Νέα μέτρα από το ΥΠΕΧΩΔΕ

Η κυριότερη αιτία ατμοσφαιρικής ρύπανσης στις αστικές περιοχές οφείλεται στον συνεχώς αυξανόμενο αριθμό των πάσης φύσεως οχημάτων που κυκλοφορούν, στον υψηλό μέσο όρο της ηλικίας των οχημάτων αυτών και τα κυκλοφοριακά προβλήματα.



Ο μέσος όρος ηλικίας των ΙΧ αυτοκινήτων και ελαφρών φορτηγών αγγίζει τα 12 έτη και των βαρέων οχημάτων ξεπερνά τα 17 έτη. Στην Ε.Ε. των 15, ο μέσος όρος είναι επτά (7) και 12 έτη αντίστοιχα.



Τα προτεινόμενα νέα από μέτρα από το ΥΠΕΧΩΔΕ αποσκοπούν στη σημαντική μείωση της ατμοσφαιρικής ρύπανσης με έμφαση τα αστικά κέντρα. Πρέπει, όμως, να ξεκαθαρίσουμε κάτι: Δεν υπάρχουν “μαγικές λύσεις” για την αντιμετώπιση της ατμοσφαιρικής ρύπανσης.



Μέχρι σήμερα δεν υπάρχει πρακτικά σύνδεση της περιβαλλοντικής επίδοσης του κάθε οχήματος με τις οικονομικές υποχρεώσεις του κατόχου προς την Πολιτεία (τέλη κυκλοφορίας κλπ), ούτε με τα δικαιώματα κίνησης και στάθμευσης του οχήματος.



Αυτό έχει ως αποτέλεσμα, σε συνάρτηση και με τη διαμορφωμένη αγορά των μεταφορικών μέσων, τη συνεχή γήρανση του στόλου των οχημάτων και κατά συνέπεια την αναίρεση της μείωσης των αντίστοιχων εκπομπών ρύπων που επιτυγχάνεται από τα οχήματα νέας τεχνολογίας.



Κύριος στόχος των μέτρων που ακολουθούν είναι η μείωση της ατμοσφαιρικής ρύπανσης στα κύρια και δευτερεύοντα αστικά κέντρα μέσω του γρήγορου εκσυγχρονισμού του στόλου των οχημάτων και με βάση την αρχή “ο ρυπαίνων πληρώνει”.




Ανανέωση στόλου οχημάτων



Η ανανέωση του στόλου οχημάτων είναι αναγκαία και αυτό δείχνουν όλες οι μελέτες, ειδικά για τα αυτοκίνητα παλαιότητας άνω των 15 ετών.



Ο εκσυγχρονισμός του στόλου οχημάτων μπορεί να επιταχυνθεί εφόσον δοθούν και οικονομικά κίνητρα για την απόσυρση οχημάτων παλαιάς τεχνολογίας. Το θέμα αυτό, όμως, δεν αφορά μόνο το ΥΠΕΧΩΔΕ, αλλά και άλλα Υπουργεία, και όπως είπα κυρίως το Υπουργείο Οικονομικών, γιατί είναι ένα σοβαρό θέμα, με μεγάλες οικονομικές διαστάσεις. Για αυτό το λόγο χρειάζεται μελέτη από το Υπουργείο Οικονομικών, το οποίο είναι το αρμόδιο για να αποφασιστεί το πώς, το πότε και το με ποια κίνητρα θα γίνει ο εκσυγχρονισμός του στόλου των οχημάτων.



Πάντως, το κράτος θα πρέπει να δώσει το καλό παράδειγμα και από τώρα όταν πρόκειται να κάνει προμήθειες οχημάτων, να επιλέγει αυτοκίνητα υβριδικά και χαμηλών εκπομπών. Το ΥΠΕΧΩΔΕ το εφαρμόζει ήδη.




Περιβαλλοντικά Τέλη Κυκλοφορίας



Αλλαγή του τρόπου υπολογισμού των τελών κυκλοφορίας, που δεν θα γίνεται όπως σήμερα με βάση τον κυβισμό του κινητήρα, αλλά ανάλογα με την περιβαλλοντική επιβάρυνση του κινητήρα των οχημάτων. Η διαδικασία για τα νέα “περιβαλλοντικά” τέλη κυκλοφορίας θα πραγματοποιείται όπως και σήμερα στο τέλος κάθε ημερολογιακού έτους από πιστοποιημένα σημεία συναλλαγής (π.χ. τράπεζες) με απαραίτητη προϋπόθεση την προσκόμιση της κάρτας ελέγχου καυσαερίων του οχήματος. Τα περιβαλλοντικά τέλη κυκλοφορίας θα ισχύουν για όλες τις κατηγορίες οχημάτων (Ι.Χ., δίκυκλα, φορτηγά κτλ.).



Η μελέτη προβλέπει τη διάθρωση των χρεώσεων των περιβαλλοντικών τελών για Ι.Χ. και ελαφρά φορτηγά σε τέσσερις κατηγορίες – κλάσεις, ανάλογα με τις εκπομπές ρύπων των οχημάτων. Συγκεκριμένα, οχήματα με μηδενικές ή χαμηλές εκπομπές – Κλάση Α – δεν θα πληρώνουν τέλη. Θα υπάρχουν τρεις ακόμα Κλάσεις, για τα οχήματα με μέτριες, υψηλές και πολύ υψηλές εκπομπές, με αντίστοιχη κλιμάκωση των τελών.



Ανάλογα με την Κλάση θα διαφοροποιείται και το χρώμα του σήματος των τελών κυκλοφορίας, ώστε να ελέγχεται ευκολότερα η εφαρμογή των μέτρων.



Ενδεικτική διάρθρωση χρεώσεων Περιβαλλοντικών Τελών Κυκλοφορίας για ΙΧ αυτοκίνητα και για ελαφρά φορτηγά:

Χαμηλές ή μηδενικές εκπομπές	Κλάση Α	0 ευρώ
Μέτριες εκπομπές	Κλάση Β	150 ευρώ
Υψηλές εκπομπές	Κλάση Γ	250 ευρώ
Πολύ υψηλές εκπομπές	Κλάση Δ	350 ευρώ

Περιβαλλοντική Χρέωση Κυκλοφορίας



Εισαγωγή περιβαλλοντικών χρεώσεων στην κυκλοφορία είτε ως προσαύξηση των υφιστάμενων χρεώσεων είτε ως νέα χρέωση:



Εισαγωγή μεταβλητών διοδίων στους αστικούς αυτοκινητόδρομους ανάλογα με την περιβαλλοντική επιβάρυνση του κινητήρα του οχήματος



Κλιμάκωση του τέλους της ελεγχόμενης στάθμευσης, ανάλογα με την περιβαλλοντική επιβάρυνση του κινητήρα του οχήματος



Επιβολή συστήματος χρέωσης εισόδου των οχημάτων σε κεντρικές περιοχές των Δήμων της χώρας (σε όσους Δήμους το επιθυμούν) ανάλογα με την περιβαλλοντική επιβάρυνση του κινητήρα του οχήματος




Περιβαλλοντικοί Περιορισμοί Κυκλοφορίας (Πράσινος Δακτύλιος)



Σε όσους Δήμους το κρίνουν απαραίτητο, εισαγωγή συστήματος περιορισμού εισόδου των οχημάτων σε κεντρικές περιοχές τους, ανάλογα με την περιβαλλοντική επιβάρυνση του κινητήρα τους.



Το ίδιο μελετάται από το ΥΠΕΧΩΔΕ και για την Αθήνα, ενδεχομένως και με τη χρήση νέων ορίων για τον πράσινο δακτύλιο. Το μέτρο του πράσινου δακτυλίου στην Αθήνα θα μπορούσε να εφαρμοστεί εντός του 2010, παράλληλα με την εφαρμογή του μέτρου διαφοροποίησης του χρώματος του σήματος των περιβαλλοντικών τελών κυκλοφορίας, ώστε να ελέγχεται ευκολότερα η εφαρμογή του μέτρου.



Για τα Ι.Χ. και τα ημιφορτηγά η μελέτη προβλέπει την εφαρμογή του πράσινου δακτυλίου ως εξής: Τα αυτοκίνητα των Κλάσεων Β και Γ που προανέφερα και τα καταλυτικά (μετά το 1993) θα συνεχίσουν να κινούνται στον πράσινο δακτύλιο με το σύστημα “μονά – ζυγά”.



Τα αυτοκίνητα με πολύ υψηλές εκπομπές ρύπων – δηλαδή τα οχήματα της Κλάσης Δ που σας προανέφερα – και τα συμβατικά αυτοκίνητα (προ του 1993) θα μπορούν να εισέρχονται στον πράσινο δακτύλιο μόνο τα Σαββατοκύριακα.



Για τα αυτοκίνητα της Κλάσης Α, δηλαδή χαμηλών εκπομπών, η είσοδος στον πράσινο δακτύλιο θα είναι ελεύθερη.



Επίσης, η μελέτη προτείνει ότι αν κάποιος Δήμος κρίνει απαραίτητη την επιβολή συστήματος χρέωσης εισόδου των οχημάτων σε κεντρικές περιοχές του, αυτό να γίνεται ανάλογα με την περιβαλλοντική επιβάρυνση του κινητήρα του οχήματος.