Ο ΟΗΕ μιλά για “κρατική πολιτική βασανιστηρίων” του Ισραήλ

Το Ισραήλ διαθέτει και εφαρμόζει “de facto κρατική πολιτική οργανωμένης και εκτεταμένης βασανιστικής μεταχείρισης”. Αυτό υποστηρίζει νέα έκθεση του ΟΗΕ που καλύπτει τα τελευταία δύο χρόνια και εκφράζει έντονη ανησυχία για την ατιμωρησία των ισραηλινών δυνάμεων ασφαλείας για εγκλήματα πολέμου.

Η Επιτροπή του ΟΗΕ κατά των Βασανιστηρίων καταγράφει “βαθιά ανησυχία” για καταγγελίες επαναλαμβανόμενων “σφοδρών ξυλοδαρμών, επιθέσεων με σκυλιά, ηλεκτροσόκ, ρίψη νερού με μάνικα, παρατεταμένων στάσεων καταπόνησης και σεξουαλικής βίας“.

Στην έκθεση, που δημοσιεύτηκε την Παρασκευή στο πλαίσιο της τακτικής παρακολούθησης των χωρών που έχουν υπογράψει τη Σύμβαση του ΟΗΕ κατά των βασανιστηρίων, αναφέρεται επίσης ότι Παλαιστίνιοι κρατούμενοι εξευτελίζονταν “υποχρεώνοντάς τους να συμπεριφέρονται σαν ζώα ή ουρώντας πάνω τους”.

Παράλληλα, όπως μεταδίδει ο Guardian, καταγράφεται συστηματική άρνηση ιατρικής περίθαλψης και υπερβολική χρήση δεσμών “που σε ορισμένες περιπτώσεις οδήγησε ακόμη και σε ακρωτηριασμούς“.

Ανήλικοι κρατούμενοι και παρατεταμένη κράτηση

Η επιτροπή των 10 ανεξάρτητων εμπειρογνωμόνων του ΟΗΕ εκφράζει ανησυχία για την εκτεταμένη χρήση του Νόμου περί Παράνομων Μαχητών από το Ισραήλ, που επιτρέπει την πολύμηνη κράτηση χιλιάδων Παλαιστινίων -ανδρών, γυναικών και παιδιών- χωρίς δίκη.

Σύμφωνα με τα τελευταία στοιχεία της ισραηλινής οργάνωσης B’Tselem, στα τέλη Σεπτεμβρίου υπήρχαν 3.474 Παλαιστίνιοι υπό “διοικητική κράτηση“.

Η νέα έκθεση, που καλύπτει τη διετία από την έναρξη του πολέμου στη Γάζα στις 7 Οκτωβρίου 2023, επισημαίνει τον “υψηλό αριθμό παιδιών που κρατούνται χωρίς κατηγορία ή εν αναμονή δίκης”. Η ηλικία ποινικής ευθύνης στο Ισραήλ είναι τα 12 έτη, ενώ έχουν καταγραφεί και περιπτώσεις κράτησης μικρότερων παιδιών.

Τα παιδιά που ταξινομούνται ως “κρατούμενοι ασφαλείας” αντιμετωπίζουν “σοβαρούς περιορισμούς στην επαφή με την οικογένεια, μπορεί να κρατούνται σε απομόνωση και δεν έχουν πρόσβαση στην εκπαίδευση”, κατά παράβαση διεθνών προτύπων. Η επιτροπή ζητά από το Ισραήλ να τροποποιήσει τη νομοθεσία ώστε η απομόνωση να μην εφαρμόζεται ποτέ σε ανηλίκους.

“Η κατοχή -ως σύνολο- μπορεί να συνιστά βασανιστήριο”

Η επιτροπή, που έχει συσταθεί για να παρακολουθεί την εφαρμογή της Σύμβασης του 1984, προχωρά ακόμη περισσότερο, υποστηρίζοντας ότι η καθημερινή επιβολή της ισραηλινής πολιτικής στα κατεχόμενα εδάφη, ως σύνολο, “μπορεί να συνιστά βασανιστήριο”.

Η έκθεση καταγράφει ότι 75 Παλαιστίνιοι έχουν πεθάνει υπό κράτηση από την αρχή του πολέμου στη Γάζα, περίοδο κατά την οποία οι συνθήκες κράτησης “επιδεινώθηκαν δραματικά”. Ο αριθμός αυτός χαρακτηρίζεται “ασυνήθιστα υψηλός” και “φαίνεται να αφορά αποκλειστικά Παλαιστίνιους κρατούμενους”.

Επισημαίνεται επίσης ότι “μέχρι σήμερα κανένας κρατικός αξιωματούχος δεν έχει λογοδοτήσει για τους θανάτους αυτούς”.

Το Ισραήλ έχει επανειλημμένα αρνηθεί τη χρήση βασανιστηρίων. Η επιτροπή άκουσε εκπροσώπους από τα υπουργεία Εξωτερικών και Δικαιοσύνης και την Υπηρεσία Φυλακών, οι οποίοι υποστήριξαν ότι οι συνθήκες κράτησης είναι επαρκείς και εποπτευόμενες.

Ωστόσο, η επιτροπή σημειώνει ότι ο επιθεωρητής που είναι αρμόδιος για τη διερεύνηση καταγγελιών βασανιστηρίων «δεν έχει ασκήσει καμία ποινική δίωξη» τα τελευταία δύο χρόνια, παρά τις εκτεταμένες καταγγελίες.

Το μόνο καταγεγραμμένο περιστατικό καταδίκης αφορά έναν Ισραηλινό στρατιώτη, ο οποίος καταδικάστηκε τον Φεβρουάριο για επανειλημμένες επιθέσεις σε δεμένους και με δεμένα μάτια κρατουμένους από τη Γάζα – επίθεση με γροθιές, γκλομπ και το όπλο του. Η επιτροπή έκρινε ότι η ποινή των επτά μηνών “δεν αντανακλά τη σοβαρότητα του αδικήματος”.