Piketty: Καταπολέμηση των ανισοτήτων, μόνο εάν οι πλούσιοι κάνουν περισσότερα παιδιά

Τη θεωρία για την μείωση της ανισότητας, βασισμένη στην αύξηση της γεννητικότητας μεταξύ των πλουσίων, αναλύει ο Γάλλος οικονομολόγος Tomas Piketty στο βιβλίο του “Το κεφάλαιο στον 21ο αιώνα”, που κυκλοφόρησε από τις εκδόσεις του Πανεπιστημίου Χάρβαρντ.

Στη μελέτη του, ο Piketty περιγράφει πώς ο πλούτος έχει συγκεντρωθεί στα χέρια ολίγων, ενώ αναλύει τον τρόπο, με τον οποίο το κεφάλαιο μπορεί να “διασπαστεί” σε περισσότερους, με αποτέλεσμα την καταπολέμηση της ανισότητας.

Με απλά λόγια, υποστηρίζει, πως όλο και περισσότερο μερίδιο του πλούτου της κοινωνίας συγκεντρώνεται σε χέρια λίγων και στη συνέχεια κληροδοτείται στους γόνους τους, προσφέροντας τη δυνατότητα περαιτέρω συγκέντρωσης του πλούτου.

“Αυξήστε τη γεννητικότητα μεταξύ των πλουσίων”, προτρέπει ο Piketty. Εάν οι πλούσιοι είχαν περισσότερα παιδιά, το κεφάλαιο θα αναπτυσσόταν με πιο αργούς ρυθμούς, αν όχι καθόλου, σε διάρκεια 35 ετών (περίοδο που λαμβάνει ως μία γενιά), υποστηρίζει, σημειώνοντας πως ο πλούτος κατ’ άτομο, διπλασιάζεται μόνο, εάν κάθε εύπορη οικογένεια έχει μόνο 2 παιδιά.

Εάν οι ευκατάστατοι άνθρωποι καταναλώνουν περίπου το 20% του ειδοσήματός τους, ποσοστό που επιτρέπει την αποταμίευση μεγάλων ποσών, κι έχει 3 παιδιά, τότε και πάλι έχουμε ισορροπία και όχι αύξηση των ανισοτήτων με το πέρασμα των γενεών.

Το βιβλίο παρουσιάζει συγκριτικά στοιχεία για 20 χώρες κατά τους 3 τελευταίους αιώνες.

Αυτό που συμπεραίνει ο συγγραφέας είναι, ότι ως επί το πλείστον, ικανοποιούνταν οι συνθήκες για διαρκή αύξηση της συσσώρευσης του πλούτου.

Πρόκειται για τη σχέση μεταξύ δύο μεγεθών: της απόδοσης του κεφαλαίου και του ρυθμού ανάπτυξης της οικονομίας. Εάν η απόδοση των διαφόρων περιουσιακών στοιχείων είναι υψηλότερη του ρυθμού αύξησης του ΑΕΠ, θα προκύπτει σταδιακά αύξηση της συγκέντρωσης του πλούτου.

Σύμφωνα με τον συγγραφέα, αυτό ίσχυε σταθερά με εξαίρεση την περίοδο του Μεσοπολέμου. Τότε, η σχέση αντιστράφηκε εξαιτίας της απότομης βελτίωσης της τεχνολογίας και της ραγδαίας αύξησης του παγκόσμιου πληθυσμού.

Η έρευνα του Piketty

Η έρευνα του Piketty εστιάζεται σε διάφορα θέματα, τα οποία ωστόσο βρίσκονται στην ευρύτερη ερευνητική ενότητα της δημόσιας οικονομικής. Η κύρια εργασία του συνίσταται στην ανάδειξη της οικονομικής ανάλυσης και της ιστορικής εξέλιξης των ανισοτήτων.

Η εξέταση των εισοδηματικών ανισοτήτων κατά τη διάρκεια του 20ου αιώνα ήταν μία προσπάθεια να επιβεβαιωθεί η υπόθεση του Simon Kuznets (Νομπελ Οικονομικών 1971). Η υπόθεση αυτή διατυπώνει πως οι οικονομικές ανισότητες (κυρίως σε όρους εισοδήματος) αυξάνουν στην πρώτη φάση οικονομικής ανάπτυξης των χωρών (για παράδειγμα, στη μετάβαση από την αγροτική παραγωγή στην εκβιομηχάνιση) και μειώνονται ενόσω αυτή η φάση διαρκεί περισσότερο.

Η έρευνα του Piketty συνίσταται αρχικά στη τεκμηρίωση αυτής της υπόθεσης, περαιτέρω δε στην έρευνα των μηχανισμών εκείνων που άμβλυναν την οικονομική ανισότητα, όπως για παράδειγμα η προοδευτική φορολογία.

Είναι αξιόλογο το ότι η έρευνα αυτή, που εστιάστηκε αρχικά στη σύγκριση Ηνωμένων Πολιτειών και Γαλλίας, έτυχε πρωτοφανούς υποδοχής από την ακαδημαϊκή κοινότητα και ένα κύμα μελετών περιλαμβάνει πλέον τη Γερμανία, Σουηδία, Ελβετία, Ινδία, Κίνα, Αργεντινή, Ισπανία, και άλλες χώρες που μετέβησαν πολλά στάδια οικονομικής ανάπτυξης στον 20ό αιώνα.

Πηγή: Marginal Revolution, Wikipedia