ΤΡΩΑΔΕΣ ΣΤΗΝ ΕΠΙΔΑΥΡΟ: ΚΑΝΕΙΣ ΔΕΝ ΒΓΑΙΝΕΙ ΝΙΚΗΤΗΣ ΑΠΟ ΤΗ ΒΑΡΒΑΡΟΤΗΤΑ ΤΟΥ ΠΟΛΕΜΟΥ

Ο Χρήστος Σουγάρης σκηνοθετεί το φετινό καλοκαίρι για λογαριασμό του ΚΘΒΕ την τραγωδία του Ευριπίδη «Τρωάδες», τη μόνη σωζόμενη τραγωδία της ευριπίδειας τριλογίας για τον Τρωικό Πόλεμο που διδάχτηκε το 415 π.Χ. στα Μεγάλα Διονύσια.

Κορυφαίος σταθμός της παράστασης θα είναι το Αρχαίο Θέατρο Επιδαύρου στις 18 & 19 Αυγούστου. Τη μουσική της παράστασης υπογράφει ο διεθνώς καταξιωμένος σολίστ και συνθέτης Στέφανος Κορκολής, ο οποίος θα παίζει πιάνο επί σκηνής κατά τη διάρκεια των παραστάσεων που θα δοθούν στο αργολικό θέατρο, ενώ στον ρόλο της Εκάβης θα δούμε τη Ρούλα Πατεράκη, που εμφανίζεται για πρώτη φορά ως ηθοποιός στην Επίδαυρο. Στους υπόλοιπους πρωταγωνιστικούς ρόλους θα δούμε τους: Αντώνη Καφετζόπουλο, Δημήτρη Πιατά, Αλέξανδρο Μπουρδούμη, Μαρία Διακοπαναγιώτου, Μαρίζα Τσάρη, Κλειώ Δανάη Οθωναίου, Λουκία Βασιλείου με έναν εξαιρετικό 20μελή θίασο ηθοποιών.

Το έργο αυτό, που παρουσιάζεται σε μετάφραση Θόδωρου Στεφανόπουλου, γράφτηκε λίγο μετά την καταστροφή της Μήλου το 416 π.Χ., όταν οι Αθηναίοι, με απάνθρωπη βιαιότητα, σκότωσαν όλους τους ενήλικες άντρες της Μήλου και πούλησαν για δούλους τις γυναίκες και τα παιδιά. Οι αιχμάλωτες γυναίκες της Τροίας θρηνούν για την άλωση της πόλης σε αναμονή της αναχώρησής τους για την Ελλάδα.

Μαζί τους η Εκάβη, που περιμένει την ανακοίνωση για τη δική της μοίρα, αλλά έρχεται αντιμέτωπη με απανωτές συμφορές: η Πολυξένη σκοτώνεται στον τάφο του Αχιλλέα και η Ανδρομάχη μαθαίνει την απόφαση των Αχαιών να θανατώσουν τον μικρό της γιο, τον Αστυάνακτα. Την ίδια ώρα, η Κασσάνδρα προμηνύει τις καταστροφές που θα βρουν τους Έλληνες στον δρόμο της επιστροφής.

Χρήστος Σουγάρης: Η Επίδαυρος δεν κινδυνεύει από πειραματισμούς, αλλά από ανία και στασιμότητα

Ο Χρήστος Σουγάρης εξηγεί γιατί επέλεξε την Ευριπίδεια αυτή τραγωδία: “Επέλεξα το συγκεκριμένο έργο του Ευριπίδη, λόγω της αγάπης και του θαυμασμού που τρέφω για την Ρούλα Πατεράκη. Θεωρώ πως έπρεπε να συναντηθεί με έναν τόσο ιδιαίτερο και μεγαλειώδη ρόλο. Άλλωστε αυτοί οι ρόλοι για να ερμηνευτούν χρειάζονται εξαιρετικά εκπαιδευμένους και ισχυρούς ερμηνευτές και η κυρία Πατεράκη νομίζω πως είναι η ισχυρότερη που διαθέτει το ελληνικό θέατρο”.

Και συνεχίζει μιλώντας για τη σύνδεση του έργου με το σήμερα “αυτό για μένα, αφορά μόνο τη σκηνική ερμηνεία και το πόσο σοβαρή μπορεί αυτή να είναι. Αυτά τα κείμενα, έχω την αίσθηση πως παρόλο το ποιητικό μεγαλείο που εμπεριέχουν, επιβιώνουν και υπάρχουν μόνο μέσα από σκηνικές ερμηνείες. Άλλωστε μιλάμε για ένα είδος, το οποίο αφορούσε την αφήγηση και όχι την ανάγνωση. Και όπου αφήγημα, ίσον ερμηνεία. Συνεπώς αν μια ερμηνεία έχει κάτι να πει για το όποιο ”σήμερα”, τότε και το ίδιο το έργο συνδέεται με αυτό το χρονικό τοπόσημο. Διαφορετικά μιλάμε για μια ανακοίνωση του έργου σε ακροατές. Δυστυχώς συνήθως συναντάμε ανακοινώσεις έργων και όχι ερμηνείες”.

Πώς κινήθηκατε σκηνοθετικά;
“Αυτό το οποίο με ενδιέφερε και συνεχίζει να με ταλανίζει, είναι η δημιουργία μιας σκηνικής αφηγηματικής γλώσσας απαλλαγμένης από βερμπαλισμούς. Αντιλαμβάνομαι το είδος ως απολύτως ανθρώπινο, τρυφερό και αισθαντικό. Μέσα σε αυτά τα σπουδαία ποιήματα, ενυπάρχει ολόκληρο το μεγαλείο της ανθρώπινης ύπαρξης, με όλα τα θετικά και αρνητικά πρόσημα. Και εμείς, οι επαγγελματίες του είδους, αντί να εμβαθύνουμε, να αποκαλυφθούμε και να διεισδύσουμε σε αυτό υγρό σύμπαν, προτιμούμε τις αναγωγές σε ιδεώδη, την θρησκευτική σχεδόν τελετουργία, την αναζήτηση ενός κάποιου μεγαλείου και τη διαιώνιση του πομπώδους ύφους, που μας παρέδωσαν οι μεγάλοι δάσκαλοι του παρελθόντος.

Στην εργασία μας πάνω στις «Τρωάδες» του Ευριπίδη, η σκηνοθεσία εστιάζει στην παραγωγή ηχημάτων από τα όργανα ανθρώπων ερμηνευτών και όχι ηθοποιών, τα οποία μεταφέρουν αίσθημα. Με απλό, καθαρό και απολύτως χαμηλόφωνο τρόπο”.

Έχει ανοίξει μία μεγάλη συζήτηση για το αν το αρχαίο δράμα “χωρά” πειραματισμούς ειδικά στον χώρο της Επιδαύρου. Τι πιστεύετε;
Είναι σαφές πως τα τελευταία χρόνια όλες οι δυτικές κοινωνίες, με τη δική μας να μην αποτελεί εξαίρεση, συντηρητικοποιούνται ολοένα και περισσότερο. Ήταν λοιπόν θέμα χρόνου αυτή η συντηρητικοποίηση να εμφανισθεί ξανά (άλλωστε δεν ήταν η πρώτη φορά) και στην Επίδαυρο, με αφορμή τις παραστάσεις δύο πολύ σημαντικών καλλιτεχνών φέτος. Δεν μου κάνει εντύπωση δυστυχώς. Για τον Φρανκ Κάστορφ ήταν άλλη μια μέρα στη δουλειά, καθώς η εμπειρία του στη βερολινέζικη σκηνή (για όποιον γνωρίζει), είναι γεμάτη από προβοκατόρικες αφηγήσεις, πάντα εξαιρετικής αισθητικής, οι οποίες σε πολλές περιπτώσεις οδηγούσαν εξοργισμένους βερολινέζους να αποχωρούν ουρλιάζοντας από την περίφημη Volksbuehne.

Δεν είδα ποτέ, κανέναν από τους αυτοδιοριζόμενους θεματοφύλακες του Αριστοφάνη, του Ευριπίδη ή του Αισχύλου να εξανίσταται παρακολουθώντας επί σειρά δεκαετιών ανέμπνευστες, μουσειακές και απολύτως διεκπεραιωτικές παραστάσεις πρωταγωνιστών και προβεβλημένων σκηνοθετών, οι οποίοι θεωρούν πως είναι φυσικοί κληρονόμοι των ποιητών και μονοπωλιακοί αντιπρόσωποι του είδους. (Χ. Σουγάρης)

Προσωπικά, επιλέγω να εστιάζω στα θετικά πάντα. Και θεωρώ πως ειδικά η Λένα Κιτσοπούλου, απέδειξε για άλλη μια φορά, σε όσες και όσους το είχαν ενδεχομένως ξεχάσει, το πόσο δυναμικό, πυρηνικό και ζωντανό είναι ακόμη και στις ημέρες μας το θέατρο. Και γι αυτό και μόνο, της αξίζει ο θαυμασμός όλων μας.

Από εκεί και ύστερα, το θέατρο και ειδικά η Επίδαυρος δεν κινδυνεύει από πειραματισμούς, αλλά από ανία και στασιμότητα. Στο σημείο αυτό θα ήθελα να τονίσω πως δεν είδα ποτέ, κανέναν από τους αυτοδιοριζόμενους θεματοφύλακες του Αριστοφάνη, του Ευριπίδη ή του Αισχύλου να εξανίσταται παρακολουθώντας επί σειρά δεκαετιών ανέμπνευστες, μουσειακές και απολύτως διεκπεραιωτικές παραστάσεις πρωταγωνιστών και προβεβλημένων σκηνοθετών, οι οποίοι θεωρούν πως είναι φυσικοί κληρονόμοι των ποιητών και μονοπωλιακοί αντιπρόσωποι του είδους.

Και τώρα που μια καλλιτέχνιδα τόλμησε να μας δείξει από την ορχήστρα του αργολικού θεάτρου, τι είδους κοινωνία είμαστε, τη δολοφονούμε συστηματικά, με όπλο τα πληκτρολόγια μας. Όλοι γνωρίζουμε τι είναι ο Αριστοφάνης, ο Σοφοκλής και το πώς θα έπρεπε να ”παίζονται”, αλλά δυστυχώς κανείς μας δεν γνωρίζει ποιoς είναι ο ίδιος και τι είδους παιχνίδια παίζει. Για τον οχετό αυτόν, την ευθύνη φέρει ενδεχομένως, ο καθρέφτης που σήκωσε η Λένα Κιτσοπούλου. Σίγουρα όχι η ίδια.

Το γεγονός δε πως οι ”κριτικές” κυκλοφόρησαν πριν καν κοπάσουν οι αποδοκιμασίες, αλλά και οι επευφημίες των θεατών, την ημέρα της πρεμιέρας, αυτό είναι κάτι το οποίο οφείλει να μας προβληματίσει για μια ακόμη φορά, σε σχέση με το τι είδους ”κριτική” διαθέτει το ελληνικό θέατρο. Μια καλλιτέχνιδα χρειάζεται μήνες ολόκληρους για να συνθέσει μια σκηνική αφήγηση και αυτοαποκαλούμενοι κριτικοί θεάτρου, δημοσιεύουν μέσα σε λίγες ώρες την αποτίμηση μιας χρονοβόρας εργασίας. Στις περισσότερες από αυτές δε, υπήρχαν και ανακρίβειες καθώς και συκοφαντίες για την καλλιτέχνιδα.

Τελειώνοντας θα ήθελα να προσθέσω πως η ίδια η θεατρική πράξη είναι ένα διαρκές πείραμα. Το να ορθώνεις το ανάστημα σου αποπειρώμενος να αφηγηθείς μια ιστορία, είναι ένα πείραμα. Άλλες φορές τα αποτελέσματα κρίνονται από τις συνθήκες ως θετικά και άλλες φορές ως αρνητικά. Συνεπώς, η αέναη κίνηση ιδεών, είναι επικίνδυνη και επιζήμια, μόνο για όσους αισθάνονται οικεία, πλατσουρίζοντας σε λιμνάζοντα νερά.

Στέφανος Κορκολής: Ο πόνος είναι βουβός και η μουσική πρέπει να είναι λιτή, γι’ αυτό και η επιλογή μόνο ενός πιάνου

Ο Στέφανος Κορκολής μιλά για το τι τον γοήτευσε ιδιαίτερα στις Τρωάδες του Ευριπίδη αναφέροντας: “οι «Τρωάδες», κατά την προσωπική μου άποψη, είναι το κορυφαίο έργο του Ευριπίδη. Ένα έργο με τόσο, δυστυχώς, σύγχρονη και φοβάμαι, μελλοντική θεματολογία. Ο πόλεμος, η εξορία – μετανάστευση, ο πόνος, δοσμένα μέσα από τον υπέροχο λόγο του συγγραφέα”.

Και συνεχίζει εξηγώντας μας τι θα ακούσουμε από τον ίδιο ζωντανά στην αργολική ορχήστρα: “Η μουσική που έγραψα, είναι θα έλεγα, από πλευράς ύφους, minimal με στοιχεία νέο ρομαντισμού. Σίγουρα δεν ήθελα να δώσω «υψηλούς τόνους» όταν το όλο έργο, κινείται χαμηλόφωνα, δηλαδή χωρίς φωνητικές κορώνες εκ μέρους των ηθοποιών και βάσει της κατεύθυνσης και οπτικής του σκηνοθέτη Χρήστου Σουγάρη.

Εάν θέλετε ένας επιπλέον ρόλος ο οποίος συνάδει με τα εκάστοτε συναισθήματα του έργου και της εκφοράς του λόγου από τους ηθοποιούς. Δεν υπάρχουν μελοποιημένα χορικά και αυτό διότι θεώρησα, πως οι συνεκφωνήσεις είναι από μόνες τους μουσική με τον τρόπο που εκφέρονται.

Πόσο σημαντική ήταν και είναι η μουσική σε μία τραγωδία;
“Η μουσική θεωρώ πως παίζει σημαντικό ρόλο στην αρχαία τραγωδία. Το θέμα βέβαια είναι, το πόση μουσική επιδέχεται το κάθε έργο. Οι «Βάκχες» παραδείγματος χάριν, όπου είχα και την χαρά να συνθέσω, είχαν και μελοποιημένα χορικά και γενικά θα έλεγα (σχετικά) πολλή μουσική. Ήταν η φύση του έργου τέτοια, ενώ στις «Τρωάδες» είναι εντελώς διαφορετική περίπτωση. Ο πόνος είναι βουβός και η μουσική πρέπει να είναι λιτή, γι’ αυτό και η επιλογή μόνο ενός πιάνου”.

Το γοητευτικό στοιχείο των Τρωάδων

Ο Δημήτρης Πιατάς ερμηνεύει τον Ταλθύβιο και αναφέρει για τις Τρωάδες “Με γοητεύει η δυναμική του έργου και η διαχρονικότητά του. Η δυναμική αφορά στη θεματική του έργου, όπου ο Ευριπίδης επιλέγει πλευρά των ηττημένων- Εκάβη, Ανδρομάχη, Κασσάνδρα- οι οποίες διώκονται από τους νικητές, δηλαδή από τους Έλληνες. Ενώ η τραγωδία είναι γραμμένη από έναν Έλληνα ποιητή”.

Μου θυμίζει αυτές τις συγκλονιστικές περιπτώσεις των ανθρώπων που χάνουν τα παιδιά τους σε εγκλήματα – όπως αυτό του Άλκη Καμπανού- οπαδικής βίας που οι γονείς θα πρέπει, κατά κάποιο τρόπο, να κατανοήσουν τους ανθρώπους που πήραν τη ζωή του γιου τους. Το βρίσκω αδιανόητο γιατί κι αυτό συνέβη ουσιαστικά σαν να είναι ένας πόλεμος. (Α. Μπουρδούμης)

Ο Αλέξανδρος Μπουρδούμης που υποδύεται ο Μενέλαο σημειώνει πως “νομίζω ότι αυτό που με γοητεύει ιδιαίτερα σε αυτή την τραγωδία είναι το γεγονός, καταρχάς, από τη μία, ο εκπληκτικός ποιητικός λόγος που δείχνει και το μεγαλείο του Ευριπίδη και από την άλλη, η ευφυΐα της αντιπαραβολής μιας τραγωδίας την οποία έχουν προκαλέσει οι Αθηναίοι πρόσφατα στη Μίλητο. Ο Ευριπίδης αντιπαραθέτει μέσα στο έργο γι’ αυτή τους την ύβρη, τη φαινομενική νίκη που πέτυχαν οι Έλληνες έναντι των Τρώων, αλλά ουσιαστικά τους χτυπάει καμπανάκι ότι πολύ σύντομα μπορεί να πάθουν κι αυτοί τα ίδια. Με γοητεύουν οι ήρωες και το γεγονός ότι τελικά αποδεικνύεται περίτρανα σε αυτό το έργο ότι δεν υπάρχει κανένας νικητής σε κανέναν πόλεμο”.

Η Μαρίζα Τσάρη, η Ανδρομάχη της παράστασης προσθέτει “Στις Τρωάδες κάτι που έχει κατά τη γνώμη μου πολύ ενδιαφέρον, από γραφής, είναι το ότι όλοι οι χαρακτήρες-συμπεριλαμβανομένου και του χορού, ακροβατούν μεταξύ της ελπίδας και της απελπισίας. Μεταξύ της ψυχικής δύναμης και της ανημπόριας. Ακόμα και στο έσχατο σημείο, όπου οι Τρωαδίτισσες περιμένουν να κληρωθούν δούλες ή ερωμένες στους Έλληνες (και ήδη έχουν χάσει τις οικογένειές τους), εκεί πάνω στην απελπισία τους, εκεί παίρνει θέση η αξιοπρέπειά τους, και στέκονται απέναντι στα δεινά τους, στο αβέβαιο μέλλον τους.

Το μεγαλείο της ανθρώπινης δύναμης… εκεί που η ανθρώπινη ύπαρξη φαίνεται να ξεπερνά τα όριά της, εκεί θα βρει τρόπο να προχωρήσει αγκαλιά με το κόστος, παρέα με τον ανείπωτο πόνο. Δε θα μπορούσα να μη σκεφτώ και να μη παραλληλίσω αυτή τη συνθήκη με τους τεράστιους αριθμούς προσφύγων, που μαζί με τα δεινά τους και τον υπέρμετρο πόνο τους, προσπαθούν να προχωρήσουν. Να χτίσουν μια νέα ζωή. Να βρουν την ελπίδα τους και πάλι”.

Μπορούμε να δούμε την ανθρώπινη πλευρά του εχθρού μας;

“Θεωρώ ότι είναι πολύ δύσκολο να ταυτιστείς με τον αντίπαλο γιατί χρειάζεται μεγαλοψυχία, ευαισθησία και γενναιοδωρία. Στοιχεία που υπήρχαν τότε και σήμερα έχουν εκλείψει” απαντά ο Δημήτρης Πιατάς, ενώ ο Αλέξανδρος Μπουρδούμης αναρωτιέται “πώς μπορεί κάποιος να δει αυτή την ανθρώπινη πλευρά, πώς μπορεί να συμπονέσει τον εχθρό του; Στο έργο ο ήρωας βέβαια που υποδύομαι, ο Μενέλαος, είναι ο εχθρός. Στο πρόσωπό του καθρεφτίζεται ο όλεθρος εναντίον των Τρώων, εναντίον της ίδιας της πόλης. Και νομίζω ότι είναι πάρα πολύ δύσκολο κάποιος να κατανοήσει τον εχθρό του, εδώ είναι δύσκολο να κατανοήσεις τον άνθρωπο που έχεις δίπλα σου, στην καθημερινότητά σου.

Βέβαια, η Εκάβη, εδώ, δείχνει την εξυπνάδα της και το μεγαλείο να συναντήσει τον εχθρό και ουσιαστικά να του πει ότι έχει ακόμα περιθώριο να δώσει, κατά κάποιο τρόπο, μια δυνατότητα να απαλύνει ο πόνος των Τρωάδων. Του λέει προσεκτικά να μην γελαστεί από τα κάλλη της Ελένης, ούτε από τα άθλια επιχειρήματά της και στο πρόσωπό της να δώσει μια, έστω, μικρή χαρά γι’ότι προξένησε αυτή η γυναίκα στην ίδια της τη χώρα. Νομίζω ότι αν μη τι άλλο, κάπως θα μπορέσει να απαλύνει η ψυχούλα των ανθρώπων που χάθηκαν. Είναι πολύ δύσκολο να καταφέρουμε να ταυτιστούμε με τους εχθρούς μας και να τους καταλάβουμε.

Μου θυμίζει αυτές τις συγκλονιστικές περιπτώσεις των ανθρώπων που χάνουν τα παιδιά τους σε εγκλήματα – όπως αυτό του Άλκη Καμπανού– οπαδικής βίας που οι γονείς θα πρέπει, κατά κάποιο τρόπο, να κατανοήσουν τους ανθρώπους που πήραν τη ζωή του γιου τους. Το βρίσκω αδιανόητο γιατί κι αυτό συνέβη ουσιαστικά σαν να είναι ένας πόλεμος. Θέλει μεγαλείο ψυχής, η αλήθεια είναι”.

Η Μαρίζα Τσάρη υποστηρίζει η ερώτηση αυτή δεν έχει εύκολη απάντηση “Η ανθρώπινη πλευρά του εχθρού…όποια κι αν είναι, δεν είναι αρκετή για να δικαιολογήσει το ότι πράττει φρικαλεότητες. Μπορεί σε μια θεωρητική συζήτηση να είναι ικανή να μας κάνει να κατανοήσουμε τις αιτίες που ωθούν σε αυτές, αλλά όχι να τις δικαιολογήσουμε. Ο Ευριπίδης βέβαια το κάνει κάπως αυτό με το να παρουσιάζει την ανθρώπινη πλευρά του Μενέλαου, που έχει ξεκινήσει έναν τέτοιο πόλεμο, την ανθρώπινη πλευρά του Ταλθύβιου, που ανακοινώνει την κλήρωση των γυναικών ως λάφυρα πολέμου, και εκτελεί την δολοφονία ενός μικρού παιδιού, όπου στο τέλος ο ίδιος αναφέρει πως δυσκολεύεται και δεν είναι δουλειά αυτή για έναν κήρυκα.

Βλέποντας λοιπόν μέσα από τη γραφή του Ευριπίδη, την ανθρώπινη πλευρά του εχθρού, παρατηρεί κανείς διαχρονικά τις παθογένειες των κοινωνιών, πόσο ριζωμένες είναι και πόσο υπαίτιες για τα δεινά των λαών. Η πατριαρχία, η ανάγκη επίδειξης δύναμης, η άσκηση εξουσίας του δυνατού στον αδύναμο, δείχνουν για ακόμα μία φορά, υπαίτιες για πολλά δεινά των ανθρώπων. Ίσως έτσι με αυτόν τον τρόπο να έχει κάποιο νόημα να παρατηρεί κανείς την ανθρώπινη πλευρά των εχθρών. Για να μπορεί η κοινωνία-Θεατές, κάποια στιγμή να παλέψει με τις παθογένειες που προξενούν και εκκινούν τους πολέμους, τις σφαγές, και τις αδικίες”.

Συντελεστές

• Μετάφραση: Θεόδωρος Στεφανόπουλος, Δραματουργική επεξεργασία -Σκηνοθεσία: Χρήστος Σουγάρης, Σκηνικά -Κοστούμια: Ελένη Μανωλοπούλου, Πρωτότυπη μουσική σύνθεση: Στέφανος Κορκολής, Κίνηση: Ερμής Μαλκότσης, Φωτισμοί: Αλέκος Αναστασίου, Σχεδιασμός μακιγιάζ: Μαντώ Καμάρα, Βοηθός σκηνοθέτη: Χριστόφορος Μαριάδης, Βοηθός σκηνογράφου- ενδυματολόγου: Δανάη Πανά, Οργάνωση παραγωγής: Marleen Verschuuren, Φωτογραφίες: Mike Rafail (That Long Black Cloud)
• Διανομή (αλφαβητικά): Μελίνα Αποστολίδου (Αθηνά), Λουκία Βασιλείου (Αθηνά, Ελένη), Μομώ Βλάχου (Αθηνά), Χαρά Γιώτα (Αθηνά), Ηλέκτρα Γωνιάδου (Αθηνά), Μαρία Διακοπαναγιώτου (Κασσάνδρα), Αντώνης Καφετζόπουλος (Ποσειδώνας), Χριστίνα Μπακαστάθη (Αθηνά), Αλέξανδρος Μπουρδούμης (Μενέλαος), Μπέττυ Νικολέση (Αθηνά), Ρούλα Πατεράκη (Εκάβη), Κλειώ Δανάη Οθωναίου (Αθηνά, Ελένη), Δημήτρης Πιατάς (Ταλθύβιος), Πολυξένη Σπυροπούλου (Αθηνά), Βιργινία Ταμπαροπούλου (Αθηνά), Θεοφανώ Τζαλαβρά (Αθηνά), Μαρίζα Τσάρη (Ανδρομάχη), Μάρα Τσικάρα (Αθηνά) * Έκτακτη αντικατάσταση: Γιάννης Χαρίσης
• Γυναίκες: Μαριάννα Αβραμάκη, Μελίνα Αποστολίδου, Λουκία Βασιλείου, Μομώ Βλάχου, Χαρά Γιώτα, Ηλέκτρα Γωνιάδου, Ζωή Ευθυμίου, Ηλέκτρα Καρτάνου, Εύη Κουταλιανού, Λωξάνδρα Λούκας, Ελένη Μισχοπούλου, Χριστίνα Μπακαστάθη, Χρυσή Μπαχτσεβάνη, Μπέτυ Νικολέση, Κλειώ Δανάη Οθωναίου, Πολυξένη Σπυροπούλου, Βιργινία Ταμπαροπούλου, Θεοφανώ Τζαλαβρά, Φωτεινή Τιμοθέου, Μάρα Τσικάρα/ Άντρας: Χριστόφορος Μαριάδης

Το Κρατικό Θέατρο Βορείου Ελλάδος προσφέρει τη δυνατότητα της οικονομικής μεταφοράς των θεατών με λεωφορείο στην Αργολίδα, για τη διευκόλυνση της παρακολούθησης των παραστάσεων της καλοκαιρινής του παραγωγής «Τρωάδες» του Ευριπίδη, που θα παρουσιαστεί, σε μετάφραση Θόδωρου Στεφανόπουλου και σκηνοθεσία του Χρήστου Σουγάρη, στο Αρχαίο Θέατρο Επιδαύρου στις 18 & 19 Αυγούστου, στο πλαίσιο του Φεστιβάλ Αθηνών Επιδαύρου 2023.

• Οι θεατές μπορούν να εξασφαλίσουν τη μεταφορά τους προς και από την Επίδαυρο με εισιτήριο που κοστίζει μόλις 14 ευρώ. Η αγορά εισιτηρίων μεταφοράς γίνεται μέσω του τουριστικού γραφείου «NAI TRAVEL», στο ακόλουθο link: https://www.more.com/theater/festival/festibal-epidaurou-metakinisi/
• Με την αγορά του εισιτηρίου μεταφοράς, η θέση στο λεωφορείο είναι αυτομάτως κατοχυρωμένη. Η κράτηση του εισιτηρίου λεωφορείου μπορεί να γίνεται μέχρι τις 13:00 της ίδιας ημέρας.
• Πληροφορίες για προπώληση εισιτηρίων: http://aefestival.gr/plirofories-eisitirion/