Ισραήλ: Η Κνεσέτ ανοίγει τον δρόμο για θανατική ποινή και φίμωση ξένων ΜΜΕ

Η Κνεσέτ ενέκρινε δύο εξαιρετικά αμφιλεγόμενα νομοσχέδια τη Δευτέρα. Το ένα για την επέκταση της θανατικής ποινής σε καταδικασμένους “τρομοκράτες” και δράστες εθνικιστικά υποκινούμενων φόνων, το άλλο για τον έλεγχο των ξένων ΜΜΕ στη χώρα.

Το πρώτο, που προωθεί ο ακροδεξιός υπουργός Εθνικής Ασφάλειας Ιταμάρ Μπεν Γκβιρ, πέρασε την πρώτη του ανάγνωση με 39 ψήφους υπέρ και 16 κατά. Πλέον μεταφέρεται σε κοινοβουλευτική επιτροπή για επεξεργασία, πριν επιστρέψει για δεύτερη και τρίτη ανάγνωση.

Ο Μπεν Γκβιρ υποστηρίζει πως η θανατική ποινή θα λειτουργήσει «ως ισχυρό αποτρεπτικό μέσο κατά της τρομοκρατίας». Προειδοποίησε μάλιστα ότι θα αποσύρει το κόμμα του από την κυβερνητική συμμαχία αν το νομοσχέδιο δεν τεθεί σε ψηφοφορία.

Ο Μπενιαμίν Νετανιάχου αρχικά είχε αντιταχθεί, επικαλούμενος τον κίνδυνο αντιποίνων εις βάρος των Ισραηλινών ομήρων στη Γάζα. Ωστόσο, μετά την εύθραυστη εκεχειρία που συμφωνήθηκε πρόσφατα, άλλαξε στάση και άναψε το «πράσινο φως».

Η Ισραηλινή νομοθεσία προβλέπει ήδη τη θανατική ποινή μόνο σε εξαιρετικές περιπτώσεις — όπως για προδοσία ή εγκλήματα πολέμου υπό το ναζιστικό καθεστώς — όμως η ποινή αυτή δεν έχει εφαρμοστεί εδώ και δεκαετίες. Ο μοναδικός άνθρωπος που εκτελέστηκε ποτέ στο Ισραήλ ήταν ο Άντολφ Άιχμαν, ο αρχιτέκτονας του Ολοκαυτώματος, το 1962.

Το νέο σχέδιο νόμου τροποποιεί και τη λειτουργία των στρατιωτικών δικαστηρίων στη Δυτική Όχθη, επιτρέποντας την επιβολή θανατικής ποινής με απλή πλειοψηφία, αντί ομοφωνίας, ενώ αποκλείει κάθε ελαφρυντικό στην ποινή. Οι Παλαιστίνιοι εκεί υπάγονται σε στρατιωτικό δίκαιο, την ώρα που οι Ισραηλινοί έποικοι διέπονται από αστικό.

ΟΗΕ και οργανώσεις δικαιωμάτων έχουν επανειλημμένα καταδικάσει το ισραηλινό στρατιωτικό σύστημα στη Δυτική Όχθη, κάνοντας λόγο για συστηματικές παραβιάσεις του δικαιώματος σε δίκαιη δίκη και σύγκρουση ρόλων, όπου «η αστυνομία, ο εισαγγελέας και ο δικαστής είναι το ίδιο σώμα: ο ισραηλινός στρατός».

Ο “νόμος Αλ Τζαζίρα”

Στην ίδια συνεδρίαση, η Κνεσέτ ενέκρινε σε πρώτη ανάγνωση και δεύτερο νομοσχέδιο που επιτρέπει στην κυβέρνηση να κλείνει ξένα μέσα ενημέρωσης χωρίς δικαστική απόφαση.

Το μέτρο θεωρείται θεσμοθέτηση του λεγόμενου «Νόμου Αλ Τζαζίρα», μετά το κλείσιμο των γραφείων του καταριανού δικτύου στο Ισραήλ το 2024. Το υπουργείο Επικοινωνιών είχε τότε κατηγορήσει το δίκτυο για «φιλοχαμασική» στάση και αντιισραηλινή προκατάληψη στην κάλυψη του πολέμου στη Γάζα — κατηγορίες που το κανάλι έχει απορρίψει κατηγορηματικά.

Σύμφωνα με το CNN, το νέο νομοσχέδιο, που κατέθεσε ο βουλευτής του Λικούντ Αριέλ Κάλνερ με τη στήριξη της κυβέρνησης Νετανιάχου, καθιστά τη δυνατότητα απαγόρευσης μόνιμη, ακόμα και εκτός περιόδων πολέμου ή έκτακτης ανάγκης, αφαιρώντας κάθε υποχρέωση δικαστικού ελέγχου.

Η οργάνωση «Δημοσιογράφοι Χωρίς Σύνορα» καταδίκασε το σχέδιο, χαρακτηρίζοντάς το «πρώτο καρφί στο φέρετρο της ανεξαρτησίας της ραδιοτηλεοπτικής ενημέρωσης στο Ισραήλ».

«Μέσα σε πολεμικό κλίμα και ενόψει εκλογών, η κυβέρνηση Νετανιάχου επιχειρεί να φιμώσει κάθε επικριτική φωνή απέναντι στη δεξιά συμμαχία που κυβερνά», προειδοποίησε η συντάκτρια της RSF, Αν Μποκάντε, μιλώντας για «μακροχρόνιες, επιζήμιες συνέπειες στο τοπίο των ΜΜΕ στο Ισραήλ».