Il principe del’ disastro… Μέρος B

Vivere pericolosamente – Ζην επικινδύνως



Ο Βιλνέβ ζούσε με αυτό τον τρόπο. Τον μόνο ίσως που ήξερε. Στο τιμόνι μιας Ferrari F1, σε αυτό της 308 Gtb turbo με την οποία έκανε την απόσταση Μονακό – Μαρανέλο σε σκανδαλώδεις χρόνους, στα πηδάλια του ταχυπλόου ή του ελικοπτέρου του, ενός Agusta, ο Ζιλ ξεπερνούσε τα όρια θερίζοντας θαυμασμό και επικρίσεις. «Θυμάμαι, στο Ζόλντερ το 1982 είχε προσγειωθεί στην πίστα ερχόμενος από το ξενοδοχείο του και είχε μείνει από καύσιμα μισό μέτρο πάνω από το έδαφος. Την έβρισκε να κάνει τέτοια πράγματα και η Ferrari έδειχνε να το ενθαρρύνει. Ηταν σαν ένα άτακτο παιδί μέσα σε ένα αγωνιστικό αυτοκίνητο» δήλωσε πρόσφατα ο Τζον Γουότσον στον Πολ Φέρνλι του Motorsport. «Οι δημοσιογράφοι που νόμιζαν ότι ο Ζιλ μπορούσε να περπατήσει στο νερό δεν έβλεπαν τον τρελό που βλέπαμε εμείς οι υπόλοιποι στην πίστα, στο δρόμο και στο ελικόπτερο. Υπήραν στιγμές που νόμιζα ότι είχε ευχή θανάτου. Και δε νομίζω ότι το έκανε για τους τιφόζι. Απλά ήταν έτσι…» παρατηρεί ο Ντέρεκ Γουόργουικ.



Ως άνθρωπος, ωστόσο, και πέρα από αυτές τις τρέλες, ο Βιλνέβ ήταν απλός, προσηνής, ειλικρινής, χαμογελαστός, εύστροφος. Αναλυτικός, ψύχραιμος και απρόσμενα ευφυής ορισμένες στιγμές. Ενα καλό παιδί…«Θυμάμαι μια φορά είχα οδηγήσει εγώ την 308 και παρότι ανησυχούσε επειδή πήγαινα πολύ γρήγορα, είχε διατηρήσει μια αξιοθαύμαστη ψυχραιμία» είχε πει ο Πιρονί. Εντός πίστας ο Βιλνέβ ήταν υπόδειγμα fair play σε αντίθεση, δυστυχώς, με κάποιους από του μακρινούς «συνεχιστές» του…



Το ότι πολύ συχνά …έπεφτε πάνω στα μονοθέσια που βρίσκονταν μπροστά του ήταν, πολύ απλά, εκδήλωση της ανταγωνιστικότητάς του. Της θέλησής του να νικήσει. «Ηταν ο τέλειος οδηγός. Ο μόνος που μπορούσε να βγάλει το καλύτερο από τα μονοθέσια με κινητήρες turbo» παραδέχεται όχι άλλος από τον Νίκι Λάουντα…




Video Gilles Villeneuve tribute









Τhe turbo era…



Το 1980 και το 1981 υπήρξαν μεταβατικές χρονιές για τον Βιλνέβ και τη Ferrari. Το ’80 δεν ήταν καθόλου ανταγωνιστικοί καθώς προσπαθούσαν να κατανοήσουν το «ground effect» και να δοκιμάσουν τον νέο κινητήρα turbo. Το 1981 η 126 CK turbo ήταν εξαιρετικά δυσκολοοδήγητη, αλλά ο Βιλνέβ προσέθεσε δύο ακόμη «μαργαριτάρια» στη συλλογή του. Στο Μονακό κατάφερε να περάσει τον Τζόουνς πέντε γύρους πριν το τέλος στη Ste Devote και να νικήσει, πλαγιολισθαίνοντας σε πιθανά και απίθανα μέρη. Στη Χαράμα οδηγώντας αλάνθαστα το δύστροπο κτήνος που πήγαινε καλά μονάχα στην… ευθεία, κράτησε πίσω του για 67 ολόκληρους γύρους ένα «τραινάκι» από 5 μονοθέσια, με πρώτο τη Ligier του Λαφίτ. Ηταν μια τακτική νίκη. «Ηταν η επίδοση που τού είχε δώσει τη μεγαλύτερη ικανοποίηση, καθώς είχε πραγματοποιήσει κάτι πέρα από τις δυνατότητες της Ferrari του» εκμυστηρευόταν κατόπιν η γυναίκα του, η Τζοάν.




Ο Πιρονί



Ο Ζιλ τα είχε πάει πολύ καλά με όλους τους ομοσταύλους του, πράγμα οφειλόμενο πέρα από τον αγνό – ανοικτό χαρακτήρα του, στην πίστη που είχε στις δυνατότητές του. Ποτέ του δεν είχε απαιτήσει ένα συγκεκριμένο τύπο ομοσταύλου. «Οποιος και αν έρθει εγώ θα τον νικήσω. Και αν ακόμη καταφέρει να με νικήσει αυτός, τότε μπράβο του» σκεπτόταν.



Και ο Ντιντιέ Πιρονί, τον πρώτο καιρό της συνύπαρξής τους στη Ferrari δεν είχε αποτελέσει εξαίρεση. «Είχα έρθει στη Ferrari ως Νο2 οδηγός και ο Ζιλ ήταν ο Νο1, αλλά ποτέ δεν απαίτησε ξεχωριστή μεταχείριση για τον εαυτό του. Ποτέ δε μου φέρθηκε υποτιμητικά και από την πρώτη στιγμή ήταν πολύ ανοικτός μαζί μου» παραδεχόταν, προς τιμήν του, ο Πιρονί, καιρό μετά τα συμβάντα της Ίμολα του ’82.




H Ίμολα και το Ζόλντερ



Ο Ντιντιέ Πιρονί, ένας Παριζιάνος από πλούσια οικογένεια (σε αντίθεση με τις μεσοαστικές καταβολές του Βιλνέβ) ήρθε στη Ferrari πεπεισμένος ότι είναι ο ταχύτερος οδηγός του πλανήτη και ότι ήταν προορισμένος να αναδειχθεί σε παγκόσμιο πρωταθλητή. Με τον ερχομό του στη Ferrari, το 1981, έπεσε πάνω σε έναν… τοίχο όμως. Το αμίμητο car-control του Βιλνέβ ήταν «κομμένο και ραμμένο» στις απαιτήσεις της βαριάς και απότομης 126CK turbo, ενός μονοθεσίου – με υδραυλικές αναρτήσεις με ανύπαρκτη διαδρομή – τελείως διαφορετικού από την «ντελικάτη» Ligier JS11/15 με την οποία ο Πιρονί είχε κατακτήσει την πρώτη του νίκη το 1980 στο Ζόλντερ. Με αυτό το… turbo-kart ο Βιλνέβ είχε «ρίξει» πέντε φορές στις κατατακτήριες δοκιμές πάνω από ένα δευτερόλεπτο διαφορά στον Πιρονί. Στο Μονακό, η διαφορά είχε φτάσει τα 2,48 δλ.! Στον αγώνα του πριγκηπάτου ο Ντιντιέ είχε πιεστεί τόσο πολύ, που ο παλμός του είχε φτάσει τις 207 σφίξεις ανά λεπτό. Και όλα αυτά για να τερματίσει 4ος, τη στιγμή που ο Βιλνέβ θριάμβευε. Αυτό δεν σήμαινε, βέβαια, ότι ο Πιρονί είχε εγκαταλείψει τους στόχους του. Κάθε άλλο…



Το 1982 έπρεπε να είναι «η χρονιά». H Ferrari στην 126 C2 turbo τα είχε όλα για να ανακτήσει τους τίτλους. Ενα μονοκόκ σασί από, επιτέλους, συνθετικά υλικά («σάντουιτς» κυψελωτού αλουμινίου με ανθρακονήματα – στα πρότυπα της McLaren), εξελιγμένη αεροδυναμική χάρη στην τεχνογνωσία που έφερε ο Χάρβεϊ Πόσθλγουεϊτ και έναν, σχετικά αξιόπιστο και πανίσχυρο (750 PS στις δοκιμές) turbo V6 κινητήρα ενάμιση λίτρου με εξελιγμένα ηλεκτρονικά και εγχυτήρες νερού για καλύτερη ψύξη. Οι πρώτοι τρεις αγώνες ήταν «προετοιμασίας», με τον Βιλνέβ να εξοικειώνεται στην 126 C2 και να «ρίχνει» πάνω από 1 δευτερόλεπτο στο γύρο στον Πιρονί στις κατατακτήριες δοκιμές, μειώνοντας περαιτέρω στο μυαλό του την όποια απειλή συνιστούσε ο Γάλλος.



Η γυναικεία διαίσθηση, όμως έλεγε άλλα. Μια εβδομάδα πριν τον κρίσιμο αγώνα της Ιμολα, οπότε και θα ξεκινούσε η «κόκκινη αντεπίθεση», ο Πιρονί παντρευόταν με κουμπάρο τον αθλητικό διευθυντή της Ferrari, Μάρκο Πιτσινίνι, χωρίς να είναι προσκεκλημένοι οι Βιλνέβ. «Πρόσεχέ τον» τον προειδοποιούσε η Τζοάν, αλλά ο Βιλνέβ αψηφούσε το σχόλιό της. Οι καλύτεροι, βλέπετε, είναι πολλές φορές και άκαμπτοι, καμιά φορά «τυφλοί»…



Η σχέση του με τη Ferrari και τον Φεράρι, εξάλλου, δεν ήταν ρόδινη όπως στην αρχή. Το 1981 είχαν υπογράψει συμβόλαιο για ακόμη δύο χρόνια, αλλά ο Φεράρι, σε μια προσπάθειά του, μάλλον, να παρακινήσει τον άσσο του για ακόμη μεγαλύτερα πράγματα, είχε δηλώσει «off the record» ότι ο Βιλνέβ με το πού έβγαλε πολλά χρήματα δεν είχε πια το ίδιο «βαρύ» δεξί πόδι. Επίσης, τα σχέδια του Ζιλ να φτιάξει τη δική του ομάδα με κινητήρες… Ferrari δεν πρέπει να άρεσαν ιδιαίτερα στον γέρο…



Στην Ιμολα το κλίμα ήταν ήδη περίεργο. Οι αγγλικές ομάδες, πλην Tyrrell, δεν θα συμμετείχαν σε ένδειξη διαμαρτυρίας στη χρήση του turbo από κατασκευαστές όπως οι Ferrari, Renault και BMW. Κύρια αίτια ήταν η διαμάχη στο οικονομικό – ο περίφημος «πόλεμος FISA – FOCA» και το νέο συμφωνο της «Ομόνοιας». Οι υπεύθυνοι των Ferrari και Renault (Πιτσινίνι και Σαζ) είχαν κάνει μια «top secret» συμφωνία οι οδηγοί τους να επιδοθούν σε μάχες στο πρώτο μισό του «λειψού» αγώνα, ώστε να εξασφαλίσουν το θέαμα. Μετά την εγκατάλειψη των Renault, όμως, είχαν μείνει «οι δυο τους». Ενα λάθος του Βιλνέβ επέτρεψε στον Πιρονί να τον περάσει και όταν από τα πιτς βγήκε η πρώτη πινακίδα με την ένδειξη «slow», ο Ντιντιέ βρισκόταν μπροστά, ερμηνεύοντάς το πιθανώς ως ένα «νόμιμο» δικαίωμα να νικήσει. Ή κάνοντας τον εαυτό του να το πιστέψει, ένα νοητικό «τέχνασμα» που επικαλούνται συχνά οι πρωταθλητές για να παρακάμψουν τους ηθικούς δισταγμούς…



Οι δύο Ferrari επιδόθηκαν κατόπιν σε μια λυσσαλέα μονομαχία. Δύο φορές ακούμπησαν, μια ακόμη ο Πιρονί έκλεισε τον Βιλνέβ στο γρασίδι, και ο Ζιλ, που στην αρχή φανταζόταν ότι ο Ντιντιέ το έκανε για το θέαμα και τον κόσμο, κατόπιν με δυσκολία συνειδητοποιούσε αυτό που διαδραματιζόταν. Προκειμένου να σώσει καύσιμο, κάθε φορά που περνούσε τον Πιρονί, έκοβε, μόνο και μόνο για να δει τον ομόσταυλό του να τον ξαναπερνά. Μετά από αρκετά «άσπονδα» προσπεράσματα ο Πιρονί πήρε τη νίκη και ο Βιλνέβ ένιωσε προδομένος και «βλάκας». Προδομένος από το «φίλο του», αλλά προδομένος και από τη Ferrari. Η έκφρασή του στο πόντιουμ τα έλεγε όλα…



Στο παράπον που έκανε στον Φεράρι έλαβε μια απάντηση που δεν χρειαζόταν: «Οπως και να’χει, νίκησε μια Ferrari». Στους δημοσιογράφους στο Βέλγιο εκμυστηρευόταν: «Νόμιζα ότι (σ.σ.: ο Πιρονί) ήταν φίλος μου, ότι τον ήξερα. Στη ζωή δεν μπορείς να περιμένεις για πάντα». Στο Ζόλντερ έπρεπε να πάρει την εκδίκησή του. «It’s war, absolutely war» είχε παραδεχθεί…



Στις κατατακτήριες ο Πιρονί βρισκόταν ένα δέκατο του δευτερολέπτου μπροστά του και έμεναν οκτώ λεπτά. Επρεπε να απαντήσει. Η κρεμαγιέρα του τιμονιού του δεν δούλευε όπως θα ήθελε και πλησίαζε «flat-out» τη March του Γιόχεν Μας. Ο Γερμανός αποφάσισε να του δώσει την αγωνιστική γραμμή για την είσοδο στη δεξιά της «Terlamenbocht» και έτσι έστριψε προς τα δεξιά. Ο Βιλνέβ, ερχόμενος με πολύ μεγαλύτερη ταχύτητα δεν μπόρεσε (ενδεχομένως και λόγω του τιμονιού που «έσφιγγε») να αποφύγει τη March και η Ferrari απογειώθηκε. Οι βίδες που συγκρατούσαν το κάθισμά του ξεκόλλησαν και το σώμα του αποχωρίστηκε από το μονοθέσιο στον αέρα, με αποτέλεσμα να πέσει με μεγάλη ορμή στο έδαφος και ένας πάσσαλος να σπάσει το σβέρκο του. Αν το κάθισμα είχε κρατήσει, μάλλον θα είχε γλυτώσει, ακόμη μια φορά. Η τελευταία «πτήση» είχε αποβεί μοιραία…



Η σεζόν του 1982 ήταν μια «σουρεαλιστική» σεζόν για τη Scuderia. Ο Πιρονί απέμεινε αδιαφιλονίκητο φαβορί για τον τίτλο, αλλά είχε ένα παρόμοιας δυναμικής ατύχημα, όταν χτύπησε από πίσω τη Renault του Προστ σε συνθήκες μειωμένης ορατότητας υπό βροχή στις δοκιμές στο Χόκενχαϊμ. Η «πτήση» που ακολούθησε παρολίγο να του αχρηστέψει τα πόδια και τερμάτισε οριστικά την καριέρα του. Θα έχανε και αυτός τη ζωή του σε μια νέα «πτήση» με ταχύπλοο «off-shore» στα νησιά Wight, λίγα χρόνια αργότερα…



Κανείς δεν ξέρει, αν τα γεγονότα της Ιμολα θόλωσαν τόσο πολύ την κρίση του Βιλνέβ, ώστε να τον οδήγησαν σε ακόμη πιο παράτολμες – εκτός ελέγχου – ενέργειες. Ηταν ο ίδιος που ήταν πάντα, ή η «προδοσία» έβγαλε το «σκοτεινό» εαυτό του και τον οδήγησε στην καταστροφή του;



Όπως και να είχε, 25 χρόνια μετά τον άδικο χαμό του, ο «πυρετός Βιλνέβ» καλά κρατεί και εάν προσεγγίσεις το «μύθο», αυτός σε καταλαμβάνει… Γι’αυτόν ο Φεράρι, μετά το θάνατό του ξέσπασε: «Κατέστρεφε τις μηχανές, αλλά κατακτούσε τις ψυχές. Τον αγάπησα σαν γιο μου»… Brilla Gilles, brilla… Συνέχισε να λάμπεις…




Τάτσιο Νουβολάρι. Ο πρόγονος…



«Οταν πρωτοείδα αυτόν το μικροκαμωμένο Γαλλοκαναδό, αυτό το μικρό δέμα από… νεύρα, το μυαλό μου πήγε αμέσως στο νεαρό Τάτσιο Νουβολάρι». Ο παραλληλισμός που έκανε ο Εντζο Φεράρι, όταν συνάντησε για πρώτη φορά τον «μαθητευόμενό» του δεν πρέπει να μας εκπλήσσει καθόλου. Ο Νουβολάρι, ο μεγαλύτερος μάλλον πιλότος όλων των εποχών, ήταν η «ψύχωση» του γέρου.



Μετά την εγκατάλειψη του «ιπτάμενου Μαντοβάνου» από την ενεργό δράση, ο Φεράρι αναζητούσε εναγωνίως έναν άξιο συνεχιστή του. Και τον βρήκε στον Βιλνέβ. Αυτοί οι δύο ήταν οι οδηγοί που μπορούσαν να ξεπεράσουν όποτε ήθελαν τα όρια των αγωνιστικών τους και μάλιστα στις πλέον αντίξοες συνθήκες. Ο Νουβολάρι κατέκτησε μερικές από τις μεγαλύτερες νίκες του οδηγώντας μια «μουσειακή» Alfa Romeo P3, επικρατώντας των «διαστημικών» για την εποχή Mercedes και Auto Union σε «κολασμένες» πίστες όπως η Νορτζλάιφε. Με μια μεγάλη διαφορά. Ο Τάτσιο απέφυγε το μοιραίο λάθος, την άτυχη συγκυρία αν προτιμάτε, και πέθανε όχι στο τιμόνι, αλλά στο κρεβάτι του σπιτιού του…




Ζαν Αλεζί: ο απόγονος



Ο γιος του Ζιλ, ο Ζακ, ήταν ένα μεγάλο ταλέντο που πλήρωσε τη μεγάλη του γλώσσα και κάποιες άτυχες επιλογές, ωστόσο βραβεύθηκε, και δικαίως, με ένα πρωτάθλημα. Για τον Ζαν Αλεζί θα αναφέρουμε μονάχα την εκκίνηση που πραγματοποίησε το 1993 στο Εστορίλ, όταν οδηγώντας ένα μέτριο μονοθέσιο, την F93A, προσπέρασε από την εξωτερική, στην πρώτη παραβολική καμπή (!), τους Προστ, Σουμάχερ, Σένα και Χάκινεν με ίδιο φορτίο καυσίμου για να περάσει στο προβάδισμα… alla grande. Φέροντας το νούμερο 27, το νούμερο που έκανε διάσημο το παιδικό είδωλό του, ο Ζιλ. Τίποτε στη ζωή δεν είναι τυχαίο…