ΣΤΟ 1Ο TRANS PRIDE – ΕΛΕΥΘΕΡΑ ΣΩΜΑΤΑ, ΕΛΕΥΘΕΡΗ ΠΑΛΑΙΣΤΙΝΗ & Η ΓΡΟΘΙΑ ΤΟΥ ΠΑΝΟΥ ΡΟΥΤΣΙ
Το 1ο Αυτοοργανωμένο Trans Pride της Αθήνας ένωσε χιλιάδες ανθρώπους σε μια πορεία ορατότητας και αντίστασης, μακριά από θεσμούς και εταιρικά λογότυπα. Τα μηνύματα για Παλαιστίνη, Πύλο, Τέμπη και η υψωμένη γροθιά του Πάνου Ρούτσι.
Το απόγευμα του Σαββάτου 4 Οκτωβρίου, η πλατεία Κλαυθμώνος γέμισε με συνθήματα κατά της βίας, της καταστολής και της περιθωριοποίησης. Χιλιάδες άτομα συγκεντρώθηκαν στο κάλεσμα του πρώτου Αυτοοργανωμένου Trans Pride, ένα pride διαφορετικό, μακριά από θεσμικά πλαίσια, εταιρικές χορηγίες και πολιτικά κόμματα. Στον πυρήνα του: η αυτοοργάνωση, η ορατότητα και η αντίσταση.
Από νωρίς το απόγευμα, η πλατεία πλημμύρισε από κόσμο κάθε ηλικίας, με πλακάτ που έγραφαν «Η χαρά μας είναι επαναστατική», «Καμία υπερηφάνεια χέρι-χέρι με τους καταπιεστές» και «Δεν ζητάμε αποδοχή, απαιτούμε ζωή». Η πορεία ξεκίνησε λίγο μετά τις 18:00, με παλμό και συνθήματα που αντηχούσαν στα στενά του κέντρου της Αθήνας.
“Η χαρά μας είναι επαναστατική”
Όπως τόνισαν οι διοργανώτριες και οι συμμετέχουσες, το αυτοοργανωμένο Trans Pride αποτελεί συνειδητή απάντηση στο “θεσμικό” Pride των τελευταίων ετών. «Το pride ξεκίνησε ως εξέγερση κατά της αστυνομικής βίας το 1969 στο Stonewall Inn. Δεν μπορεί να συνυπάρχει με τις ίδιες δυνάμεις που τότε μας καταδίωκαν», ανέφεραν χαρακτηριστικά.
Το κάλεσμα υπογράμμισε πως η “χαρά” και η “οργή” των τρανς ατόμων δεν μπορούν να χωρέσουν ανάμεσα σε εταιρικά λογότυπα και χορηγούς, ούτε να εξαγνιστούν μέσα από καμπάνιες θεσμικής αποδοχής. «Κανένα προϊόν δεν στάθηκε δίπλα μας, κανένας μπάτσος δεν μας έκανε να νιώσουμε ασφάλεια».
Αιτήματα και διεκδικήσεις
Τα αιτήματα της πορείας επικεντρώνονταν στα θεμελιώδη ζητήματα επιβίωσης και αξιοπρέπειας που αντιμετωπίζουν τα τρανς άτομα στην Ελλάδα:
- Πρόσβαση στη στέγαση, την εργασία και την υγεία, με έμφαση στη δυσκολία πρόσβασης σε ορμονοθεραπείες και ιατρικές διαδικασίες φυλομετάβασης.
- Τερματισμός της τρανσφοβικής και παθολογικοποιητικής αντιμετώπισης από το ιατρικό και ψυχολογικό σύστημα.
- Κατοχύρωση των εργασιακών δικαιωμάτων των ατόμων που εργάζονται στο σεξ και άρση των πορνοφοβικών νόμων.
- Αντίσταση στη ρατσιστική και εθνικιστική ρητορική, με στήριξη των μεταναστ(ρι)ών τρανς ατόμων και όσων βιώνουν πολλαπλές μορφές περιθωριοποίησης.
Στην πορεία παρευρέθηκαν και συλλογικότητες από το φεμινιστικό και αντιρατσιστικό κίνημα, καθώς και άτομα με αναπηρία και μεταναστευτικές κοινότητες. Πολλά συνθήματα ανέδειξαν τη διαθεματικότητα του αγώνα: «Τέμπη, Πύλος, Παλαιστίνη, δεν υπάρχει ειρήνη χωρίς δικαιοσύνη», «Ούτε στην Αθήνα, ούτε και πουθενά, τσακίστε τους φασίστες σε κάθε γειτονιά», «Καμιά ελευθερία χωρίς τη δική μας», «Η ύπαρξή μας είναι πολιτική», «Από τα θραύσματα των σωμάτων μας γεννιέται το μέλλον που σας απειλεί».
Μνήμη και συνέχιση του αγώνα
Κατά τη διάρκεια της συγκέντρωσης, έγινε αναφορά σε τρανς και ΛΟΑΤΚΙ+ άτομα που χάθηκαν: τη Ζάκι (Zackie Oh), τη Δήμητρα, την Άννα, τρανς πρόσωπα που δολοφονήθηκαν ή πέθαναν από την κοινωνική αδιαφορία και την τρανσφοβία.
Σε αντίθεση με τα θεσμικά Pride που συχνά πλαισιώνονται από χορηγούς και πολιτικές παρουσίες, το αυτοοργανωμένο Trans Pride λειτούργησε οριζόντια, χωρίς ιεραρχίες ή εταιρική υποστήριξη. Όπως τονίστηκε, πρόκειται για μια συλλογική πρωτοβουλία, που στόχο έχει να επαναφέρει το Pride στη ριζοσπαστική του αφετηρία -ως εξέγερση και όχι ως γιορτή αποδοχής, γιορτή θεσμικής «αποδοχής», που κάθε Ιούνιο μετατρέπεται σε εργαλείο pinkwashing.
Παλαιστίνη, Πύλος, Τέμπη – Η υψωμένη γροθιά του Πάνου Ρούτσι
Καθώς η πορεία του αυτοοργανωμένου Trans Pride κατευθυνόταν προς τη Βουλή, τα συνθήματα δυνάμωναν, ενωμένα με άλλες κραυγές αντίστασης. Πλάι στις τρανς σημαίες κυμάτιζαν πανό για τα Τέμπη, την Πύλο και την Παλαιστίνη· τρεις πληγές του ίδιου συστήματος που παράγει βία, αδικία και θάνατο. Από τα θύματα της κρατικής εγκληματικής αμέλειας στα Τέμπη, στους πρόσφυγες που πνίγηκαν στην Πύλο από την ευρωπαϊκή συνοριακή πολιτική, ως τον λαό της Παλαιστίνης που αντιστέκεται απέναντι στη γενοκτονία και την αποικιοκρατία, τα συνθήματα του δρόμου συνέδεαν τις φωνές των καταπιεσμένων σε ένα κοινό σώμα αγώνα. Το Trans Pride δεν στάθηκε μόνο για τα τρανς δικαιώματα, αλλά φώναξε ενάντια σε κάθε κρατική καταστολή, σε κάθε σύνορο που σκοτώνει, σε κάθε σύστημα που ιεραρχεί ζωές.
Μπροστά από τη Βουλή, ανάμεσα στα συνθήματα και τα τύμπανα, ξεχώρισε η συμμαχική παρουσία του απεργού πείνας Πάνου Ρούτσι και της συζύγου του, Μιρέλας Ρούτσι, που στάθηκαν πλάι στον κόσμο, υψώνοντας τις γροθιές τους και φωνάζοντας συνθήματα αλληλεγγύης. Η παρουσία τους δεν ήταν απλώς συμβολική: ήταν μια ζωντανή υπενθύμιση της κρατικής εκδικητικότητας, της δικαστικής αυθαιρεσίας και της ανθρωποφαγίας ενός συστήματος που εξοντώνει όποιον και όποια δεν υπακούει.
Όταν η πορεία πέρασε μπροστά τους, οι δύο γονείς χειροκροτούσαν και ευχαριστούσαν τον κόσμο για τη στήριξη. Η στιγμή αυτή συμπύκνωσε το νόημα της ημέρας: ότι οι αγώνες για τρανς ορατότητα, κοινωνική δικαιοσύνη και ανθρώπινη αξιοπρέπεια είναι αδιαίρετοι· και ότι κάθε κρατούμενος, κάθε πρόσφυγας, κάθε τρανς άτομο, κάθε λαός που αντιστέκεται, αποτελούν πρόσωπα της ίδιας συλλογικής πάλης απέναντι στην εξουσία.
Φωνές από το Αυτοοργανωμένο Trans Pride
Μέσα στο πλήθος που γέμισε την πλατεία Κλαυθμώνος και το κέντρο της Αθήνας, ακούγονταν διαφορετικές ιστορίες, κοινές όμως στην ουσία τους: ιστορίες αγώνα, αξιοπρέπειας και επιβίωσης. Το NEWS 24/7 μίλησε με τρανς άτομα και συμμάχους που βρέθηκαν στην πορεία, αποτυπώνοντας τις φωνές και τα συναισθήματα.
Ο Άλεξ, 27 ετών, τρανς άνδρας, εξηγεί γιατί βρέθηκε στην πορεία: «Δεν είμαστε εδώ για να γιορτάσουμε, είμαστε εδώ για να επιβιώσουμε. Τα θεσμικά Pride έχουν γίνει βιτρίνα για εταιρείες και κόμματα που δεν στάθηκαν ποτέ δίπλα μας. Εγώ ακόμα παλεύω για να με αντιμετωπίζουν με σεβασμό σε γιατρούς και δημόσιες υπηρεσίες. Το να υπάρχουμε ως τρανς άτομα είναι πολιτική πράξη από μόνο του. Και όσο η πολιτεία μας αγνοεί, τόσο πιο δυνατά θα επιστρέφουμε στους δρόμους.»
Λίγα μέτρα πιο πέρα, η Μαρία, 33 ετών, τρανς γυναίκα και εργαζόμενη στο σεξ, λέει: «Το κράτος με θεωρεί παράνομη επειδή δουλεύω για να ζήσω. Δεν έχουμε ίσα δικαιώματα, δεν έχουμε ασφάλεια, δεν έχουμε υγειονομική κάλυψη. Οι νόμοι που υποτίθεται ότι μας “προστατεύουν” είναι οι ίδιοι που μας κακοποιούν. Είμαι εδώ για να ακουστεί ότι δεν χρειαζόμαστε σωτήρες -χρειαζόμαστε δικαιοσύνη και σεβασμό στα σώματά μας. Γιατί κάθε μέρα που περνάει αντιμετωπίζουμε βία, κοινωνικό αποκλεισμό και περιθωριοποίηση, αλλά συνεχίζουμε να στεκόμαστε όρθιες. Αυτό είναι η δική μας δύναμη και αυτό θέλω να το δουν όλοι.»
Ο Ναντί, 24 ετών, τρανς άνδρας και πρόσφυγας, περιγράφει μια ζωή ανάμεσα σε σύνορα και διακρίσεις: «Στη χώρα μου κινδύνευα να σκοτωθώ επειδή είμαι τρανς. Ήρθα στην Ελλάδα για να είμαι ασφαλής, αλλά εδώ συνάντησα ρατσισμό και τρανσφοβία. Δεν έχω χαρτιά, δεν μπορώ να βρω σταθερή δουλειά. Αυτός εδώ είναι ο μόνος χώρος όπου μπορώ να σταθώ χωρίς φόβο. Όταν βλέπω τις σημαίες της Παλαιστίνης δίπλα στις δικές μας, νιώθω ότι δεν είμαι μόνος -ο αγώνας μας είναι κοινός.»
Στην πορεία συμμετείχε και η Κλειώ, 48 ετών, μητέρα ενός τρανς παιδιού: «Είμαι εδώ πρώτα απ’ όλα για το παιδί μου. Γιατί θέλω να μεγαλώσει σε μια κοινωνία που δεν θα το αναγκάζει να κρύβεται, που δεν θα το κάνει να ντρέπεται για τον εαυτό του, αλλά να ζει ανοιχτά και ελεύθερα, χωρίς φόβο. Κάθε φορά που ακούω πολιτικούς ή δημόσια πρόσωπα να χρησιμοποιούν εκφράσεις όπως “ανώμαλες ταυτότητες”, ξέρω ότι μιλούν για το παιδί μου και για τα παιδιά άλλων γονιών σαν κι εμένα. Δεν είναι θεωρητικές κουβέντες, είναι λόγια που πληγώνουν ανθρώπους και μας στερούν την ασφάλεια και την αξιοπρέπεια. Το σύστημα αυτό έχει μάθει τον κόσμο να φοβάται και να απορρίπτει ό,τι δεν καταλαβαίνει. Κι όμως, η πραγματικότητα είναι ότι τα παιδιά μας, οι οικογένειές μας, εμείς οι ίδιοι, είμαστε κομμάτι αυτής της κοινωνίας, με όνειρα, αγωνίες και ανάγκη για αποδοχή. Σήμερα, εδώ, βλέπω κάτι που μου δίνει κουράγιο. Βλέπω ανθρώπους να περπατούν μαζί, να χαμογελούν, να φωνάζουν συνθήματα, να στηρίζουν ο ένας τον άλλο. Βλέπω δύναμη, αλληλεγγύη και ελπίδα. Αυτή η εικόνα είναι για μένα το πραγματικό πρόσωπο της υπερηφάνειας· όχι μόνο οι σημαίες και τα χρώματα, αλλά η ενότητα απέναντι στον φόβο, η αποφασιστικότητα να διεκδικήσουμε μια κοινωνία πιο δίκαιη. Και ξέρω ότι, όσο συνεχίζουμε να στεκόμαστε δίπλα στα παιδιά μας, όσο συνεχίζουμε να μιλάμε και να διεκδικούμε, τόσο πιο κοντά θα φτάνουμε σε μια κοινωνία όπου κανένα παιδί δεν θα νιώθει ξένο στον ίδιο του τον τόπο.»
Οι φωνές αυτές, διαφορετικές αλλά ενωμένες, συνοψίζουν το πνεύμα της ημέρας: πως το τρανς Pride δεν είναι γιορτή θεσμικής αποδοχής, αλλά πράξη αντίστασης απέναντι στην κοινωνική και κρατική βία. Κάθε ιστορία, κάθε πανό, κάθε γροθιά που σηκώθηκε, μιλούσε για την ίδια απαίτηση -ζωή, αξιοπρέπεια και ελευθερία για όλους τους ανθρώπους.