Το κούρεμα και ο Ρέντσι

Παρά το «ταρακούνημα» του δημοψηφίσματος στην Ιταλία που προσθετικά στα αντίστοιχο επικείμενο Brexit αλλά και στις γενικότερες πολιτικές εξελίξεις σε επίπεδο Ευρωπαϊκής Ένωσης, αυξάνει τις ανησυχίες για την αντοχή των θεμελίων της ευρωζώνης, δεν φαίνεται εκ πρώτης, να υπάρχει κίνδυνος για το ευρώ – πέραν φυσικά της ελαστικότατης ταλάντωσης του σε σχέση με το δολάριο. Ακόμη και οι αγορές φαίνεται να μην έχουν ταραχθεί πολύ….

Το «Οχι» των Ιταλών θέτει εν αμφιβόλω τα σχέδια ανακεφαλαιοποίησης των ιταλικών τραπεζών, που το πιθανότερο θα ακολουθήσουν την προοπτική της κρατικής στήριξης, με ταυτόχρονη επιτάχυνση της σχεδιαζόμενης πώλησης προβληματικών χαρτοφυλακίων. Προφανώς οι πιέσεις στις τραπεζικές μετοχές, σε συνδυασμό με την αναπόφευκτη διεύρυνση των spreads, θα ωθήσουν τους διεθνείς οίκους αξιολόγησης – που ακόμη δεν το έχουν πράξει – να προχωρήσουν σε υποβαθμίσεις των ratings των ιταλικών τραπεζών.

Φωτεινή εξαίρεση αναμένεται να αποτελέσουν οι μεγάλες τράπεζες με διεθνή παρουσία, που δείχνουν να αντέχουν. Χαρακτηριστικό παράδειγμα η Unicredit η οποία παραμονές της αύξησης κεφαλαίου, φαίνεταινα προσελκύει το διεθνές επενδυτικό ενδιαφέρον. Στον αντίποδα της  Μonte dei Paschi, που σύμφωνα με παράγοντες της αγορά, έχει ήδη δύο φορές αποτύχει στο παρελθόν να αυξήσει τα κεφάλαιά της και επίσης, δεν έχει το κατάλληλο μάνατζμεντ.

Ταυτόχρονα, θέμα αδυναμίας προσέλκυσης κεφαλαίων από το εξωτερικό, ενδέχεται να αντιμετωπίσουν μικρές ιταλικές τράπεζες.

Και σε όλο αυτό το περιβάλλον, η συζήτησή για το bail in, θα έχει την τιμητική της. Το νέο νομικό πλαίσιο είναι σαφές και το κούρεμα καταθέσεων προφανώς και θα μπει στο τραπέζι, ως αντίδοτο στην αποτυχία ολοκλήρωσης ανακεφαλαιοποίησης των ιταλικών τραπεζών, με συμμετοχή ιδιωτών.

Το bail in ενεργοποιείται ευθύς αμέσως αν μια τράπεζα με έλλειμμα κεφαλαίων δεν είναι σε θέση να τα αναπληρώσει με ιδιωτικά μέσα.

Ενδεχόμενο που η Ελλάδα θέλει με κάθε τρόπο να αποφύγει, εξ ου και έχει μέγιστη σημασία η αποτελεσματική διαχείριση και πώληση καθυστερούμενων και προβληματικών χαρτοφυλακίων δανείων.

Με τον τρόπο αυτό θα αποφευχθεί ένας νέος γύρος ανακεφαλαιοποίησης, που πλέον θα ήταν εξαιρετικά δύσκολο να ολοκληρωθεί μέσω των αγορών και παράλληλα θα άνοιγε το κουτί της Πανδώρας για το κούρεμα καταθέσεων….

Βέβαια το πρόβλημα της Ιταλίας διαφέρει πολύ από το αντίστοιχο ελληνικό. Η συγκυρία είναι μεν πολύ δύσκολη για τη γειτονική χώρα, αλλά οι Ιταλοί έχουν να επιλύσουν το πρόβλημα με το τεράστιο εσωτερικό χρέος. Σε αντίθεση με την ελληνική οικονομία, που έχει ένα υπερμεγέθες εξωτερικό χρέος, το μεγαλύτερο μέρος του οποίου βρίσκεται στα χέρια του επίσημου τομέα.

Οσο για τον Ματέο Ρέντσι, που αναγκαστικά θα παραμείνει Πρωθυπουργός για μια εβδομάδα, η αποχώρησή του έχει άμεση σχέση με τον τρόπο ανακεφαλαιοποίησης του τραπεζικού συστήματος και την αποφυγή ενός bail in.

Eίχε συνδέσει το όνομά του με τη διάσωση των πιο αδύναμων ιταλικών τραπεζών με κρατικά μέσα, ή τουλάχιστον, είχε προσπαθήσει προς αυτή την κατεύθυνση, θέτοντας επίσημο αίτημα στην Κομισιόν. Τραπεζικές πηγές που αρέσκονται σε σενάρια και αλληλουχίες γεγονότων, εκτιμούν ότι η ενεργοποίηση ενός επικείμενου bail in,  θα ταυτισθεί με την απομάκρυνση του Ρέντσι από την εξουσία….

*Η Λίλυ Σπυροπούλου, είναι δημοσιογράφος