Νόμπελ Χημείας: Σε τρεις επιστήμονες για “την ανάπτυξη των μεταλλο-οργανικών πλαισίων”

Οι επιστήμονες Susumu Kitagawa από το πανεπιστήμιο του Κιότο στην Ιαπωνία, Richard Robson από το Πανεπιστήμιο της Μελβούρνης στην Αυστραλία, Omar M. Yaghi, από το Πανεπιστήμιο της Καλιφόρνια στο Μπέρκλεϊ των ΗΠΑ, τιμήθηκαν με το φετινό βραβείο Νόμπελ Χημείας.

Η Βασιλική Σουηδική Ακαδημία Επιστημών αποφάσισε να απονείμει το βραβείο στους τρεις αυτούς επιστήμονες, “για την ανάπτυξη των μεταλλο-οργανικών πλαισίων”.

 

Σύμφωνα με την Ακαδημία, οι βραβευθέντες δημιούργησαν μοριακές κατασκευές με μεγάλους χώρους, μέσα από τους οποίους μπορούν να ρέουν αέρια και άλλες χημικές ενώσεις. Αυτές οι κατασκευές, τα μεταλλο-οργανικά πλαίσια (MOFs), μπορούν να χρησιμοποιηθούν για τη συλλογή νερού από τον αέρα της ερήμου, τη δέσμευση διοξειδίου του άνθρακα, την αποθήκευση τοξικών αερίων ή την καταλυτική επιτάχυνση χημικών αντιδράσεων.

Ανέπτυξαν μια νέα μορφή μοριακής αρχιτεκτονικής. Στις κατασκευές τους, ιόντα μετάλλων λειτουργούν ως ακρογωνιαίοι λίθοι που συνδέονται μεταξύ τους με μακριά οργανικά (με βάση τον άνθρακα) μόρια. Μαζί, τα ιόντα μετάλλων και τα οργανικά μόρια διατάσσονται σε κρυστάλλους που περιέχουν μεγάλες κοιλότητες.

Αυτά τα πορώδη υλικά ονομάζονται μεταλλο-οργανικά πλαίσια (MOFs). Με την παραλλαγή των δομικών στοιχείων που χρησιμοποιούνται στα MOFs, οι χημικοί μπορούν να τα σχεδιάσουν ώστε να δεσμεύουν και να αποθηκεύουν συγκεκριμένες ουσίες. Τα MOFs μπορούν επίσης να επιταχύνουν χημικές αντιδράσεις ή να μεταφέρουν ηλεκτρισμό.