Το τίναγμα της γάτας

Η παλαιά οικονομία ένιωθε την καυτή ανάσα της νέας οικονομίας στις αρχές της προηγούμενης δεκαετίας. Έκτοτε τα πράγματα ξεκαθάρισαν. Η καινοτομία και η επανάσταση του Internet πήραν τη σκυτάλη και όσοι ασχολήθηκαν μαζί της, την αποδέχθηκαν και την ενσωμάτωσαν στη δραστηριότητά τους, είδαν τις χρηματιστηριακές αποτιμήσεις τους να εκτινάσσονται. Όσοι επέμειναν στο παρελθόν και είχαν παράλληλα την οξυδέρκεια να αντιλαμβάνονται τις αλλαγές που συμβαίνουν γύρω τους, είδαν απλώς το τραίνο να περνά. Κάποιοι “καβάλησαν” έστω και την τελευταία στιγμή. Οι περισσότεροι δεν άκουσαν καν τον ήχο του τραίνου. Τώρα πια δεν τίθεται θέμα σύγκρισης.

Κάπως έτσι η Apple είδε την κεφαλαιοποίησή της να ξεπερνά το ΑΕΠ πολλών αναπτυγμένων κρατών. Χθές κινούνταν περί των 600 δισ. δολαρίων, χώρια το ταμείο που δεν ξέρουν τι να το κάνουν. Σπαταλούν αλόγιστα χρήματα και πάλι δεν μειώνεται. Και δεν πρόκειται για μια απλή εξαίρεση. Οι μεγαλύτεροι παγκόσμιοι παίκτες ανέβηκαν στο τραίνο νωρίς, επένδυσαν στη γνώση και με τεχνοκρατικό τρόπο βρήκαν τη θέση τους στο πάνθεον του νέου καπιταλισμού.

Διότι ο νέος καπιταλισμός δεν έχει σύνορα. Η αγορά είναι παγκόσμια. Μια ματιά στις χρηματιστηριακές αποτιμήσεις των ΗΠΑ είναι ενδεικτική. Το σύνολο των “παραδοσιακών” δραστηριοτήτων αποτιμάται σε 410 τρις. δολάρια ενώ η αντίστοιχη αξία των δραστηριοτήτων τεχνολογίας ξεπερνά τα 500 τρις. δολάρια. Και να σκεφθεί κανείς ότι και οι “παραδοσιακές” επιχειρήσεις στις ΗΠΑ έχουν ενσωματώσει τη “νεα οικονομία” σε πολύ μεγάλο βαθμό αν τις συγκρίνει με ομοειδείς επιχειρήσεις άλλων κλάδων. Και αυτό ισχύει για όλους τους κλάδους.

Μαζί με το παλαιό επιχειρηματικό πρότυπο, πέθαναν και οι πρακτικές που το συνόδευαν. Είναι εξαιρετικά δύσκολο να θέσεις εμπόδια στις νέες επιχειρήσεις. Μια χούφτα προγραμματιστές από την Εσθονία κατόρθωσαν να κοιτάξουν κατάματα τους τηλεπικοινωνιακούς κολοσσούς, δημιουργώντας το Skype. Είναι εύκολο να ελέγξεις αποτελεσματικά μια τοπική αγορά. Να χρησιμοποιήσεις πρακτικές αθέμιτου ανταγωνισμού, να ελέγχεις τη ροή κεφαλαίων ακόμη και να διαφθείρεις κρατικούς λειτουργούς προς όφελός σου.

Στο χώρο του διαδικτύου όμως είναι εξαιρετικά σπάνιο και ιδιαίτερα δύσκολο. Ποιόν να χρηματίσεις και τι να απαγορεύσεις; Ίσως να μπορείς να το κάνεις κατά τόπους αλλά η παγκόσμια αγορά, δεν χωρά παρεμβάσεις. Μια καλή ιδέα και σκληρή δουλειά, αναγνωρίζονται όσο ισχυρός και αν είναι ο ανταγωνιστής σου.

Είναι φυσικό όσοι έχασαν το τραίνο να μην αποδέχονται την λανθασμένη επιλογή τους. Επιμένουν σ’ αυτή γιατί δεν έχουν τι άλλο να κάνουν. Δεν γνωρίζουν ούτε καν τους κανόνες του νέου παίγνιου. Επιπλέον η μαλθακότητα που τους προσέφερε η πρότερη άνετη κυριαρχία τους στερεί τη δυνατότητα ουσιαστικής αντίδρασης. Είναι και η ανθρώπινη φύση, που δεν αρέσκεται στην παραδοχή του λάθους και πολύ περισσότερο της ήττας.

Όπως καθετί απαρχαιωμένο αρνούνται την αλλαγή. Αντιδρούν λυσσαλέα στην απώλεια της ισχύος τους. Φευ, χρησιμοποιούν ούτως ή άλλως τις παλαιές μεθόδους, οι οποίες δεν είναι ιδιαίτερα αποτελεσματικές στη νέα τάξη πραγμάτων. Είναι απλώς το τίναγμα της γάτας…

*Ο Σταμάτης Ζαχαρός είναι Αρθρογράφος του NEWS 247 και Σύμβουλος Έκδοσης της 24 MEDIA ( @SZacharos)