ΣΤΗΝ ΚΑΡΔΙΑ ΤΗΣ ΕΡΜΟΥΠΟΛΗΣ, ΤΟ ANIMATION ΒΡΗΚΕ ΤΟ ΛΙΜΑΝΙ ΤΟΥ
Ταξιδέψαμε στην πανέμορφη Ερμούπολη, εκεί όπου τα σοκάκια γέμισαν χρώματα και φωνές χάρη στο Animasyros – το φεστιβάλ που κάθε Σεπτέμβρη κάνει τη Σύρο να πάλλεται στον ρυθμό του animation.
Ο Σεπτέμβρης φέτος ήταν αλλιώτικος. Δροσερός, σχεδόν θυελλώδης. Μα τα μποφόρ δεν μας τρόμαξαν, ούτε μας πτόησαν από το να απουσιάζουμε από το ετήσιο ραντεβού μας το τελευταίο Σαββατοκύριακο του μήνα με το Animasyros.
Η κοσμοπολίτικη Ερμούπολη μάς περίμενε χορεύοντας στον ρυθμό του φεστιβάλ, που φέτος ήταν πιο πλούσιο από κάθε άλλη χρονιά. Η κυκλαδίτικη πρωτεύουσα ήταν “βαμμένη” σε τόνους λιλά- μωβ, όπως και το νέο λογότυπο του φεστιβάλ. Στα σοκάκια έβλεπες νέους ανθρώπους με μπλούζες του φεστιβάλ και πάνινες τσάντες στους ώμους, τα καφέ και τα μπαρ ήταν γεμάτα από γνώριμες φυσιογνωμίες, ενώ το πανέμορφο θέατρο Απόλλων έμοιαζε με φωλιά του animation.
Τίποτα δε μας πτόησε από το να κάνουμε βουτιές. Ούτε οι χαμηλές θερμοκρασίες, ούτε ο αέρας. Είτε στα Βαπόρια, εκεί που ο αέρας κόβει λίγο, είτε στην απάνεμη παραλία του Αχλαδιού, λίγο μετά τη Βάρη.
Τις τρεις μέρες που έμεινα στο νησί, είδα ταινίες που με ταξίδεψαν σε κόσμους μακρινούς, παρακολούθησα συζητήσεις που άνοιγαν παράθυρα σε ιδέες και τάσεις του σήμερα, γνώρισα ανθρώπους από κάθε γωνιά της γης, γεμάτους ενέργεια και δημιουργικότητα. Και κάπως έτσι, σχεδόν χωρίς να το καταλάβω, βρέθηκα κι εγώ κομμάτι μιας μεγάλης, ανοιχτής αγκαλιάς, μιας οικογενειακής γιορτής όπου ο ένας χαιρόταν πραγματικά με την επιτυχία του άλλου.
Μια αίσθηση σπάνια, πολύτιμη, που μόνο το Animasyros φαίνεται να ξέρει να γεννά.
Animasyros πιο πλούσιο από ποτέ
Η φετινή διοργάνωση τα είχε πραγματικά όλα. Επτά γεμάτες μέρες, με το πιο πλούσιο πρόγραμμα που έχει παρουσιαστεί ποτέ: 280 ταινίες, η αφρόκρεμα του παγκόσμιου animation, καλεσμένοι από κάθε άκρη του κόσμου, εφτά διαγωνιστικά τμήματα, τέσσερα αφιερώματα – από το Animated Cosmos μέχρι τον σπουδαίο Bill Plympton, την Κροατία και τους Great Greek Masters. Μαζί τους, το καθιερωμένο Διεθνές Πανόραμα, παιδικές προβολές που γέμισαν με γέλια τις αίθουσες, εργαστήρια για μικρούς και μεγάλους, αλλά και οι δράσεις της Αγοράς, που έφεραν στο νησί πάνω από εκατό επαγγελματίες από είκοσι χώρες. Η Ερμούπολη έμοιαζε έτσι με ένα σταυροδρόμι δημιουργίας, όπου συναντιούνταν επισκέπτες που πάτησαν για πρώτη φορά το πόδι τους στην Ελλάδα με παλιούς γνώριμους του φεστιβάλ, που εδώ και 18 χρόνια δίνουν το σταθερό τους ραντεβού κάθε Σεπτέμβρη.
Ενας από τους πιο σημαντικούς πυλώνες του Animasyros δήλωσε στιβαρά παρών: οι εκπαιδευτικές δράσεις. Φέτος, τα εργαστήρια αντλούσαν έμπνευση από το θέμα Animated Cosmos και, με την υποστήριξη φορέων και ιδρυμάτων, έφεραν σε επαφή άτομα όλων των ηλικιών με την τέχνη του animation.
Η πιο συγκινητική στιγμή ήρθε, όπως κάθε χρόνο, στην τελετή λήξης, όταν οι μικρές ταινίες –καρποί αυτών των εργαστηρίων– προβλήθηκαν για πρώτη φορά μπροστά στο κοινό. Εκπαιδευτές και συμμετέχοντες ανέβηκαν μαζί στη σκηνή, με χαμόγελα και συγκίνηση, για να μοιραστούν την εμπειρία τους. Ήταν η στιγμή που το φεστιβάλ αποκτούσε σάρκα και οστά: μια γιορτή της συνεργασίας, της μάθησης και της χαράς της δημιουργίας.
Τα βράδια, δεν έλειψαν και οι καθιερωμένες μας πια συνήθειες. Η επίσκεψη στο πανέμορφο Αρχοντικό Κοΐς, έναν υπέροχο χώρο στην καρδιά της Ερμούπολης.
Ο Σταύρος Κοΐς, ιδιοκτήτης του ιστορικού κτιρίου, γνωστός από τα καταστήματα οπτικών αλλά και πιστός υποστηρικτής του Animasyros, μας υποδέχτηκε εγκάρδια στο σπίτι του. Η φιλοξενία του, όπως κάθε χρόνο, ήταν απλόχερη: δοκιμάσαμε πεντανόστιμα φαγητά -συνταγές της μητέρας του, περιηγηθήκαμε στα δωμάτια του αρχοντικού ακούγοντας ιστορίες του τόπου και, φυσικά, δεν έλειψε η απαραίτητη δοκιμή γυαλιών – μια μικρή τελετουργία που έχει γίνει πια παράδοση.
Τα Βραβεία του Animasyros
To μεγάλο βραβείο της κατηγορίας του Διεθνούς Διαγωνιστικού τμήματος – ναυαρχίδας του Φεστιβάλ – απονεμήθηκε στην ταινία Hurikán της Jan Saska, μια συμπαραγωγή Τσεχίας, Γαλλίας, Σλοβακίας και Βοσνίας Ερζεγοβίνης. “Σαν τυφώνας αυτή η ορμητική δύναμη διαπέρασε τις αισθήσεις μας και ξάφνιασε τη φαντασία μας!” είπε χαρακτηριστικά ο Bill Plympton, μέλος της κριτικής επιτροπής.
Η ειδική μνεία της κατηγορίας απονεμήθηκε στην ταινία Dog Alone της Marta Reis Andrade από την Πορτογαλία. “Μια συγκινητική, ποιητική ιστορία αφηγούμενη σε μια γήινη, καφέ παλέτα για τη βαθιά αγάπη ενός κοριτσιού για τον παππού και τις ρίζες της”, ανέφερε η επιτροπή.
Στη συνέχεια, σειρά είχε το βραβείο του Ελληνικού Διαγωνιστικού τμήματος, θεσμοθετημένο από το Ελληνικό Κέντρο Κινηματογράφου, Οπτικοακουστικών Μέσων και Δημιουργίας (ΕΚΚΟΜΕΔ) και συνοδευόμενο από χρηματικό έπαθλο 1.500 ευρώ. Το βραβείο απονεμήθηκε στην ταινία HOLY SHIT των Ταξιάρχη Δεληγιάννη και Βασίλη Τσιουβάρα, “για την πολύχρωμη, λεπτομερή παρουσίαση ενός κόσμου μολυσμένου από τον τουρισμό και τον ασεβή τρόπο με τον οποίο όλα όσα με την πρώτη ματιά φαίνονται φυσιολογικά, και που τελικά δεν είναι”.
Ακολούθησε η κατηγορία του Φοιτητικού Διαγωνιστικού τμήματος. Το μεγάλο βραβείο, το οποίο συνοδεύεται από χρηματικό έπαθλο 500 ευρώ που αθλοθετεί η ASIFA International, απέσπασε η ταινία The Last Drop της Anna Tőkés από την Ουγγαρία, “για την αριστοτεχνική σύνθεση, τη χορογραφία, τον τρόπο με τον οποίο η μουσική συμπληρώνει τέλεια τις κινήσεις και τις διαθέσεις, εκφράζοντας ελαφρότητα υπό πίεση, για την αριστοτεχνική λεπτομέρεια και τον τρόπο με τον οποίο οι μικρές χειρονομίες αποκαλύπτουν μια ισχυρή μη-λεκτική έκφραση”.
Ειδική μνεία της κατηγορίας δόθηκε στην ταινία Urban Duo του Hongyu Yue από την Κίνα. “Η ταινία παρουσιάζει μια απλή αντίθεση μεταξύ παράδοσης και νεωτερικότητας, χρησιμοποιώντας μια πληθώρα ιδεών με πρωτότυπο τρόπο, παιχνιδιάρικο ύφος και δεξιοτεχνία για να απεικονίσει δύο παράλληλους τρόπους ζωής.” επεσήμαναν οι κριτές.
Η τέχνη του ανιμέισον είναι πλέον παντού δίπλα μας, σε μουσικά βίντεο, διαφημίσεις, τηλεοπτικά επεισόδια και η κατηγορία Τηλεοπτικές και Κατά Παραγγελία Ταινίες τιμά τους επαγγελματίες του κλάδου. Το βραβείο της κατηγορίας απέσπασε το Maaimä της Lucija Mrzljak από την Εσθονία. “Ένα μουσικό βίντεο, οπτικά ποιητικό, αντικατοπτρίζει τη στοχαστική φύση του λαϊκού τραγουδιού που αφορά τη σχέση μεταξύ του ανθρώπου και της φύσης”, δήλωσε η κριτική επιτροπή.
Ιδιαίτερο ενδιαφέρον είχε φέτος τo διαγωνιστικό τμήμα Animapride που περιλαμβάνει ταινίες με LGBTQI+ περιεχόμενο και αναδεικνύει τη δημιουργικότητα, την queer έκφραση και την αποδοχή.
Η κριτική επιτροπή αφού ευχήθηκε στο Φεστιβάλ καλή ενηλικίωση “σε έναν κόσμο που παιδιά αναγκάζονται να ενηλικιωθούν από την ηλικία των 4 και 5 ετών λόγω φτώχειας, διακρίσεων και γενοκτονίας”, απένειμε το βραβείο στην ταινία KABUKI, μια συμπαραγωγή Γαλλίας και Βραζιλίας του Tiago Minamisawa. “Ένα αριστοτεχνικό και υπέροχο ανιμέισον, ένα μυστικιστικό ποίημα που δείχνει ότι το σώμα δεν είναι το τέλος της ταυτότητας, αλλά μπορεί να μεταμορφωθεί μέσα από διάφορες μορφές, τόσο βιολογικές όσο και κοινωνικές”, τόνισαν χαρακτηριστικά.
Η κατηγορία K.ID.S φέτος παρουσίασε 20 φανταστικές περιπέτειες, σύγχρονα παραμύθια για το ταξίδι της ενηλικίωσης, τις οικογενειακές σχέσεις, την τεχνολογία και την αγάπη για τα ζώα. Το πρώτο βραβείο απέσπασε το Grandpa Has A Broken Eye And Mom Is An Adventure της Marita Mayer από τη Νορβηγία. “Μια ταινία με ένα δυνατό, αλλά διακριτικά εκπεφρασμένο μήνυμα που στηρίζεται σ’ ένα πολύ ακριβές και ταυτόχρονα ελαφρύ και διασκεδαστικό σενάριο παρά το δύσκολο θέμα που διαπραγματεύεται. Εν τέλει η ταινία αυτή μας επιβεβαιώνει ότι αν είμαστε ανοιχτοί – και τα παιδιά είναι ανοιχτά – μπορούμε να υπερβούμε κάθε εμπόδιο.”, ανέφερε σχετικά η κριτική επιτροπή.
Το κοινό είχε και φέτος ιδιαίτερη θέση στο διαγωνιστικό πρόγραμμα του Φεστιβάλ και απένειμε το δικό του βραβείο στην ταινία που αγάπησε περισσότερο. Το Βραβείο Κοινού του ANIMASYROS 2025 κέρδισε η ταινία Γεια σου, Φρίντα (Hola Frida) των André Kadi και Karine Vézina, ένα ταξίδι στην παιδική ηλικία της σπουδαίας Μεξικανής ζωγράφου Φρίντα Κάλο, μια πανέμορφη, συγκινητική και γεμάτη φως περιπέτεια ενός μικρού κοριτσιού που μεγάλωσε και άλλαξε τον κόσμο της. Η ταινία θα ξεκινήσει να προβάλλεται το Νοέμβριο στους κινηματογράφους από τη Rosebud.21.
Δύο ελληνόφωνα πρότζεκτ διακρίθηκαν φέτος στα Βραβεία του Agora Pitching Forum που απονεμήθηκαν για δεύτερη συνεχόμενη χρονιά, την Παρασκευή 26 Σεπτεμβρίου, στο πλαίσιο της Αγοράς. Το Agora Pitching Forum διοργανώνεται σε συνεργασία με το International Animation Film Market (MIFA) του Φεστιβάλ του Annecy, του μεγαλύτερου φεστιβάλ κινουμένων σχεδίων στον κόσμο, με την υποστήριξη του Γαλλικού Ινστιτούτου Παρισίων, του The Hive Studio Greece και της SKY express.
Tο Βραβείο για το ελληνόφωνο πρότζεκτ σε ανάπτυξη, με έπαθλο υπηρεσιών σύνθεσης πρωτότυπης μουσικής, μουσικής επίβλεψης και εξασφάλισης πνευματικών δικαιωμάτων και σχεδιασμού ήχου από την MUSOU Music Group, απονεμήθηκε στη μικρού μήκους ταινία Coffee’s Fresh της Ασπασίας Καζέλη. Την ειδική μνεία για ελληνόφωνο πρότζεκτ σε ανάπτυξη, με χρηματικό έπαθλο 1.500€ από την ΕΡΤ, έλαβε η σειρά Ο Λευκάδιος Χερν Εξαφανίστηκε από τον Κόσμο του Πάνου Βούλγαρη.
Ξεχωριστή στιγμή της βραδιάς αποτέλεσε η απονομή του Βραβείου Καλύτερου Εθελοντή, που τιμά τους ανθρώπους που στηρίζουν διαχρονικά το Φεστιβάλ με πάθος και αφοσίωση. Το βραβείο, που προσφέρθηκε από τη Cepal Hellas, ανέδειξε τη σημασία της συμβολής των εθελοντών, αναγνωρίζοντας άτομα που αφιέρωσαν με συνέπεια και ενθουσιασμό το χρόνο και την ενέργειά τους στη φετινή διοργάνωση. Μάλιστα, μερικοί από αυτούς, που συμμετέχουν δύο ή και τρία χρόνια στο Φεστιβάλ, προσκλήθηκαν να ενταχθούν και επίσημα από του χρόνου στην ομάδα του ANIMASYROS. Το βραβείο απονεμήθηκε στην εθελόντρια Μαρία Νομικού από τη Διευθύντρια Ανθρώπινου Δυναμικού και Επικοινωνίας της Cepal Hellas, Ειρήνη Ψημίτη.
H βραδιά ολοκληρώθηκε με την προβολή των βραβευμένων ταινιών και τo καθιερωμένο μεγάλο πάρτι του Φεστιβάλ στο Pavone Syros, με μουσική που επέλεξε ο δημοσιογράφος και διευθυντής του Kosmos 93.6 Λεωνίδας Αντωνόπουλος.
To ραντεβού έχει ήδη οριστεί για τον Σεπτέμβριο του 2026, οπότε και θα γιορταστούν τα 19 χρόνια του ANIMASYROS και τα 200 χρόνια της πόλης της Ερμούπολης!