ελπίδας εμφανίστηκε ξανά. Στο 60′ έπιασε ένα άπιαστο αριστερό βολέ, που έκανε το σκορ 2-1 και δυο λεπτά αργότερα βρέθηκε στην μεγάλη περιοχή. Σουτ, δοκάρι αλλά και ριμπάουντ από τον Κέις για το 2-2. Ο Κίγκαν ανέλαβε να γράψει το τελικό 3-2 με πέναλτι στο 65 σε μια επική ανατροπή που κράτησε … πέντε λεπτά. Το Κύπελλο UEFA κατέληξε στο Άνφιλντ μετά το 1-1 του δεύτερου τελικού, με τον Κένεντι να αποδεινύει ποσο πολύτιμος είναι αυτός και … τα γκολ του.

Όταν το Άνφιλντ έγειρε…

Στην επόμενη σεζόν ήταν ξανά παρών. Και στην κατάκτηση του πρωταθλήματος, αλλά και στην πορεία μέχρι τον τελικό της Ρώμης και το πρώτο Κύπελλο Πρωταθλητριών στην ιστορία της κορυφαίας αγγλικής ομάδας. Ο Ρέι Κένεντι πρωταγωνίστησε σε ένα από τα πιο ιστορικά παιχνίδια που έγιναν ποτέ στο Άνφιλντ.

Τρεις βραδιές η θρυλική έδρα της Λίβερπουλ … έγειρε και τα ντεσιμπέλ των οπαδών της έφτασαν μέχρι το Μάντσεστερ. Μία όταν ο Στίβεν Τζέραρντ έκανε το 3-1 σε βάρος του Ολυμπιακού το 2005 και μία στην κεφαλιά του Οριγκί από το κόρνερ του Αλεξάντερ Άρνολντ που έγραφε το μυθικό Λίβερπουλ-Μπαρτσελόνα 4-0 το 2019. Η τρίτη (πρώτη σε χρονολογική σειρά) ήρθε το 1977.

Η Λίβερπουλ υποδεχόταν την Σεντ Ετιέν στον επαναληπτικό προημιτελικό του 1-0, σκορ με το οποίο είχαν νικήσει οι Γάλλοι στο γήπεδό τους. Μόλις στο πρώτο λεπτό ο Κίγκαν έκανε το 1-0, όλα έδειχναν ιδανικά, όμως ο Ντομινίκ Μπαθνέ ισοφάριζε στο 50 σε 1-1 και η Λίβερπουλ έπρεπε να ψάξει δυο γκολ για να πάρει την πρόκριση. Ο Ρέι Κένεντι ήταν ξανά εκεί! Το δικο του σουτ στο 59′ έγραψε το 2-1 και η δική του πάσα προς τον super-sub (σούπερ-αναπληρωματικό) Φέρκλαφ που έγραψε το τελικό 3-1, έξι λεπτά πριν από το τέλος, έκαναν το “κοπ” (η εξέδρα των φανατικών οπαδών της ομάδας) να πάει πέρα δώθε.

Ακόμη κι από το βίντεο (στο 7:56 η φάση του 3-1) καταλαβαίνει κανείς τον ηλεκτρισμό του γηπέδου

Ο Κένεντι καλωσόρισε και τον Κένι Νταλγκλίς όταν με κεφαλιά πάσα του έδωσε την ευκαιρία να σκοράρει για πρώτη φορά με τη φανέλα της Λίβερπουλ (εναντίον της Νιούκαστλ), έβαλε το γκολ της χρονιάς το 1979 (εναντίον της Ντέρμπι Κάουντι) από μια έξοχη πάσα του Τέρι Μακντέρμοντ. Όταν ένιωσε το μαγικό αριστερό πόδι να “μαγκώνει”, πάλι δεν έδωσε σημασία. Σύντομα επέστρεψε και παρότι τον δυσκόλευε η συνύπαρξη στην αριστερή πλευρά με τον συνεπίθετό του Άλαν Κένεντι (όταν μάλιστα ένας υπάλληλος ξενοδοχείου τον μπέρδεψε με τον αριστερό μπακ, αυτός και ο Τζίμι Κέις τον … πλάκωσαν στο ξύλο), υπέγραψε νέο συμβόλαιο.

Μπορεί η απόδοσή του να μην ήταν ίδια με τα προηγούμενα χρόνια, πρόλαβε ωστόσο να φορέσει και το περιβραχιόνιο του αρχηγού στον ημιτελικό του Κυπ.Πρωταθλητριών το 1981, με την Μπάγερν. Το δικό του εκτός έδρας γκολ, ήταν αυτό που έδωσε την πρόκριση στους “κόκκινους” για το τρίτο τους κύπελλο Ευρώπης.

Η οδυνηρή διάγνωση

Την επόμενη χρονιά το σώμα του άρχισε να μην τον ακολουθεί. Αποβλήθηκε δυο φορές, κάτι που δεν είχε ξανασυμβεί, έμοιαζε βαρύς. Πολλοί θεώρησαν ότι ο προικισμένος αριστεροπόδαρος μέσος είχε απλά βαρύνει, ή έκανε κακή εξωγηπεδική ζωή (ιδίως με τον Τζίμι Κέις). Δεν ήταν έτσι ακριβώς. Το καλοκαίρι του 1982 ο Ρέι Κένεντι έφευγε από τη Λίβερπουλ μετά από οκτώ χρόνια γεμάτα από ματς (275) γκολ (51) και τίτλους.

Συνέχισε στην Σουόνσι που είχε αναλάβει ο Τζον Τόσακ, χωρίς να μπορέσει να τη βοηθήσει ουσιαστικά. “Μοιάζει να μην έχει διάθεση πλέον” έλεγε ανυποψίαστος για το τι πραγματικά συνέβαινε, ο άλλοτς συμπαίκτης του και προποντής της ουαλικής ομάδας. Ο Κένεντι άρχισε να έχει πλέον πιο πολλά συμπτώματα, πήγε στην ερασιτεχνική Χάρτλπουλ, δοκίμασε ακόμη και να παίξει στην Κύπρο, όταν έγινε προπονητής και παίκτης του Πεζοπορικού στο ξεκίνημα της σεζόν 1984-85.

Ήδη από το Νοέμβριο του 1984 ο δρ Λιις είχε διαγνώσει ότι ο Ρέι έπασχε από τη νόσο πάρκινσον: “Σίγουρα τα πρώτα συμπτώματα εμφανίστηκαν πριν από δέκα χρόνια και την τελευταία τετραετία ήταν πιο συχνά” είχε πει τότε ο Βρετανός γιατρός. Ο Κένεντι σταμάτησε το ποδόσφαιρο, συμμετείχε ενεργά στην προσπάθεια καταπολέμησης της νόσου που σιγά-σιγά όμως άρχισε να τον καταβάλει.

Το 1991 έγινε ένα φιλικό ανάμεσα σε Άρσεναλ και Λιβερπουλ, για να συγκεντρωθούν 75.000 λίρες που θα χρησιμοποιούσε στην ιδιαίτερα απαιτητική φαρμακευτική αγωγή που ακολουθούσε. Χαιρετώντας το πλήθος και με εμφανή τα πρώτα προβλήματα στην κινησή του, ο Ρέι δεν άντεξε και ξέσπασε σε λυγμούς, φεύγοντας από τον αγωνιστικό χώρο και μπαίνοντας στα αποδυτήρια. Η κάμερα του ντοκιμαντέρ “ο Ρέι της ελπίδας” τον ακολούθησε και η σκηνή είναι ιδιαίτερα συγκινητική (δείτε την στο 35:45)

Ο Κένεντι έδωσε μεγάλη μάχη με την ασθένεια του. Δάνεισε το πρόσωπο και το όνομά του για καμπάνια ενημέρωσης, συναντήθηκε με τον Μοχάμεντ Άλι, ο οποίος επίσης είχε προσβληθεί από πάρκινσον. Αντιμετώπισε, όμως, και ο ίδιος προβλήματα. Έπαθε κατάθλιψη, είχε παραισθήσεις, κατηγορήθηκε από τη συζυγό του Τζένιφερ για ενδοικογενειακή βία (την χτύπησε και την έριξε από τις σκάλες) με αποτέλεσμα το διαζύγιο τους, το 1987.

Για να καλύψει τα ιατρικά έξοδα του αναγκάστηκε να βγάλει σε δημοπρασία όλα τα μετάλλια και τα αναμνηστικά από την καριέρα του. Λίγες ήταν οι φορές που εμφανιζόταν στο γήπεδο. Το 2009 πάντως έδωσε το παρών σε ένα συγκλονιστικό Λίβερπουλ-Αρσεναλ 4-4.

Φοβόταν ότι ο κόσμος δεν θα τον θυμόταν πια, αλλά όταν είδε ότι οι οπαδοί της Λίβερπουλ είχαν σχηματίσει ένα κορεό με το νο 5 και εκείνοι της Άρσεναλ με το νο 10, συνειδητοποίησε ότι κανείς δεν θα τον ξεχνούσε ποτέ…