Πόλεμος Ιράν – Ισραήλ: Νέος γύρος εκατέρωθεν επιθέσεων, στη “σκιά” της διπλωματίας

Ισραήλ και Ιράν αντάλλαξαν νέες επιθέσεις τα ξημερώματα του Σαββάτου, καθώς η Τεχεράνη δήλωσε ότι δεν θα διαπραγματευτεί το πυρηνικό της πρόγραμμα υπό απειλή, ενώ το Τελ Αβίβ υποστήριξε ότι τα πλήγματά του καθυστέρησαν το ιρανικό πυρηνικό πρόγραμμα κατά “τουλάχιστον δύο με τρία χρόνια”.

Λίγο μετά τις 2:30 π.μ., ο ισραηλινός στρατός προειδοποίησε για επερχόμενο μπαράζ πυραύλων από το Ιράν, ενεργοποιώντας σειρήνες σε περιοχές του κεντρικού Ισραήλ -συμπεριλαμβανομένου του Τελ Αβίβ- αλλά και στη Δυτική Όχθη.

Αναχαιτίσεις ήταν ορατές στον ουρανό πάνω από το Τελ Αβίβ, με ισχυρές εκρήξεις να συγκλονίζουν την περιοχή καθώς ενεργοποιήθηκαν τα συστήματα αεράμυνας. Σύμφωνα με Ισραηλινό αξιωματούχο, εκτοξεύθηκαν πέντε βαλλιστικοί πύραυλοι, χωρίς να αναφερθούν άμεσα πλήγματα ή θύματα.

Την ίδια ώρα, το Ισραήλ εξαπέλυσε νέο κύμα επιθέσεων σε αποθήκες και υποδομές εκτόξευσης πυραύλων εντός του Ιράν, σύμφωνα με επίσημη ανακοίνωση.

«Η Πολεμική Αεροπορία εξαπολύει τώρα κύμα επιθέσεων εναντίον εγκαταστάσεων αποθήκευσης και εκτόξευσης πυραύλων στο κεντρικό Ιράν», αναφέρει η ενημέρωση από τις IDF.

To τηλεοπτικό δίκτυο Al Jazeera μεταδίδει πληροφορίες ιρανικών μέσων ενημέρωσης που έκαναν λόγο για εκρήξεις στην περιοχή του Ισφαχάν και ότι έχουν ενεργοποιηθεί τα συστήματα αντιαεροπορικής άμυνας στην πρωτεύουσα Τεχεράνη και σε άλλες πόλεις της χώρας.

Χτυπήματα, αλλά και απώλειες εκατέρωθεν

Ο πόλεμος ξεκίνησε την προηγούμενη Παρασκευή με εκατοντάδες ισραηλινές αεροπορικές επιδρομές κατά στόχων του Ιράν, με σκοπό -όπως υποστηρίζει το Ισραήλ- την αποτροπή απόκτησης πυρηνικών όπλων από την Τεχεράνη. Το Ιράν απάντησε με καταιγισμό πυραύλων και drones, εγκαινιάζοντας έναν κύκλο εκατέρωθεν επιθέσεων.

Το Ισραήλ έχει καταστρέψει μεγάλο μέρος των ιρανικών αντιαεροπορικών συστημάτων και διατηρεί σχεδόν ανεμπόδιστη αεροπορική υπεροχή, ενώ το Ιράν απαντά με φθίνουσα ισχύ: την Πέμπτη ιρανικός πύραυλος χτύπησε νοσοκομείο στο νότιο Ισραήλ, τραυματίζοντας περίπου 80 ανθρώπους.

Σύμφωνα με ιρανικά ΜΜΕ, οι ισραηλινοί βομβαρδισμοί έχουν προκαλέσει τουλάχιστον 639 νεκρούς και 1.326 τραυματίες, ενώ οι ιρανικές επιθέσεις έχουν σκοτώσει τουλάχιστον 25 άτομα και τραυματίσει εκατοντάδες στο Ισραήλ.

Ο αρχηγός του Γενικού Επιτελείου του Ισραήλ, στρατηγός Εγιάλ Ζαμίρ, προειδοποίησε ότι οι Ισραηλινοί πρέπει να προετοιμαστούν για “δύσκολες μέρες”.

«Για να εξουδετερώσουμε μια τέτοια απειλή, απέναντι σε έναν τέτοιο εχθρό, πρέπει να είμαστε έτοιμοι για μια μακρά εκστρατεία. Μέρα με τη μέρα, η ελευθερία κινήσεών μας διευρύνεται και του εχθρού περιορίζεται», δήλωσε χαρακτηριστικά.

Ο υπουργός Εξωτερικών του Ισραήλ, Γκιντεόν Σαάρ, ανέφερε σε συνέντευξή του ότι οι επιθέσεις καθυστέρησαν το πυρηνικό πρόγραμμα του Ιράν για τουλάχιστον δύο ή τρία χρόνια, ενώ πρόσθεσε ότι «δεν θα σταματήσουμε μέχρι να κάνουμε ό,τι περνά από το χέρι μας για να εξαλειφθεί η απειλή».

Από τη Γενεύη, όπου συναντήθηκε με τους ΥΠΕΞ της Βρετανίας, της Γαλλίας και της Γερμανίας, ο Ιρανός υπουργός Εξωτερικών, Αμπάς Αραγτσί, τόνισε ότι η χώρα του θα υπερασπιστεί την κυριαρχία και την εδαφική της ακεραιότητα με κάθε μέσο. Ωστόσο, επανέλαβε πως δεν θα υπάρξει καμία επιστροφή στη διπλωματία με τις ΗΠΑ, όσο συνεχίζονται οι ισραηλινοί βομβαρδισμοί.

Ο Τραμπ δίνει χρόνο, αλλά δεν πιέζει το Ισραήλ

Αργά το βράδυ της Παρασκευής, ο Ντόναλντ Τραμπ δήλωσε πως είναι απίθανο να ζητήσει από το Ισραήλ να σταματήσει την επίθεση για να ξεκινήσουν συνομιλίες: «Είναι δύσκολο να ζητήσεις κάτι τέτοιο όταν κάποιος κερδίζει. Αλλά είμαστε έτοιμοι, πρόθυμοι και σε επικοινωνία με το Ιράν», σημείωσε.

Ο Αμερικανός πρόεδρος επανέλαβε ότι θα χρειαστεί έως και δύο εβδομάδες για να αποφασίσει αν οι ΗΠΑ θα εμπλακούν στρατιωτικά, εκφράζοντας αμφιβολίες για τις προσπάθειες της Ευρώπης: «Το Ιράν δεν θέλει να μιλήσει στην Ευρώπη. Θέλει να μιλήσει σε εμάς. Η Ευρώπη δεν θα μπορέσει να βοηθήσει σε αυτό», δήλωσε.

Το Ισραήλ, από την πλευρά του, φέρεται να πιέζει για αμερικανική συμμετοχή, καθώς μόνο οι ΗΠΑ διαθέτουν τη δυνατότητα να πλήξουν τη βαριά οχυρωμένη πυρηνική εγκατάσταση του Fordow, που βρίσκεται θαμμένη 100 μέτρα κάτω από βουνό κοντά στην Κομ.

Ο Τραμπ επέκρινε την Γκάμπαρντ

Την Παρασκευή, ο Τραμπ επέκρινε τη διευθύντρια της Εθνικής Υπηρεσίας Πληροφοριών, Τάλσι Γκάμπαρντ, η οποία είχε καταθέσει στο Κογκρέσο τον Μάρτιο ότι δεν υπάρχουν ενδείξεις πως το Ιράν κατασκευάζει πυρηνικό όπλο.

Ο ίδιος αντέκρουσε αυτή τη θέση δημοσίως μετά τη δήλωση Νετανιάχου ότι ο πόλεμος ξεκίνησε επειδή το Ιράν βρίσκεται ένα βήμα πριν την απόκτηση πυρηνικής βόμβας.

Η Γκάμπαρντ δήλωσε εκ των υστέρων πως τα λόγια της παρερμηνεύτηκαν από τα μέσα και ότι η αμερικανική υπηρεσία πληροφοριών θεωρεί πλέον πως το Ιράν μπορεί να συναρμολογήσει πυρηνικό όπλο μέσα σε λίγες εβδομάδες ή μήνες, αν το αποφασίσει.

«Ο Πρόεδρος Τραμπ ήταν ξεκάθαρος ότι αυτό δεν πρέπει να συμβεί – και συμφωνώ», έγραψε στα social media.

Δυσπιστία από το Ιράν

Ο ιρανός υπουργός Εξωτερικών Αμπάς Αραγτσί εξέφρασε επιφυλάξεις σχετικά με το κατά πόσον η Τεχεράνη μπορεί πλέον να εμπιστευτεί την Ουάσινγκτον για να διαπραγματευθεί μαζί της, μετά το άνευ προηγουμένου κύμα επιθέσεων που έχει εξαπολύσει τις τελευταίες ημέρες το Ισραήλ εναντίον του Ιράν.

Σε συνέντευξη που παραχώρησε στο αμερικανικό δίκτυο NBC -μετά τη συνάντησή του στη Γενεύη της Ελβετίας με τους ΥΠΕΞ της Γαλλίας, της Γερμανίας και της Βρετανίας, αλλά και την επικεφαλής της ευρωπαϊκής διπλωματίας Κάγια Κάλας- ο Αραγτσί δεν έκρυψε την αντίληψη που επικρατεί στο Ιράν ότι ενδεχομένως οι ΗΠΑ να χρησιμοποίησαν την πρόταση περί διαπραγματεύσεων για να συγκαλύψουν τη σχεδιαζόμενη στρατιωτική επιχείρηση του Ισραήλ.

«Δεν ξέρουμε πώς μπορούμε να τους εμπιστευθούμε πλέον. Αυτό που έκαναν ήταν, ουσιαστικά, προδοσία στη διπλωματία», δήλωσε χαρακτηριστικά.

Ερωτηθείς εάν μπορεί να επιτευχθεί κάποιου είδους συμφωνία με τις ΗΠΑ εντός της προθεσμίας των δύο εβδομάδων που έθεσε ο Τραμπ, ο ΥΠΕΞ του Ιράν είπε πως εναπόκειται στον Λευκό Οίκο να δείξει την αποφασιστικότητά του για την επιδίωξη μιας λύσης μέσω διαπραγματεύσεων. Σε κάθε περίπτωση, ο Αραγτσί ξεκαθάρισε ότι η κυβέρνηση του Ιράν δεν πρόκειται να διαπραγματευθεί όσο συνεχίζονται οι επιθέσεις του Ισραήλ εναντίον της χώρας του.

Ο επικεφαλής της ιρανικής διπλωματίας υποστήριξε ότι ο βομβαρδισμός πυρηνικών εγκαταστάσεων δεν πρόκειται να εξαλείψει την τεχνογνωσία που έχει αποκτήσει η Τεχεράνη στη διάρκεια της ανάπτυξης του πυρηνικού της προγράμματος. «Ας υποθέσουμε ότι καταστρέφουν μία εγκατάσταση ή δύο», είπε. «Μπορούμε να τις ξαναφτιάξουμε, γιατί υπάρχει η τεχνογνωσία, υπάρχει η τεχνολογία», εξήγησε.

Σε περίπτωση που οι ΗΠΑ αποφασίσουν να συμμετάσχουν στις ισραηλινές επιθέσεις εναντίον του Ιράν, ο Αραγτσί διαβεβαίωσε πως η χώρα του έχει το δικαίωμα να ανταποδώσει τα πλήγματα, όπως έπραξε και εναντίον του Ισραήλ. «Σε περίπτωση πολέμου, υπάρχουν εκατέρωθεν επιθέσεις. Αυτό είναι απολύτως κατανοητό. Κάθε χώρα έχει το δικαίωμα στη νόμιμη άμυνα», είπε ο Ιρανός υπουργός.

Τέλος, σχολιάζοντας τις απειλές του Ισραήλ εναντίον του ανώτατου ηγέτη του Ιράν, ο Αμπάς Αραγτσί δήλωσε πως τυχόν απόπειρα δολοφονίας του αγιατολάχ Αλί Χαμενεΐ θα ήταν «το μεγαλύτερο έγκλημα που θα μπορούσαν να διαπράξουν», συμπληρώνοντας πως «δεν θα μπορέσουν να το κάνουν».