Μπριζίτ Μπαρντό: Οι 10 ταινίες που τη μετέτρεψαν σε θρύλο του γαλλικού κινηματογράφου

Δεν ήταν απλώς μία ηθοποιός. Ήταν φαντασίωση, σύμβολο, ένα πρόσωπο πάνω στο οποίο προβλήθηκαν οι επιθυμίες, οι φόβοι και οι αντιφάσεις μιας ολόκληρης εποχής. Η Μπριζίτ Μπαρντό, μία από τις πιο ποθητές σταρ του παγκόσμιου κινηματογράφου, έφυγε από τη ζωή σε ηλικία 91 ετών, αφήνοντας πίσω της έναν μύθο που ξεπερνά κατά πολύ τα όρια της μεγάλης οθόνης.

Στις δεκαετίες του ’50 και του ’60, η Μπαρντό δεν ήταν απλώς διάσημη· ήταν παγκόσμιο φαινόμενο. Οι Γάλλοι λάτρευαν να τη φωνάζουν με τα αρχικά της: BB, bébé δηλαδή — μια παιδική, σχεδόν αθώα, αλλά ταυτόχρονα φορτισμένη ερωτικά αργκό που συμπύκνωνε την ιδιότυπη σχέση θαυμασμού και επιθυμίας που ενέπνεε. Συχνά συγκρινόμενη με τη Μέρλιν Μονρόε, η Μπαρντό ενσάρκωσε ένα νέο, απελευθερωμένο πρότυπο θηλυκότητας: φυσικό, ακατέργαστο, ανυπότακτο.

Με τη σαγηνευτική της εμφάνιση, τα ατημέλητα ξανθά μαλλιά και την αφοπλιστική της παρουσία, ξεπέρασε τα όρια του κινηματογράφου για να γίνει ένα από τα πιο διαχρονικά sex symbols του 20ού αιώνα. Ταυτόχρονα, όμως, έζησε και πέθανε ως μια φιγούρα βαθιά αντιφατική: μια γυναίκα που ταυτίστηκε με την ελευθερία, τη νεωτερικότητα και την πρόκληση, αλλά που αργότερα συγκρούστηκε βίαια με τον κόσμο που άλλαζε γύρω της.

Αυτές είναι οι 10 ταινίες που εδραίωσαν οριστικά τη Μπριζίτ Μπαρντό ως κινηματογραφικό θρύλο.

Et Dieu… Créa la Femme (Και ο Θεός… Έπλασε τη Γυναίκα) – 1956

Σκηνοθεσία: Ροζέ Βαντίμ
Η ταινία που δεν απλώς σύστησε τη Μπριζίτ Μπαρντό στο παγκόσμιο κοινό, αλλά επαναπροσδιόρισε την ίδια την έννοια της γυναικείας παρουσίας στο σινεμά. Στο εκτυφλωτικό φως της Γαλλικής Ριβιέρας και στο καλοκαιρινό Σεν Τροπέ, η Μπαρντό ενσαρκώνει την Τζουλιέτ: μια νεαρή γυναίκα ακατέργαστη, αισθησιακή, απρόβλεπτη, που αρνείται να χωρέσει στα ηθικά και κοινωνικά καλούπια της εποχής της.

Η Τζουλιέτ δεν είναι απλώς αντικείμενο πόθου, είναι δύναμη ανατροπής. Με την αθωότητα να συνυπάρχει με την πρόκληση, η Μπαρντό σκανδαλίζει, γοητεύει και διχάζει — τόσο τους άντρες της ταινίας όσο και το κοινό. Η κάμερα του Ροζέ Βαντίμ (τότε συζύγου της) την ακολουθεί και σχεδόν ερωτοτροπεί μαζί της, καταγράφοντας ένα νέο, τολμηρό γυναικείο πρότυπο που δεν ζητά άδεια για να υπάρξει.

Το Et Dieu… Créa la Femme προκάλεσε θύελλα αντιδράσεων, λογοκρίθηκε σε πολλές χώρες και ταυτόχρονα γνώρισε τεράστια εμπορική επιτυχία. Πάνω απ’ όλα, όμως, γέννησε έναν μύθο: τη Μπριζίτ Μπαρντό ως σύμβολο σεξουαλικής απελευθέρωσης, ανεξαρτησίας και σύγχρονης θηλυκότητας. Από εκείνη τη στιγμή και μετά, τίποτα δεν θα ήταν ίδιο — ούτε για την ίδια, ούτε για τον ευρωπαϊκό κινηματογράφο.

Voulez-vous danser avec moi? (Θέλεις να Χορέψουμε;) – 1959

Σκηνοθεσία: Μισέλ Μπουαρόν

Σε αυτή την κομψή και παιχνιδιάρικη μουσική κωμωδία, η Μπριζίτ Μπαρντό απομακρύνεται από τον καθαρά δραματικό ή σκανδαλώδη μύθο της και αποδεικνύει πόσο ευέλικτη και απολαυστική ηθοποιός μπορεί να γίνει. Υποδύεται μια νεαρή χήρα που, κατά τη διάρκεια των διακοπών της στο ηλιόλουστο Σεν Τροπέ, βρίσκεται απροσδόκητα μπλεγμένη σε μια υπόθεση φόνου — όχι με σκοτεινό ύφος, αλλά μέσα από μια ανάλαφρη, σχεδόν χορευτική αφήγηση.

Ο Μισέλ Μπουαρόν σκηνοθετεί με ρυθμό και φινέτσα, αξιοποιώντας στο έπακρο τη λάμψη της πρωταγωνίστριάς του και το κοσμοπολίτικο σκηνικό της Ριβιέρας.

Σημειώστε πως η ταινία σηματοδοτεί την πρώτη συνεργασία της Μπαρντό με τον Σερζ Γκενσμπούρ. Μια συνεργασία που έμελλε να αποδειχθεί καθοριστική, καθώς ο θρυλικός δημιουργός θα συμβάλλει καθοριστικά στη διαμόρφωση της δημόσιας εικόνας και του μύθου της.

Le Mépris (Η Περιφρόνηση) – 1963

Σκηνοθεσία: Ζαν-Λικ Γκοντάρ

Το Le Mépris δεν είναι απλώς μία από τις σημαντικότερες ταινίες του γαλλικού Νέου Κύματος, είναι ένα υπαρξιακό σχόλιο πάνω στην αγάπη, τη δημιουργία και τη σταδιακή διάλυση της ανθρώπινης επικοινωνίας. Στο κέντρο αυτού του αυστηρά δομημένου, αλλά βαθιά συναισθηματικού σύμπαντος του Ζαν-Λικ Γκοντάρ, η Μπριζίτ Μπαρντό παραδίδει μια από τις πιο ώριμες και εσωτερικές ερμηνείες της καριέρας της.

Υποδύεται την Καμίλ, τη σύζυγο ενός σεναριογράφου (Μισέλ Πικολί), της οποίας η αγάπη μετατρέπεται αργά αλλά αμετάκλητα σε περιφρόνηση. Χωρίς εξάρσεις και θεατρικότητα, η Μπαρντό αφήνει τα βλέμματα, τις παύσεις και το σώμα της να μιλήσουν, απογυμνώνοντας τον μύθο της σταρ και αποκαλύπτοντας μια ηθοποιό με βαθιά συναισθηματική ακρίβεια.

Για τη Μπαρντό, η ταινία αυτή σηματοδοτεί μια καθοριστική στιγμή: την οριστική της μετάβαση από σύμβολο σεξ σε ηθοποιό με καλλιτεχνικό βάθος και διαχρονική κινηματογραφική αξία.

En effeuillant la marguerite (Mademoiselle Striptease) – 1956

Σκηνοθεσία: Μαρκ Αλλεγκρέ

Ανάλαφρη, παιχνιδιάρικη και γεμάτη φρεσκάδα, αυτή η κωμωδία αποτελεί ένα από τα πρώιμα δείγματα της κινηματογραφικής γοητείας της Μπριζίτ Μπαρντό. Υποδύεται την Ανιές Ντιμόν, μια αθώα επαρχιώτισσα με όνειρο να γίνει ηθοποιός, η οποία – μέσα από μια σειρά παρεξηγήσεων και τυχαίων γεγονότων – βρίσκεται ξαφνικά στο επίκεντρο ενός μπουρλέσκ θεάματος.

Η Μπαρντό ισορροπεί με μαεστρία ανάμεσα στην αθωότητα και την πρόκληση, αποδεικνύοντας ότι το ταλέντο της δεν περιορίζεται στη σαγήνη, αλλά εκτείνεται και στο λεπτό, σχεδόν σωματικό χιούμορ προαναγγέλλοντας την εκρηκτική παρουσία που σύντομα θα κατακτήσει τη μεγάλη οθόνη και το διεθνές κοινό.

Une Parisienne (Μια Παριζιάνα) – 1957

Σκηνοθεσία: Μισέλ Μπουαρόν

Σε αυτή τη δροσερή ρομαντική κωμωδία, η Μπριζίτ Μπαρντό αφήνει για λίγο πίσω της τον μύθο της μοιραίας γυναίκας και απολαμβάνει έναν ρόλο γεμάτο ζωντάνια, ειρωνεία και ελαφρότητα. Υποδύεται την Μπριζίτ Λωριέ, την κακομαθημένη, αλλά αφοπλιστικά γοητευτική κόρη του Προέδρου της Γαλλίας, της οποίας ο γάμος με έναν αυστηρό, καθωσπρέπει κυβερνητικό αξιωματούχο αποδεικνύεται ασφυκτικός. Ανυπότακτη και ανήσυχη, αποφασίζει να τα εγκαταλείψει όλα και να κατέβει στη Γαλλική Ριβιέρα, αναζητώντας μια ζωή πιο κοντά στην επιθυμία, την ελευθερία και τον έρωτα. Εκεί θα συναντήσει έναν γοητευτικό πρίγκιπα και θα βρεθεί μπλεγμένη σε μια σειρά από ρομαντικές και κωμικές καταστάσεις που αναδεικνύουν την ακαταμάχητη παρουσία της.

Το Une Parisienne αποτελεί ιδανικό παράδειγμα του πώς η Μπαρντό μπορούσε να μεταμορφώνεται με ευκολία από σύμβολο πρόκλησης σε ανάλαφρη πρωταγωνίστρια ρομαντικής κομεντί, κερδίζοντας αβίαστα τη συμπάθεια του κοινού.

La Vérité (Η Αλήθεια) – 1960

Σκηνοθεσία: Ανρί-Ζορζ Κλουζό

Με το La Vérité, η Μπριζίτ Μπαρντό αφήνει οριστικά πίσω της την εικόνα της ανέμελης σταρ και παραδίδει μία από τις πιο σκληρές και απαιτητικές ερμηνείες της καριέρας της. Υποδύεται τη Ντομινίκ Μαρσό, μια νεαρή γυναίκα που κάθεται στο εδώλιο του κατηγορουμένου, αντιμετωπίζοντας την κατηγορία της δολοφονίας του εραστή της. Όμως η δίκη δεν αφορά μόνο ένα έγκλημα· μετατρέπεται σε δημόσια καταδίκη της ίδιας της ζωής και της ελευθερίας της.

Το La Vérité δεν επιβεβαίωσε απλώς το υποκριτικό της εύρος, αλλά καθιέρωσε τη Μπαρντό ως δραματική ηθοποιό πρώτης γραμμής. Η διεθνής αναγνώριση ήρθε με τη Χρυσή Σφαίρα Καλύτερης Ξενόγλωσσης Ταινίας, επισφραγίζοντας μια στιγμή-ορόσημο τόσο για την ίδια όσο και για τον γαλλικό κινηματογράφο.

Viva Maria! – 1965

Σκηνοθεσία: Λουί Μαλ

Το Viva Maria! είναι ίσως η πιο εκρηκτική και απολαυστική στιγμή της Μπριζίτ Μπαρντό στη δεκαετία του ’60: μια περιπέτεια που συνδυάζει κωμωδία, πολιτική σάτιρα και κινηματογραφικό θέαμα. Υπό τη σκηνοθετική ματιά του Λουί Μαλ, η ταινία μετατρέπεται σε ένα ανέμελο αλλά και αιχμηρό σχόλιο για την επανάσταση, την εξουσία και τη γυναικεία χειραφέτηση.

Η Μπαρντό συναντά την εξίσου εμβληματική Ζαν Μορό, με τις δύο γυναίκες να ενσαρκώνουν τις «Μαρίες»: μια τραγουδίστρια και μια αναρχική τυχοδιώκτρια που, σχεδόν κατά λάθος, βρίσκονται στο επίκεντρο μιας λαϊκής εξέγερσης σε μια φανταστική χώρα της Λατινικής Αμερικής. Η μεταξύ τους χημεία είναι καθηλωτική — η αισθησιακή, αυθόρμητη ενέργεια της Μπαρντό αντιπαραβάλλεται ιδανικά με τη σκοτεινή, εσωτερική δύναμη της Μορό.

Το Viva Maria! επιτρέπει στη Μπαρντό να παίξει με τον μύθο της: να τραγουδήσει, να γελάσει, να σαρκάσει, αλλά και να ενσαρκώσει μια γυναίκα που μετατρέπεται από θεατρίνα σε σύμβολο επανάστασης.

Masculin Féminin (Αρσενικό – θηλυκό) – 1966

Σκηνοθεσία: Ζαν-Λικ Γκοντάρ

Το “Masculin Féminin” αποτελεί ένα από τα πιο χαρακτηριστικά πορτρέτα της γαλλικής νεολαίας των sixties και ένα κινηματογραφικό ντοκουμέντο μιας εποχής σε αναβρασμό. Ο Ζαν-Λικ Γκοντάρ καταγράφει με αποσπασματικό, σχεδόν δημοσιογραφικό ύφος τις ανησυχίες, τις πολιτικές ιδέες, τις ερωτικές σχέσεις και τη σύγχυση μιας γενιάς που αναζητά ταυτότητα μέσα σε έναν κόσμο που αλλάζει ραγδαία.

Η Μπριζίτ Μπαρντό εμφανίζεται σε έναν σύντομο αλλά συμβολικά φορτισμένο ρόλο. Παρότι δεν βρίσκεται στο επίκεντρο της αφήγησης, η παρουσία της λειτουργεί ως πολιτισμικό σχόλιο από μόνη της: η απόλυτη σταρ της προηγούμενης δεκαετίας συναντά τη νέα, ανήσυχη και πολιτικοποιημένη νεολαία του ’60. Η εικόνα της, αναγνωρίσιμη και ταυτόχρονα αποστασιοποιημένη, μοιάζει να γεφυρώνει δύο διαφορετικές εποχές του γαλλικού σινεμά.

Les Pétroleuses (Οι Πετρελαιοθήρες) – 1971

Σκηνοθεσία: Κριστιάν-Ζακ

Σε μία από τις πιο απρόσμενες και απολαυστικές επιλογές της καριέρας της, η Μπριζίτ Μπαρντό πρωταγωνιστεί σε αυτή τη γουέστερν-κωμωδία που παίζει με τα στερεότυπα του είδους και τα ανατρέπει με χιούμορ και θηλυκή αυτοπεποίθηση. Δίπλα της, η εκρηκτική Κλαούντια Καρντινάλε, με την οποία σχηματίζουν ένα από τα πιο χαρισματικά και ασυνήθιστα δίδυμα του ευρωπαϊκού σινεμά.

Η ταινία ακολουθεί δύο αδελφές που, εν μέσω της Άγριας Δύσης και του πυρετού του πετρελαίου, βρίσκονται μπλεγμένες σε καταδιώξεις, παρεξηγήσεις και κωμικές συγκρούσεις, ανατρέποντας τον ανδροκρατούμενο κόσμο του γουέστερν. Η Μπαρντό απολαμβάνει εμφανώς τον ρόλο της, επιστρατεύοντας αυτοσαρκασμό, σωματικό χιούμορ και απόλυτη κινηματογραφική άνεση, μακριά από το βάρος του μύθου που τη συνόδευε για χρόνια.

Ο Κριστιάν-Ζακ σκηνοθετεί με ρυθμό, δίνοντας έμφαση στη χημεία των δύο πρωταγωνιστριών και στην παιχνιδιάρικη διάθεση της αφήγησης. Το Les Pétroleuses δεν φιλοδοξεί να γίνει βαθυστόχαστο, αλλά καταφέρνει κάτι εξίσου σημαντικό: να δείξει τη Μπριζίτ Μπαρντό χαλαρή, ελεύθερη και απολύτως απολαυστική, σε έναν ρόλο που αποδεικνύει πόσο καλά ήξερε να γελά και με τον ίδιο της τον μύθο.

The Bear and the Doll -Η ερωτιάρα -L’Ours et la Poupée – 1970

Σκηνοθεσία: Μισέλ Ντεβίλ

Στο The Bear and the Doll, η Μπριζίτ Μπαρντό πρωταγωνιστεί σε μια από τις πιο ιδιαίτερες και τρυφερές ταινίες της ύστερης καριέρας της, απομακρυνόμενη από τον θόρυβο του μύθου και πλησιάζοντας έναν πιο εσωτερικό, μελαγχολικό κινηματογραφικό τόνο. Ο Μισέλ Ντεβίλ σκηνοθετεί μια ρομαντική κωμωδία με φιλοσοφικές αποχρώσεις, που μοιάζει περισσότερο με κινηματογραφικό παραμύθι παρά με συμβατική αφήγηση.

Η Μπαρντό υποδύεται μια κοσμοπολίτισσα γυναίκα που, ύστερα από ένα τυχαίο ατύχημα, βρίσκεται εγκλωβισμένη σε ένα απομονωμένο σαλέ στις Άλπεις, παρέα με έναν μοναχικό, σχεδόν ερημίτη άντρα — τον «αρκούδο» του τίτλου. Η σύγκρουση ανάμεσα στον θορυβώδη, επιφανειακό κόσμο της πόλης και τη σιωπηλή, πρωτόγονη ζωή της φύσης αποτελεί τον κεντρικό άξονα της ταινίας. Η ερμηνεία της είναι χαμηλόφωνη, γεμάτη λεπτές αποχρώσεις και μια σπάνια γλυκύτητα.

Το The Bear and the Doll λειτουργεί ως ένας ήσυχος αποχαιρετισμός στην κινηματογραφική Μπαρντό: μια ταινία που προαναγγέλλει τη σταδιακή της απομάκρυνση από το σινεμά και αποτυπώνει την ανάγκη της για απλότητα, φύση και ελευθερία — στοιχεία που θα καθόριζαν και την επόμενη φάση της ζωής της.