Δικαστικό μπλόκο στους δασμούς Τραμπ, κρίθηκαν παράνομοι – Η αντίδρασή του

Ομοσπονδιακό εφετείο των ΗΠΑ αποφάσισε να ακυρώσει μεγάλο μέρος των ιστορικών δασμών του Ντόναλντ Τραμπ, κρίνοντας ότι ο πρόεδρος κατέφυγε παράνομα στις έκτακτες εξουσίες του για να επιβάλει εισαγωγικούς φόρους.

Σύμφωνα με το ανυπόγραφο σκεπτικό του Ομοσπονδιακού Εφετείου, που επικύρωσε προηγούμενη κρίση κατώτερου δικαστηρίου, ο Νόμος περί Διεθνών Οικονομικών Εξουσιών Έκτακτης Ανάγκης (IEEPA) δεν εξουσιοδοτεί την επιβολή δασμών όπως εκείνοι που ο Τραμπ εισήγαγε το προηγούμενο διάστημα..

Οι δικαστές τόνισαν ότι οι πρωτοφανείς αυτοί δασμοί συνιστούν υπέρβαση των προεδρικών εξουσιών, διότι η δυνατότητα επιβολής φόρων, συμπεριλαμβανομένων και των δασμών, αποτελεί «θεμελιώδη εξουσία του Κογκρέσου» που το Σύνταγμα αναθέτει αποκλειστικά στη νομοθετική εξουσία.

Οι δασμοί παραμένουν σε ισχύ προς το παρόν, καθώς το δικαστήριο ανέβαλε την εφαρμογή της απόφασής του έως τον Οκτώβριο, δίνοντας έτσι στην κυβέρνηση Τραμπ χρόνο να καταθέσει έφεση στο Ανώτατο Δικαστήριο.

«Όλοι οι δασμοί εξακολουθούν να ισχύουν!» έγραψε αργά το βράδυ της Παρασκευής ο Τραμπ σε ανάρτησή του στα κοινωνικά δίκτυα. «Αν ποτέ αυτοί οι δασμοί καταργούνταν, θα ήταν μια ολοκληρωτική καταστροφή για τη χώρα μας».

Οι δασμοί αποτελούν βασικό πυλώνα του οικονομικού σχεδίου του προέδρου, επηρεάζοντας όχι μόνο το παγκόσμιο εμπόριο αλλά και τις σχέσεις των Ηνωμένων Πολιτειών με συμμάχους και αντιπάλους. Αν κάποιες από τις εξουσίες που επικαλέστηκε για την επιβολή τους μπλοκαριστούν οριστικά, η κυβέρνηση θα πρέπει να αναζητήσει άλλους μηχανισμούς για να επιτύχει τους φιλόδοξους στόχους του Τραμπ.

Ο υπουργός Οικονομικών Σκοτ Μπέσεντ είχε δηλώσει τον Ιούνιο ότι οι διαπραγματεύσεις για τους δασμούς με τους εμπορικούς εταίρους θα είχαν «ολοκληρωθεί» έως την Ημέρα της Εργασίας. Ωστόσο, αυτό το χρονοδιάγραμμα φαίνεται πλέον ανέφικτο, αφού οι ξένοι ηγέτες που επανεξετάζουν τους εμπορικούς τους όρους με τις ΗΠΑ ενδέχεται τώρα να ζητήσουν περαιτέρω νομική σαφήνεια για τη βάση των δασμών.

Σε δήλωσή του προς το δικαστήριο την Παρασκευή, ο Μπέσεντ προειδοποίησε ότι η αναστολή των δασμών θα προκαλούσε «επικίνδυνη διπλωματική αμηχανία», θα διέκοπτε εν εξελίξει διαπραγματεύσεις και θα ενίσχυε τον κίνδυνο αντιποίνων από άλλες χώρες.

Παρόμοια, ο υπουργός Εμπορίου Χάουαρντ Λάτνικ υποστήριξε ότι μια απόφαση κατά των δασμών θα προκαλούσε «ανεπανόρθωτη ζημία» στις ΗΠΑ και θα κινδύνευε να «ξετυλίξει» εμπορικές συμφωνίες που ο Τραμπ είχε ήδη ανακοινώσει — όπως τα πλαίσια συνεργασίας με την Ευρωπαϊκή Ένωση, το Ηνωμένο Βασίλειο και την Ιαπωνία.

Νίκη του Συντάγματος, λένε οι ενάγοντες

Αντίθετα, οι ενάγοντες υποστήριξαν ότι η απόφαση δείχνει τα σαφή όρια των προεδρικών εξουσιών, ακόμη κι αν ο Τραμπ επιμένει ότι οι εξουσίες του είναι εκτεταμένες και ασύγκριτες.

«Είναι μια νίκη για το Σύνταγμα των ΗΠΑ· οι ιδρυτές μας ξεκαθάρισαν ότι αποφάσεις τόσο κρίσιμες όσο η φορολογία πρέπει να λαμβάνονται από το Κογκρέσο, όχι από τον πρόεδρο με μια απλή υπογραφή», δήλωσε ο δικηγόρος Νιλ Κατιάλ στο CNN. «Το δικαστήριο, με ψήφους 7-4, απέρριψε την ιδέα ότι ο πρόεδρος μπορεί να κάνει ό,τι θέλει όποτε το θέλει».

Ο Λευκός Οίκος υπερασπίστηκε την εξουσία του προέδρου να επιβάλλει εισαγωγικούς φόρους βάσει του νόμου περί οικονομικής έκτακτης ανάγκης.

«Ο πρόεδρος Τραμπ άσκησε νομίμως τις εξουσίες που του παραχώρησε το Κογκρέσο για να υπερασπιστεί την εθνική και οικονομική ασφάλεια από ξένες απειλές», δήλωσε ο εκπρόσωπος του Λευκού Οίκου, Κους Ντεσάι. «Οι δασμοί παραμένουν σε ισχύ και αναμένουμε τελική νίκη».

Η γενική εισαγγελέας Παμ Μπόντι ανακοίνωσε μέσω κοινωνικών δικτύων ότι η κυβέρνηση θα ασκήσει έφεση.

Ο Κατιάλ, πάντως, ξεκαθάρισε σε τηλεδιάσκεψη με δημοσιογράφους ότι, αν υπάρξει έφεση, «θα είμαστε έτοιμοι να αποδείξουμε στο Ανώτατο Δικαστήριο γιατί πρόκειται για μια παράνομη και επικίνδυνη σφετεριστική ενέργεια εις βάρος της εξουσίας του Κογκρέσου».

Το ζήτημα επιστρέφει σε κατώτερο δικαστήριο

Το εφετείο αποφάνθηκε ότι το Κογκρέσο, θεσπίζοντας τον IEEPA, δεν παρείχε στον πρόεδρο «ευρεία εξουσία να επιβάλλει δασμούς της φύσης των Δασμών Αμοιβαιότητας και Καταπολέμησης Εμπορίου».

«Αξιοσημείωτο είναι ότι, κατά τη σύνταξη του IEEPA, το Κογκρέσο δεν χρησιμοποίησε τον όρο “δασμός” ή τα συνώνυμά του, όπως “εισφορά” ή “φόρος”», αναφέρει η πλειοψηφία. «Η απουσία τέτοιας γλώσσας έρχεται σε αντίθεση με άλλους νόμους όπου το Κογκρέσο έχει ρητά παραχωρήσει αυτή την εξουσία και έχει ορίσει σαφή όρια».

Η πλειοψηφία κατέληξε ότι η προσπάθεια του Τραμπ να επιβάλει ευρείς δασμούς όπως οι επίδικοι είναι τέτοιας «μεγέθυνσης» που απαιτείται σαφής κοινοβουλευτική εξουσιοδότηση.

«Δεν διακρίνουμε καμία σαφή εξουσιοδότηση από το Κογκρέσο μέσω του IEEPA για δασμούς της έκτασης των Δασμών Αμοιβαιότητας και Καταπολέμησης Εμπορίου», έγραψαν.

Οι δικαστές που μειοψήφησαν, σε γνώμη του δικαστή Ρίτσαρντ Ταράντο, τόνισαν ότι οι εξουσίες έκτακτης ανάγκης που επικαλέστηκε ο Τραμπ του δίνουν κάποια αρμοδιότητα επιβολής δασμών.

«Η γλώσσα του IEEPA, όπως επιβεβαιώνεται από την ιστορία του, εξουσιοδοτεί δασμούς για τη ρύθμιση των εισαγωγών», έγραψε.

Η υπόθεση εξετάστηκε από το πλήρες σώμα του Εφετείου. Επτά δικαστές ψήφισαν κατά του Τραμπ, ενώ τέσσερις διαφώνησαν.

Παρότι η πλειοψηφία έκρινε ότι ο Τραμπ υπερέβη τις εξουσίες του, δεν μπλόκαρε τους δασμούς πλήρως. Αντίθετα, παρέπεμψε δύο σχετικές προσφυγές πίσω στο κατώτερο δικαστήριο για να εξεταστεί αν η απαγόρευση των δασμών σε εθνικό επίπεδο πήγε πέρα από τα νόμιμα όρια.

Ομοσπονδιακό δικαστήριο είχε ήδη αποφανθεί τον Μάιο ότι ο Τραμπ δεν είχε την εξουσία, βάσει του IEEPA, να επιβάλει ευρείς δασμούς. Η κυβέρνηση Τραμπ άσκησε αμέσως έφεση, πυροδοτώντας μια νομική μάχη γύρω από την οικονομική πολιτική που ο πρόεδρος υπόσχεται ότι θα επαναφέρει την αμερικανική βιομηχανία, αλλά ίσως αυξήσει τις τιμές για μικρές επιχειρήσεις και καταναλωτές.

Μια τριμελής σύνθεση του Δικαστηρίου Διεθνούς Εμπορίου των ΗΠΑ μπλόκαρε όλους τους δασμούς που είχαν επιβληθεί βάσει του IEEPA, δηλαδή τους «Ημέρα Απελευθέρωσης» δασμούς που είχε ανακοινώσει ο Τραμπ στις 2 Απριλίου, καθώς και εκείνους που επιβλήθηκαν νωρίτερα φέτος σε Κίνα, Μεξικό και Καναδά για να αντιμετωπιστεί η εισαγωγή φαιντανύλης στις ΗΠΑ.

Σημειωτέον ότι η απόφαση δεν αφορούσε τους δασμούς 25% σε αυτοκίνητα, ανταλλακτικά, χάλυβα και αλουμίνιο, οι οποίοι είχαν επιβληθεί βάσει άλλου νόμου (Τμήμα 232 του Νόμου για την Επέκταση Εμπορίου).

Η επιτροπή αποφάσισε ομόφωνα μέσω συνοπτικής κρίσης σε δύο ξεχωριστές υποθέσεις, τις οποίες συνένωσε σε μία γνωμοδότηση. Η πρώτη ήταν αγωγή που κατατέθηκε τον Απρίλιο από το Liberty Justice Center, μια φιλελεύθερη νομική δεξαμενή σκέψης που εκπροσωπούσε τον εισαγωγέα κρασιών VOS Selections και τέσσερις άλλες μικρές επιχειρήσεις. Η δεύτερη αγωγή είχε κατατεθεί από 12 δημοκρατικές πολιτείες κατά της κυβέρνησης για τους δασμούς.

Το εφετείο συνένωσε τις δύο αυτές υποθέσεις.