Μια ποινικολόγος από την Κρήτη προσδιορίζει το λάθος του “λόγω τιμής”

Την Τρίτη πρέπει να έγινε η πρώτη κηδεία, στην παγκόσμια ιστορία των κηδειών, στο πλαίσιο της οποίας οι παρευρισκόμενοι πέρασαν από ανιχνευτή μετάλλου που είχε στηθεί στην είσοδο του Ιερού Ναού Τιμίου Σταυρού, στα Χανιά.

Το καταφέραμε κι αυτό, αφού ποτέ δεν καταφέραμε -ως έθνος- να διαχειριστούμε μια κουλτούρα που στοιχίζει σταθερά ζωές, μέσα στα χρόνια. Έτσι, στην τελευταία συμπλοκή οικογενειών που έχουν συνδεθεί με εγκλήματα του κοινού Ποινικού Δικαίου, στα Βορίζια, έπεσαν 2.000 σφαίρες και σκοτώθηκαν δυο άνθρωποι.

Ένα από τα θύματα ήταν η 56χρονη, η οποία τυχαία βρέθηκε στο σημείο της συμπλοκής, έχασε τη ζωή της και η νεκρώσιμη ακολουθία άρχισε αφότου ο κόσμος πέρασε από ανιχνευτή μετάλλου, υπό το φόβο αντεκδίκησης.

Πολλά έχουμε ακούσει και μάλλον έχουν αναλυθεί περισσότερα από όσα μπορούμε να “καταναλώσουμε”, όπως συμβαίνει κάθε φορά σε αντίστοιχο φαινόμενο. Για αυτό και ζητήσαμε από την Ελένη Πατσάκη, δικηγόρος ποινικού δικαίου που δραστηριοποιείται στην Κρήτη (το γραφείο της είναι στο Ηράκλειο, νομό στον οποίον ανήκουν τα Βορίζια που, οριακά, μονοπωλούν την ειδησεογραφία από το περασμένο Σάββατο) να βάλει μια τάξη στην αταξία.

Ποιο είναι λοιπόν, το νομικό πλαίσιο της οπλοκατοχής στη χώρα, γιατί δεν αλλάζει κάτι, αφού ξεκάθαρα δεν επαρκεί και ως εκ τούτου, συνεχίζουν να σκοτώνονται στην Κρήτη (και) για ιδιοκτησιακά που ορίστηκαν “λόγω τιμής”;

Συγκέντρωσε τις σκέψεις της και έγραψε το άρθρο που ακολουθεί.

«Κατ’ αρχάς θα ήθελα να σας ευχαριστήσω για την τιμητική πρόσκληση κα. Μπάκουλη και τη δυνατότητα που μου δίνετε υπό την ιδιότητά μου τόσο ως Δικηγόρου, αλλά και πρωτίστως ως μέλους της ευρύτερης τοπικής κοινωνίας του Ηρακλείου της Κρήτης ν’ αναφερθώ στα εξής:

O Ν. 2168/1993 (Περί Όπλων), όπως αυτός συμπληρώθηκε/τροποποιήθηκε με τον Ν. 4678/2020 και διέπει μακρόθεν το νομοθετικό πλαίσιο περί όπλων, περιλαμβάνει επιμέρους κυρώσεις για τις αξιόποινες πράξεις της παράνομης οπλοφορίας, οπλοκατοχής και οπλοχρησίας, οι οποίες τιμωρούνται με επαπειλούμενο πλαίσιο ποινής πλημμεληματικού χαρακτήρα και ρητώς διαλαμβάνονται και οι αντίστοιχες διαβαθμίσεις ποινών κατά περίπτωση -με εξαίρεση την περίπτωση της παράνομης οπλοφορίας ή οπλοχρησίας, με σκοπό τη διάπραξη κακουργήματος ή πλημμελήματος όπου προβλέπεται στον νόμο ποινή καθείρξεως έως 10 έτη.

Στην τελευταία μάλιστα, περίπτωση ρητώς προβλέπεται ότι “αν από την χρήση του όπλου προκύψει κίνδυνος για άνθρωπο” επιβάλλεται κάθειρξη τουλάχιστον 10 ετών, οπότε επαυξάνεται το επαπειλούμενο ελάχιστο όριο της προβλεπόμενης ποινής.

Ομοίως, δε προβλέπεται στερητική της ελευθερίας ποινή σε βαθμό κακουργήματος, στις περιπτώσεις εκείνες που συζητάμε για μία από τις σοβαρότερες μορφές παράνομης δραστηριότητας που σχετίζεται με τα όπλα, που δεν είναι άλλη από την ‘’εμπορία όπλων’’, με τις επιμέρους διαβαθμίσεις αυτής.

Αναφορικά δε, με τα γεγονότα που απασχολούν την επικαιρότητα τις τελευταίες μέρες θα ήθελα να μοιραστώ τις εξής σκέψεις με τους αναγνώστες σας:
κατ’ αρχάς, θα ήθελα να τονίσω, ευθύς εξαρχής ότι δεν θα πρέπει, σε καμία περίπτωση, να στοχοποιείται ένα ολόκληρο νησί και να προβαίνουμε σε προσβλητικούς χαρακτηρισμούς μίας ολόκληρης κοινωνίας, καταλήγοντας σε γενικεύσεις και αφορισμούς, στο πλαίσιο μίας συλλήβδην ποινικής και ηθικής, θα έλεγα, αξιολόγησης των γεγονότων, τα οποία δεν είμαστε σε θέση φυσικά να γνωρίζουμε κατά περίπτωση.

Άλλωστε, οι κοινωνικές παθογένειες, όπως η βία κάθε είδους και μορφής και η εν γένει εγκληματικότητα δεν είναι χαρακτηριστικά που εξικνούνται στις τοπικές κοινωνίες της νήσου και μόνον, αλλά συναντώνται σ’ όλες τις μεγάλες πόλεις, στον αστικό ιστό και σε ορεινές περιοχές ανά την επικράτεια και συναρτώνται με πολυμορφικούς παράγοντες.

Ως Δικηγόρος θα έλεγα εμπειρικά ότι, η πλειοψηφία των υποθέσεων που καταλήγουν να εκδικάζονται στα ποινικά ακροατήρια και αφορούν σε παραβάσεις του Νόμου περί Όπλων (εκ της παράνομης χρήσεως των οποίων προσβάλλεται πολλάκις και το έννομο αγαθό της ζωής και της σωματικής ακεραιότητας των ανθρώπων που εμπλέκονται στις εν λόγω αντιδικίες με ανυπολόγιστες συνέπειες), εδράζεται σε έριδες και αντιδικίες οικογενειών, που ερίζουν για το ιδιοκτησιακό καθεστώς (κατάληψη ορίων, αμφισβήτηση νομής, επεκτατικές τάσεις σε όμορα αγροτεμάχια κ.λ.π.).

Μάλιστα, όταν τα βοσκοτόπια και τα αγροτεμάχια που είναι για τους κτηνοτρόφους και τους αγρότες της κρητικής γης και των ορεινών περιοχών του τόπου μας ζωτικής σημασίας και για την άσκηση της επαγγελματικής τους δραστηριότητας και στην πλειοψηφία των περιπτώσεων δεν υπάρχουν σαφή ιδιοκτησιακά όρια, αλλά είναι αυτά που με το ‘’ΛΟΓΩ ΤΙΜΗΣ’’ γνωρίζει και προασπίζεται η κάθε οικογένεια, καταλήγουμε μάρτυρες μίας διαιωνιζόμενης κατάστασης, η οποία πρέπει να αλλάξει άρδην διότι προφανέστατα.

Δεν πρέπει να επιλύονται οι εν λόγω διαφορές με αυτοδικία και πρέπει να δοθεί ένα ξεκάθαρο μήνυμα από όλους μας, πολίτες, θεσμικούς παράγοντες και μη ότι δεν είναι σε κανένα επίπεδο ανεκτές τέτοιου είδους πρακτικές.

Πολλές φορές ξέρετε, επικρατεί σιωπή στις μικρές κοινωνίες και στα χωριά, όμως η σιωπή εν προκειμένω δεν είναι ‘’χρυσός‘’. Η σιωπή και η ανοχή, ιδίως μάλιστα όταν προέρχεται από πολιτειακούς παράγοντες είναι συνενοχή, κ. Μπάκουλη.

Και είναι γνωστό τοις πάσι, ότι δεν αρκεί η καταστολή σε τέτοιες περιπτώσεις.

«Θα πρέπει να εστιάσουμε στην πρόληψη, στην διαμόρφωση πεποιθήσεων που δεν θα έχουν γαλουχηθεί να προασπίζονται μία παραμορφωμένη έννοια της “τιμής”, όπως αυτή διασταλτικά προσδιορίζεται σήμερα και νοηματοδοτείται από αισθήματα αντεκδίκησης».

Πρέπει να υπάρξει άμεσα ένα ξεκάθαρο σχέδιο υποστήριξης των κοινωνικών εκείνων ομάδων που επιβάλλεται να κατανοήσουν ότι η Κρήτη, αλλά και η οποιαδήποτε άλλη περιοχή ανά την Ελλάδα που φυσικά και υπάρχουν οι αντίστοιχες παθογένειες, δεν μπορούν να θρηνήσουν άλλα θύματα.
Είναι η ώρα να προτάξουμε μέτρα πρόληψης τέτοιων καταστάσεων, να απομακρυνθούμε από τον σκοταδισμό και την αιματοχυσία.

Διότι κ. Μπάκουλη η ευθύνη δεν ανήκει αποκλειστικά σ’ εκείνους που τραβούν την σκανδάλη, αλλά και σ’ όλους εκείνους τους θεσμικούς παράγοντες που ανέχθηκαν και δικαιολόγησαν τίνι τρόπο κατά το παρελθόν αντίστοιχες καταστάσεις.

Είναι λοιπόν, καιρός να δημιουργηθούν πυρήνες-καταφύγια, θα έλεγα εγώ, σε περιοχές με ανάλογη γεωγραφία και κοινωνική δυναμική, έτσι ώστε να αναπτυχθούν δίαυλοι άμυνας απέναντι στη βία που δεν χτίζονται, ούτε διαμορφώνονται αλλιώς, παρά μόνο μέσα από τους ίδιους τους πυλώνες της οικογένειας, του σχολικού περιβάλλοντος και της υποστήριξης της πολιτείας και των κοινωνικών φορέων».