Τι αλλάζει με τις βίζες H-1B – Αναστάτωση σε κατόχους και εταιρείες

Τέλος ύψους 100.000 δολαρίων ετησίως στις βίζες H-1B ανακοίνωσε ότι θα επιβάλει η κυβέρνηση Τραμπ, προκαλώντας αναστάτωση σε χιλιάδες κατόχους αδειών αλλά και σε αμερικανικές εταιρείες τεχνολογίας που στηρίζονται σε εξειδικευμένο προσωπικό από όλο τον κόσμο.

Η νέα πολιτική έρχεται εν μέσω μιας επιθετικής προσπάθειας της κυβέρνησης να καταπολεμήσει τόσο την παράτυπη όσο και τη νόμιμη μετανάστευση στις Ηνωμένες Πολιτείες. Ανακοινώθηκε, μάλιστα, την ίδια ημέρα που ο Ντόναλντ Τραμπ παρουσίασε μια “χρυσή κάρτα” που θα χορηγεί άδεια διαμονής στις ΗΠΑ σε όσους είναι διατεθειμένοι να πληρώσουν 1 εκατομμύριο δολάρια.

Ο Αμερικανός υπουργός Εμπορίου, Χάουαρντ Λάτνικ, υπερασπίστηκε το μέτρο, λέγοντας ότι στόχος είναι να πιεστούν οι εταιρείες να εκπαιδεύσουν Αμερικανούς αποφοίτους για θέσεις υψηλής εξειδίκευσης, αντί να προσλαμβάνουν προσωπικό από το εξωτερικό. “Αν πρόκειται να εκπαιδεύσετε κάποιον, να εκπαιδεύσετε έναν απόφοιτο από τα σπουδαία πανεπιστήμιά μας που βρίσκονται σε όλη τη χώρα. Εκπαιδεύστε Αμερικανούς. Σταματήστε να φέρνετε ανθρώπους για να μας πάρουν τις δουλειές“, δήλωσε χαρακτηριστικά.

Η κυβέρνηση Τραμπ διευκρίνισε το Σάββατο ότι η επιβάρυνση αφορά αποκλειστικά νέες βίζες και δεν επηρεάζει τους ήδη κατόχους ούτε τις ανανεώσεις, σύμφωνα με το Reuters που επικαλείται αξιωματούχο του Λευκού Οίκου.

“Όσοι ήδη διαθέτουν βίζα H-1B και βρίσκονται εκτός της χώρας αυτή τη στιγμή ΔΕΝ θα χρεωθούν 100.000 δολάρια για να εισέλθουν ξανά”, δήλωσε η εκπρόσωπος Τύπου του Λευκού Οίκου, σε ανάρτησή της στο X. “Αυτό ισχύει μόνο για νέες βίζες, όχι για ανανεώσεις και όχι για τους τρέχοντες κατόχους βίζας”.

Σε ανάρτηση στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης ο Λευκός Οίκος προσπάθησε επίσης να διευκρινίσει ότι ο νέος κανόνας “δεν επηρεάζει τη δυνατότητα των κατόχων βίζας να ταξιδεύουν προς/από τις ΗΠΑ”.

Ωστόσο, δικηγόροι ειδικευμένοι σε θέματα μετανάστευσης δήλωσαν ότι η κίνηση του Λευκού Οίκου απειλεί να αναστατώσει τη ζωή πολλών ειδικευμένων εργαζομένων και έχει εκτεταμένες επιπτώσεις στις αμερικανικές επιχειρήσεις.

Η Kathleen Campbell Walker, δικηγόρος μετανάστευσης στο δικηγορικό γραφείο Dickinson Wright με έδρα το Ελ Πάσο του Τέξας, δήλωσε σε ανάρτησή της στο LinkedIn ότι η κίνηση του Λευκού Οίκου “επιφέρει απόλυτο χάος στην υπάρχουσα διαδικασία H-1B με προειδοποίηση μόλις μιας ημέρας“.

Από την πλευρά της, η Ινδία –της οποίας οι πολίτες αποτελούν περίπου το 71% των κατόχων βίζας H-1B– αντέδρασε έντονα, κάνοντας λόγο για “ανθρωπιστικές συνέπειες” που θα πλήξουν πολλές οικογένειες.

“Η κινητικότητα και οι ανταλλαγές εξειδικευμένου ανθρώπινου δυναμικού έχουν συμβάλει καθοριστικά στην ανάπτυξη της τεχνολογίας, την καινοτομία, την οικονομική ανάπτυξη, την ανταγωνιστικότητα τόσο στις Ηνωμένες Πολιτείες όσο και την Ινδία”, υπογραμμίζει το Υπουργείο Εξωτερικών σε δήλωσή του το Σάββατο, εκφράζοντας την ελπίδα ότι οι αμερικανικές αρχές θα αντιμετωπίσουν τις αναταράξεις που προκαλεί η απόφαση.

Τι είναι η βίζα H-1B

Η βίζα H-1B είναι προσωρινή άδεια εργασίας για μη μετανάστες, που απαιτεί τουλάχιστον πτυχίο πανεπιστημίου και δίνει τη δυνατότητα σε αμερικανικές εταιρείες να προσλαμβάνουν αλλοδαπούς εργαζόμενους σε ειδικευμένα επαγγέλματα, όπως τεχνολογία, μηχανική, εκπαίδευση, υγειονομική περίθαλψη και χρηματοοικονομικά. Το κόστος της κυμαινόταν μέχρι πρόσφατα μεταξύ 1.700 και 4.500 δολαρίων, και είχε αρχική διάρκεια τριών ετών με δυνατότητα επέκτασης έως και έξι έτη.

Οι υποστηρικτές των περιορισμών υποστηρίζουν ότι το πρόγραμμα στερεί καλά αμειβόμενες θέσεις από Αμερικανούς εργαζόμενους, ωστόσο, ειδικοί προειδοποιούν ότι οι αλλαγές μπορεί να πλήξουν σοβαρά τον τεχνολογικό κλάδο, ο οποίος θα βρεθεί αντιμέτωπος με υψηλά κόστη προσαρμογής και πιθανή αποθάρρυνση ταλέντων από το εξωτερικό να μετακινηθούν στις ΗΠΑ. Αξιοσημείωτο είναι ότι ακόμη και ορισμένοι στενοί πολιτικοί υποστηρικτές του Ντόναλντ Τραμπ εκφράζουν αντίθεση στους περιορισμούς.

Με πρώτο τον Ίλον Μασκ, κάτοχο βίζας H-1B στο παρελθόν, ο οποίος υπερασπίστηκε δημόσια το πρόγραμμα. “Ο λόγος που βρίσκομαι στην Αμερική, μαζί με τόσους πολλούς σημαντικούς ανθρώπους που δημιούργησαν την SpaceX, την Tesla και εκατοντάδες άλλες εταιρείες που έκαναν την Αμερική ισχυρή, είναι χάρη στην H-1B“, είχε δηλώσει τον Δεκέμβριο του 2024 μέσω X.

Με προεδρικό διάταγμα που υπέγραψε την Παρασκευή, ο Ντόναλντ Τραμπ υποστήριξε ότι εταιρείες έχουν εκμεταλλευτεί σκόπιμα το πρόγραμμα βίζας H-1B, αναφέροντας πως “η μαζική αντικατάσταση Αμερικανών εργαζομένων μέσω της συστηματικής κατάχρησης του προγράμματος έχει υπονομεύσει την οικονομική μας ισχύ αλλά και την εθνική ασφάλεια“.

Η ανακοίνωση προκάλεσε χάος και ανησυχία στους κατόχους βίζας H-1B, με πολλές εταιρείες να σπεύδουν να προειδοποιήσουν τους εργαζομένους τους να παραμείνουν στις Ηνωμένες Πολιτείες ή να επιστρέψουν άμεσα. Σύμφωνα με το Reuters, κολοσσοί όπως η Microsoft, η JP Morgan και η Amazon έστειλαν εσωτερικά σημειώματα στους υπαλλήλους με βίζα H-1B, ζητώντας τους να αποφύγουν ταξίδια εκτός ΗΠΑ.

Οι οικονομικές επιπτώσεις για τις εταιρείες μπορεί να φτάσουν σε δισεκατομμύρια δολάρια, σύμφωνα με το Time. Μόνο η Amazon, σύμφωνα με ομοσπονδιακές καταγραφές, απασχολούσε σχεδόν 15.000 εργαζόμενους με βίζα H-1B το 2024.

Ο υπουργός Εμπορίου, Χάουαρντ Λάτνικ, υποστήριξε πάντως ότι η κίνηση έχει τη στήριξη των αμερικανικών επιχειρήσεων: “Οι εταιρείες τεχνολογίας είναι μαζί μας, έχουμε μιλήσει με όλους”, δήλωσε την Παρασκευή.

Αμφισβητείται η νομιμότητα της απόφασης Τραμπ

Την ίδια στιγμή τίθεται σοβαρά υπό αμφισβήτηση η νομιμότητα της κίνησης Τραμπ, με τον Άαρον Ράιχλιν-Μέλνικ, ανώτερο νομικό σύμβουλο στο American Immigration Council, να αναφέρει πως ο Τραμπ “δεν έχει απολύτως καμία νομική εξουσία να επιβάλει τέτοιο τέλος. Καμία. Τέλος“.

“Η μόνη εξουσία που έχει δώσει ποτέ το Κογκρέσο στην εκτελεστική εξουσία είναι η επιβολή τελών για την κάλυψη του κόστους επεξεργασίας της αίτησης“, τόνισε.

Ο δικηγόρος Ντάγκλας Ρούσο, ειδικός στο μεταναστευτικό, σημείωσε σε ανάρτησή του στο LinkedIn, που έγινε viral την Παρασκευή, ότι αναμένει “άμεσες” νομικές προσφυγές κατά του διατάγματος, αν και τίποτα δεν είναι βέβαιο. “Μισώ που το λέω αυτό αλλά, αν είστε κάτοχος βίζας H-1B εκτός ΗΠΑ, η ασφαλέστερη επιλογή είναι να επανεισέλθετε στη χώρα πριν από την Κυριακή”, έγραψε.