ΑΠΕ: Στο “τραπέζι” αποφάσεις για τις περικοπές έγχυσης πράσινης ενέργειας στο δίκτυο

Προσπάθεια για κινήσεις που θα επιτρέψουν την ωρίμανση της ενεργειακής αγοράς και την διασφάλιση χαμηλών τιμών στον καταναλωτή, αλλά και βιωσιμότητα στα έργα καταβάλει το ΥΠΕΝ. Κεντρικό θέμα στην όλη προσπάθεια είναι ο εξορθολογισμός της ανισορροπίας μεταξύ προσφοράς και ζήτησης  στη διαδικασία της πράσινης παραγωγής.

Στην εξίσωση αυτή το ζήτημα των περικοπών στην έγχυση πράσινης ενέργειας στο σύστημα είναι βασικό. Οι περικοπές έχουν να κάνουν με το “κατέβασμα” του διακόπτη σε συγκεκριμένες ώρες για συγκεκριμένα έργα ΑΠΕ, ώστε να μην υπερφορτωθεί το δίκτυο και καταρρεύσει, όπως έγινε πριν μήνες στην Ιβηρική Χερσόνησο. ‘Ετσι, πολλά έργα δεν μπορούν να πουλήσουν την ενέργειά τους και βέβαια καταγράφουν ζημιές

Μιλώντας, χθες, στο 7ο Renewable & Storage Forum, ο υφυπουργός ενέργειας, Νίκος Τσάφος, σημείωσε ότι η διαμόρφωση του μηχανισμού αντιστάθμισης των περικοπών ΑΠΕ βρίσκεται σε τελικό στάδιο. Προανήγγειλε δε πως, σύντομα, πιθανά πριν από το τέλος τους έτους αναμένεται να εκδοθεί η υπουργική απόφαση.

Στο ίδιο μήκος κύματος, η Γενική Γραμματέας Ενέργειας και Ορυκτών Πρώτων Υλών, Δέσποινα Παληαρούτα, μιλώντας στο ίδιο συνέδριο τόνισε πως το Υπουργείο να έχει καταλήξει πλέον στο τελικό σχέδιο της Υπουργικής Απόφασης, προσθέτοντας ότι το ΥΠΕΝ προσανατολίζεται στην ισότιμη, όσο το δυνατόν, συνεισφορά του συνόλου της αγοράς στις υποχρεώσεις περικοπών.

Ειδικότερα, η ΓΓ του ΥΠΕΝ ανέφερε ότι έχει γίνει η τεχνική διαβούλευση με όλους τους εμπλεκόμενους με το Υπουργείο να έχει καταλήξει πλέον στο τελικό σχέδιο της Υπουργικής Απόφασης, προσδιορίζοντας την δημοσίευση για το επόμενο διάστημα. Το βασικό «σκεπτικό» της Απόφασης, όπως σημείωσε η κ. Παληαρούτα, προσανατολίζεται στην ισότιμη, όσο το δυνατόν, συνεισφορά του συνόλου της αγοράς στις υποχρεώσεις περικοπών, αφήνοντας ανοικτό το ενδεχόμενο αποζημίωσης σε περιπτώσεις υπέρμετρης επιβάρυνσης καθώς και το μέτρο αναδρομικής ισχύος.

Υπενθυμίζεται ότι νωρίτερα από το ίδιο βήμα, ο Υφυπουργός Περιβάλλοντος και Ενέργειας Νικόλαος Τσάφος αναφέρθηκε επί του θέματος, σχολιάζοντας στο ίδιο μήκος κύματος, ότι το Υπουργείο εξετάζει το θέμα της αναδρομικής ισχύος χωρίς ακόμη να έχουν παρθεί οριστικές αποφάσεις.

Ουσιαστικά, οι τοποθετήσεις των στελεχών, παραπέμπουν σε μια τελική διαδικασία αποφάσεων. Να σημειωθεί ότι οι δύο βασικές εκκρεμότητες του σχήματος αφορούν τον υπολογισμό της θεωρητικής παραγωγής των έργων, βάσει της οποίας θα προκύπτει το ποσό το οποίο θα πρέπει να λάβουν για το υπέρμετρο «ψαλίδι» που δέχθηκαν. Μάλιστα, η σχετική μεθοδολογία «κολλούσε» περισσότερο στην περίπτωση των αιολικών, όπου ο σχετικός υπολογισμός είναι πιο δύσκολος.

Άλλο ανοικτό «μέτωπο» είναι το κατά πόσο θα αξιοποιηθεί το σύνολο των χρεώσεων μη συμμόρφωσης, για την οικονομική βιωσιμότητα του λογαριασμού που θα δημιουργηθεί για την αποζημίωση των υπέρμετρων περικοπών σε έργα

Οι κυρώσεις

Να σημειωθεί, πάντως, ότι η σχετική διαδικασία των κυρώσεων έχει ήδη ξεκινήσει, όπως ανέφερε, μεταξύ άλλων, ο Διευθυντής Διεύθυνσης Πελατών του Δικτύου του ΔΕΔΔΗΕ, Δημήτρης Τσαλέμης, μιλώντας εχθές από το βήμα του 7ου Renewable & Storage Forum.

Μάλιστα, με βάση πληροφορίες, ετοιμάζεται και μια σχετική λίστα με τους παραβάτες, πράγμα που αναμένεται να μεταβιβάσουν στον ΔΑΠΕΕΠ μέσα στις επόμενες μέρες προκειμένου αυτός με την σειρά του να προχωρήσει στον υπολογισμό των κυρώσεων και ακολούθως στην κατακύρωσή τους στους αντίστοιχους παραγωγούς.

Σημειώνεται ότι η προαναφερόμενη διαδικασία όπως και η μεθοδολογία για τον υπολογισμό και καταλογισμό των κυρώσεων προβλέπεται στη νομοθεσία σχετικά με την υποχρέωση εγκατάστασης εξοπλισμού τηλεελέγχου στα φωτοβολταϊκά πάρκα με το θέμα να εντοπίζεται, όπως προαναφέρθηκε, στα πάρκα άνω του 1 MW.

Από εκεί και πέρα, ο ΔΕΔΔΗΕ, όπως ανέφερε κατά την χθεσινή του παρέμβαση ο κ. Τσαλέμης, μετράει πάνω από 3.800 σταθμούς με διαθέσιμα συστήματα τηλεεποπτείας και τηλεελέγχου συνολικής ισχύος πάνω από 3.500 MW.

Επιπλέον, ο υφυπουργός μίλησε για το μείζον ζήτημα της έκδοσης όρων σύνδεσης, τονίζοντας ότι δεν υπάρχει απάντηση με ναι ή όχι για το αν θα δοθούν νέες ΟΠΣ. “Με βάση τα νούμερα αδειοδοτημένων έργων στη χώρα και τη μέση κατανάλωση, καταλαβαίνουμε ότι, το ενδιαφέρον είναι μη ρεαλιστικό σε σχέση με ανάγκες. Έχουμε ήδη δώσει πάρα πολλούς όρους σύνδεσης”.

Ισορροπία τεχνολογιών

Ειδικότερα, σε ότι αφορά την ισορροπία μεταξύ των τεχνολογιών ΑΠΕ, αναφέρθηκε στη ανάγκη ενίσχυσης των αιολικών, κάτι που ωστόσο δεν θα είναι εύκολο να εφαρμοστεί στην πράξη.

Το βασικό ζήτημα, κατά τον ίδιο, είναι να τεθεί ένα πλαίσιο για ευέλικτες συμβάσεις. “Υπάρχει καθυστέρηση γιατί είναι τεχνικά δύσκολο σαν ζήτημα, αλλά και βάση των προδιαγραφών του δικτύου”.

Το έλλειμμα του ΕΛΑΠΕ

Σε ότι αφορά τη βιωσιμότητα του ΕΛΑΠΕ, ο κ. Τσάφος υπογράμμισε ότι το ΥΠΕΝ ενίσχυσε τον Λογαριασμό με το πράσινο τέλος στο ντίζελ, που έλυσε βραχυπρόθεσμα το πρόβλημα των πληρωμών.

“Αναζητούμε νέους τρόπους για την ενίσχυση του Ειδικού Λογαριασμού. Η προσπάθεια να κρατήσουμε όλα τα ταμεία σε ισοζύγιο δεν είναι εύκολη άσκηση. Ο σκοπός μας είναι φυσικά να μην διακινδυνεύσει η βιωσιμότητά του”.

Αυτοπαραγωγή

Ο υφυπουργός απάντησε και για τα θέματα της αυτοπαραγωγής. “Προσπαθούμε να αποσαφηνίσουμε κάποια πρακτικά ζητήματα, αναφορικά με παρατηρήσεις φορέων του κλάδου΄”, σημείωσε, αναγνωρίζοντας την κρισιμότητα του τομέα της αυτοκατανάλωσης για το σύστημα.

Χωροταξικό ΑΠΕ

Παράλληλα, ο υφυπουργός ερωτήθηκε για το χωροταξικό ΑΠΕ της χώρας. “Έχουμε αδειοδοτημένα 60 GW φωτοβολταϊκών και 16 GW σε αιολικά. Αυτά δε μπαίνουν στο χωροταξικό, αφορά τα νέα έργα, που δεν έχουν πάρει ακόμα ΑΕΠΟ”. Σε ότι αφορά τα φωτοβολταϊκά, εξήγησε ότι πρόκειται να μπουν περιορισμοί στη χωροθέτηση. Για τα αιολικά, το υπουργείο αναζητά σημεία για να πραγματοποιηθούν περισσότερες επενδύσεις, εκεί όπου υπάρχει καλύτερο δυναμικό και οικονομίες κλίμακας.

Γιατί δεν μειώνονται οι τιμές για τους τελικούς καταναλωτές

“Το 2019 είχαμε την ακριβότερη χονδρική τιμή στην Ευρώπη. Σήμερα έχουμε ακριβότερες τιμές συνολικά, λόγω της τιμής του φυσικού αερίου”, σχολίασε ο κ. Τσάφος, αναφορικά με την εξέλιξη των χονδρικών τιμών ρεύματος.

“Πλέον είμαστε 10-15 ευρώ φθηνότεροι από Βουλγαρία, Ρουμανία, Ουγγαρία. Είμαστε εξαγωγικοί 9 στις 10 ημέρες. Υπάρχει μεγάλος αντίκτυπος, 500 εκατ. στο εμπορικό ισοζύγιο της χώρας. Αυτή η στροφή είναι μια τεράστια επιτυχία, βλέπουμε ήδη θετικές επιπτώσεις”.

Ως προς το ερώτημα, γιατί οι χαμηλές τιμές δεν φτάνουν επαρκώς στον τελικό καταναλωτή, υποστήριξε ότι το ενεργειακό σύστημα της χώρας παραμένει εξαρτημένο, αφενός από το ακριβό φυσικό αέριο, αφετέρου από το διασυνδεδεμένο σύστημα της Ευρώπης.

Πράσινη μετάβαση

Από εκεί και πέρα, τόσο ο Υφυπουργός όσο και η Γενική Γραμματέας, κατά την τοποθέτησή τους στο συνέδριο, στάθηκαν ιδιαίτερα στα βήματα που έχει κάνει η χώρα στο κομμάτι της ενεργειακής μετάβασης και την επίτευξη των σχετικών ενεργειακών και κλιματικών στόχων με τις ΑΠΕ πλέον να φτάνουν να ξεπερνούν το 50% στο εθνικό ενεργειακό μίγμα.
Οι προκλήσεις

 «Όλη αυτή η μετάβαση μας έχει φέρει σε ένα σταυροδρόμι με σημαντικές προκλήσεις, περικοπές, αρνητικές τιμές, πρόσβαση στο σύστημα, όπου μια σειρά εργαλεία που επιτρέπουν την εξισορρόπηση του συστήματος συνιστούν μονόδρομο» ανέφερε χαρακτηριστικά η ΓΓ του ΥΠΕΝ για να απαριθμήσει στη συνέχεια μια σειρά προγράμματα που προωθούνται αυτή την περίοδο και «απαντούν» στο κομμάτι της ευελιξίας και της ορθολογικής διαχείρισης του συστήματος.

Οι μπαταρίες, είτε μιλάμε για τους διαγωνισμούς που έχουν προηγηθεί και χρηματοδοτούνται από το Ταμείο Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας με αρχικό προϋπολογισμό πάνω από 200 εκατ. ευρώ, είτε για την εν εξελίξει πρόσκληση του ΥΠΕΝ, αποτελούν, όπως τόνισε η ίδια, μέρος της ευρύτερης ενεργειακής στρατηγικής της χώρας που διατηρεί στον προσανατολισμό της την επίτευξη των στόχων όπως αυτοί προβλέπονται στο ΕΣΕΚ και έχουν βασικό χρονικό «ορόσημο» το 2030.

Τέλος, η ΓΓ του ΥΠΕΝ, απαντώντας σε σχετική ερώτηση για τα θέματα αυτοκατανάλωσης και αυτοπαραγωγής, σημείωσε ότι απέχουμε ακόμη από οριστικές αποφάσεις, ωστόσο υπογράμμισε την πρόθεση του ΥΠΕΝ να επικοινωνήσει και να ακούσει τις προτάσεις της αγοράς προκειμένου να μεθοδεύσει αναλόγως και την διευθέτηση των θεμάτων.  Δεν παρέλειψε ωστόσο να υπογραμμίσει ότι τα συστήματα αυτοκατανάλωσης και αυτοπαραγωγής θα πρέπει να συνδυαστούν με ανάλογα συστήματα αποθήκευσης, ως την βέλτιστη συνταγή για την βιωσιμότητα των έργων κατά τις υφιστάμενες συνθήκες στην αγορά ενέργειας συνολικά. «Είμαστε ανοικτοί σε οποιαδήποτε συζήτηση για να προχωρήσουν τα πράγματα», τόνισε σχετικά, απευθυνόμενη στην αγορά.