Γιατί το Ισραήλ επιτέθηκε στο Ιράν – Ο “σκιώδης πόλεμος” και ο χρόνος της επίθεσης

Οι φήμες για μια πιθανή ισραηλινή επίθεση στις πυρηνικές εγκαταστάσεις του Ιράν κυκλοφορούσαν για χρόνια, αλλά οι ανησυχίες εντάθηκαν δραματικά τις τελευταίες ημέρες. Την Πέμπτη, αμερικανικά ΜΜΕ ανέφεραν ότι μια τέτοια επιδρομή ήταν επικείμενη.

Σύμφωνα με το βρετανικό BBC, το Ισραήλ ανησυχεί ότι οι συνεχιζόμενες διαπραγματεύσεις μεταξύ των ΗΠΑ και του Ιράν για μια νέα πυρηνική συμφωνία (που ξεκίνησαν τον Απρίλιο) ενδέχεται να αφήσουν το Ιράν με πυρηνικό πρόγραμμα, κάτι που το Ισραήλ δεν μπορεί να αποδεχτεί σε καμία περίπτωση.

Από καιρό το Ισραήλ έχει προειδοποιήσει ότι το πυρηνικό πρόγραμμα του Ιράν αποτελεί υπαρξιακή απειλή για την ασφάλεια του, κάτι που ο πρωθυπουργός Μπενιαμίν Νετανιάχου έχει τονίσει συνεχώς από τη δεκαετία του 1990.

Το Ιράν, από την πλευρά του, συνεχίζει να αρνείται ότι επιδιώκει την ανάπτυξη πυρηνικών όπλων, υποστηρίζοντας ότι το πυρηνικό του πρόγραμμα είναι καθαρά για ειρηνικούς και μη στρατιωτικούς σκοπούς.

Ωστόσο, οι δυτικές χώρες και η Διεθνής Υπηρεσία Ατομικής Ενέργειας (ΙΑΕΑ) δεν είναι ικανοποιημένες από αυτή τη θέση. Την Πέμπτη, η ΙΑΕΑ εξέδωσε για πρώτη φορά μετά από 20 χρόνια ψήφισμα, στο οποίο καταγγέλλει το Ιράν για παραβίαση των πυρηνικών του υποχρεώσεων.

Στη διάρκεια της επίθεσης, ο Νετανιάχου ανέφερε ότι το Ιράν έχει παράγει αρκετό υλικό για να κατασκευάσει έως και εννέα πυρηνικές βόμβες, κάτι που επιβεβαιώνεται από πρόσφατη εκτίμηση της ΙΑΕΑ. Σύμφωνα με τον ίδιο, το Ιράν θέτει σε κίνδυνο την «ίδια την επιβίωση» του Ισραήλ.

Φαίνεται ότι το Ισραήλ, αποφασίζοντας να επιτεθεί τώρα, εκμεταλλεύεται την ευκαιρία. Το Ιράν δεν έχει ακόμη ανασυγκροτήσει την αεράμυνά του, η οποία είχε υποβαθμιστεί από ισραηλινή επίθεση τον Οκτώβριο, και το πλήγμα προλαμβάνει τις επερχόμενες πυρηνικές συνομιλίες που προγραμματίζονται για την Κυριακή.

Οι αμερικανικές υπηρεσίες πληροφοριών προειδοποιούσαν από τον Φεβρουάριο ότι το Ισραήλ πιθανότατα θα προσπαθούσε να πλήξει εγκαταστάσεις που είναι κρίσιμες για το πυρηνικό πρόγραμμα του Ιράν φέτος.

Το Ισραήλ και το Ιράν πραγματοποίησαν ανοιχτές επιθέσεις ο ένας στον άλλο για πρώτη φορά πέρυσι, τον Απρίλιο και τον Οκτώβριο, μετά από έναν “σκιώδη πόλεμο” που διαρκούσε χρόνια. Οι εικασίες, δηλαδή, για χτύπημα, ήταν υπήρψαν από κΙΕ΄

Ο Πρωθυπουργός του Ισραήλ, Μπενιαμίν Νετανιάχου, έχει επανειλημμένα πιέσει για στρατιωτική συμφωνία, ώστε να σταματήσει το πυρηνικό πρόγραμμα του Ιράν.

Το Ιράν αρνείται συνεχώς ότι επιδιώκει πυρηνικά όπλα, επιμένοντας ότι το πυρηνικό του πρόγραμμα προορίζεται μόνο για ειρηνικούς, μη στρατιωτικούς σκοπούς.

Οι πρόσφατες αμερικανικές αναφορές πληροφοριών αναφέρουν ότι το Ισραήλ επιδιώκει να εκμεταλλευτεί την καταστροφή που προκλήθηκε μετά τους βομβαρδισμούς των ιρανικών εγκαταστάσεων παραγωγής πυραύλων και αεροπορικής άμυνας τον Οκτώβριο.

Και γενικότερα, το Ισραήλ συνεχίζει να επιδιώκει τον ευρύτερο στόχο της αλλαγής καθεστώτος στο Ιράν, σύμφωνα με πληροφορίες.

Το Ισραήλ θεωρεί το Ιράν υπαρξιακή απειλή: Για χρόνια, το Ισραήλ έχει δηλώσει ότι έχει τα περισσότερα να χάσει αν το Ιράν, το οποίο αρνείται να αναγνωρίσει το δικαίωμα ύπαρξης του Ισραήλ, αναπτύξει πυρηνική βόμβα.

Το Ισραήλ και το Ιράν μάχονται σε έναν “σκιώδη πόλεμο” μέσω αντιπροσώπων και μυστικών ενεργειών για δεκαετίες. Η Τεχεράνη έχει υποστηρίξει περιφερειακές ένοπλες ομάδες που έχουν εμπλακεί σε άμεση σύγκρουση με το Ισραήλ, όπως η Χεζμπολάχ στο Λίβανο, η Χαμάς στη Γάζα και οι Χούθι στην Υεμένη.

Από την αρχή του πολέμου του Ισραήλ στη Γάζα, οι επιθέσεις από ένοπλες ομάδες που υποστηρίζονται από το Ιράν έχουν κλιμακωθεί σε αλληλεγγύη με τους Παλαιστινίους.

Ο Νετανιάχου βρίσκεται σε πολιτική δυσκολία στην εσωτερική πολιτική σκηνή: Η αντίθεση σε έναν νέο νόμο στρατιωτικής στράτευσης έχει προκαλέσει πολιτικό αδιέξοδο, και το κοινοβούλιο του Ισραήλ, η Κνέσετ, είχε συνεδριάσει για συζητήσεις σχετικά με τη διάλυσή του – κάτι που θα μπορούσε να οδηγήσει σε πρόωρες εκλογές, στις οποίες, σύμφωνα με τις δημοσκοπήσεις, ο Νετανιάχου θα έχανε.

Η Βουλή απέρριψε την πρόταση διάλυσης την Τετάρτη, δίνοντας περισσότερο χρόνο στον Νετανιάχου για να διαχειριστεί την κρίση.

Ο διεθνής πυρηνικός ελεγκτής του ΟΗΕ εξέδωσε απόφαση την Πέμπτη, δηλώνοντας ότι το Ιράν παραβιάζει τις υποχρεώσεις του σχετικά με την αποτροπή της διάδοσης πυρηνικών όπλων.

Η Τεχεράνη αντέτεινε λέγοντας ότι θα εντείνει τις πυρηνικές της δραστηριότητες, προειδοποιώντας ότι δεν έχει «καμία άλλη επιλογή από το να απαντήσει».