Προϋπολογισμός 2026: Σε ποιους κινδύνους εστιάζει

Ο προϋπολογισμός του 2026 καταγράφει ένα θετικό σενάριο για την οικονομία και ενσωματώνει μια σειρά από φιλόδοξους στόχους ειδικά στο μέτωπο των επενδύσεων.

Όπως αναγείρει στην εισαγωγική του επιστολή προς στους βουλευτές ο υπουργός Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών Κυριάκος Πιερρακάκης «η έναρξη του έτους 2026 θα βρει την ελληνική οικονομία σε συνθήκες συνεχιζόμενης δυναμικής ανάπτυξης, σε ένα διεθνές περιβάλλον που εξακολουθεί να διέπεται από γεωπολιτική αβεβαιότητα, από μεταβαλλόμενες συνθήκες στο παγκόσμιο εμπόριο και στις αγορές ενέργειας καθώς και από κινδύνους για τη δημοσιονομική και πολιτική σταθερότητα σε μεγάλες ευρωπαϊκές οικονομίες.

Παρά την αβεβαιότητα στο παγκόσμιο οικονομικό περιβάλλον, η ελληνική οικονομία προβλέπεται να συνεχίσει για έκτο συναπτό έτος να καταγράφει σημαντικά υψηλότερο ρυθμό πραγματικής ανάπτυξης σε σχέση με τον μέσο όρο της Ευρωζώνης. Ο ρυθμός ανάπτυξης αναμένεται να ανέλθει σε 2,2% το 2025 και 2,4% το 2026, έναντι 1,3% και 1,2% για την Ευρωζώνη αντίστοιχα. Το ονομαστικό ΑΕΠ αναμένεται να αυξηθεί από τα 248,7 δισ. ευρώ το 2025 σε 260 δισ. ευρώ το 2026. Παράλληλα, ο εγχώριος πληθωρισμός αναμένεται να αποκλιμακωθεί από 2,6% το 2025 σε 2,2% το 2026».

Ωστόσο ο προϋπολογισμός εστιάζει και σε μια σειρά ρίσκων: Οι βασικοί βραχυπρόθεσμοι κίνδυνοι για τη διαμόρφωση του ρυθμού ανάπτυξης το 2025 και το 2026 σύμφωνα με το ΥΠΕΘΟ συνοψίζονται σε πιθανή όξυνση των γεωπολιτικών αναταραχών, σε ενδεχόμενη παρέκκλιση από τη δασμολογική συμφωνία μεταξύ ΗΠΑ και ΕΕ ή σε άλλη αποσταθεροποίηση των όρων του διεθνούς εμπορίου, σε μεγαλύτερη του αναμενόμενου επίπτωση των δασμών στην παγκόσμια και την ευρωπαϊκή οικονομία, σε εντονότερη εκδήλωση των φαινομένων κλιματικής αλλαγής και στην περίπτωση καθυστέρησης της πραγματοποίησης προγραμματιζόμενων επενδύσεων.

Συναλλαγματικές ισοτιμίες

Παράλληλα, η ανατίμηση του ευρώ ενέχει κινδύνους για το εξωτερικό ισοζύγιο και την ανταγωνιστικότητα στην Ευρωζώνη, ενώ η εφαρμογή συσταλτικής δημοσιονομικής πολιτικής σε μεγάλες οικονομίες της ΕΕ ενδέχεται να επιδράσει αρνητικά στην εξωτερική ζήτηση.

Αντιθέτως, εκτιμάται πως θετική επίδραση στον ρυθμό ανάπτυξης της ελληνικής οικονομίας θα μπορούσε να προέλθει από την περαιτέρω ενίσχυση της δυναμικής του εξωτερικού τουρισμού και της ναυτιλίας, από τις εγχώριες εξελίξεις στον τομέα της ενέργειας και των προγραμματιζόμενων επενδύσεων, από την ταχύτερη αποκλιμάκωση του πληθωρισμού, συνδεόμενη και με τις διεθνείς εξελίξεις στις τιμές ενέργειας, καθώς και από τη μεγαλύτερη του αναμενόμενου επενδυτική και αναπτυξιακή ώθηση, ως επακόλουθο των συνεργειών που απορρέουν από τις υλοποιούμενες διαρθρωτικές μεταρρυθμίσεις.

Το εναλλακτικό σενάριο

Στον Προϋπολογισμό περιλαμβάνεται (βάση υποχρέωσης έναντι της ΕΕ) και ανάλυση ευαισθησίας με 3 εναλλακτικά σενάρια. Το κυριότερο εξετάζει τις επιπτώσεις μίας ανατίμησης του ευρώ σε σχέση με το δολάριο κατά 10%. Οδηγεί σε μείωση του πραγματικού ΑΕΠ κατά 0,3% σε σχέση με το βασικό σενάριο, ήτοι σε πραγματικό ρυθμό μεγέθυνσης ίσο με 2,0%. Η απόκλιση από το βασικό σενάριο είναι μεγαλύτερη για το ονομαστικό ΑΕΠ (κατά 1,1% μικρότερο).

Το χρέος της Γενικής Κυβέρνησης αυξάνεται κατά 1,8 ποσοστιαίες μονάδες σε σχέση με το βασικό σενάριο, ως αποτέλεσμα του χαμηλότερου δημοσιονομικού ισοζυγίου και κυρίως της χαμηλότερης αύξησης του ονομαστικού ΑΕΠ.

Επαναλαμβάνονται τα σενάρια για την αναδιανεμητική δράση των μέτρων στήριξης που ήταν και στο προσχέδιο του Οκτωβρίου και δείχνουν όφελος από 152 ευρώ για το πιο φτωχό 10% των πολιτών και 1520 ευρώ για το πιο εύπορο 10% από το πακέτο μέτρων στήριξης του 2026 (παρεμβάσεις στην φορολογική κλίμακα, αυξήσεις συντάξεων, κατώτατου και μισθών στο Δημόσιο).