ΠΟΣΟ ΠΟΥΛΑΕΙ Η ΑΛΙΚΗ ΣΤΟ EBAY;
Πεθαίνοντας, οι σταρ «επιστρέφουν» σε κάποιους από τους φανατικούς οπαδούς τους μέρος από το χρήμα που είχαν εισπράξει στην ζωή τους. Διότι, όπως λέει στο WE ένας από τους Έλληνες top sellers του eBay, «για όλα τα αντικείμενα υπάρχει ένας αγοραστής, αρκεί να ξέρεις να περιμένεις».
Από τον Χρήστο Αργύρη
Λίγη ώρα μετά το βίαιο θάνατο του Paul Walker , σε εκείνο το τρομακτικό δυστύχημα που είχε τραβήξει την προσοχή ολόκληρου του πλανήτη, το eΒay «ανταποκρίθηκε» ταχύτατα. Τα πάσης φύσεως σχετικά αναμνηστικά πολλαπλασιάστηκαν αμέσως και οι τιμές τους εκτοξεύθηκαν. Αγοραστές και πωλητές έκαναν τη δουλειά τους, την ώρα που η υπόλοιπη ηλεκτρονική κοινότητα σχολίαζε φρικαρισμένη: «Κοράκια», «τυμβωρύχοι», «βρικόλακες», κ.λπ. Το ανάθεμα είναι εύκολο και πέφτει στο σύνολο των πωλητών – σε όσους ήδη πουλούσαν αντικείμενα που συνδέονταν με τον ηθοποιό και, απλώς, μετά το θάνατό του ανέβασαν τις τιμές, σε όσους τσάτρα πάτρα φιλοτέχνησαν μπλουζάκια και κούπες με R.I.P. stickers και φωτογραφίες του και, φυσικά, στους λίγους που είχαν την «τύχη» να βρίσκονται την κατάλληλη ώρα στο σωστό μέρος και επωφελήθηκαν δεόντως: ο πυροσβεστήρας της Porsche Carrera GT, τα γυαλιά ηλίου τού ηθοποιού, συντρίμμια από τη σύγκρουση και οτιδήποτε άλλο μπορεί να φανταστεί κανείς, αργά ή γρήγορα ανέβηκαν προς πώληση, σοκάροντας το κοινό. Τα περισσότερα αποσύρθηκαν σύντομα – και κάποιοι από αυτούς που τα συνέλλεξαν πιάστηκαν από την αστυνομία, αλλά επειδή το θέμα προσφερόταν για ξύλινους τίτλους, τα media συνέχισαν να σοκάρονται με τα «βαμπίρ» που εκμεταλλεύτηκαν το θάνατο του Walker για μερικά -συχνά όχι λίγα- δολάρια παραπάνω.
Ήταν τα ίδια μέσα που πούλησαν όσο μπορούσαν τη ζωή του σταρ σε συνέχειες, για να τον τιμήσουν. Στη μια περίπτωση επρόκειτο για κάτι αξιέπαινο, στην άλλη ήταν, σωστά, έως και αξιόποινο. Πάντως, οι ειδικοί που ασχολήθηκαν έντιμα με το θέμα, επισήμαναν ότι είναι λεπτή και μετακινούμενη η γραμμή που χωρίζει την απότιση φόρου τιμής από την απλή εκμετάλλευση ή και την αισχρή κερδοσκοπία. Όσοι έβαλαν προς πώληση φωτογραφίες του Philip Seymour Hoffman, υποτίθεται πιωμένου, λίγες ώρες αφότου βρέθηκε νεκρός ο ηθοποιός, είναι κοράκια, τελεία και παύλα. Αλλά μια περιποιημένη σελίδα στο iTunes, με τη φιλμογραφία του Robin Williams, που αποφέρει χιλιάδες δολάρια στην Apple είναι θεμιτή; Μάλλον ναι, αφού τα οφέλη είναι αμφίδρομα, έστω κι αν στην περίπτωση του Williams αφορούν τους κληρονόμους του. Άλλωστε, ο ηθοποιός είχε συνεργαστεί με την εταιρεία και εν ζωή: «Δεν διαβάζουμε ποίηση επειδή είναι χαριτωμένη. Διαβάζουμε ποίηση επειδή ανήκουμε στην ανθρώπινη φυλή και η ανθρώπινη φυλή είναι γεμάτη πάθος»: Ένας κυνικός παρατηρητής θα έλεγε ότι ο Robin Williams άδραξε τη μέρα, η Apple άδραξε την ευκαιρία να χρησιμοποιήσει τα συγκινητικά του λόγια στη διαφήμιση του iPad και η συνεργασία τους δεν σταμάτησε ούτε μετά το θλιβερό συμβάν του θανάτου του. Απλώς τέθηκε σε νέα βάση…
«Η αγορά αποφασίζει»
Ο Πέτρος, 50 ετών, είναι δραστήριο μέλος του eBay, με αψεγάδιαστες κριτικές και διόλου ευκαταφρόνητα κέρδη. Η «κανονική» επαγγελματική του ιδιότητα τού επέτρεψε για χρόνια να κινείται στα ενδότερα της ελληνικής showbiz, ώστε πια να μπορεί να προβλέψει το πώς θα διαμορφωθεί η αξία ενός celebrity item στο χρηματιστήριο της ηλεκτρονικής δημοπρασίας: «Μου φαίνεται υποκριτικό να κάνει κανείς τον σοκαρισμένο επειδή αυξάνει η ποσότητα και η τιμή των αναμνηστικών που αφορούν διασημότητες, μετά το θάνατό τους. Ασφαλώς εξαιρώ περιπτώσεις «τυμβωρυχίας», αλλά δεν νομίζω ότι είναι ανήθικο να ανεβάσω την τιμή ενός δίσκου, όταν η αγορά ανταποκρίνεται». Τον ρωτάμε αν ισχύει αυτό σε όλες τις περιπτώσεις και απαντά ότι συνήθως ισχύει. «Όμως, 100% βέβαιο ότι θα ανέβουν οι τιμές είναι μόνο όταν ο θανών υπήρξε, μεταξύ άλλων, gay icon. Τότε, δεν υπάρχει αμφιβολία πως οτιδήποτε σημαντικό ή εντελώς ασήμαντο τον αφορά θα πολλαπλασιάσει την τιμή του. Αυτές οι διασημότητες προσφέρουν ευκαιρίες στο eBay συνεχώς».
Αν ρίξει κανείς μια ματιά σε στατιστικά που αφορούν αγοραπωλησίες αντικειμένων για celebrities, θα εκπλαγεί από την απότομη έκρηξη των συναλλαγών που συνήθως παρατηρείται ύστερα από το θάνατο κάποιου διασήμου. Δύο εβδομάδες πριν πεθάνει ο Christopher Reeve, οι τίτλοι με το όνομά του στο eBay ανέρχονταν σε 350. Αμέσως μετά το θάνατό του, στις 10 Αυγούστου 2004, η σχετική λίστα έφθασε τις 850 εγγραφές και, φυσικά, οι τιμές όλων των αντικειμένων αυξήθηκαν κατακόρυφα. Το παράδοξο εδώ είχε να κάνει με το πώς «κινήθηκαν» τα αυτόγραφα. Καθώς ο ηθοποιός ήταν παράλυτος τα τελευταία 9 χρόνια της ζωής του και δεν μπορούσε να υπογράψει, όσα αυτόγραφα είχε ήδη δώσει πριν από το ατύχημα διατηρούσαν μια σχετικά ψηλή τιμή. Παρόλα αυτά, μετά το θάνατό του, η αξία τους ανέβηκε από τα 50 δολάρια σε έως και 295, για να «ξεφουσκώσει» λίγο μετά στα 100 δολάρια.
Πολύ πιο εντυπωσιακό ήταν το παζάρι που στήθηκε με αφετηρία το θάνατο του Πάπα Ιωάννη Παύλου του Β’: Από τα 650 αντικείμενα, η σχετική λίστα έφθασε σύντομα τα 11.000, ενώ το πιο ακριβό αυτόγραφο του απέφερε στον πωλητή του 8.500 δολάρια. Εδώ θα ταίριαζε σχεδόν κυριολεκτικά η φράση «sky is the limit». Το ίδιο ισχύει και για την πρόσφατη πώληση ενός υπολογιστή τύπου Apple-1, ο οποίος ανήκε παλιά στον ιδρυτή της Apple, Steve Jobs. Βέβαια, η συναλλαγή έκλεισε στις 365.000 δολάρια, αντί για τις 400.000 – 600.000 που ήταν η αρχική προσδοκία.
Φωτορομάντζα και κούκλες «Σάκης»
Η εφευρετικότητα των πωλητών δεν έχει όρια. Οποιοδήποτε αντικείμενο είναι δυνατό να λειτουργήσει ως αναμνηστικό, αρκεί να μπορεί να εκτυπωθεί πάνω του μια φωτογραφία και το όνομα του σταρ που πέθανε. Από μπλουζάκια με πορτρέτα σε στιλ Andy Warhol, έως αυτοκόλλητα που προσαρμόζονται στον πίσω υαλοκαθαριστήρα. Χάρη σε αυτά, ο Nelson Mandela μπορεί ακόμη και χαιρετά ζωηρά τους οδηγούς που πήζουν στο μποτιλιάρισμα. «Προσωπικά, δεν έχω εμπορευτεί κάτι εξαιρετικά ασύνηθες», μας λέει ο Πέτρος – ή “ chitchatwme ”, όπως είναι το ψευδώνυμό του στο eBay. «Αλλά έχω πουλήσει ξεχωριστά κομμάτια, όπως βιβλία-φωτορομάντζα με πρωταγωνιστή τον Robin Williams. Πρόκειται για εκδόσεις που εικονογραφούν καρέ-καρέ, σε στιλ ”φούσκα” και διάλογος, το σίριαλ Mork & Mindy, στο οποίο έπαιζε ο ηθοποιός στα πρώτα του βήματα. Είχα αρκετά και τα πούλησα 50 δολάρια έκαστο (σ.σ. ο Πέτρος δραστηριοποιείται στο eBay.com και για αυτό οι συναλλαγές του γίνονται σε δολάρια), από 20 που τα είχα βάλει πριν πεθάνει ο ηθοποιός.
»Άλλες προσοδοφόρες πωλήσεις μου αφορούσαν δίσκους της Whitney Houston. Μετά το θάνατό της, οι τιμές τους ανέβηκαν από τα 15 στα 40 δολάρια. Όσο για τους Έλληνες σταρ, Μελίνα και Αλίκη Βουγιουκλάκη αποτελούν σταθερές και όχι συγκυριακές αξίες. Πριν από χρόνια, μετά το θάνατο της Αλίκης, είχα αγοράσει για 10 χιλιάδες δραχμές έκαστο κάποια άλμπουμ με 220 θέσεις για φωτογραφίες της. Ένα από αυτά, που κατάφερα να το συμπληρώσω, το πούλησα 550 δολάρια, αλλά και τα υπόλοιπα έπιασαν καλή τιμή. Δημοφιλή, επίσης, είναι παλιά προγράμματα από παραστάσεις στις οποίες είχε πάρει μέρος, αλλά αυτό το οποίο πραγματικά ζήλεψα ήταν κάποιες κούκλες El Greco με τη μορφή της. Έχω δει να πουλιέται μια τέτοια, σε δημοπρασία του eBay, για 1.500 δολάρια. Η καλύτερη τιμή που έχω πετύχει εγώ για παρόμοια αντικείμενα είναι 350 δολάρια έκαστη, για κούκλες «Σάκης Ρουβάς» που είχαν κυκλοφορήσει όταν ο τραγουδιστής είχε πάρει μέρος για πρώτη φορά στη Eurovision. Τις είχα αγοράσει για 25-28 ευρώ την κάθε μία – όχι κι άσχημα!».
Φαίνεται ότι η διαίσθηση είναι ουσιώδες προσόν για την εν λόγω δραστηριότητα. «Μπα», αντιτείνει ο Πέτρος, «οι περισσότεροι από εμάς είμαστε πριν από οτιδήποτε άλλο fans. Θα σου πω μια μικρή ιστορία: Όταν είχε έρθει η Μαντόνα στον Καναδά, τη δεκαετία του ’80, έμεινε στο ξενοδοχείο Four Seasons. Την εποχή εκείνη, ο αδερφός μου ήταν dj στο μεγάλο club του ξενοδοχείου. Υπήρχαν, λοιπόν, καμαριέρες και σερβιτόροι που μάζευαν τη χαρτοπετσέτα της και τη χρυσοπουλούσαν. Έλεγαν ότι είναι η χαρτοπετσέτα με το κραγιόν της Μαντόνα. Άντε απόδειξε το… Τότε ακόμη δεν υπήρχε το DNA. Κάποια αντικείμενα όμως ήμασταν σίγουροι ότι ήταν αυθεντικά γιατί γνωρίζαμε προσωπικά τα παιδιά που δούλευαν εκεί.
Η Μαντόνα καθάριζε τη βούρτσα με την οποία χτένιζε τα μαλλιά της, την περούκα της, το ποστίς της, οτιδήποτε, και από το καλαθάκι στο μπάνιο της είχαν μαζέψει τούφες από τρίχες. Τότε το έκαναν από προσωπική εμμονή. Τώρα ξέρουν ότι κάποτε ένα τέτοιο ασήμαντο εύρημα θα αξίζει χρυσάφι. Για αυτό κάποιος είχε βγάλει προς πώληση μέχρι και μια χρησιμοποιημένη οδοντογλυφίδα της. Άντε να αποδείξεις βέβαια ότι ήταν η Μαντόνα αυτή που τη χρησιμοποίησε. Και ζητούσε αστρονομικό ποσό, πάνω από 1.000 δολάρια. Αν με ρωτάς, δεν θα τα έδινα με τίποτε. Εφόσον, βέβαια, ήταν δυνατό να γίνει DNA test, τότε θα το συζητούσαμε!».
