Δ.Μιχόπουλος: Η ευθύνη του ηγέτη δε θα είναι να κυβερνά, αλλά να μην επιτρέψει να μικρύνει ο άνθρωπος

Τα νέα δεδομένα στην “τέχνη” της ηγεσίας περιγράφει, μιλώντας στο NEWS 24/7, ο Δημήτρης Μιχόπουλος, Thought Igniter και Fixer.

Σε μια εποχή προκλήσεων και ραγδαίων τεχνολογικών εξελίξεων ο κ. Μιχόπουλος αναφέρει ότι: “η μεγαλύτερη ευθύνη ενός ηγέτη στο κοντινό μέλλον θα είναι να διατηρήσει την ανθρώπινη πολυπλοκότητα σε έναν κόσμο που θα απαιτεί απλοποίηση των πάντων. Οι αλγόριθμοι θα πιέζουν για μονοδιάστατες απαντήσεις. Τα συστήματα θα ζητούν προβλέψιμη συμπεριφορά. Οι κοινωνίες θα απαιτούν ταχύτητα αντί για κρίση. Ο ηγέτης θα χρειάζεται το θάρρος να υπερασπίζεται το δικαίωμα του ανθρώπου να σκέφτεται αργά όταν όλα γύρω του επιταχύνουν”.

Αναφερόμενος στην νέα γενιά σημειώνει ότι “η Gen Z δεν ζητά ηγέτες της ηλικίας της, ζητά ηγέτες που μιλούν ξεκάθαρα, ζουν με συνέπεια και αμφισβητούν το παλιό όταν δεν υπηρετεί το μέλλον.”

Την ίδια ώρα σημειώνει ότι “η εποχή της ηγεσίας μέσω εντολών τελειώνει και αρχίζει η εποχή της συν-δημιουργίας. Οι άνθρωποι θέλουν να συν-σχεδιάζουν, να συν-εμπνέονται και να συν-ευθύνονται. Ο ηγέτης του αύριο δεν θα επιβάλλεται, θα δημιουργεί χώρο. Θα δίνει νόημα, όχι οδηγίες. Θα προσφέρει ελευθερία και θα απαιτεί ευθύνη. Η συνεργασία δεν θα καταργεί την ιεραρχία, θα ενισχύει την κοινή συνείδηση.”

Παράλληλα οριοθετεί το ρόλο της συμβουλευτικής στα νέα μοντέλα ηγεσίας. “Οι πραγματικοί σύμβουλοι δεν ακολουθούν την εξουσία. Τη βελτιώνουν, γιατί δεν φοβούνται να σταθούν απέναντι σε ό,τι βλέπουν” αναφέρει.

Η συνέντευξη

1. Έχετε μια συνολική εικόνα οικονομίας και πολιτικής. Με αυτές τις “αποσκευές” και με κυρίαρχο το κοινώς λεγόμενο ότι όλα είναι “κέρδος”, θεωρείτε ότι σήμερα υπάρχει χώρος για ανατροπές, για ηγέτες που θα ορίσουν νέες ασυνέχειες στην ιστορία;

Οι ανατροπές δεν γεννιούνται από συστήματα, γεννιούνται από ανθρώπους που δεν φοβούνται το κόστος της αλήθειας. Σήμερα υπάρχουν λίγοι, αλλά είναι αρκετοί για να αλλάξουν την πορεία. Οι ηγέτες που θα ορίσουν νέες ασυνέχειες δεν θα μετρήσουν το κέρδος. Θα μετρήσουν τον αντίκτυπο και θα τολμήσουν να πληρώσουν το τίμημα. Η ιστορία δεν αλλάζει από όσους συμβιβάζονται, αλλά από όσους αντέχουν το βάρος της αλήθειας.

2. Άρα, σήμερα που όλα, λένε, ότι έχουν ειπωθεί, υπάρχουν καινοτόμες “συνταγές” ηγεσίας;

Ναι, θα εμφανιστούν νέα καινοτόμα στυλ ηγεσίας. Θα στηριχτούν σε αυθεντικότητα, ανεπτυγμένο ένστικτο, σοφία και τόλμη κόβοντας κάθε εξάρτηση από το παρελθόν. Οι ηγέτες αυτοί δεν θα βλέπουν διαφορά ανάμεσα στο δυνατό και το αδύνατο ούτε ανάμεσα στο ένστικτο και την πραγματικότητα. Θα δημιουργήσουν νέο πλαίσιο πριν οι άλλοι καταλάβουν ότι χρειάζεται αλλαγή. Εκεί θα κριθεί η νέα ηγεσία, στο βάθος της συνείδησης.

3. Μας λείπουν οι ηγέτες ή δεν τους βλέπουμε;

Οι ηγέτες δεν λείπουν. Λείπει η ικανότητα να τους αναγνωρίζουμε πριν φανούν. Οι πραγματικοί και σύγχρονοι ηγέτες δεν ζητούν προβολή. Δρουν, αποφασίζουν και παράγουν αποτέλεσμα πριν τους ονομάσουμε. Όποιος βλέπει μόνο αυτό που ήδη ξεχωρίζει, δεν θα δει ποτέ αυτόν που αλλάζει την πορεία. Ηγεσία είναι να βλέπεις πριν εμφανιστεί, όχι όταν γίνει δημοφιλής.

4. Και ο ρόλος των συμβούλων πώς οριοθετείτε σήμερα;

Ο ρόλος των πρωτοπόρων συμβούλων σήμερα έχει καθαρό πλαίσιο. Λένε την αλήθεια χωρίς φόβο, δεν χαρίζονται σε κανέναν και δεν υπηρετούν καμία ισορροπία ή ατζέντα. Φέρνουν σοφία, εμπειρία, διορατικότητα και τόλμη. Βλέπουν όσα ο ηγέτης δεν προλαβαίνει ή δεν θέλει να δει και τον βοηθούν να κινηθεί με καθαρή κρίση και δυναμική σταθερή κατεύθυνση. Οι πραγματικοί σύμβουλοι δεν ακολουθούν την εξουσία. Τη βελτιώνουν, γιατί δεν φοβούνται να σταθούν απέναντι σε ό,τι βλέπουν.

5. Στην εποχή της ταχύτητας, του gigabit και της ΤΝ πόσο μπορεί ένας ηγέτης ή μια ηγέτιδα να σκεφτεί, να σταθεί και να εμπνεύσει;

Στην εποχή της ταχύτητας ο ηγέτης μπορεί να σκεφτεί, να σταθεί και να εμπνεύσει γιατί η τεχνητή νοημοσύνη δεν θα τον αντικαταστήσει, θα τον καθρεφτίσει. Θα δείξει τα όριά του αλλά και τη σοφία του. Θα προβλέπει με ακρίβεια, αλλά θα της λείπει το ένστικτο. Εκεί θα κρίνεται ο ηγέτης. Θα χρειάζεται το θάρρος να αμφισβητεί την τέλεια πρόβλεψη και να αποφασίζει με κρίση που δεν προκύπτει από δεδομένα. Η τεχνολογία θα δίνει πλαίσιο. Ο άνθρωπος θα δίνει νόημα. Και ένας ηγέτης που δίνει νόημα μπορεί να εμπνέει και να εμπνέεται, γιατί η μηχανή προβλέπει, αλλά ο άνθρωπος αποφασίζει.

6. Σε μια άκρως ανταγωνιστική εποχή μπορεί να χτιστούν νέες συλλογικότητες σε επίπεδο ηγεσίας;

Ναι, μπορούν να χτιστούν νέες συλλογικότητες στην ηγεσία. Η εποχή της ηγεσίας μέσω εντολών τελειώνει και αρχίζει η εποχή της συν-δημιουργίας. Οι άνθρωποι θέλουν να συν-σχεδιάζουν, να συν-εμπνέονται και να συν-ευθύνονται. Ο ηγέτης του αύριο δεν θα επιβάλλεται, θα δημιουργεί χώρο. Θα δίνει νόημα, όχι οδηγίες. Θα προσφέρει ελευθερία και θα απαιτεί ευθύνη. Η συνεργασία δεν θα καταργεί την ιεραρχία, θα ενισχύει την κοινή συνείδηση. Η συν-δημιουργία χωρίς συνείδηση οδηγεί σε χάος, αλλά με σοφία οδηγεί σε εξέλιξη. Όποιος χρειάζεται έλεγχο δεν θα ανήκει στη νέα ηγεσία.

7. Ποια είναι τα στοιχεία εκείνα που κάνουν έναν ηγέτη, λοιπόν, να διακρίνεται;

Ένας ηγέτης ξεχωρίζει όταν λειτουργεί με ακεραιότητα, καθαρή πρόθεση και εσωτερική πειθαρχία. Η τεχνολογία θα αποκαλύπτει κάθε ανακολουθία, άρα θα επιβιώσει μόνο όποιος ζει αυτά που δηλώνει. Η εποχή των σκηνοθετημένων προφίλ τελειώνει. Η κοινωνία θα συγχωρεί το λάθος, αλλά δεν θα συγχωρεί το εκπαιδευμένο. Η ηγεσία του αύριο δεν θα μετριέται στη δύναμη του αξιώματος, αλλά στη δύναμη της συνείδησης. Η ακεραιότητα θα γίνει η νέα ισχύς.

8. Ποια είναι τα στοιχεία εκείνα που κάνουν έναν σύμβουλο να διακρίνεται;

Ένας σύμβουλος ξεχωρίζει όταν δεν λειτουργεί με πρότυπα και δομημένα πλαίσια, αλλά με ένστικτο, καθαρή σκέψη, ακεραιότητα και εμπειρία που έχει δοκιμαστεί σε πραγματικές κρίσεις. Οι κορυφαίοι ηγέτες δεν χρειάζονται σεφ επιτυχημένων συνταγών. Χρειάζονται ανθρώπους που βλέπουν βαθύτερα, μιλούν καθαρά και δεν υποκλίνονται στη δύναμη ούτε την ανταγωνίζονται. Τη συναντούν με ευθύτητα και τόλμη. Ένας τέτοιος σύμβουλος υπηρετεί την αλήθεια και τη βελτίωση. Οι υπόλοιποι θα αντικατασταθούν από τα ίδια τα συστήματα που προσπαθούν να μιμηθούν.

9. Πόσο εύκολο είναι να απευθυνθεί ένας ηγέτης στη Gen Z και στις νεότερες γενιές;

Δεν είναι θέμα ηλικίας. Είναι θέμα συνειδητότητας και πνευματικής εξέλιξης. Η Gen Z δεν ζητά ηγέτες της ηλικίας της, ζητά ηγέτες που μιλούν ξεκάθαρα, ζουν με συνέπεια και αμφισβητούν το παλιό όταν δεν υπηρετεί το μέλλον. Ένας ηγέτης προηγούμενης γενιάς μπορεί να απευθυνθεί άρτια στους νεότερους όταν δείχνει πραγματικό ενδιαφέρον, ακούει χωρίς άμυνα και αναστολές και δεν μετατρέπει το παρελθόν του σε κανόνα. Οι νέες γενιές δεν θέλουν καθοδήγηση από το ύψος και το μέγεθος του τίτλου. Θέλουν διαφάνεια, εντιμότητα και νόημα. Η αυθεντικότητα αναγνωρίζεται αμέσως.

10. Τι θα συμβουλεύατε έναν ηγέτη να επιλέξει για να ανελιχθεί γρήγορα;

Θα του έλεγα να καλλιεργήσει τον εσωτερικό του προσανατολισμό πριν επιδιώξει την εξωτερική του άνοδο. Ο ηγέτης του κοντινού μέλλοντος θα λειτουργεί ως guardian of meaning και αρχιτέκτονας συνείδησης μέσα σε δίκτυα και δεδομένα. Πρέπει να γνωρίζει τεχνολογία, αλλά να ζει για τους ανθρώπους. Να κατανοεί τους ρυθμούς των συστημάτων, αλλά να νιώθει τους ρυθμούς της ψυχής. Η ηγεσία θα γίνει πιο οριζόντια και πιο βαθιά. Ο ηγέτης που εξελίσσεται θα εμπνέει τους άλλους να συντονίζονται χωρίς να χρειάζονται συντονισμό. Η πραγματική άνοδος έρχεται από συνέπεια, ακεραιότητα και την ικανότητα να δίνεις νόημα όταν όλα τα δεδομένα δείχνουν αλλού. Η ταχύτητα της ανέλιξης θα εξαρτηθεί από τη δύναμη της συνείδησης.

11. Μήπως η τεχνητή νοημοσύνη αντικαταστήσει τα σχήματα ηγεσίας;

Η τεχνητή νοημοσύνη δεν θα αντικαταστήσει την ηγεσία. Θα την απογυμνώσει. Θα κάνει τη λογική αλάνθαστη, αλλά η ψυχή θα παραμείνει το τελευταίο ανταγωνιστικό πλεονέκτημα του ανθρώπου. Οι ηγέτες του κοντινού μέλλοντος δεν θα κρίνονται από τις σωστές αποφάσεις, αλλά από την ακεραιότητα των προθέσεών τους. Δεν θα τους ξεχωρίζει η γνώση, αυτή θα είναι διαθέσιμη σε όλους. Θα τους ξεχωρίζει η ικανότητα να νιώθουν βαθύτερα, να βλέπουν καθαρότερα και να πράττουν σοφότερα. Η αλήθεια θα κερδίζει. Όποιος δεν έχει συνείδηση, δεν θα έχει ηγεσία, θα έχει δεδομένα.

12. Ποιο είναι το βασικότερο θετικό και ποιο το βασικότερο αρνητικό χαρακτηριστικό ενός ηγέτη;

Το σημαντικότερο θετικό χαρακτηριστικό ενός ηγέτη είναι η ακεραιότητα. Δίνει συνέπεια στις πράξεις, καθαρότητα στις προθέσεις και εμπιστοσύνη στους ανθρώπους. Το μεγαλύτερο αρνητικό χαρακτηριστικό είναι η ανάγκη να προστατεύει την εικόνα του. Η σκηνοθετημένη εικόνα διαβρώνει την κρίση και μετατρέπει τον ηγέτη σε παρατηρητή του εαυτού του και των αυλοκολάκων του.

13. Ένστικτο ή μετρήσεις, τι είναι ο “μοχλός” επιτυχίας στη σύγχρονη ηγεσία;

Η επιτυχία δεν στηρίζεται μόνο στις μετρήσεις ούτε μόνο στο ένστικτο. Το ένστικτο δεν είναι κάτι θεόσταλτο ούτε μεταφυσικό. Χτίζεται μέσα από γνώση, παρατηρήσεις, εμπειρίες, λάθη, βελτιώσεις, κρίσεις, απογοητεύσεις και χαρές. Τα δεδομένα δείχνουν τι συμβαίνει. Το ένστικτο δείχνει τι έχει σημασία. Η σύγχρονη ηγεσία χρειάζεται και τα δύο. Ο ηγέτης διαβάζει τα πάντα, αλλά αποφασίζει με πυξίδα που έχει διαμορφωθεί από όσα έζησε και από όσα τόλμησε.

14. Με όλα όσα αλλάζουν σε τεχνολογία, κοινωνία και θεσμούς, ποια θα είναι η μεγαλύτερη ευθύνη ενός ηγέτη στο κοντινό μέλλον;

Η μεγαλύτερη ευθύνη ενός ηγέτη στο κοντινό μέλλον θα είναι να διατηρήσει την ανθρώπινη πολυπλοκότητα σε έναν κόσμο που θα απαιτεί απλοποίηση των πάντων. Οι αλγόριθμοι θα πιέζουν για μονοδιάστατες απαντήσεις. Τα συστήματα θα ζητούν προβλέψιμη συμπεριφορά. Οι κοινωνίες θα απαιτούν ταχύτητα αντί για κρίση. Ο ηγέτης θα χρειάζεται το θάρρος να υπερασπίζεται το δικαίωμα του ανθρώπου να σκέφτεται αργά όταν όλα γύρω του επιταχύνουν. Να βλέπει τις αποχρώσεις όταν όλοι ζητούν άσπρο ή μαύρο. Να κρατά χώρο για αμφιβολία σε μια εποχή που θα λατρεύει τη βεβαιότητα. Ηγέτης του κοντινού μέλλοντος δεν θα είναι αυτός που θα δίνει απαντήσεις. Θα είναι αυτός που θα αντέχει τις δύσκολες ερωτήσεις. Όσο πιο τέλειες θα γίνονται οι μηχανές, τόσο πιο απαραίτητος θα γίνεται ο άνθρωπος που δεν εκχωρεί την ελευθερία της κρίσης. Η ευθύνη δεν θα είναι να κυβερνάς. Θα είναι να μην επιτρέψεις να μικρύνει ο άνθρωπος.