Ξεπαγώνει ο διάλογος με Τουρκία – “Ώριμο το έδαφος” σύμφωνα με τον Μητσοτάκη

“Θεωρώ ότι το έδαφος είναι ώριμο για το Ανώτατο Συμβούλιο Συνεργασίας Ελλάδας- Τουρκίας το πρώτο τρίμηνο του 2026”, δήλωσε ο πρωθυπουργός, Κυριάκος Μητσοτάκης, στο συνέδριο Athens Policy Dialogue, που διοργανώνει το “Βήμα”.

“Δεν χρειάζεται μία τέτοια συνάντηση να συνοδεύεται από κάποια θεαματική εξαγγελία”, ξεκαθάρισε όμως ο πρωθυπουργός. Έδειξε αντίθετα προς την κατεύθυνση της συνεργασίας σε θέματα “χαμηλής πολιτικής” και θετικής ατζέντας.

“Το να συνομιλούμε σε διάφορα επίπεδα με την Τουρκία το θεωρώ θετικό”, δήλωσε άλλωστε και πρόσθεσε: “Είμαστε ξεκάθαροι στις θέσεις μας και είναι χρήσιμο να έχουμε διαύλους επικοινωνίας. Εάν συμβεί κάτι απρόοπτο πρέπει κάποιοι άνθρωποι να μπορούν να σηκώσουν ένα τηλέφωνο, να επικοινωνούν και να εκτονώσουν την οποία κρίση μπορεί να πάει να εξελιχθεί”.

Ο κ.Μητσοτάκης υπενθύμισε ότι πριν τη Διακήρυξη των Αθηνών “είχαμε τρία χρόνια μεγάλης έντασης” με την Τουρκία “με χαρακτηριστικά πολύ ανησυχητικά” όπως είπε.

“Όπου χρειάστηκε, η Ελλάδα έθεσε όρια”

Δήλωσε συνεπώς ότι η Διακήρυξη των Αθηνών “ήταν μία επιβεβαίωση ότι μπορούμε να έχουμε μία λειτουργική σχέση, να διαφωνούμε πολιτισμένα χωρίς το θερμόμετρο στο κόκκινο”. Εκτίμησε άλλωστε ότι έχει αποδώσει αυτή η πολιτική, αναφέροντας ως αποτελέσματα τον σχεδόν μηδενισμό των παραβάσεων στο Αιγαίο, τη συνεργασία στο μεταναστευτικό, τη γρήγορη βίζα για 12 νησιά του Αιγαίου, που όπως τόνισε είχε τεράστιο θετικό οικονομικό αντίκτυπο.

“Όπου χρειάστηκε, η Ελλάδα έθεσε όρια. Το κάναμε στα ευρωπαϊκά προγράμματα άμυνας”, είπε ο πρωθυπουργός και πρόσθεσε: “Δεν θέλω να θυμίσω τι λεγόταν στην Ελλάδα για το SAFE, όταν είχαμε θέσει όρους για να μην μπει η Τουρκία και τελικά η Τουρκία δεν μπηκε”. 

Υπογράμμισε ότι είναι προτεραιότητα της κυβέρνησης η διαρκής ενίσχυση των Ενόπλων Δυνάμεων, τονίζοντας ότι η χώρα μπορεί να δαπανά πάνω από 3% του ΑΕΠ για την άμυνα και να επιστρέφει στους πολίτες μέρισμα της ανάπτυξης, πετυχαίνοντας πλεονάσματα.

“Σαφές το πλαίσιο. Στη λογική οι καλοί λογαριασμοί κάνουν τους καλούς φίλους αναπτύσσουμε το διάλογο με την Τουρκία”, δήλωσε ο κ.Μητσοτάκης.

Ναι σε πενταμερή, αλλά υπό όρους

Ως προς το ενδεχόμενο πενταμερούς διάσκεψης, ο κ.Μητσοτάκης είπε:

“Η Ελλάδα συνομιλεί με όλες τις χώρες της περιοχής και σέβεται τα διμερή και τριμερή σχήματα. Η χώρα μας θα ήταν ανοιχτή σε μία ευρύτερη διάσκεψη των χωρών της ανατολικής Μεσογείου, τις πέντε που έχουμε προσδιορίσει. Όχι για να συζητήσουμε τα ακανθώδη -γιατί δεν πιστεύει κανείς ότι ζητήματα οριοθετήσεων θα λυθούν σε ένα πολυμερές σχήμα-  αλλά ζητήματα όπως η μετανάστευση, η πολιτική προστασία, οι ενεργειακές διασυνδέσεις και πως θα αποσυνδέουμε τα έργα αυτά από άλλου είδους διεκδικήσεις. Θα ήταν θετικό να έχουμε ένα φόρουμ για αυτά τα θέματα”. 

Ξεκαθάρισε πάντως ότι αδιαπραγμάτευτη προϋπόθεση θα ήταν η συμμετοχή της Κυπριακής Δημοκρατίας σε ένα τέτοιο σχήμα, καθώς και ο σεβασμός όλων των χωρών στο διεθνές δίκαιο και το δίκαιο της θάλασσας.

Ο ρόλος των ΗΠΑ στην ανατολική Μεσόγειο

Ερωτηθείς δε για τον ρόλο των ΗΠΑ στην ευρύτερη περιοχή, ο πρωθυπουργός σχολίασε ότι χωρίς την ενεργό ανάμειξη προσωπικά του Αμερικάνου προέδρου Ντόναλντ Τραμπ δεν θα είχε επιτευχθεί εκεχειρία στη Γάζα.

Σημείωσε όμως ότι: “Η κατάσταση στην ανατολική Μεσόγειο είναι πιο σύνθετη, με πολλές χώρες που ασκούν τη δική τους ανεξάρτητη εξωτερική πολιτική, μεταξύ των οποίων και η πατρίδα μας. Είναι άδικο να ισχυριστεί κανείς πως ό,τι συμβαίνει στην ανατολική Μεσόγειο, συμβαίνει κατά επιταγή των ΗΠΑ. Τα πράγματα στη γειτονιά μας είναι πιο σύνθετα.”

Ο κ.Μητσοτάκης υπερασπίστηκε δε την επιλογή της κυβέρνησης να προχωρήσει σε πιο στενή ενεργειακή συνεργασία με τις ΗΠΑ και ειδικότερα όσον αφορά στη μεταφορά αμερικανικού υγροποιημένου φυσικού αερίου (LNG) μέσω της χώρας μας προς Ευρώπη.

Σημείωσε ότι η ΕΕ θέλει να αγοράζει υγροποιημένο φυσικό αέριο από τις ΗΠΑ, εκτίμησε δε ότι αυτό δεν είναι μόδα, αλλά μία απόφαση που θα ισχύει και στο μέλλον, υποστηρίζοντας ότι συνεπώς η Ελλάδα μπαίνει στο επίκεντρο του ενεργειακού χάρτη. Αναφέρθηκε επίσης στην απόφαση για διερευνητικές εξορύξεις για φυσικό αέριο εντός ζωνών ελληνικής κυριαρχίας από αμερικανικές εταιρείες.

“Ιθάκη, εννοείτε του Καβάφη;”

Στη συνέχεια ο κ.Μητσοτάκης υπερασπίστηκε την εξωτερική πολιτική του “αξιόπιστου συμμάχου”. Σχολίασε ότι κάποιοι στο παρελθόν δοκίμασαν να είναι και με τον αστυφύλακα και με τον χωροφύλακα.

“Μη με τσιγκλάτε να θυμηθώ όταν πριν από 10 χρόνια ψάχναμε λεφτά από τη Ρωσία και άλλα τέτοια ευτράπελα”, είπε μάλιστα, αναφερόμενος εμμέσως πλην σαφώς στην περίοδο διακυβέρνησης ΣΥΡΙΖΑ- ΑΝΕΛ.

Απέφυγε ωστόσο να μιλήσει για το βιβλίο του Αλέξη Τσίπρα, παρά τις σχετικές “πάσες”. Ειδικότερα όταν ρωτήθηκε εάν έχει διαβάσει την “Ιθάκη”, ο πρωθυπουργός απάντησε: “Εννοείτε του Καβάφη; Τη διαβάζω τακτικά, δεν μου παίρνει και χρόνο.” 

Ενώ στο ερώτημα εάν τα Χριστούγεννα θα πάει διακοπές στην Ιθάκη, ο κ.Μητσοτάκης δήλωσε: “Στην Κρήτη θα πάω”. 

Διακύβευμα των επόμενων εκλογών η πολιτική σταθερότητα

Έθεσε πάντως εκ νέου το διακύβευμα της πολιτικής σταθερότητας εν όψει των επόμενων εκλογών, οι οποίες επανέλαβε ότι θα γίνουν το 2027. Ξεκαθάρισε όμως ότι η πολιτική σταθερότητα δεν διακυβεύεται σε καμία περίπτωση προ των εκλογών, καθώς η κυβέρνηση έχει μία σχετικά άνετη κοινοβουλευτική πλειοψηφία και η Νέα Δημοκρατία παραμένει πρώτο κόμμα με μεγάλη διαφορά.

“Είμαστε η άγκυρα σταθερότητας του πολιτικού συστήματος”, δήλωσε μάλιστα ο κ.Μητσοτάκης. Συνέκρινε δε την κατάσταση στην Ελλάδα με αυτή σε άλλες ευρωπαϊκές χώρες. Επισήμανε ειδικότερα ότι στη Γερμανία η κυβέρνηση συνεργασίας δεν μπορεί να περάσει μεταρρυθμίσεις. “Δεν θα μπορούσαμε να κάνουμε μεταρρυθμίσεις εάν έπρεπε να διαπραγματευόμαστε με ένα άλλο κόμμα σε κυβέρνηση συνεργασίας” εκτίμησε. “Δεν θα ήταν εύκολο να κινηθούμε με ταχύτητα”, τόνισε και επανέλαβε ότι είναι υπέρ των μονοκομματικών κυβερνήσεων.

“Μέχρι τις εκλογές της άνοιξης του 2027, η πολιτική σταθερότητα είναι δεδομένη. Εάν θα προκύψει μετά, είναι στο χέρι του λαού. Αλλά σίγουρα είναι κάτι που οι πολίτες θα το ζυγίσουν”, είπε επίσης ο πρωθυπουργός. Δήλωσε δε ότι: “Για μένα δεν υπάρχουν πρώτες και δεύτερες εκλογές, υπάρχει μία κάλπη, στην οποία η ΝΔ επιδιώκει την αυτοδυναμία”.